Copyright 2020 The Associated

Ο Μακρόν ενώ μιλά στη Στρατιωτική Ακαδημία

Ισως δεν είναι τυχαίο το ίδιο το γεγονός ότι αρχηγός γαλλικού κράτους μίλησε τελευταία φορά στη Στρατιωτική Ακαδημία το 1959, όταν είχε απευθυνθεί σε σπουδαστές ο στρατηγός Σαρλ ντε Γκολ περιγράφοντας το δόγμα της «force de frappe» («δύναμης αποτροπής»), με βάση το οποίο η ιμπεριαλιστική Γαλλία ανέπτυξε πυρηνικά όπλα στο όνομα της απόκτησης «δύναμης αναχαίτισης» των απειλών. Σήμερα η Γαλλία αποτελεί μία από τις ισχυρότερες πυρηνικές δυνάμεις του πλανήτη, τη μοναδική πλέον χώρα με πυρηνικά όπλα στην ΕΕ, μετά την αποχώρηση της Βρετανίας.

Κλίνοντας σε όλες τις πτώσεις την «προστασία της ειρήνης», ο Μακρόν υποστήριξε ξανά και ξανά ότι η Γαλλία θέτει το οπλοστάσιό της στην υπηρεσία της παγκόσμιας ειρήνης - ωστόσο ολόκληρη η ομιλία του ήταν ένα αποφασιστικό προσκλητήριο όχι απλά για δραστική αναβάθμιση των εξοπλισμών, αλλά και για αποφασιστική αξιοποίηση όλων των υπερσύγχρονων συστημάτων, πυρηνικών και μη, για την υπεράσπιση του γαλλικού κεφαλαίου σε όλα τα πεδία όλων των μαχών.

«Η τελευταία δεκαετία έγινε μάρτυρας ευρείας αμφισβήτησης των στρατηγικών, πολιτικών, οικονομικών, τεχνολογικών και στρατιωτικών ισορροπιών και βλέπουμε σήμερα να επανέρχονται ζητήματα που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την ειρήνη, που κατακτήθηκε μετά από τόσα δράματα στην ήπειρό μας», σημείωσε ο Μακρόν, διαπιστώνοντας επίσης «μια γοργή αποσύνθεση της διεθνούς έννομης τάξης και των θεσμών που οργανώνουν τις ειρηνικές σχέσεις των κρατών» και καταλήγοντας ότι «αυτά τα φαινόμενα κλονίζουν το κάδρο της παγκόσμιας ασφάλειας και επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα τη στρατηγική μας στην άμυνα». Ξεκαθαρίζοντας δε ότι μαζί με τους ανταγωνισμούς οξύνεται και η επιθετικότητα με την οποία κάθε μερίδα του κεφαλαίου διεκδικεί χαμένο - ή, φυσικά, και νέο - έδαφος, τόνισε: «Οπως κάθε φορά που αντιμετωπίσαμε ιστορικές προκλήσεις, η αντίδρασή μας πρέπει να είναι ίδια: Τόλμη και ανανεωμένη φιλοδοξία. Πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας σε αυτό το θέμα. Η επιλογή που βρίσκεται μπροστά μας είναι αυτή της ανάκτησης του ελέγχου του πεπρωμένου μας ή εκείνη της ευθυγράμμισης με την όποια άλλη δύναμη, αποκηρύσσοντας την αυτοτελή μας στρατηγική. Γι' αυτό χρειάζεται ένα άλμα και να αποτελέσει προορισμό μας η επανίδρυση της παγκόσμιας τάξης στην υπηρεσία της ειρήνης».

«Οι Ενοπλες Δυνάμεις μας πρέπει να αντιμετωπίσουν μια αισθητή "σκλήρυνση" του περιβάλλοντος μες στο οποίο επιχειρούν», συνέχισε ο Γάλλος ηγέτης, ενώ στάθηκε στο γεγονός ότι άλλες δυνάμεις αναπτύσσουν το πυρηνικό τους οπλοστάσιο. «Αυτές οι συμπεριφορές θέτουν θεμελιώδη ερωτήματα για τις δημοκρατίες μας. Μπορούμε να απομείνουμε εμείς οι μόνοι που σεβόμαστε τους κανόνες του παιχνιδιού, οι μόνοι των οποίων η υπογραφή σε διεθνείς δεσμεύσεις θα είχε αξία; Μήπως αυτό θα αποτελούσε μια ένοχη αφέλεια;», «αναρωτήθηκε». Σε άλλο σημείο της ομιλίας του, αναφερόμενος στην κλιμάκωση της κατάστασης στη Μέση Ανατολή, ο Γάλλος ηγέτης, εξίσου χαρακτηριστικά, σχολίασε ότι πλέον «διάφορες καταστάσεις που διαπλέκονται μπορούν ανά πάσα στιγμή να οδηγήσουν σε μια ανοιχτή κρίση μεταξύ κρατών, που μοιάζουν να έχουν ξεχάσει το λόγο για το "ποτέ πια πόλεμος!", έναντι της υπόθεσης "γιατί όχι πόλεμος;"».

