Ούτε χρόνος δεν έκλεισε από τότε που η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΧΩΔΕ δήλωνε με το γνωστό "δασκαλίστικο" ύφος της (σ.σ. αλήθεια, ποιος image maker εισηγήθηκε αυτό το στιλ;) ότι το Ρυθμιστικό Αθήνας δεν πρόκειται να μεταβληθεί και τα όσα διαδίδονται είναι φαντασιώσεις των δημοσιογράφων (σ.σ. απέφυγε να μιλήσει για διαδώσεις των κομμουνιστών, μια και δεν πιάνει πλέον). Την προηγούμενη βδομάδα όμως, είχαμε εξαγγελίες για τροποποίηση του Ρυθμιστικού λόγω της Ολυμπιάδας. Η Αθήνα τσιμεντοποιείται ακόμα περισσότερο και το μόνο πράσινο που θα μείνει είναι οι πλαστικές σημαίες των μελών των πάλαι πότε κλαδικών και νυν θεματολογικών οργανώσεων του "Κινήματος". Επ' ευκαιρία, μήπως μπορούν να γίνουν γνωστά όλα τα μέλη της Επιτροπής Περιβάλλοντος του ΠΑΣΟΚ; Ετσι, για την ιστορία... Το Ελληνικό, από μητροπολιτικό πάρκο με πράσινο, θα οικοπεδοποιηθεί και θα μοσχοπουληθεί για να κλείσει τις μαύρες τρύπες του Γιάννου. Ο Ιππόδρομος, αντί του Ασπρόπυργου, οδεύει στο Τατόι (σε δασική περιοχή). Οσο για τις Τζιτζιφιές, δε θα γίνουν πάρκο, αλλά εμπορικό κέντρο. Πολλά ακούγονται και για το σπίτι της άρσης βαρών στη Νίκαια. Και ποιος ξέρει τι μας επιφυλάσσουν ακόμα μέχρι το 2004..

Το μετεωρολογικό φαινόμενο "Ελ Νίνιο" προκαλεί ξηρασία στις μισές επαρχίες των Φιλιππίνων.

Το τελευταίο τρίμηνο, το ποσοστό των βροχοπτώσεων είναι μειωμένο κατά 40% σε σύγκριση με το περασμένο έτος, υποστηρίζει η εφημερίδα "Μανίλα Μπούλετιν". Στο δημοσίευμά της αναφέρεται ότι, σύμφωνα με τις προβλέψεις των μετεωρολόγων, αυτή η ξηρασία αναμένεται να διαρκέσει περίπου ένα πεντάμηνο ακόμα. Αν, μάλιστα, η ξηρασία δεν υποχωρήσει και μειωθούν περαιτέρω τα αποθέματα νερού στο φράγμα Ανγκατ στην επαρχία Μπουλάκαν, τότε πριν από το τέλος 1998 η κατανάλωση του νερού θα γίνεται με περιοριστικά μέτρα στην πρωτεύουσα των Φιλιππίνων.

Υπεύθυνοι της υδροδότησης ανέφεραν από την πλευρά τους ότι, αν η κατάσταση δε βελτιωθεί, το νερό στη Μανίλα μπορεί να αποφασιστεί να διανέμεται μόνον τρεις ώρες ημερησίως.

Το 158ο τεύχος βρίσκεται στα περίπτερα και τα βιβλιοπωλεία με πλουσιότατη ύλη, όπως πάντα, και με ειδικό φάκελο για την οικονομία. Πολύ εύστοχα το περιοδικό μιλά για πλανήτη εταιριών, μια και δέκα πολυεθνικές είναι οικονομικά ισχυρότερες από τις εκατό φτωχότερες χώρες. Ενα σκάνδαλο για τον τρόπο που σχεδιάζεται η ...διαχείριση απορριμμάτων στη Δ. Θεσσαλία κι ένα άκρως ενδιαφέρον κείμενο για την εξέλιξη των βιβλίων της οικολογίας μέσα στο χρόνο. Ακόμα, όπως πάντα, οι μόνιμες στήλες για το βιβλίο, την Ευρώπη, την περιφέρεια, την περιβαλλοντική εκπαίδευση κι ένας καυστικός οικολογικός καζαμίας.

Μια εκτενής αναφορά στο φαινόμενο του θερμοκηπίου που βρίσκεται στην επικαιρότητα, λόγω της Διάσκεψης στο Κιότο, από τις εκδόσεις "Νεφέλη". Προϊόν συλλογικής δουλιάς από συνεργάτες της "Greenpeace", αναφέρει τις αλλαγές που απαιτούνται σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο για την αποφυγή της μεγάλης κλιματικής έκρηξης. Στο κείμενο γίνεται μια εκτενής παρουσίαση των τελευταίων επιστημονικών απόψεων για την υπερθέρμανση του πλανήτη, αλλά και του αντιλόγου από το βιομηχανικό κατεστημένο. Οσο για την απάντηση, δεν μπορεί να είναι άλλη από την αλλαγή του ενεργειακού μοντέλου. Το ζήτημα είναι τα περιθώρια που υπάρχουν εντός του καπιταλιστικού συστήματος. Κι εδώ χρειάζεται μεγάλη κουβέντα.

