ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 14 Φλεβάρη 1999
Σελ. /48
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Τραγούδια στους παλμούς της καρδιάς

Ο Παντελής Θαλασσινός μιλά με αφορμή τον τελευταίο του δίσκο "Ενα κρυμμένο αχ"

"Τα τραγούδια, λέει, κρύβουν πολλά "αχ". Πολλούς αναστεναγμούς, που μπορεί να μην πηγάζουν πάντα από λύπη ή μαράζι, αλλά και από ευχαρίστηση, ανακούφιση". Ο Παντελής Θαλασσινός καταθέτει τον τρίτο προσωπικό του δίσκο, αποκαλύπτοντας "Ενα κρυμμένο αχ" μουσικής ευαισθησίας. Ο παλιός "Λαθρεπιβάτης", μετά τους δίσκους του "Νύχτας Κύματα" και "Αστρανάμματα", ξετυλίγει δώδεκα τραγούδια, σμιλεμένα "με μελωδίες που πατάνε στην παράδοση", οι οποίες συνυπάρχουν με τον "ήχο της μπαλάντας". Τη μουσική έγραψε ο Π. Θαλασσινός, που υπογράφει και τους στίχους δύο τραγουδιών, ενώ τους στίχους των υπόλοιπων τραγουδιών έγραψαν ο Ηλίας Κατσούλης,ο Ακος Δασκαλόπουλος,του Βαγγέλης Βελόνιας και η Λίτσα Μπεσκάκη.

"Θέλησα, λέει ο Π. Θαλασσινός, να δώσω σημερινά τραγούδια πάνω σε μοτίβα και μελωδίες παλιές, σε δρόμους παραδοσιακούς. Δρόμοι, που μου είναι γνώριμοι, όπως πιστεύω και σε πολλούς άλλους, που μπορεί να έχουν μέσα τους αυτή τη μουσική, αλλά ακόμη δεν το έχουν ανακαλύψει. Είχα πολλά ακούσματα από αυτή τη μουσική, αλλά δεν την έπαιζα. Οταν, πριν από 6 - 7 χρόνια, αποφάσισα να παίξω παραδοσιακά τραγούδια με ορισμένες ορχήστρες, είδα ότι τα είχα μέσα μου. Κάθισα και τα μελέτησα και πολύ σύντομα, όχι μόνο μπόρεσα και τα έπαιξα, αλλά έκανα και ρεπερτόριο από τα παραδοσιακά τραγούδια".

Υπάρχει αντίποδας

- Λειτουργούν στη σημερινή γενιά αυτά τα τραγούδια, που έχουν ρίζες παραδοσιακές;

- Δε λειτουργούν σε όλους. Είναι ορισμένοι που επιμένουν ν' ακούνε πάντα αυτά που διασκεδάζουν. Ν' ακούνε και στο σπίτι τους αυτά που ακούνε το βράδυ στα διάφορα κλαμπ. Είναι και άλλα παιδιά που ψάχνουν καινούριους δρόμους και καινούρια ακούσματα. Είναι αυτοί που θέλουν συνέχεια να προικίζουν το μυαλό τους, τις γνώσεις τους και ακούνε άλλες μουσικές. Και είναι μεγάλη η ευχαρίστηση όταν έρχονται πολλοί νέοι και μου λένε "είσαι η αιτία που ακούω ελληνική μουσική". Οπως και όταν μου λένε κάποιοι ηλικιωμένοι "ακούω τα τραγούδια σου και κλαίω". Μου αρέσει που στο ακροατήριό μου είναι και μεγάλοι άνθρωποι και νέοι.

- Τι περιθώρια έχει να λειτουργήσει το είδος της μουσικής που υπηρετείτε, σε μια εποχή που κυριαρχεί το γρήγορο και το εύπεπτο άκουσμα;

- Πιστεύω, ότι όλες οι μουσικές πρέπει να είναι χειροποίητες και να έχουν το χρόνο τους, τόσο στη φάση της δημιουργίας όσο και για ν'ακουστούν. Υπάρχουν και οι γρήγορες μουσικές και οι αργές. Υπάρχουν και οι εύπεπτες και αυτές που θέλουν το χρόνο τους για να τις καταλάβεις. Νομίζω, ότι υπάρχει αντίποδας σε όλα αυτά που γίνονται σήμερα γρήγορα. Υπάρχει, ας πούμε, η επαρχία, η οποία δε λειτουργεί πολύ γρήγορα, που οι άνθρωποι έχουν ελεύθερο χρόνο. Δεν είναι μέσα στη μεγαλούπολη για να τους πάρουν μπάλα αυτοί οι γρήγοροι ρυθμοί. Δεν μπορείς να γράφεις τραγούδια για 70 - 80 παλμούς της καρδιάς, όταν βαράς 200 παλμούς. Πρέπει να ηρεμήσεις και να γράψεις. Ετσι πιστεύω είναι και ο ακροατής. Οταν καθίσει να ηρεμήσει, θ' ακούσει τη μουσική μου.

