Εκδήλωση τιμής για τον Γιάννη Χαλκίδη, τον νεολαίο κομμουνιστή που σε ηλικία 27 χρόνων δολοφονήθηκε από τα όργανα της δικτατορίας των συνταγματαρχών στις 5 Σεπτέμβρη του 1967, αλλά και όλους τους συντρόφους και συναγωνιστές που με ηρωισμό και αυταπάρνηση αγωνίστηκαν ενάντια στη δικτατορία, πραγματοποίησε την Τρίτη 5/9 η ΚΟ Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ.

Η εκδήλωση έγινε στον τόπο της δολοφονίας του, στο δρόμο που πλέον έχει ονομαστεί οδός Γιάννη Χαλκίδη, έξω από το κτίριο που έχει τοποθετηθεί μνημείο για να θυμίζει τη θυσία του. Η εκδήλωση ξεκίνησε με το συγκρότημα της ΚΝΕ, που ερμήνευσε τραγούδια του αντιδικτατορικού αγώνα.

Στην ομιλία του, ο Γιάννης Δελής, μέλος της ΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ και βουλευτής του Κόμματος, σημείωσε μεταξύ άλλων:

«Μαζί με τα 50 χρόνια από τη δολοφονία του Γιάννη Χαλκίδη, συμπληρώνονται φέτος και 50 χρόνια από την εγκαθίδρυση της επτάχρονης δικτατορίας της 21ης Απρίλη. Τα γεγονότα που προηγήθηκαν, όσα ακολούθησαν στη διάρκειά της, έως τις μέρες κατάρρευσης και παράδοσης της σκυτάλης στην αστική κυβέρνηση "εθνικής ενότητας" υπό τον Κ. Καραμανλή (24 Ιούλη 1974), προσφέρουν πλούσια συμπεράσματα, χρήσιμα στους σύγχρονους εργατικούς - λαϊκούς αγώνες. Αποδεικνύουν ότι, προκειμένου η αστική τάξη να διασφαλίζει κάθε φορά την απρόσκοπτη πορεία των συμφερόντων της, δεν διστάζει να καταφύγει σε κάθε αντιδραστικό μέσο, στη χρήση οποιουδήποτε αντιλαϊκού εργαλείου.

Οι εξελίξεις στα χρόνια της δικτατορίας επιβεβαίωσαν και πάλι ότι πλατιές εργατικές - λαϊκές, νεολαιίστικες δυνάμεις μπορούν τελικά να αντιδρούν και να κινητοποιούνται, παρά τις συνθήκες ωμής βίας και ανοιχτής τρομοκρατίας.

Το ΚΚΕ, παρότι ήταν εκτός νόμου από το 1947 και χωρίς Κομματικές Οργανώσεις από το 1958, αποτέλεσε την ψυχή της αντιδικτατορικής πάλης. Δίπλα του έδρασε ηρωικά και είχε τη δική της μεγάλη συμβολή η ΚΝΕ, που ιδρύθηκε το 1968. Χιλιάδες στελέχη και μέλη του Κόμματος και της Νεολαίας του, όπως ο Γιάννης Χαλκίδης, κατέθεσαν μεγάλες θυσίες στην υπόθεση της ανατροπής της χούντας, γι' αυτό αποτέλεσαν τον πιο μισητό στόχο της. Το ΚΚΕ ήταν το μοναδικό κόμμα που έβλεπε και στήριζε την ανατροπή της χούντας μέσα από την οργανωμένη πάλη της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων. Δεν την ανέθεσε στο διεθνή καπιταλιστικό παράγοντα - ευρωπαϊκό, αμερικανικό και γενικά ΝΑΤΟικό - ή στις εγχώριες αστικές πολιτικές δυνάμεις».

Αναφερόμενος σε ορισμένα από τα συμπεράσματα, είπε: «Ενα από τα πιο χρήσιμα συμπεράσματα των χρόνων της δικτατορίας αφορά στο συνδυασμό της παράνομης δουλειάς με τη νόμιμη, δηλαδή το καθήκον να δημιουργούνται δυνατότητες μαζικής πάλης των εργαζομένων, να αξιοποιείται η παραμικρή χαραμάδα που τυχόν εμφανίζεται σε συνθήκες απαγόρευσης, διώξεων, κάθε μορφής εκτροπής. Η υποχρεωτικότητα προφύλαξης της παράνομης δουλειάς, της περιφρούρησης των κομματικών δυνάμεων, δεν σημαίνει περιορισμό της δράσης σε έναν πολύ στενό κύκλο, συνωμοτική μορφή πάλης για την ατομική προφύλαξη.