Οι εργασίες του συνεδρίου έληξαν, τα προβλήματα παραμένουν. Ισως αυτός ο τηλεγραφικός τρόπος θα αρκούσε για να συμπυκνώσει, σε οχτώ λέξεις, τα όσα έγιναν στο Κιότο της Ιαπωνίας τις προηγούμενες δέκα μέρες. Πολιτικοί ηγέτες και αντιπροσωπείες από 164 αναπτυγμένες και υποανάπτυκτες χώρες, βιομήχανοι, επιστήμονες, ακτιβιστές, κάτω από τις κάμερες εκατοντάδων τηλεοπτικών καναλιών, κατέθεσαν τις απόψεις τους για το φαινόμενο του θερμοκηπίου.Ενα φαινόμενο, που απειλεί τον πλανήτη και που η αιτία της δημιουργίας του οφείλεται στην ανθρώπινη δράση.

Και ο πλέον ρομαντικός επιστήμονας ή οικολόγος - ακτιβιστής δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι υπάρχει η δυνατότητα το κλίμα της Γης να παραμείνει σταθερό. Περνάμε σε μια φάση που θα χαρακτηρίζεται από συνεχείς και βίαιες κλιματικές αλλαγές. Η αύξηση της θερμοκρασίας αποτελεί το υπ' αριθμόν ένα πρόβλημα που θα εξακολουθήσει να απασχολεί τη διεθνή κοινότητα για πολλά χρόνια. Το 1992, με έτος βάσης το 1880, για πρώτη φορά έχουμε στοιχεία για μια αύξηση 0.6 βαθμούς Κελσίου. Κάτι που αποδόθηκε στη μεγαλύτερη συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα (CO2) στην ατμόσφαιρα (σ.σ. για το μηχανισμό του θερμοκηπίου, βλ. κείμενά μας στο "Ριζοσπάστη" 15/7/97 και 22/7/96). Ενα αέριο που έχει την ιδιότητα να παγιδεύει και να απορροφάτην υπέρυθρη ακτινοβολία και έπειτα να την επανεκπέμπει στο περιβάλλον, θερμαίνοντας τη Γη. Συχνά γίνεται το λάθος να αποδίδεται μονομερώς η ευθύνη στο CO2, ενώ συμμετοχή έχουν το μεθάνιο (CH4), τονιτρώδες οξείδιο (N4O) και οι χλωροφθοράνθρακες (CFCs). Μάλιστα, τα τρία τελευταία έχουν τη δυνατότητα να παγιδεύουν μεγαλύτερες ποσότητες θερμοκρασίας. Το μεθάνιο 20 - 30 φορές, το νιτρώδες οξείδιο 150 - 300 φορές και οι χλωροφθοράνθρακες 20.000 φορές. Η συμμετοχή, όμως, στο φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι διαφορετική. Το CO2 ευθύνεται για το 55% (και προέρχεται από καύσεις και την αποδάσωση), οι CFCs για το 24% (τα ψυκτικά υγρά είναι εδώ η αιτία), το CH4 για το 15% (εκπέμπεται από τους ορυζώνες και τους αγωγούς του φυσικού αερίου) και το NH4 για το 6% (από καύση βιομάζας και χρήση λιπασμάτων). Η συγκέντρωση στην ατμόσφαιρα των "αερίων - δολοφόνων" έχει αρχίσει εδώ και 200 χρόνια. Το CO2, λ.χ., στις αρχές του αιώνα υπολογίστηκε στα 290 ppm, ενώ το 2000 θα φτάσει τα 400 ppm. Οσο για τις θερμοκρασιακές αλλαγές, που είναι το ζητούμενο, να αναφέρουμε ότι η η πιο γνωστή κλιματική αλλαγή συνέβη πριν 14.000 χρόνια (σ.σ. υποχώρηση των παγετώνων), διήρκησε 2.000 χρόνια, η θερμοκρασία ανέβηκε 0,5 βαθμούς Κελσίου (0,05 βαθμούς ανά δεκαετία). Τον επόμενο αιώνα υπολογίζεται άνοδος 0,2 + 0,5 βαθμούς Κελσίου ανά δεκαετία. Μια αύξηση πολλαπλάσια, που δε θα είναι ομοιόμορφη, άρα και δυσκολότερα αντιμετωπίσιμη.

