Copyright 2018 The Associated

Από τη συνάντηση Μίτσελ - Θάτσι

Ο Μίτσελ, που ξεκίνησε χτες (ολοκληρώνεται το Σάββατο 17/3) περιοδεία σε χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, σε Ελλάδα και Κύπρο, «απλώνει» στις επαφές του όλα τα βασικά θέματα της ατζέντας των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή με επίκεντρο τα συμφέροντα των μονοπωλίων και την αύξηση της επιρροής της Ουάσιγκτον, απέναντι στη Ρωσία και άλλους περιφερειακούς ανταγωνιστές.

Ο Αμερικανός αξιωματούχος συναντήθηκε χτες στο διεθνές αεροδρόμιο της Πρίστινας με τον Πρόεδρο του προτεκτοράτου (και πρώην αρχηγό του ΟΥΤΣΕΚΑ), Χασίμ Θάτσι, θίγοντας μεταξύ άλλων και το ζήτημα «μετασχηματισμού» της λεγόμενης «Δύναμης Προστασίας Κοσσόβου» (KSF) σε κανονικό στρατό. Υποστήριξε ότι «κανείς» δεν έχει το δικαίωμα άσκησης βέτο στο συγκεκριμένο ζήτημα, αναφερόμενος σε σχετικές δυνατότητες που δίνει το Σύνταγμα του Κοσσυφοπεδίου στη σερβική και άλλες μειονότητες. Τόνισε τη «σημασία ασφάλειας» του Κοσσυφοπεδίου και τη συνεργασία του προτεκτοράτου με τις ΗΠΑ. Διέψευσε ακόμη πληροφορίες σερβικών ΜΜΕ ότι θα παρουσιάσει κάποιο «αμερικανικό σχέδιο» στην ηγεσία των Κοσσοβάρων Αλβανών ενόψει και της σημερινής επίσκεψής του στο Βελιγράδι, λέγοντας: «Δεν είμαι εδώ για να αποκαλύψω κάποιο πολιτικό σχέδιο αλλά για να συζητήσω με το Κοσσυφοπέδιο και τη Σερβία το μονοπάτι τους προς ένα δυτικό μέλλον».

Ανέφερε επίσης ότι το Κόσσοβο είναι σημαντικός εταίρος των ΗΠΑ και οι σχέσεις στο μέλλον θα αναπτυχθούν περαιτέρω, τονίζοντας: «Το Κόσσοβο έχει καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ και θα εμβαθύνουν ακόμη περισσότερο. Οι ΗΠΑ επιθυμούν ένα δημοκρατικό Κόσσοβο και θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι τα επόμενα χρόνια θα διαδραματίσουμε πιο ενεργό ρόλο στην περιοχή»...

Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος του Κοσσυφοπεδίου υποστήριξε ότι ο διάλογος Βελιγραδίου - Πρίστινας για την «ομαλοποίηση» των σχέσεων θα ολοκληρωθεί «κατά το Σύνταγμα και τους νόμους του Κοσσόβου» και «δεν θα γίνει ανταλλαγή εδαφών» ή αυτονομία ή διχοτόμηση με τη Σερβία. Αναγόρευσε σε μείζον το θέμα του μετασχηματισμού της «Δύναμης Προστασίας Κοσσόβου» σε στρατό, υποστηρίζοντας ότι αυτό είναι «προϋπόθεση για την έναρξη εταιρικής σχέσης για την ειρήνη και την ένταξη στο ΝΑΤΟ». Αναφερόμενος στην πολύμηνη καθυστέρηση επικύρωσης της συμφωνίας οριοθέτησης των συνόρων του Κοσσυφοπεδίου με το Μαυροβούνιο, ο Θάτσι είπε ότι «κανείς δεν έχει δικαίωμα να την καθυστερήσει», προβλέποντας ότι θα επικυρωθεί «μέσα στις επόμενες μέρες». Χαρακτήρισε το συγκεκριμένο ζήτημα «στρατηγικό και κρατικό συμφέρον».