Πολύτιμο, επίσης, συμπέρασμα εξάγεται για την αξία της κομματικής συλλογικότητας, που δεν πρέπει να αναιρείται σε συνθήκες κάθε μορφής απαγορεύσεων. Απαιτείται συνεχής ένταση της προσπάθειας αναζήτησης μορφών και τρόπων περιφρούρησης της συλλογικότητας, των συνωμοτικών κανόνων, της ανάπτυξης της ατομικής πρωτοβουλίας, καθώς ο κομμουνιστής, η κομμουνίστρια, όπου και αν βρεθούν, σε οποιεσδήποτε συνθήκες, πρέπει να δρουν με βάση την ευθύνη τους απέναντι στην εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα».

Ο Γιάννης Δελής αναφέρθηκε και στον αντικομμουνισμό που «ξεχείλισε» το τελευταίο διάστημα, με αφορμή τις πρόσφατες αντικομμουνιστικές εκδηλώσεις της εσθονικής προεδρίας της ΕΕ.

Οπως είπε, «στόχος είναι να συγκαλυφθούν τα ιμπεριαλιστικά εγκλήματα που έζησαν και ζουν οι λαοί σε όλο τον κόσμο, να αποκρυφτεί η ανωτερότητα του σοσιαλισμού απέναντι στο σάπιο καπιταλισμό. Κυρίως, όμως, θέλουν να συκοφαντήσουν και να βάλουν εμπόδια στους σύγχρονους ταξικούς αγώνες, στην αμφισβήτηση της αντιλαϊκής πολιτικής του κεφαλαίου, στην οργάνωση της πάλης για την ανατροπή της εξουσίας του.

(...) Γι' αυτό η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα χρειάζεται να επαγρυπνούν, ειδικά σήμερα που κλιμακώνεται η ανοιχτή ή καλυμμένη αντικομμουνιστική προπαγάνδα, με ενορχηστρωτή την ΕΕ. Η κλιμάκωση αυτή αποτελεί "δείκτη" ότι το κεφάλαιο, οι κυβερνήσεις και τα κόμματά του εντείνουν την αντιλαϊκή επίθεση, κι αυτό αποδεικνύει η πείρα όλων των τελευταίων χρόνων».

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, τόνισε: «50 χρόνια από τη θυσία του Γιάννη Χαλκίδη, πολλά για τα οποία αγωνίστηκε και τελικά έδωσε τη ζωή του παραμένουν απραγματοποίητα. Ακόμα και αυτά που κατακτήθηκαν με τόσο κόπο από αυτόν, τους συντρόφους μας και όσους αγωνίστηκαν, έχουν παρθεί ή παίρνονται πίσω από όλες ανεξαιρέτως τις κυβερνήσεις. Εχει μια ειδική σημασία να αναφέρουμε τη σημερινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και τον βρώμικο και επικίνδυνο ρόλο που παίζει.

Η συνέχιση του αγώνα για να διαμορφωθεί αντικαπιταλιστικό - αντιμονοπωλιακό κίνημα είναι η μεγαλύτερη τιμή στους μάρτυρες του αντιδικτατορικού αγώνα 1967-1974, σε όλους και όλες που αγωνίστηκαν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, εξορίστηκαν ή βασανίστηκαν στα διάφορα κολαστήρια σε όλη την Ελλάδα, σε όλους και όλες όσοι οργάνωσαν, στήριξαν, βοήθησαν τη λαϊκή αντίσταση και πάλη τα χρόνια εκείνα, με κάθε τρόπο και μέσο που διέθεταν.

Ο ασταμάτητος αγώνας για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό σε οποιεσδήποτε συνθήκες είναι και η μεγαλύτερη τιμή σε ανθρώπους που έδωσαν τη ζωή τους, όπως ο Γιάννης Χαλκίδης, για να φέρουν πιο κοντά το στόχο για έναν κόσμο χωρίς εκμετάλλευση και καταπίεση».

Ο Γιάννης Χαλκίδης γεννήθηκε το 1940 στη Σφενδάμη Πιερίας, από γονείς αγρότες που είχαν έρθει από τον Πόντο και είχαν γλιτώσει από τη Γενοκτονία. Η οικογένειά του μόχθησε για να επιβιώσει από αυτήν τη μετακίνηση, αλλά και στη συνέχεια, όταν ήρθε η κατοχή από τους Γερμανούς. Μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ δώσανε τη μάχη για να απελευθερωθεί η Ελλάδα από τους κατακτητές και τους συνεργάτες τους. Η απελευθέρωση τους βρήκε κυνηγημένους, όπως και πολλούς χιλιάδες κομμουνιστές και αγωνιστές της Αντίστασης, από το αντιδραστικό καθεστώς που εγκαταστάθηκε με τη βοήθεια των Αγγλων ιμπεριαλιστών μετά το Δεκέμβρη του '44. Αυτό και οι δύσκολες συνθήκες στην ύπαιθρο, με τα λίγα μέτρα γης, τους αναγκάζουν να ξεριζωθούν και να μετακινηθούν στη Θεσσαλονίκη, στην περιοχή των Αμπελοκήπων.