Την ίδια στιγμή που το αμερικανικό Κογκρέσο, με ψήφους 95 υπέρ και 0 κατά, ζητούσε από τον Κλίντον να μη δεχτεί ουσιαστικές δεσμεύσεις στο Κιότο και οι Αμερικάνοι βιομήχανοι, σε πληρωμένη διαφήμισή τους στην εφημερίδα "New York Times", ανέφεραν ότι "εργάστηκαν πολύ σκληρά για ό,τι έχουν σήμερα, έτσι δεν πρέπει να θέσει κανείς σε κίνδυνο το μέλλον τους",ελάχιστα λέγονταν για το τι επιπτώσεις θα υπάρξουν σε πλανητικό επίπεδο από την άνοδο της θερμοκρασίας. Φυσικά, τα σενάρια είναι πολλά. Ολες όμως οι εκδοχές τους έχουν έναν κοινό παρονομαστή: Την καταστροφή.Την τελευταία εκατονταετία, η επιφάνεια της θάλασσας ανέρχεται περίπου 1,5 χιλιοστό το χρόνο, εξαιτίας της αύξησης της θερμοκρασίας. Μια τάση, που θα συνεχιστεί. Παράλληλα, αναμένεται μερική τήξη των πάγων στην Αρκτική και Ανταρκτική. Ετσι, το 2090 υπολογίζεται ότι θα έχουμε κατά 50 - 150 εκατοστά ανύψωση των θαλασσών. Μια άνοδος, που θα πλήξει κατ' αρχάς τα δέλτα των ποταμών (σ.σ. μερικά από τα οποία είναι πυκνοκατοικημένα). Περίπου 10 - 20% των παραλιακών εδαφών θα κατακλυστούν από τους ωκεανούς. Πέντε εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα, στα οποία κατοικούν ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι, θα υποστούν ζημιές. Η αγροτική παραγωγή χωρών, όπως Μπαγκλαντές, Αίγυπτος, Ινδονησία, Ταϊλάνδη, Μοζαμβίκη κ.ά., θα δεχτεί μεγάλη δοκιμασία. Η βιοποικιλότητα θα διαταραχτεί αισθητά. Οι ξηρασίες θα καταστρέψουν μεγάλες δασικές εκτάσεις.Πολλές ευαίσθητες κατηγορίες του πληθυσμού (γέροι, παιδιά, άρρωστοι) θα χάσουν τη ζωή τους από τις απότομες αυξομειώσεις της θερμοκρασίας. Η χλωρίδα και η πανίδα θα περιοριστούν δραματικά.

Αυτά για τα οποία δεν υπάρχει η παραμικρή αμφισβήτηση μεταξύ των επιστημόνων και που σχετίζονται με το φαινόμενο του θερμοκηπίου είναι:

• Η καύση των ορυκτών καυσίμων και η αποδάσωση αυξάνουν την ατμοσφαιρική συγκέντρωση των αερίων θερμοκηπίου.
• Τα αέρια αυτά παγιδεύουν θερμότητα.
• Η θερμότητα αυτή "ζεσταίνει" τη Γη.
• Η αύξηση της θερμοκρασίας θα είναι ανισομερώς κατανεμημένη. Περισσότερο στους πόλους και λιγότερο στον Ισημερινό.
• Στα ζεστότερα σημεία, οι ωκεανοί θα διασταλούν και η επιφάνεια των νερών θα ανέλθει.
• Η συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα συνοδεύεται με άνοδο της θερμοκρασίας.

Διχογνωμίες, όμως, υπάρχουν ως προς τα παρακάτω:

• Ποια θα ήταν η άνοδος της θερμοκρασίας, αν δεν υπήρχε η ανθρώπινη παρέμβαση;
• Τι θα συμβεί επακριβώς μεθερμοκρασίες, ανέμους, βροχοπτώσεις, οικοσυστήματα κτλ.;
• Αν υπάρχουν αυτοδιορθωτικοί μηχανισμοί που να σταθεροποιούν τη θερμοκρασία.

Για το ποιοι είναι, όμως, οι κύριοι υπεύθυνοι, τι πολιτική πρέπει να ακολουθηθεί, τι αποφασίστηκε στο Κιότο, και τι θα συμβεί στην Ελλάδα, το επόμενο Σάββατο.

Η αύξηση της θερμοκρασίας αποτελεί το υπ'αριθμόν ένα πρόβλημα, που θα εξακολουθήσει να απασχολεί τη διεθνή κοινότητα για πολλά χρόνια. Το 1992, με έτος βάσης το 1880, για πρώτη φορά, έχουμε στοιχεία για μια αύξηση 0,6 βαθμούς Κελσίου