Σήμερα, ο Μίτσελ αναμένεται στα Σκόπια, όπου κατά τη σχετική ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα συναντηθεί με τον πρωθυπουργό της χώρας, Ζόραν Ζάεφ, και τον υπουργό Εξωτερικών Ν. Ντιμιτρόφ. Στις συναντήσεις αναμένεται να προσφέρει «την υποστήριξη των ΗΠΑ στη συνέχιση του διαλόγου» Σκοπίων - Αθήνας και να πιέσει την κυβέρνηση Ζάεφ για την «εφαρμογή μεταρρυθμίσεων για ενίσχυση της δημοκρατικής διακυβέρνησης, της έννομης τάξης και της ελευθερίας των Μέσων Ενημέρωσης».

Στο Βελιγράδι ο Αμερικανός υφυπουργός αναμένεται αύριο Τετάρτη, όπου θα συναντηθεί με την πολιτική ηγεσία αφενός, «επιβεβαιώνοντας» τις σχέσεις ΗΠΑ - Σερβίας, αφετέρου ασκώντας πιέσεις στη σερβική κυβέρνηση για τη διαπραγμάτευση με την Πρίστινα. Αναμένεται επίσης να υποστηρίξει την ένταξη της Σερβίας στην ΕΕ «και την περιφερειακή σταθερότητα».

«Η εμβάθυνση της αμερικανο-ελληνικής στρατηγικής σχέσης και η ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας σε άμυνα, Ενέργεια, οικονομία και επενδύσεις» θα είναι (κατά τη σχετική ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ) στο επίκεντρο των επαφών που θα έχει ο Μίτσελ στην Αθήνα την Παρασκευή.

«Διμερή, περιφερειακά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης και της ανάπτυξης ενεργειακών πόρων στην Ανατολική Μεσόγειο», θα θέσει επί τάπητος ο Αμερικανός υφυπουργός στο πλαίσιο επαφών που θα έχει με Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους αξιωματούχους το ερχόμενο Σάββατο.

Στη Σύρο βρέθηκε την περασμένη βδομάδα για ένα τριήμερο η Rose Rice, ναυτική ακόλουθος της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ελλάδα, όπου είχε σειρά επαφών με τοπικούς παράγοντες, εκπροσώπους των Σωμάτων Ασφαλείας και του στρατού, αλλά και με τον Π. Ξενοκώστα του ομίλου ONEX, που έχει εκφράσει ενδιαφέρον για το Νεώριο.

Το λιμάνι της Σύρου ενδιαφέρει τις ΗΠΑ ως σημείο για την εξυπηρέτηση του αμερικανικού στόλου στη Μεσόγειο, όπως άλλωστε είχε επιβεβαιώσει και η επίσκεψη του Αμερικανού πρέσβη Τζ. Πάιατ το περασμένο καλοκαίρι στη Σύρο, αλλά και οι «προτροπές» του ότι το Νεώριο πρέπει να πάει σε «κράτος - μέλος του ΝΑΤΟ», ενώ πριν λίγες μέρες ο δήμαρχος του νησιού είχε νέα συνάντηση μαζί του στην αμερικανική πρεσβεία. Τα ζητήματα ασφάλειας και επιχειρησιακών δυνατοτήτων του λιμανιού βρέθηκαν, άλλωστε, στο επίκεντρο της συνάντησης της R. Rice με τον δήμαρχο, Γ. Μαραγκό.

O δήμαρχος και όσοι ακόμα συμμετείχαν στη συνάντηση, την ενημέρωσαν σχετικά με τις υφιστάμενες υποδομές, τις χρήσεις και τις προδιαγραφές του λιμένα, το νέο Master Plan, καθώς και την άμεση υλοποίηση του έργου, το οποίο βρίσκεται σε στάδια υπογραφής της σύμβασης, που αφορά στην προμήθεια και εγκατάσταση συστημάτων ασφαλείας για τη συμβατότητα του λιμένα με τις προδιαγραφές ασφαλείας ISPS, έργο που αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2018, καθιστώντας - κατά τον δήμαρχο - το λιμάνι Ερμούπολης «ένα απ' τα ασφαλέστερα της Μεσογείου».

