ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 13 Αυγούστου 2015
Σελ. /20
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ
Επικίνδυνο σχέδιο για την πρωτογενή πρόληψη στους καρκινοπαθείς

Με ένα σχέδιο «ολίγων» προληπτικών εξετάσεων, η κυβέρνηση προσπαθεί να ενοχοποιήσει τους ασθενείς για την αρρώστια τους και να τους μεταθέσει το κόστος που συνεπάγεται η θεραπεία τους
Με ένα σχέδιο «ολίγων» προληπτικών εξετάσεων, η κυβέρνηση προσπαθεί να ενοχοποιήσει τους ασθενείς για την αρρώστια τους και να τους μεταθέσει το κόστος που συνεπάγεται η θεραπεία τους
Οπως δήλωσε την περασμένη βδομάδα ο Π. Κουρουμπλής, το υπουργείο Υγείας επεξεργάζεται ένα σχέδιο σύμφωνα με το οποίο ο καρκινοπαθής θα πληρώνει το 50% της θεραπείας του, αν μετά από μια ορισμένη ηλικία και με μια ορισμένη συχνότητα δεν κάνει εξετάσεις όπως η μαστογραφία και το «τεστ Pap» για τις γυναίκες, το PSA (ειδικό προστατικό αντιγόνο) και η κλινική εξέταση του προστάτη για τους άνδρες, η κολονοσκόπηση και το τεστ κοπράνων για τα δύο φύλα.

Είναι γνωστό ότι υπάρχουν περισσότερα από 200 είδη καρκίνου, το καθένα με διαφορετικά αίτια, συμπτώματα και θεραπείες. Το υπουργείο περιορίζεται σ' αυτά, επειδή ο καρκίνος του μαστού, του πνεύμονα (που δεν εμπεριέχεται στο σχέδιο), του εντέρου και του προστάτη αντιπροσωπεύουν μαζί το ήμισυ όλων των νέων κρουσμάτων καρκίνου κάθε χρόνο. Αρα, αυτές οι περιπτώσεις είναι και οι πιο κοστοβόρες.

Ο καρκίνος είναι ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα υγείας που παρατηρούνται σήμερα. Οι στατιστικές δείχνουν ότι αποτελεί τη δεύτερη πιο συχνή αιτία θανάτου μετά τις καρδιοπάθειες. Μπορεί να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά είναι πιο συχνός στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Μετά από μια «ορισμένη ηλικία», αυξάνεται η πιθανότητα να αναπτυχθεί νεόπλασμα σε προστάτη, μαστό, παχύ έντερο, τράχηλο μήτρας. Γι' αυτό, το υπουργείο μελετάει τότε να «υποχρεώνει» τον πληθυσμό, με μια «ορισμένη συχνότητα», να κάνει τις συγκεκριμένες διαγνωστικές εξετάσεις.

Ο υπουργός Υγείας, όμως, δεν κάνει καμιά αναφορά για την ανάγκη προσυμπτωματικών ελέγχων, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις με βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό. Δε διευκρινίζει, επίσης, ποιος θα αναλάβει το κόστος των προληπτικών αυτών εξετάσεων και κυρίως του προσυμπτωματικού ελέγχου, που είναι πανάκριβες. Πώς θα εξασφαλίζεται η έγκαιρη συμμετοχή όλων των ασφαλισμένων και των ανασφάλιστων σε αυτές, όταν δεν υπάρχει καταγραφή, ένα βιβλιάριο υγείας με το ιατρικό ιστορικό του καθένα/της καθεμιάς και της οικογένειάς τους (για περιπτώσεις κληρονομικότητας) και υποχρεωτικός τακτικός διαγνωστικός έλεγχος;

Ολα αυτά είναι ανύπαρκτα και ταυτόχρονα υποβαθμίζονται οι δημόσιες δομές, αυξάνεται η εμπορευματοποίηση, περικόπτονται οι παροχές, ενώ έχουμε αύξηση του πληθυσμού που νοσεί. Η κρατική υποχρηματοδότηση των νοσοκομείων ευθύνεται για τις ελλείψεις σε κρεβάτια, προσωπικό, ιατρικά μηχανήματα και η κατάσταση διαρκώς επιδεινώνεται, με αποτέλεσμα να στερούνται οι ασθενείς την αναγκαία θεραπεία στο χρόνο που επιστημονικά πρέπει και η υγεία τους να επιδεινώνεται.

Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, υπάρχουν περιστατικά με μοιραία κατάληξη. Εχουμε ασθενείς με καρκίνο, που θα έπρεπε να τους προσφέρονται τα πάντα, θα έπρεπε να έχουν ήδη ξεκινήσει θεραπεία, βλέπουν όμως το όνομά τους σε λίστες αναμονής, βλέπουν τις θεραπείες να μη γίνονται στα προβλεπόμενα τακτά χρονικά διαστήματα και την κατάστασή τους να χειροτερεύει.

Αυτοί οι ασθενείς με τα χρόνια νοσήματα και συγκεκριμένα οι καρκινοπαθείς, χτυπημένοι από τη σοβαρότατη νόσο τους, βρίσκονται αντιμέτωποι και με το μείζον θέμα που απειλεί όχι μόνο την υγεία τους, αλλά και την αξιοπρέπειά τους: Πρέπει να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για εξετάσεις και για τα φάρμακα των συνοδών νόσων, επειδή καταργήθηκε η μηδενική συμμετοχή των καρκινοπαθών ασθενών όσον αφορά τη χρόνια μη νοσοκομειακή τους φαρμακευτική αγωγή.

«Ενοχοποίηση» του ασθενούς

Ο υπουργός Υγείας φορτώνει στους ίδιους τους ασθενείς την αύξηση των καρκίνων στη χώρα μας. Λέει ο υπουργός: «Οσοι δεν είναι συνεπείς (δεν κάνουν προληπτικό έλεγχο), θα αντιμετωπίζουν ως ποινή την υποχρέωση να συμμετέχουν στο κόστος της νόσου, εφόσον αρρωστήσουν».

Αυτή η πρόταση αποδεικνύει ότι η κυβέρνηση αντιμετωπίζει την Υγεία σαν κόστος που επιβαρύνει τους κρατικούς προϋπολογισμούς. Γι' αυτό περικόπτει τις κρατικές δαπάνες για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και μεταφέρει ολοένα και περισσότερο την ευθύνη της χρηματοδότησης των υπηρεσιών και των υποδομών Υγείας στις εργατικές και λαϊκές οικογένειες, δίνοντας χαρακτήρα ατομικής ευθύνης στην Υγεία. Αντιμετωπίζει την Υγεία σαν εμπόρευμα, που πουλιέται από το κράτος και τα ασφαλιστικά ταμεία - πηγή κερδοφορίας - και αγοράζεται από τους ασθενείς και τις οικογένειές τους ως πελάτες. Ετσι δυναμώνει η τάση να συνδέεται η κατάσταση της υγείας με την οικονομική δυνατότητα των λαϊκών οικογενειών.

Η κυβέρνηση επεκτείνει παραπέρα την επιχειρηματική δραστηριότητα και οικοδομεί ένα σύστημα Υγείας όπου οι δημόσιες υπηρεσίες λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, σε δήθεν ανταγωνισμό με τον ιδιωτικό τομέα. Τα νοσοκομεία, τα Κέντρα Υγείας, τα ιατρεία ΠΕΔΥ κ.λπ. δε λειτουργούν σύμφωνα με τις λαϊκές ανάγκες, αλλά είναι απόλυτα ενταγμένα στη λειτουργία του δίπολου «έσοδα - έξοδα», «αγορές - πωλήσεις».

Ομως, σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας προς όφελος όλων των λαϊκών στρωμάτων σημαίνει πριν απ' όλα πρόληψη, αλλά και θεραπεία και αποκατάσταση, τα οποία είναι άμεσα εξαρτώμενα το ένα από το άλλο και παρέχονται δωρεάν χωρίς εισφορές ή άμεσες πληρωμές.