Την ίδια στιγμή, ο Μακρόν ξεκαθάρισε ότι η στρατιωτική μηχανή της χώρας πρέπει «να μας δίνει την ικανότητα να υπερασπιζόμαστε την κυριαρχία μας σε όλο τον κόσμο, σε σχέση με τις υπερπόντιες κτήσεις μας και την πυκνότητα των στρατηγικών μας εταίρων. Να μας δίνει την ικανότητα να αναλάβουμε τις ευθύνες μας στη διατήρηση της ειρήνης και της διεθνούς ασφάλειας. Να μας επιτρέπει να προστατευτούμε από τον εκβιασμό αλλά και να μπορούμε να διατηρήσουμε την αυτονομία μας στις αποφάσεις. Να κρατήσουμε την τάξη και την επιρροή μας μεταξύ των εθνών». Και αφού περιέγραψε την αποφασιστικότητα με την οποία το γαλλικό κεφάλαιο θα διεκδικήσει μεγαλύτερο κομμάτι από τη διεθνή «πίτα», τόνισε και την ετοιμότητά του να διαθέσει σε αυτήν την κατεύθυνση ό,τι έχει στο οπλοστάσιό του: «Αν τύχει ένας ηγέτης κράτους να εκτιμήσει λανθασμένα τη σπλαχνική αφοσίωση της Γαλλίας στην ελευθερία της και σκεφτεί να απειλήσει κάποια ζωτικά της συμφέροντα, όποια κι αν είναι αυτά, πρέπει να γνωρίζει ότι οι πυρηνικές μας δυνάμεις είναι ικανές να προκαλέσουν πλήγματα απόλυτα απαράδεκτα στα κέντρα εξουσίας του, στις νευραλγικές του θέσεις, πολιτικές, οικονομικές, στρατιωτικές».

Σημειωτέον, με δεδομένο το πυρηνικό «προβάδισμά» της, το ότι δηλαδή είναι πλέον η μόνη πυρηνική δύναμη στην ΕΕ, η Γαλλία διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο και στα παζάρια που εντείνονται διεθνώς στο όνομα του «ελέγχου των εξοπλισμών». Αφού αναφέρθηκε σε εξελίξεις όπως η κατάργηση της Συνθήκης INF (για τα πυρηνικά μεσαίου μεγέθους, μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας), αλλά και στην ανάγκη δραστικής αναβάθμισης του οπλοστασίου όλης της ΕΕ συνολικά, ο Μακρόν υπογράμμισε: «Οι Ευρωπαίοι πρέπει να μπορούμε να προτείνουμε συνολικά μια διεθνή ατζέντα στο θέμα του ελέγχου των εξοπλισμών... Για πολύ καιρό πιστεύαμε στην Ευρώπη ότι αρκούσε να δίνουμε το παράδειγμα με το να αφοπλιζόμαστε, ότι τα άλλα κράτη θα έκαναν το ίδιο. Δεν είναι έτσι! Ο αφοπλισμός δε μπορεί να είναι αυτοσκοπός. Πρέπει καταρχάς να χρησιμοποιηθεί για να βελτιώσει τις συνθήκες της διεθνούς ασφάλειας... Μετά την κατάρρευση της INF, η Γαλλία ελπίζει να ξεκινήσουν ευρύτερες συζητήσεις στις οποίες η Ευρώπη θα καταφέρει να εισακουστεί και να βεβαιωθεί ότι τα συμφέροντά της θα ληφθούν υπόψη στη διαπραγμάτευση για ένα νέο εργαλείο και μια ευρύτερη συνθήκη. Αν αυτές οι διαπραγματεύσεις παρεμποδιστούν από κάποιους, δεν θα μείνουμε άπραγοι».