Δε θα παίξω το παιχνίδι τους

- Γινόμαστε μάρτυρες της ολοένα αυξανόμενης δράσης των πολυεθνικών μεγαθηρίων, που προσφέρουν ένα κοινό "πολιτιστικό" προϊόν, που ισοπεδώνει αξίες, παράδοση, διαφορετικότητα. Πώς μπορούμε ν' αντισταθούμε;

- Η διαφήμιση πλέον έχει καταπιεί τις ιδέες. Μάθαμε ότι το μη διαφημιζόμενο προϊόν είναι και κακό. Βλέπουμε δουλιές εξαίρετων καλλιτεχνών να μένουν στα ράφια, επειδή δε διαφημίζονται, τη στιγμή που πουλάνε εντελώς ανεγκέφαλοι καλλιτέχνες. Κι εγώ παίζω στο παιχνίδι της διαφήμισης, όμως το κάνω γιατί πιστεύω ότι τα τραγούδια μου έχουν κάποια αξία και θέλω να μάθει ο κόσμος ότι υπάρχουν. Ασφαλώς και αρνούμαι τη διαφήμιση που κατευθύνει συνειδήσεις, όμως σήμερα χωρίς την πληροφόρηση δεν μπορείς να λειτουργήσεις. Ακόμη και για να βρεις ένα δίσκο σε κάποιο δισκοπωλείο πρέπει να ξέρεις τον τίτλο του, το πώς είναι...

- Και πάλι δεν είναι σίγουρο ότι θα τον βρεις, καθώς πρωταρχικός είναι ο ρόλος του δικτύου προώθησης.

- Σωστά... Πιστεύω ότι για το κακό που υπάρχει στον τομέα της δισκογραφίας και των τραγουδιών, φταίνε οι δισκογραφικές εταιρίες και τα ΜΜΕ, που κάνουν ολόκληρο πόλεμο για το ποιος θα είναι πρώτος σε κέρδη και ακροαματικότητα και όχι για την ποιότητα αυτού που προωθούν ή παίζουν. Καθημερινά γινόμαστε μάρτυρες μιας επιχείρησης, που κατευθύνει την πληροφόρηση, τα γούστα, τα πάντα, δίνοντας το δικό της μοντέλο για το καλό και το ωραίο. Οι δισκογραφικές εταιρίες σήμερα ανακυκλώνουν καλλιτέχνες, καθώς δεν τις ενδιαφέρει να "χτίσουν" έναν για κάποια χρόνια. Τους συμφέρει να βγάλουν έναν τραγουδιστή για να κάνει ένα χρυσό δίσκο και τον άλλο χρόνο να επαναλάβουν το ίδιο με άλλον. Τους βγάζουν τόσο πολύ στην τηλεόραση, στα ΜΜΕ, που δεν αντέχεις, βαριέσαι, αηδιάζεις. Οσο λιγότερο είσαι τελικά μέσα σ' αυτά τα πράγματα, τόσο περισσότερο κρατάς. Πρέπει να πουλάς στο χρόνο.

- Η ελευθερία του καλλιτέχνη και της καλλιτεχνικής δημιουργίας κάτω από αυτές τις συνθήκες τι θέση έχει;

- Από την πλευρά τη δική μου, είμαι εντελώς ελεύθερος να κάνω ό,τι θέλω. Δε μου υπαγορεύει κανένας το τι θα κάνω. Ειδικά στα τραγούδια μου, δε συζητώ κανενός είδους παρεμβάσεις. Θα βάλω τα τραγούδια που θέλω εγώ. Δεν έπαιξα και δε θα παίξω το παιχνίδι τους.

Γεννημένος στον Πειραιά, ο Π. Θαλασσινός έζησε την παιδική του ηλικία, μέχρι τα εννιά του χρόνια, στη Χίο. Τα πρώτα του μουσικά βιώματα συνδέονται με αυτό τον τόπο και με το κέντρο, που διατηρούσαν ο πατέρας του και ο νονός του. "Ακουγα τους καλλιτέχνες, φίρμες της εποχής του '60, που έρχονταν από την Αθήνα και τραγουδούσαν εκεί για μια βδομάδα ο καθένας. Ηταν ένα εξοχικό κέντρο με λαμπιόνια δίπλα στη θάλασσα. Μεγάλωσα εκεί μέσα. Και στα βραχάκια στη θάλασσα, που ψάρευα. Αυτές είναι οι αναμνήσεις μου. Η γειτονιά που παίζαμε μπάλα, οι αλάνες και το σχολείο".

