ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 13 Γενάρη 2018 - Κυριακή 14 Γενάρη 2018
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΙΡΑΝ
Διεργασίες εντός και εκτός συνόρων

Από τη συνάντηση, την Τετάρτη στη Μόσχα, των υπουργών Ρωσίας και Ιράν, Σ. Λαβρόφ και Τζ. Ζαρίφ

AP

Από τη συνάντηση, την Τετάρτη στη Μόσχα, των υπουργών Ρωσίας και Ιράν, Σ. Λαβρόφ και Τζ. Ζαρίφ
Εντονες διεργασίες, ζυμώσεις και εξελίξεις εντός και εκτός Ιράν προκαλούν οι πρόσφατες αντικυβερνητικές και φιλοκυβερνητικές διαδηλώσεις που σημειώθηκαν το τελευταίο 10ήμερο, με αφορμή νέο κύμα ακρίβειας που επιβάλλει η κυβέρνηση Ροχανί και πλήττει ακόμη περισσότερο εκατομμύρια λαϊκά νοικοκυριά. Οι κινητοποιήσεις αυτές έχουν άμεση σχέση τόσο με την ενδοαστική διαπάλη στο εσωτερικό του Ιράν, όσο και με τις εντεινόμενες προσπάθειες διαφόρων δυνάμεων να προωθήσουν τα γεωστρατηγικά τους συμφέροντα, στην ευρύτερη Μέση Ανατολή.

Ως προς το πρώτο, είναι χαρακτηριστικό ότι ανάμεσα στους περίπου 3.700 αντικυβερνητικούς διαδηλωτές που συνελήφθησαν από τα τέλη Δεκέμβρη ήταν και ο πρώην Πρόεδρος του Ιράν, Μαχμούτ Αχμαντινετζάντ, γνωστός για τις συντηρητικές θέσεις του και την αντίθεσή του σε προσπάθειες προσέγγισης με τη Δύση. Ο Αχμαντινετζάντ αποδοκίμασε την κυβερνητική πολιτική, κατηγορώντας την πως «ζει αποκομμένη από τα προβλήματα και τις έγνοιες του λαού».

Αίσθηση προκάλεσε η τελευταία δημόσια παρέμβαση του Σιίτη ανώτατου ιερωμένου Αλί Χαμενεΐ, ο οποίος αφού κατήγγειλε τη «συνωμοσία» ΗΠΑ, Ισραήλ και της εξόριστης ιρανικής οργάνωσης «Μουτζαχεντίν του Λαού», εκτιμώντας ότι κρύβονται πίσω από τις πρόσφατες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, επισήμανε πως θα πρέπει κανείς να διακρίνει τα «δίκαια και έντιμα αιτήματα» των διαδηλωτών από τη βία και τις πράξεις βανδαλισμού. «Πρέπει να εισακουσθούν οι ανησυχίες τους... να προσφέρουμε απαντήσεις», τόνισε υποκριτικά, επιχειρώντας να εκτονώσει την έντονη λαϊκή δυσαρέσκεια για τη φτώχεια, την ανεργία, τις καθυστερήσεις στους μισθούς και το βάθεμα των ανισοτήτων που προκαλούν οι πολιτικές της ιρανικής αστικής κυβέρνησης, της οποίας ο ίδιος αποτελεί αναπόσπαστο μέρος.

Παρόμοια υποκρισία έδειξε στις αρχές της βδομάδας και ο επανεκλεγείς (τον περασμένο Μάη) με «εκσυγχρονιστική» αστική ατζέντα Ιρανός Πρόεδρος, Χασάν Ροχανί. «Θα αποτελούσε παρερμηνεία των γεγονότων και προσβολή προς τον ιρανικό λαό να ισχυριστούμε ότι είχαν μόνο οικονομικά αιτήματα... Οι πολίτες είχαν οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά αιτήματα... Δεν μπορούμε να επιβάλουμε στη νέα γενιά να ζήσει όπως εμείς. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε σήμερα είναι το χάσμα μεταξύ αξιωματούχων και της νέας γενιάς», είπε.

Ο χρόνος θα δείξει αν ο ανώτατος κλήρος και η ηγεσία των «Φρουρών της Ιρανικής Επανάστασης» είναι διατεθειμένοι να συνδιαλλαγούν με άλλα τμήματα της αστικής τάξης που επιδιώκουν μεγαλύτερα «ανοίγματα» σε κοινωνικό - πολιτικό επίπεδο. Εντούτοις, είναι σχεδόν σίγουρο ότι οι όποιες μικροαλλαγές επιχειρηθούν το επόμενο διάστημα, θα γίνουν με γνώμονα την ένταση της εκμετάλλευσης του λαού.

Πριν προωθηθούν τέτοιες «αλλαγές», αναμένεται να κλιμακωθούν οι επιχειρήσεις - «σκούπα» των ιρανικών αρχών με στόχο, όπως λένε, ομάδες που σχεδιάζουν προβοκάτσιες με εντολές εντός ή εκτός Ιράν. Μέσα σε αυτό το κλίμα, ενισχύεται βεβαίως η καταστολή κατά του πραγματικού λαϊκού κινήματος.