Το περιεχόμενο των εξαγγελιών του υπουργού Υγείας δεν είναι τίποτα άλλο από την εξειδίκευση της στρατηγικής της ΕΕ. Δεν είναι τυχαίο ότι η κυβέρνηση προχωρά σε πολιτική και μέτρα που εφαρμόζονται και από άλλες κυβερνήσεις των κρατών-μελών της ΕΕ, είτε έχουν μνημόνια, είτε όχι, όπως π.χ. στην Ιταλία, αλλά και παλιότερα σε Γερμανία κ.ά. χώρες και έχουν στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και κερδοφορίας των ευρωπαϊκών μονοπωλίων.

Αυτά τα μέτρα δεν είναι προσωρινά λόγω κρίσης, αλλά μέτρα μόνιμου χαρακτήρα.

Δεν είναι στενά ιατρικό ζήτημα

Το πρόβλημα που σχετίζεται με την πρόληψη και αντιμετώπιση του καρκίνου, δεν αποτελεί ένα «στενά» ιατρικό ζήτημα, είναι ταυτόχρονα κοινωνικό - οικονομικό. Σήμερα, ενώ υπάρχουν τεράστιες δυνατότητες, ο ίδιος ο χαρακτήρας της ανάπτυξης που στηρίζεται στον ανταγωνισμό και την κερδοφορία του κεφαλαίου, εμποδίζει την αξιοποίησή τους από την πλειοψηφία της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων.

Η εμπειρία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην Υγεία, στον 20ό αιώνα, ανέδειξε ότι είναι δυνατό η πρόληψη (πρωτογενής, δευτερογενής, τριτογενής) να αγκαλιάζει ολόκληρη την κοινωνία και ότι αυτή περνάει κυρίως μέσα από την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και τον οικογενειακό γιατρό. Η πρόληψη του καρκίνου αποτελεί την πιο αποτελεσματική και μακροπρόθεσμη στρατηγική ελέγχου της νόσου.

Η βασική διαφορά σε σχέση με τον καπιταλισμό είναι πως η Υγεία είναι στην ευθύνη ολόκληρης της κοινωνίας, μέσω του σοσιαλιστικού κράτους και όχι ατομική ευθύνη του κάθε εργαζόμενου.

Η Υγεία στο σοσιαλισμό αποτελεί κοινωνικό δικαίωμα και παρέχεται από ένα αποκλειστικά δημόσιο δωρεάν σύστημα Υγείας - Πρόνοιας, χωρίς διακρίσεις και ανισότητες, με βασικό προσανατολισμό στην πρόληψη, ρίχνοντας βάρος στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, που είναι συνδεδεμένο με τους χώρους δουλειάς, κατοικίας, τα σχολεία, τους χώρους άθλησης, ψυχαγωγίας κ.λπ.

Ο ρόλος του επιστήμονα Υγείας

Οι γιατροί και οι επιστήμονες Υγείας συμμετέχουν ενεργά στον ολοένα και πιο κοινωνικοποιημένο καταμερισμό της εργασίας. Ο ρόλος τους είναι απόλυτα εξαρτώμενος από το κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον στο οποίο ζουν και ασκούν την επιστήμη τους.

Στο έδαφος των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, ο επιστήμονας Υγείας γενικά και ειδικότερα ο γιατρός θεωρείται ένας πολύ εξειδικευμένος εργαζόμενος, ο οποίος πρέπει καθημερινά να ενημερώνεται και να εργάζεται μόνο για να αντιμετωπίσει μια ασθένεια.

Δεν εκπαιδεύεται να αντιμετωπίσει ανθρώπους που πάσχουν από μια ασθένεια και οι οποίοι δεν είναι αύξοντες αριθμοί μιας νόσου, αλλά άνθρωποι ενταγμένοι στην κοινωνικοταξική διάρθρωση. Ανθρωποι με συναισθήματα αλλά και προβλήματα, όπως ελλειπή ή κακής ποιότητας διατροφή, ανθυγιεινές συνθήκες δουλειάς, εγκατεστημένοι σε μολυσμένο περιβάλλον κ.λπ., όπου πολλές φορές αυτά ακριβώς αποτελούν και την πρωτογενή αιτία για την εκδήλωση της νόσου.

