Ενα τσιμεντένιο τέρας. Αυτό είναι το μελλοντικό δημιούργημα της κυβέρνησης και των επιχειρηματιών, στην περιοχή που, σήμερα ονομάζεται Ανατολική Αττική.

Εντεκα δήμοι και κοινότητες που βρίσκονται στην ευρύτερη περιοχή του αεροδρομίου των Σπάτων, ουσιαστικά ενώνονται και μετατρέπονται σε ΜΙΑ τεράστια τσιμεντούπολη, μισού εκατομμυρίου και πλέον κατοίκων. Παλλήνη, Παιανία, Σπάτα, Κορωπί, Μαρκόπουλο, Γέρακας, Ανθούσα, Ραφήνα, Γλυκά Νερά, Λούτσα και Πικέρμι.Πόλεις που αγγίζουν η μία τα όρια της άλλης, σύμφωνα με τα νέα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια που προωθεί το ΥΠΕΧΩΔΕ! Ακόμα όμως και κάποιες περιοχές, που βρίσκονται εκτός των σχεδίων των πόλεων και υποτίθεται ότι θα προστατευτούν, είναι βέβαιο πως θα οικοδομηθούν. Κι αυτό γιατί οι χρήσεις που θεσπίζονται - δήθεν προστασίας - επιτρέπουν το χτίσιμο...

Τα παραπάνω είναι μερικά από όσα προβλέπει στο σύνολό του το Προεδρικό Διάταγμα (ΠΔ) για τις χρήσεις γης στην Ανατολική Αττική, που προωθεί το ΥΠΕΧΩΔΕ και που παρουσιάζει σήμερα ο "Ρ".

Το ΠΔ έχει τίτλο: "Καθορισμός χρήσεων γης και όρων και περιορισμών δόμησης στην εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών, προ του έτους 1923, ευρύτερη περιοχή Μεσογείων νομού Αττικής".Και αξίζει να σημειωθεί ότι προέκυψε ύστερα από επεξεργασία 12 χρόνων. Από το 1987, δηλαδή, όταν οι υπηρεσίες του ΥΠΕΧΩΔΕ είχαν εκπονήσει αντίστοιχη μελέτη, η οποία - αν και είχε γίνει αποδεκτή από το Κεντρικό Συμβούλιο Χωροταξίας - Οικισμού και Περιβάλλοντος το 1989, παρέμεινε σε κάποια συρτάρια του υπουργείου, εν αναμονή προφανώς της οριστικοποίησης της κατασκευής του νέου αεροδρομίου στα Σπάτα, ώστε να τεθεί επί τάπητος το "μεγαλεπήβολο" σχέδιο τσιμεντοποίησης της περιοχής...

Το συγκεκριμένο σχέδιο είναι, λοιπόν, ενταγμένο στο πλαίσιο ενός χωροταξικού σχεδιασμού της πεδιάδας των Μεσογείων 1995 - 2020 και προσαρμοσμένο στην αλλαγή του χαρακτήρα της περιοχής από την κατασκευή του αεροδρομίου των Σπάτων και των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Ο Οργανισμός Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ) ολοκλήρωσε τη σχετική μελέτη, συνέταξε το Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος και μένει τώρα η υπογραφή του υπουργού, που αναμένεται να μπει σύντομα.

Δεν είναι τυχαίο ότι, την περασμένη βδομάδα, ο νομάρχης Ανατολικής Αττικής Δ. Φράγκος ανακοίνωσε σε συνέντευξη Τύπου, την ένταξη στο σχέδιο πόλης 120.000 στρεμμάτων μέχρι το τέλος του 1999. Και αυτό είναι μόνο η αρχή, αφού το προωθούμενο ΠΔ προβλέπει τη σύνταξη νέων Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων για τους 11 Δήμους και κοινότητες της περιοχής.