Το βράδυ της Τετάρτης, εξάλλου, ανακοινώθηκε μπαράζ συλλήψεων δεκάδων υπόπτων σε γιάφκες διαφόρων περιοχών της χώρας και στις οποίες (σύμφωνα με το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων ΙΡΝΑ) κατασχέθηκαν «πολλά όπλα, εκρηκτικά και πυρομαχικά».

«Κινητικότητα» με επίκεντρο τη διεθνή συμφωνία του 2015

Οι εξελίξεις στο Ιράν προκαλούν παράλληλα τις παρεμβάσεις άλλων δυνάμεων, με πρώτη την κυβέρνηση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος επιδιώκει την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα που υπέγραψαν τον Ιούνη του 2015 τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία και Βρετανία) και η Γερμανία.

Ο Τραμπ είχε προγραμματίσει να ανακοινώσει έως το τέλος αυτής της βδομάδας αν θα επαναφέρει ή όχι τις αμερικανικές κυρώσεις που ίσχυαν πριν τη διεθνή συμφωνία του 2015. Προηγουμένως είχε κανονίσει μία τελευταία συνάντηση στο Λευκό Οίκο με τους υπουργούς Εξωτερικών, Ρεξ Τίλερσον, Αμυνας, Τζέιμς Μάτις, και τον σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας, στρατηγό ε.α. Ρ. Χ. Μακμάστερ. Αν και μέχρι την τελευταία στιγμή κανείς δεν γνώριζε την τελική απόφαση του Τραμπ, ανώτεροι αξιωματούχοι στο Λευκό Οίκο υποστήριξαν, μιλώντας σε δημοσιογράφους το βράδυ της περασμένης Τετάρτης, ότι κατά πάσα πιθανότητα ο Τραμπ δεν θα αποφάσιζε την επαναφορά των κυρώσεων που ίσχυαν έως τη συμφωνία του 2015. Αφετέρου όμως σχεδίαζε νέες κυρώσεις σε «ορισμένες επιχειρήσεις και πρόσωπα στο Ιράν» που είχαν υποστεί κυρώσεις στο παρελθόν, με πρόσχημα το ιρανικό πυραυλικό πρόγραμμα, την «παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και την «τρομοκρατία». Σύμβουλοι στο Λευκό Οίκο φέρεται να πρότειναν στον Τραμπ να μην ανακοινώσει επαναφορά των κυρώσεων κατά της Τεχεράνης, προκειμένου να δώσει τον απαραίτητο χρόνο στο Κογκρέσο να προχωρήσει τις αναγκαίες διεργασίες για ένα πιθανό νέο νομοσχέδιο με στόχο το Ιράν, πριν το Μάη. Αλλωστε, ο Τραμπ μπορεί μετά από τις επόμενες 120 μέρες να αποφασίσει αν θα επαναφέρει ή όχι τις κυρώσεις.

Συναντήσεις Ιρανού ΥΠΕΞ σε Μόσχα και Βρυξέλλες

Οι κινήσεις των ΗΠΑ δεν περνούν απαρατήρητες από την ιρανική ηγεσία, που δήλωσε «έτοιμη για όλα τα ενδεχόμενα». Ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Μοχάμεντ Τζαβάντ Ζαρίφ μετέβη Τετάρτη και Πέμπτη σε Μόσχα και Βρυξέλλες, πιέζοντας τους εκεί ομολόγους του να πάρουν μέτρα ώστε να αποτρέψουν την ακύρωση της διεθνούς συμφωνίας του 2015.

Στη Μόσχα, μετά τη συνάντησή τους οι υπουργοί Εξωτερικών Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ και Ιράν Μ. Τζ. Ζαρίφ τόνισαν ότι πιθανή αποτυχία σε σχέση με τη διεθνή συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα θα έχει αρνητικές επιπτώσεις. «Δόθηκε ιδιαίτερη προσοχή σε ζητήματα εφαρμογής της διεθνούς συμφωνίας μετά τα μη εποικοδομητικά βήματα από τις ΗΠΑ», τόνισε ο Λαβρόφ, προσθέτοντας ότι τυχόν αθέτηση της συμφωνίας θα εμποδίσει τις προσπάθειες για «τη διεθνή και περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα».

Ανάλογες επαφές σε σχέση με τη «βιωσιμότητα» της διεθνούς συμφωνίας του 2015 είχαν την Πέμπτη στις Βρυξέλλες ο Ζαρίφ με τους ομολόγους του από Βρετανία, Μπόρις Τζόνσον, Γαλλία, Ζαν Ιβ Λε Ντριάν, Γερμανία, Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, και την επικεφαλής της ΕΕ για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας, Φεντερίκα Μογκερίνι. Οι παραπάνω αξιωματούχοι απηύθυναν στις ΗΠΑ έκκληση για τη διαφύλαξη της διεθνούς συμφωνίας, τονίζοντας ότι έχει «ουσιαστική σημασία», αφού δεν υπάρχει εναλλακτική πολιτική. Μάλιστα, η Μογκερίνι τόνισε ότι η διεθνής συμφωνία «λειτουργεί και κάνει τον κόσμο ασφαλέστερο, εμποδίζοντας μια ενδεχόμενη κούρσα των πυρηνικών όπλων».