Η Αμερικανίδα πλοίαρχος φέρεται να εξέφρασε την ικανοποίησή της για την επιχειρησιακή ικανότητα του λιμανιού της Ερμούπολης, ενώ σύμφωνα με τον τοπικό Τύπο, έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το Master Plan και τις μελλοντικές προοπτικές που δημιουργούνται για μεταφορά και πλήρη εκσυγχρονισμό του λιμανιού. Θετικά φέρεται να εκφράστηκε και για «το πλάνο ανασυγκρότησης των ναυπηγείων του Νεωρίου». Στη συνάντηση με τους επικεφαλής των δυνάμεων ασφαλείας στο νησί, έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το επίπεδο των αστυνομικών υπηρεσιών του νησιού, που εντείνει το επίπεδο ασφάλειας, μιας και η Σύρος αποτελεί αστυνομική έδρα του Νοτίου Αιγαίου.

Να σημειωθεί ότι τοπικά ΜΜΕ, απηχώντας τη σχετική συζήτηση που έχει ανοίξει, γράφουν πως «η Σύρος θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σταυροδρόμι θαλάσσιων οδών και μικρογραφία της ναυτικής βάσης της Σούδας, παρέχοντας διευκολύνσεις σε πλοία του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού. Τα πάντα, ακόμη, βρίσκονται σε φιλολογικό επίπεδο, ωστόσο τα γεγονότα μαρτυρούν ότι με την πάροδο του χρόνου η αμερικανική προσέγγιση προς την πρωτεύουσα των Κυκλάδων γίνεται ολοένα και στενότερη».

Παραπάνω από πρόθυμες να βάλουν «πλάτη» στην επικίνδυνη εμπλοκή στους σχεδιασμούς των ΗΠΑ για την ευρύτερη περιοχή εμφανίστηκαν οι εκπρόσωποι των τοπικών αρχών, προθυμία που αποτυπώνεται στη δήλωση του αντιπεριφερειάρχη Κυκλάδων, Γ. Λεονταρίτη, ο οποίος υποστήριξε ότι «με την αξιοποίηση των χρημάτων από την Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΣΠΑ) και την προσέλκυση επενδύσεων που προέρχονται από τις ΗΠΑ (ναυπηγείο Σύρου, επένδυση Hollywood, ενίσχυση της κρουαζιέρας κ.λπ.) καθιστούμε το Νότιο Αιγαίο καθοριστικό παράγοντα στην προσπάθεια ανάκαμψης της οικονομίας της πατρίδας μας και σημαντικό παράγοντα στη διαμόρφωση και ενίσχυση των διεθνών μας σχέσεων».

Για την επίσκεψη Rice η Κομματική Οργάνωση Σύρου του ΚΚΕ εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση: «Η επίσκεψη της ναυτικής ακόλουθου του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ στην Ελλάδα Captain κ. Rose Rice μόνο ανησυχία μπορεί να προκαλέσει. Αποτελεί συνέχεια των επισκέψεων του Αμερικάνου πρέσβη κ. Πάιατ και επιβεβαιώνει για ακόμα μια φορά το αμερικανικό ενδιαφέρον να αποκτήσουν τον έλεγχο ενός νευραλγικού σημείου, υψηλής στρατηγικής σημασίας στην καρδιά του Αιγαίου, να αξιοποιηθούν οι εγκαταστάσεις του νησιού και ιδιαίτερα το λιμάνι και το ναυπηγείο ως ορμητήριο του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ. Σε μια περίοδο που οι προκλήσεις από την πλευρά της Τουρκίας εντείνονται, που ο στόλος του ΝΑΤΟ μετά από πρόσκληση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ αλωνίζει στο Αιγαίο και η ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου μοιάζει με καζάνι που βράζει, το συνεχές ενδιαφέρον της αμερικανικής κυβέρνησης για το νησί μας μόνο ενθουσιασμό δεν πρέπει να προκαλεί. Οι εργαζόμενοι, τα λαϊκά στρώματα δεν πρέπει να πέσουν στην παγίδα της δήθεν ανάπτυξης του νησιού, για την οποία με διάφορες φιέστες κυβέρνηση και τοπικοί άρχοντες προσπαθούν να μας πείσουν, αλλά να προβληματιστούν και να αντιδράσουν στις επικίνδυνες εξελίξεις στις οποίες θέλουν να εμπλέξουν το νησί μας σε περίπτωση όξυνσης των αντιπαραθέσεων για τον έλεγχο της περιοχής».