Ουσιαστικά, κάθε γωνιά της Ανατολικής Αττικής θα γεμίσει τσιμέντο και μάλιστα με όρους τέτοιους που να θυμίζουν μια δεύτερη Αθήνα τα Μεσόγεια. Χαρακτηριστικό είναι ένα ακόμα από τα συμπεράσματα της μελέτης του ΟΡΣΑ (συνοδεύει το Σχέδιο του Προεδρικού Διατάγματος). Είναι το εξής: Η υπό κατασκευή λεωφόρος Σταυρού - Ελευσίνας "κρίνεται ανεπαρκής αναφορικά με τις προβλέψεις χερσαίων μετακινήσεων τόσο στο χρονικό ορίζοντα 2000 όσο και στο χρονικό ορίζοντα 2020"! Τι προτείνει η μελέτη για να λυθεί το... πρόβλημα; Τι άλλο; Την κατασκευή και νέων οδικών αξόνων, όπως μια νέα αρτηρία Σταυρού - Ραφήνας,που "θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τόσο μέρος της τοπικής κίνησης, όσο και της διερχόμενης κίνησης από τα νότια προάστια της Αθήνας μέχρι τους παραθεριστικούς οικισμούς του άξονα Ραφήνας - Μαραθώνα".

Ας δούμε τι πρόκειται να συμβεί από αυτά που προβλέπει το ΠΔ, σύμφωνα και με τα συμπεράσματα της σχετικής μελέτης του ΟΡΣΑ:

• Διπλασιάζεται και σε πολλές περιπτώσεις τριπλασιάζεται η έκταση των 11 πόλεων! Εντάσσονται στο σχέδιο πόλης μεγάλα τμήματα που μέχρι τώρα ήταν εκτόςκαι στα οποία υπάρχουν χιλιάδες αυθαίρετα κτίσματα! Συγκεκριμένα, με τα νέα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια οι πόλεις (εντός σχεδίου εκτάσεις) θα "μεγαλώσουν" κατά 25.300 στρέμματα.
• Θεσπίζονται νέες οικιστικές ζώνες όπως: προαστιακή κατοικία, Β κατοικία, υποδοχή επεκτάσεων Α κατοικίας.Αυτές οι ζώνες μπορούν να οικοδομηθούν, σύμφωνα με το ΠΔ. Συνορεύουν με τις εντός σχεδίου εκτάσεις και αποτελούν μιας πρώτης τάξεως εφεδρεία σε μια πιθανή επέκταση των σχεδίων πόλης...
• Περιορίζονται στο ελάχιστο οι ζώνες πρασίνου.Ακόμα και μέσα σ' αυτές θα ξεφυτρώσουν "περίεργες" χρήσεις, όπως εγκαταστάσεις παραγωγής αιολικής ενέργειας και μετεωρολογικών και γεωδυναμικών σταθμών...
• Μεγάλα κομμάτια δάσους που διεκδικούν οικοδομικοί συνεταιρισμοί στην Πεντέλη αφήνονται στο έλεος της καταπάτησης,αφού δεν υπάρχει καμία αναφορά στο Προεδρικό Διάταγμα. Στο χάρτη που συνοδεύει το ΠΔ απεικονίζονται σαν λευκά κομμάτια μέσα στο δάσος που η τύχη τους είναι άγνωστη - ή μάλλον γνωστή -, καθώς πολλές από τις περιοχές αυτές έχουν εξαιρεθεί, με κυβερνητική εντολή, από την αναδάσωση, ύστερα από τις πυρκαγιές του 1995 και του 1998.
• Θεσπίζονται υψηλοί όροι δόμησης σε εκτάσεις που χαρακτηρίζονται ως "προαστιακή κατοικία" και που πριν ήταν χαρακτηρισμένες ως "γεωργική γη υψηλής προστασίας". Αυτές οι εκτάσεις είναι αγορασμένες από διάφορες εταιρίες (μεταξύ των οποίων και εκείνες που εκτελούν τα μεγάλα οδικά έργα). Μερικές από αυτές είναι τα κτήματα Καμπά, Ζηρίδη και Μαρινόπουλου.
• Δημιουργείται ένα "Αττικό Πάρκο". Πρόκειται για μια διευρυμένη ζώνη προστασίας - όπως ορίζει το ΠΔ - που περιλαμβάνει εκτός από τους ήδη κηρυγμένους αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία, τον αρχαίο ποταμό Ερασίνο και υδροβιότοπο της Βραυρώνας και φτάνει μέχρι τα όρια του αεροδρομίου και τις πολεοδομημένες περιοχές Β κατοικίας Λούτσας και Πόρτο Ράφτη. Μέσα όμως στο Πάρκο προστασίας, οι προτεινόμενες χρήσεις, προβλέπουν, κατ' εξαίρεση όπως λέει το ΠΔ (φωτογραφικές διατάξεις), την κατασκευή πολιτιστικών κτιρίων. Το καταπληκτικό είναι ότι κάτι τέτοιο θα γίνει "υπό την προϋπόθεση ότι θα συσταθεί και θα λειτουργήσει νέος φορέας διαχείρισης, οργάνωσης και εποπτείας όλου του Αττικού Πάρκου" (επί λέξει απ' τη μελέτη του ΟΡΣΑ)... Με άλλα λόγια κάποιος ιδιώτης θα διαχειριστεί τη συγκεκριμένη έκταση που υποτίθεται πως θεσπίζεται για την προστασία αρχαιολογικών χώρων!
• Νομιμοποιούνται αυθαίρετα κτίσματα κατά μήκος της παραλίας. Μάλιστα, η μελέτη του ΟΡΣΑ, ενώ διαπιστώνει ότι έχει σημειωθεί μεγάλη εξάπλωση των παραθεριστικών αυθαιρέτων και τα περιθώρια για χωροθέτηση επιπλέον νέων οικιστικών ζωνών είναι πολύ περιορισμένα, συνεχίζει: "Επειδή όμως οι πιέσεις αναμένεται να ενταθούν λόγω του νέου ρόλου της περιοχής και μάλιστα κατά ένα μέρος να εξειδικευτούν σε απαιτήσεις για υψηλού επιπέδου εγκαταστάσεις αναψυχής, τουρισμού και κατοικίας, θεωρείται σκόπιμο να καθοριστούν ορισμένες ζώνες για την κάλυψη αυτών των εξειδικευμένων αναγκών".("Ανάγκες", προφανώς, βαφτίζονται εδώ τα συμφέροντα ορισμένων μεγαλοξενοδόχων και μεγαλοκατασκευαστών που θα φροντίσουν να τσιμεντοποιήσουν τις ακτές μέσω της ιδιωτικής πολεοδόμησης). Ετσι, τις περιοχές αυτές τις χαρακτηρίζει σαν "υποδοχείς οργανωμένης ανάπτυξης Β κατοικίας"...
• Το ΠΔ αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξουν και άλλες τροποποιήσεις των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων - εκτός από αυτές που το ίδιο το ΠΔ προβλέπει - στο μέλλον αν "προκύψει οποιαδήποτε ανάγκη για επέκταση δραστηριοτήτων έξω από τα όρια των πόλεων"...