Διότι, επιστημονικά γνωρίζουμε ότι αυτοί οι παράγοντες μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές των φυσιολογικών γονιδίων και μετατροπή τους σε γονίδια που επιτρέπουν την ανάπτυξη του καρκίνου.

Για όλους αυτούς τους λόγους, οι επιστήμονες Υγείας χρειάζεται να αγωνίζονται ώστε οι υπηρεσίες Υγείας να γίνουν λαϊκό δικαίωμα, με αποκλειστικά κρατική ευθύνη, να παρέχονται δωρεάν και όχι να είναι εμπορευματοποιημένες ή φιλανθρωπικές. Επίσης, πρέπει να γίνει καταγραφή όλων των προβλημάτων στο κάθε χώρο δουλειάς.

Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι αμμοβολιστές. Ο αμμοβολιστής (όπως υδροβολιστές, χρωματιστές, βαφείς, στοκαδόροι, χειριστές δοχείων πίεσης, αμμουδεριστές, τεχνίτες - καθαριστές, τεχνίτες - ματσακονιστές) είναι ειδικός τεχνίτης που προετοιμάζει και καθαρίζει κατάλληλα το πλοίο. Πρόκειται για εργασία που απαιτεί ιδιαίτερη σωματική αντοχή και δύναμη, καλή φυσική κατάσταση, αναπνευστικό σύστημα με άριστη ικανότητα και άτομα που δεν είναι ευπαθή σε αλλεργίες.

Εργάζεται με ένταση και υπό αντίξοες συνθήκες, μέσα στο εσωτερικό χώρο πλοίων ή σε μεγάλο στεγασμένο χώρο, με πολύ θόρυβο, σκόνη και ρινίσματα σιδήρου και άλλων μετάλλων. Θεωρείται από τους πλέον εκτεθειμένους σε κινδύνους ως προς τις συνθήκες εργασίας και την κατάσταση της υγείας και της ασφάλειάς του.

Σ' αυτό συντείνουν τα μεγάλα ύψη στα οποία εργάζεται, οι συχνά ακραίες καιρικές συνθήκες, οι αφύσικες στάσεις εργασίας, τα υψηλά επίπεδα θορύβου και αιωρουμένων σωματιδίων σε συνάρτηση με τις χημικές ουσίες, από τις βαφές και τους συμπιεστήρες αέρος. Ολα αυτά δημιουργούν τις προϋποθέσεις για σοβαρά ατυχήματα και ασθένειες, οι οποίες μένουν δίχως διάγνωση και δεν καταγράφονται.

Για να είναι αποτελεσματικός ο αγώνας για ένα σύστημα Υγείας - Πρόνοιας όπως το περιγράψαμε, απαιτείται ένα εργατικό - λαϊκό κίνημα με ταξικούς στόχους, σε αντικαπιταλιστική - αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση, στο οποίο θα συμμετάσχουν και οι υγειονομικοί, μαζί με την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα. Μόνο σ' αυτό το σύστημα οι υπηρεσίες Υγείας θα είναι πραγματικά δωρεάν, χωρίς καμιά εισφορά και πληρωμή, είτε για τιμωρία, είτε για να βρεθούν ισοδύναμες περικοπές κρατικών δαπανών για την Υγεία.

«Αργοπεθαίνει,

Οποιος γίνεται σκλάβος της συνήθειας,

Επαναλαμβάνοντας κάθε μέρα τις ίδιες διαδρομές,

Οποιος δεν αλλάζει το βήμα του,

όποιος εγκαταλείπει την ιδέα του πριν καν την αρχίσει,

όποιος δε ρωτά για πράγματα που δε γνωρίζει...»

Pablo Neruda


Νίκος ΜΠΟΥΝΤΟΥΡΟΓΛΟΥ
Ακτινοθεραπευτής - Ογκολόγος, Συνεργάτης του Τμήματος Υγείας - Πρόνοιας της ΚΕ του ΚΚΕ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