Βέβαια, η αντίδραση των Ευρωπαίων αξιωματούχων εξηγείται από το γεγονός ότι μεγάλα μονοπώλια από τις ισχυρότερες χώρες της ΕΕ έκλεισαν αμέσως μετά τη διεθνή συμφωνία του 2015 σημαντικές συμφωνίες με την ιρανική ηγεσία σε εμπόριο, βιομηχανία, υποδομές, μεταφορές, μεταποίηση, Ενέργεια, τεχνολογία, εκπαίδευση, υπηρεσίες Υγείας. Συμφωνίες τις οποίες δεν θέλουν σε καμία περίπτωση να διαταραχθούν.


Δ. ΟΡΦ.


ΣΥΡΙΑ
Αντιπαραθέσεις και διαβουλεύσεις

Οι επιδρομές που πραγματοποίησε η ισραηλινή αεροπορία, τα ξημερώματα της Τρίτης, στα περίχωρα της Δαμασκού σε θέσεις του συριακού στρατού, οι πρόσφατες απόπειρες επίθεσης αντικαθεστωτικών σε βάρος των ρωσικών βάσεων σε Λαττάκεια και Ταρτούς με τηλεκατευθυνόμενα αεροσκάφη και οι εντεινόμενες επιχειρήσεις των συριακών δυνάμεων έναντι τζιχαντιστών από οργανώσεις - παρακλάδια της «Αλ Κάιντα» (π.χ. Ταχρίρ αλ Σαμ) στη βόρεια συριακή επαρχία Ιντλίμπ, συνθέτουν την εικόνα της «επόμενης μέρας» στη Συρία.

Παρά τη στρατιωτική ήττα των τζιχαντιστών του «Ισλαμικού Κράτους», οι συγκρούσεις διαφόρων δυνάμεων εντός και εκτός των πεδίων των μαχών, ή στα τραπέζια του «ειρηνευτικού» διαλόγου, συνεχίζονται αμείωτες. Ιδιαίτερα στη βόρεια συριακή επαρχία Ιντλίμπ, όπου ο συριακός στρατός έχει ανακαταλάβει, τις τελευταίες μέρες, πάνω από 15 χωριά και προωθεί τις δυνάμεις του σε βάρος οργανώσεων τζιχαντιστών και αντικαθεστωτικών του λεγόμενου «Ελεύθερου Συριακού Στρατού», που χρησιμοποιούνται από την Τουρκία σαν μοχλός για την προώθηση των δικών της γεωπολιτικών επιδιώξεων, πρώτα και κύρια για την αποτροπή δημιουργίας ανεξάρτητου κουρδικού θύλακα στα νοτιοανατολικά σύνορά της.

Είναι έτσι χαρακτηριστικές οι επανειλημμένες προειδοποιήσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, σε Ρωσία και Ιράν στο πλαίσιο του «άξονα» που έχουν συγκροτήσει γύρω από τη Συρία. Σε συνέντευξη που έδωσε στο τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων, ο Τσαβούσογλου κάλεσε Μόσχα και Τεχεράνη «να αναλάβουν τις ευθύνες τους» και να αποτρέπουν τα πλήγματα από τις κυβερνητικές δυνάμεις της Συρίας στην επαρχία Ιντλίμπ. Τους πρότεινε να βρουν και να αντιμετωπίσουν τις ομάδες τρομοκρατών «με προσοχή», κάνοντας χρήση «της τεχνολογίας», ώστε να μειώσουν τις επιπτώσεις σε άμαχο πληθυσμό.

Από την άλλη, υποστήριξε τις προσπάθειες της Ρωσίας για την εξεύρεση λύσης που θα τερματίσει τον πόλεμο στη Συρία, υποστηρίζοντας τις ενδοσυριακές διαβουλεύσεις που θα πραγματοποιηθούν στο Σότσι της Μαύρης Θάλασσας στις 29 και 30 Γενάρη. Είπε ακόμη πως η χώρα του θα φιλοξενήσει σύνοδο ομολόγων του στις αρχές Φλεβάρη, ώστε να ενημερώσει χώρες (π.χ. ΗΠΑ, ΕΕ) που δεν συμμετέχουν ενεργά στις ενδοσυριακές διαβουλεύσεις σε Σότσι και Αστάνα, λέγοντας ότι όλες αυτές οι συναντήσεις δεν υπονομεύουν αλλά ενισχύουν τις ενδοσυριακές διαβουλεύσεις του ΟΗΕ στη Γενεύη.


Δ. Ο.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