Κώστας ΠΑΣΑΚΥΡΙΑΚΟΣ

Α: Λοφώδεις εξάρσεις, δάση και δασικές εκτάσεις, σύμφωνα με τους κτηματογραφικούς χάρτες του υπουργείου Γεωργίας και της υπάρχουσας δασοκάλυψης. Προτεινόμενες χρήσεις: Δημόσια και δημοτικά υπαίθρια και στεγασμένα καθιστικά και κατ' εξαίρεση εγκαταστάσεις παραγωγής αιολικής ενέργειας και μετεωρολογικών και γεωδυναμικών σταθμών.

Β: Προστασία τοπίου αρχαιολογικών χώρων και βιότοπων

Β1: Απόλυτη προστασία αρχαιολογικών τόπων και βιότοπων. Απαγορεύεται κάθε δόμηση.

Β2: Μέσης προστασίας τοπίου, αρχαιολογικών χώρων και βιότοπων. Προτεινόμενες χρήσεις: Κατοικία, Αγροτικές αποθήκες, Δημόσια και Δημοτικά καθιστικά και αναψυκτήρια.

Β3 - ΑΤΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ: Η παραπάνω περιοχή περιλαμβάνει τον αρχαίο ποταμό Ερασινό, πολυάριθμα μνημεία (λείψανα προϊστορικών οικισμών, προϊστορικούς τάφους, μεσαιωνικό πύργο) και βρίσκεται μεταξύ των ζωνών προστασίας των αρχαιολογικών χώρων και του αεροδρομίου, μέχρι το όριο του εγκεκριμένου σχεδίου Λούτσας. Προτεινόμενες χρήσεις: Δημόσια και δημοτικά υπαίθρια καθιστικά και στεγασμένα καθιστικά και αναψυκτήρια, αγροτικές αποθήκες.

Κατ' εξαίρεση και υπό την προϋπόθεση ότι θα συσταθεί και θα λειτουργήσει νέος φορέας διαχείρισης, οργάνωσης και εποπτείας όλου του Αττικού Πάρκου, δίνεται η δυνατότητα να κατασκευαστούν και πολιτιστικά κτίρια εφόσον προκύψει και αιτιολογηθεί η αναγκαιότητά τους και πάντως περιορισμένης κλίμακας.