Την ίδια στιγμή, ο Μακρόν επανέλαβε ότι η «ασφάλεια» της Γαλλίας και συνολικά της Ευρώπης εξαρτάται από την ικανότητα επένδυσης στη «στρατιωτική αυτονομία» τους. «Ας δούμε ποια είναι η κατάσταση σήμερα: Από το 2000, στην πραγματικότητα το σύνολο της αρχιτεκτονικής ασφαλείας στην Ευρώπη - η οποία δύσκολα οικοδομήθηκε μετά το 1945 και στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου - ράγισε και μετά ξεκίνησε να αποσυντίθεται, τούβλο - τούβλο. Μετά το μπλοκάρισμα των διαπραγματεύσεων για τους συμβατικούς εξοπλισμούς, το τέλος - το 2019 - της Συνθήκης για τα μεσαίου βεληνεκούς πυρηνικά όπλα ενδιάμεσα συμβολίζει αυτήν ακριβώς την αποσύνθεση. Οι Ευρωπαίοι πρέπει σήμερα να λάβουν συλλογικά υπόψη ότι ελλείψει νομικού πλαισίου, ενδέχεται σύντομα να βρεθούν εκτεθειμένοι σε μια επανάληψη κούρσας εξοπλισμών, και πυρηνικών, στο έδαφός τους. Δεν μπορούν να περιοριστούν στο ρόλο των θεατών». Και έσπευσε να προτείνει την έναρξη «ενός στρατηγικού διαλόγου με τους Ευρωπαίους εταίρους μας, που θα προετοιμαστούν για το ρόλο της γαλλικής πυρηνικής αποτρεπτικής ικανότητας στη συλλογική μας ασφάλεια».

Επιπλέον, περιγράφοντας άξονες με τους οποίους η Γαλλία θα επιδιώξει ακόμα πιο ωφέλιμες συμμαχίες για τα γεωστρατηγικά της συμφέροντα, ο Μακρόν εστίασε στην «πολυμέρεια που θα λειτουργεί», δηλαδή στο συντονισμό και το αλισβερίσι με ακόμα περισσότερα ιμπεριαλιστικά κέντρα, που θα διευρύνουν το ρόλο και τις εναλλακτικές του γαλλικού κεφαλαίου στις διεθνείς «ισορροπίες». Σχολιάζοντας τις αντιδράσεις σε παλιότερες δηλώσεις του για τη συνοχή του ΝΑΤΟ (το είχε χαρακτηρίσει «εγκεφαλικά νεκρό»), εξέφρασε... απορία για την έκπληξη που αυτές προκάλεσαν και επέλεξε να μιλήσει για την «άνεση» που προσφέρει στη «στρατηγική σταθερότητα στην Ευρώπη» η «διατλαντική σύγκλιση που έχει κατακτηθεί με τις ΗΠΑ».

Τέλος, ενδιαφέρον είχαν για άλλη μια φορά οι αναφορές του στη σημασία επαναδιαπραγμάτευσης της σχέσης της ΕΕ με τη Ρωσία. «Δε γίνεται να υπάρχει σχέδιο για την άμυνα και την ασφάλεια των Ευρωπαίων πολιτών χωρίς πολιτικό όραμα που αναζητεί τη διευκόλυνση της προοδευτικής ανοικοδόμησης της εμπιστοσύνης με τη Ρωσία... Τέτοιο είναι το σχέδιο που εγώ αναπτύσσω, με απαιτητικότητα. Περιμένω η Ρωσία να αποτελέσει έναν εποικοδομητικό παράγοντα για τη συλλογική μας ασφάλεια. Αλλά δεν μπορούμε να είμαστε ικανοποιημένοι από την παρούσα κατάσταση, όπου το χάσμα διευρύνεται, ο διάλογος αποδυναμώνεται, ενώ πολλαπλασιάζονται οι προκλήσεις σε επίπεδο ασφάλειας τις οποίες έχουμε να διευθετήσουμε με τη Μόσχα. Αυτή η διαδικασία θα απαιτήσει υπομονή και απαιτητικότητα, αλλά δεν έχουμε κανένα συμφέρον να αναθέσουμε σε άλλον τον διάλογο αυτό, ή να εγκλωβιστούμε στη σημερινή κατάσταση», ανέφερε.