Ο Γιάννης Χαλκίδης από μικρό παιδί βγαίνει στο μεροκάματο, για να βοηθήσει στην επιβίωση της οικογένειάς του. Αναγκάζεται να διακόψει το σχολείο και να πιάσει δουλειά σε ένα σιδεράδικο. Από νωρίς γράφεται στο Σωματείο του και δραστηριοποιείται συνδικαλιστικά.

Μετά το στρατιωτικό του, οργανώνεται στη Νεολαία της ΕΔΑ των Αμπελοκήπων και στη συνέχεια όταν ιδρύεται η Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη, εντάσσεται στις γραμμές της. Το 1965 εκλέγεται στο Συμβούλιο Θεσσαλονίκης της Νεολαίας Λαμπράκη και ταυτόχρονα είναι Γραμματέας της Νεολαίας Λαμπράκη Αμπελοκήπων.

Την περίοδο εκείνη, μετά και τη γνωστή Απόφαση της 8ηςΟλομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ το 1958, για τη διάλυση των Κομματικών Οργανώσεων και την ένταξη των μελών του Κόμματος στην ΕΔΑ, δεν υπήρχαν Κομματικές Οργανώσεις του ΚΚΕ, υπήρχαν μόνο κομματικοί πυρήνες. Σε έναν τέτοιο πυρήνα εντάχθηκε αρχικά ο Γιάννης Χαλκίδης και στη συνέχεια με την ανασυγκρότηση του Γραφείου της ΚΟΘ έγινε μέλος του Γραφείου της Κομματικής Οργάνωσης Νέων της Θεσσαλονίκης.

Μέσα από τη Νεολαία Λαμπράκη αναπτύσσει πλούσια δράση στην περιοχή των Αμπελοκήπων, πράγμα που, όπως ήταν φυσικό, ενόχλησε τους μηχανισμούς, φανερούς και αθέατους, του αστικού κράτους.

Η 21η Απρίλη τον βρίσκει στη Θεσσαλονίκη και είναι από αυτούς που καταφέρνουν να ξεφύγουν από τις πρώτες συλλήψεις και να συνεχίσουν τη δράση τους σε συνθήκες παρανομίας.

Στις αρχές του Ιούλη του 1967 ανασυγκροτήθηκε το Γραφείο της Κομματικής Οργάνωσης Θεσσαλονίκης.

Στις 2 Σεπτέμβρη του '67, η χούντα διοργανώνει φιέστα για τα εγκαίνια της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης. Το Γραφείο της ΚΟΘ, σε συνεργασία με το ΠΑΜ και με αφορμή αυτό το γεγονός, σχεδιάζουν μια αντιστασιακή ενέργεια. Την υλοποίηση του σχεδίου ανέλαβε μια ομάδα αποτελούμενη από τον Θόδωρο Καζέλη, τον Γιάννη Χαλκίδη, τον Νάντη Χατζηγιάννη, τον Αργύρη Μπάρα και την Ελλη Στεφανίδου. Με μια μικρή ποσότητα εκρηκτικών ανατίναξαν έναν στύλο της ΔΕΗ λίγο πάνω από το Καυταντζόγλειο προκαλώντας διακοπή της ηλεκτροδότησης για λίγη ώρα και χάλασαν τη φιέστα εγκαινίων της χούντας.

Οι μηχανισμοί της χούντας στις 5 Σεπτέμβρη εντόπισαν το κρησφύγετο του Γιάννη Χαλκίδη και των συντρόφων του. Μέσα στο μικρό διαμέρισμα ήταν ο Γιάννης Χαλκίδης, ο Γρηγόρης Παντής και ο Νάντης Χατζηγιάννης, και οι τρεις τους άοπλοι. Οι ασφαλίτες και οι χωροφύλακες περικύκλωσαν την οικοδομή και άνοιξαν πυρ από όλες τις μεριές. Από τα πυρά τραυματίστηκε ο Γιάννης (πισώπλατα) και έπεσε κάτω. Οι ασφαλίτες τού έδωσαν τη χαριστική βολή και στη συνέχεια, ενώ ήταν νεκρός, τον χτυπήσανε με λύσσα. Οι άλλοι σύντροφοί του συνελήφθησαν και βασανίστηκαν.