Β4 - Περιοχή Βραυρώνας: Περιλαμβάνει τη ζώνη προστασίας του αρχαιολογικού χώρου, όπως αυτή ορίζεται με υπουργική απόφαση.

Γ1 - Γεωργική γη υψηλής προστασίας: Προτείνονται χρήσεις: Αγροτικές αποθήκες για την εξυπηρέτηση της πρωτογενούς παραγωγής, θερμοκήπια. Κατ' εξαίρεση με τη διαδικασία προέγκρισης χωροθέτησης μπορούν να γίνουν: εγκαταστάσεις παραγωγής αιολικής ενέργειας και μετεωρολογικών και γεωδυναμικών σταθμών.

Γ2 - Γεωργική γη: Προτεινόμενες χρήσεις: Αγροτικές αποθήκες για την εξυπηρέτηση της πρωτογενούς παραγωγής. Θερμοκήπια. Κτηνοτροφικές και σταβλικές εγκαταστάσεις. Κατοικία. Κατασκηνώσεις, οργανωμένες τουριστικές κατασκηνώσεις (κάμπινγκ), χωρίς οικίσκους και παιδικές κατασκηνώσεις χωρίς οικίσκους. Κατ' εξαίρεση μετά από τη διαδικασία προέγκρισης χωροθέτησης: εγκαταστάσεις παραγωγής αιολικής ενέργειας. Γεωδυναμικών και μετεωρολογικών σταθμών και υδατοκαλλιεργειών.

Δ - Περιοχή προαστιακής κατοικίας: Προτεινόμενες χρήσεις: Κατοικία. Κτίρια εκπαίδευσης και κοινωνικής πρόνοιας. Αθλητικές εγκαταστάσεις. Εστιατόρια - αναψυκτήρια. Πολιτιστικές εγκαταστάσεις. Η περιοχή αυτή αποτελεί ένα είδος μεταβατικού χώρου μεταξύ του αστικού και του αγροτικού ιστού.

Ε - Υποδοχή επεκτάσεων Α' κατοικίας: Προτεινόμενες χρήσεις: Κατοικία. Κτίρια εκπαίδευσης, κοινωνικής πρόνοιας και περίθαλψης. Πολιτιστικές εγκαταστάσεις. Εστιατόρια - αναψυκτήρια. Εμπορικά καταστήματα, υπεραγορές, πολυκαταστήματα. Γραφεία, τράπεζες, ασφάλειες. Αθλητικές εγκαταστάσεις. Εγκαταστάσεις ΔΕΗ - ΟΤΕ - ΕΥΔΑΠ. Αγροτικές αποθήκες. Η ζώνη αυτή προορίζεται για την υποδοχή οικιστικών προγραμμάτων και οργανωμένης οικιστικής ανάπτυξης μόνιμης κατοικίας, με ένταξη στο σχέδιο, με στόχο την ανάδειξή της σε περιοχή κατοικίας με άρτια πολεοδομική οργάνωση και εξασφάλιση όλων των επιθυμητών πολεοδομικών προτύπων.

Ζ - Περιοχές ΓΠΣ: Περιοχές που βρίσκονται εντός των ορίων των εγκεκριμένων και υπό έγκριση Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων. Προτεινόμενες χρήσεις: Κατοικία. Κτίρια εκπαίδευσης, κοινωνικής πρόνοιας, αθλητικές εγκαταστάσεις.

Η - Υποδοχή Β' κατοικίας: Προτεινόμενες χρήσεις: Κατοικία. εστιατόρια, αναψυκτήρια. Υπαίθριες αθλητικές εγκαταστάσεις με τα απαραίτητα για τη λειτουργία του βοηθητικά κτίσματα (γραφεία, αποδυτήρια WC, ντους). Στις ζώνες αυτές που έχουν τη δυνατότητα να οργανωθούν πολεοδομικά με μελλοντικές εντάξεις στο σχέδιο, διατηρείται αμιγής χαρακτήρας, παραθερισμού - αναψυχής για όσο διάστημα παραμένουν εκτός σχεδίου και δεν κρίνεται σκόπιμη η χωροθέτηση εμπορικών εξυπηρετήσεων πριν από την πολεοδομική τους οργάνωση.