Εχοντας συνεργαστεί για πολλά χρόνια με τον Γιάννη Νικολάου στους "Λαθρεπιβάτες", το σχήμα που συνδέθηκε και με τα πρώτα τους δισκογραφικά βήματα, εκτός από τους τρεις προσωπικούς του δίσκους, ο Π. Θαλασσινός έχει δώσει πολλά τραγούδια του και σε άλλους καλλιτέχνες. "Πλέον σταμάτησα να δίνω τραγούδια μου, γιατί θέλω πια να κάνω δικούς μου, συνθετικούς δίσκους με τη συμμετοχή κάποιων ερμηνευτών που θεωρώ ότι μπορούν να πούνε καλά τα τραγούδια μου. Ο επόμενος δίσκος σχεδιάζω να έχει λαϊκά τραγούδια".

Και αυτό το χειμώνα ο Π. Θαλασσινός τραγουδά στην "Πανσέληνο" (συντροφιά με τους Γεράσιμο Ανδρεάτο, Μαρία Αλεξίου και Δέσποινα Ολυμπίου), ενώ το καλοκαίρι έχει αποφασίσει να παρουσιάσει τα τραγούδια του σε συναυλίες στην επαρχία.

Θεωρώντας ότι "πρέπει να ζήσω εκτός μουσικής για να μου βγουν τραγούδια", ο Π. Θαλασσινός δηλώνει ότι "κι αν έλειπε η μουσική δε θα πέθαινα. Κάτι άλλο θα έκανα. Ηδη, έχω κάνει πολλές δουλιές στη διάρκεια της ζωής μου, ποτέ δεν ήμουνα μόνο μουσικός. Παράλληλα με την πρωινή μου δουλιά, έπαιζα τα βράδια με την κιθάρα μου σε μπουάτ. Εχω ταξιδέψει, έχω δουλέψει σε εργοστάσια. Αν σου δείξω τα ένσημά μου...".

- Αυτή η "θητεία" και σε άλλους χώρους πόσο έχει επηρεάσει την καλλιτεχνική σας δημιουργία;

- Νομίζω πολύ. Δεν μπορείς να φτιάχνεις τραγούδια για τον πολύ κόσμο, όταν είσαι κλεισμένος αποκλειστικά στον κόσμο σου. Αν δεν έχεις δουλέψει στο εργοστάσιο, πώς θα γράψεις τραγούδια για έναν εργάτη; Αν δεν έχεις μπαρκάρει, πώς θα γράψεις τραγούδια για τα καράβια;

Τα "κλουβιά" και η αλαζονεία της εξουσίας

Πέρα από το βίωμα, αφορμή για ένα τραγούδι αποτελεί και η "εμπειρία ενός άλλου ανθρώπου, για την οποία διάβασα στην εφημερίδα και με συγκίνησε".

- Το "Κρυμμένο αχ" αφορά και ...το πουλάκι στο κλουβί. Και στις μέρες μας υπάρχουν πολλοί σε κλουβιά.

- Υπάρχουν και άνθρωποι στα κλουβιά, που δεν μπορούν να έχουν την ελευθερία τους, φυσική ή πνευματική. Γίνονται και λέγονται πολλά, όμως δεν κοιτάμε την ουσία του πράγματος. Οι μαθητές βγήκαν στους δρόμους, όμως αυτοί οι μαύροι, οι μίζεροι άνθρωποι που παίρνουν τις αποφάσεις δεν εννοούν να καταλάβουν ότι δε θέλουν αυτά που τους επιβάλλουν. Τους έχει πιάσει η αλαζονεία της εξουσίας και περνάνε οτιδήποτε. Μέσα στην αλαζονεία τους και στηριζόμενοι στο φασιστικό σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής, περνάνε από τη Βουλή ό,τι τους αρέσει. Αν και στην πραγματικότητα έχουν το μικρότερο ποσοστό στο λαό δεν μπαίνουν στον κόπο να τον ρωτήσουν, αν θέλει αυτά που αποφασίζουν. Οταν είναι στην αντιπολίτευση, όλοι λένε ότι θ' αλλάξουν το εκλογικό σύστημα, όμως, όταν ανεβαίνουν πάνω, κανένας τους δεν έχει την τόλμη να κάνει την απλή αναλογική. Θέλουν ν' ασκούν εξουσία άνθρωποι που ποτέ τους δεν ήξεραν να κάνουν κάτι, που τους περισσότερους έκαναν πολιτικούς οι πατεράδες τους. Ανθρωποι, που ούτε καν ξεκίνησαν μέσα από συνδικαλισμό. Αυτοί αποφασίζουν για μας, χωρίς να μας ρωτήσουν, χωρίς την παραμικρή ενημέρωση.

Οσο για τους περισσότερους από εμάς;

"Εχουμε γίνει πια μονόχνοτοι, απομονωμένοι. Δεν κοιτάμε να ενταχθούμε σε ένα κοινωνικό σύνολο. Αυτή είναι σήμερα η μαγκιά. Το να μπορείς να ενταχθείς στο σύνολο, να λειτουργήσεις μέσα απ' αυτό".

Ρουμπίνη ΣΟΥΛΗ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