Θ - Παραλιακή ζώνη: Εγκαταστάσεις για υπαίθρια διημέρευση εκδρομέων και λουόμενων (αποδυτήρια, ντους, WC, αναψυκτήρια, υπαίθρια καθιστικά, εγκαταστάσεις για θαλάσσια παιχνίδια). Χερσαίες και θαλάσσιες εγκαταστάσεις για την εξυπηρέτηση του ναυταθλητισμού. Οι ζώνες αυτές προορίζονται για την ημερήσια αναψυχή των κατοίκων της πρωτεύουσας και περιλαμβάνουν αποκλειστικά ήπιες χρήσεις που καλύπτουν τις ανάγκες εξυπηρέτησης εκδρομέων και παραθεριστών.

Ι - Ζώνη χονδρεμπορίου: Εγκαταστάσεις χονδρεμπορίου και εμπορικών εκθέσεων. Κτίρια αποθήκευσης και στάθμευσης. Πρακτορεία διακίνησης και χώροι στάθμευσης βαρέων οχημάτων - φορτηγών. Γραφεία. Εστιατόρια - αναψυκτήρια. Θα καλύψει μέρος των αναγκών διακίνησης φορτίων του αεροδρομίου, αλλά και αποθηκευτικούς χώρους και εγκαταστάσεις χονδρικού και λιανικού εμπορίου.

Κ - Εγκαταστάσεις δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα: Βιομηχανικές και βιοτεχνικές εγκαταστάσεις μέσης και χαμηλής όχλησης. Γραφεία, τράπεζες, ασφάλειες, κοινωφελείς οργανισμοί. Διοίκηση. Επαγγελματικά εργαστήρια χαμηλής όχλησης. Εγκαταστάσεις εμπορικών εκθέσεων. Εγκαταστάσεις μέσων μαζικών μεταφορών. Κτίρια στάθμευσης. Εγκαταστάσεις χονδρεμπορίου. Προορίζονται για την εξυπηρέτηση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, συσχετισμένων με το αεροδρόμιο.

Λ - Αθλητικές εγκαταστάσεις: Οι προτεινόμενες χρήσεις των αθλητικών εγκαταστάσεων προορίζονται κυρίως για την εξυπηρέτηση των αναγκών των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 (σκοπευτήριο, ιππικοί αγώνες κλπ.).

Μ - Εκπαίδευση: Χωροθετείται εντός του εγκεκριμένου ΓΠΣ Σπάτων, με σκοπό την εγκατάσταση μεγάλων εκπαιδευτηρίων.

Ν - Βιομηχανικές και Βιοτεχνικές εγκαταστάσεις: Εχουν θεσμοθετηθεί με το ΠΔ 84/84 ως περιοχές μη ιδιαίτερα οχλουσών επαγγελματικών εγκαταστάσεων, όπως αυτές τροποποιήθηκαν, μειώθηκαν ή προσαυξήθηκαν με τις προτάσεις των ΓΠΣ που εξειδικεύουν τις σχετικές κατευθύνσεις του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας. Στην Παιανία οριοθετείται μικρή αύξηση.

Σύμφωνα με το ΠΔ του ΥΠΕΧΩΔΕ ορίζονται οι θέσεις κεντρικών υπερτοπικών υπηρεσιών, στις παρακάτω περιοχές:

Γέρακας - Ανθούσα - Παλλήνη: Παραμένει η Νομαρχία Αττικής. Ειδικά ανεπτυγμένα, διευθετημένα επιχειρησιακά κέντρα.

Γλυκά Νερά - Παιανία: Πολιτιστικές δραστηριότητες. Ειδικά διευθετημένα επιχειρησιακά τεχνολογικά κέντρα.

Πικέρμι - Λούτσα - Ραφήνα: Περιφερειακό νοσοκομείο στο Πικέρμι. Λιμάνι Ραφήνας.

Σπάτα: Οργανωμένο Περιφερειακό Αθλητικό Κέντρο. Οργανωμένοι χώροι μεταποιητικών - επιχειρησιακών δραστηριοτήτων. Ειδικά διευθετημένα επιχειρησιακά τεχνολογικά κέντρα.

Κορωπί: Πρόσθετες διοικητικές υπηρεσίες (Πρωτοδικείο κ.ά.)

Μαρκόπουλο: Αττικό Μουσείο, Αττικό Πάρκο, Υπηρεσίες ΕΟΤ.