Σε πορεία αναζήτησης και των νέων αντιλαϊκών μέτρων από το 2018 και για όλη την επόμενη περίοδο έχουν περάσει τα παζάρια της κυβέρνησης με το κουαρτέτο, ενώ ήδη η πλευρά του ΔΝΤ, στο γνωστό ρόλο του «λαγού», διαβλέπει τρανταχτές «αστοχίες» σε ό,τι αφορά την επίτευξη του στόχου για τα «πρωτογενή πλεονάσματα» το επόμενο έτος.

Σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ, που δημοσιοποιήθηκε χτες, τα πλεονάσματα του 2018, όπως αυτά διαμορφώνονται με βάση τα υπάρχοντα μέτρα και το χρονοδιάγραμμα, θα φτάσουν στο 2,2% του παραγόμενου ΑΕΠ, έναντι στόχου στο 3,5%, θα «υπολείπονται» δηλαδή με ποσά ύψους 2,4 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, και ενώ τα παζάρια συνεχίζονται, το ΔΝΤ αναμένεται να ανεβάσει τις εκτιμήσεις για το πλεόνασμα στο 2,6% του ΑΕΠ, σε μια εξέλιξη που δείχνει στην κατεύθυνση νέων μέτρων της τάξης του 1,7 δισ. ευρώ.

Σε αυτό το φόντο, ανοιχτό είναι και το ενδεχόμενο για την επίσπευση του κύκλου της αντιλαϊκής κλιμάκωσης, με τη μεταφορά στο 2018 του μέτρου της περαιτέρω κατακρεούργησης των καταβαλλόμενων συντάξεων (προβλέπεται από το 2019) ή του αφορολόγητου ορίου (από το 2020) ή ακόμη με κάποιο «εναλλακτικό» μείγμα πολιτικής.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι η έκθεση του ΔΝΤ (Fiscal Monitor) προβλέπει την επίτευξη των στόχων τους για τα πλεονάσματα από το 2019, όταν, σε κάθε περίπτωση, θα ξεκινήσει η εφαρμογή των προψηφισμένων αντιλαϊκών μέτρων της συμφωνίας τους με τη συγκυβέρνηση.

Την ίδια ώρα, βασικός «στυλοβάτης» της εφαρμοζόμενης πολιτικής αποτελεί η διαρκής συμπίεση των κρατικών κονδυλίων που αφορούν την κάλυψη ακόμη και των στοιχειωδών κοινωνικών αναγκών. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, οι συνολικές δαπάνες της «γενικής κυβέρνησης» (κρατικός προϋπολογισμός και ασφαλιστικά ταμεία), από 50,3% του ΑΕΠ φέτος, θα υποχωρήσουν στο 48% το 2018. Μάλιστα, η καρατόμηση θα συνεχιστεί αμείωτη και με εντεινόμενους ρυθμούς, για να υποχωρήσει στο 45,4% από το 2021.

Τα παραπάνω συνδυάζονται με τις προβλέψεις του ΔΝΤ σχετικά με τους ρυθμούς ανάκαμψης στην ελληνική οικονομία, που ανακοινώθηκαν προχτές και προβλέπουν ρυθμό 1,8% για το 2017 και 2,6% για το 2018, διαβλέποντας ουσιαστικά φαινόμενα «κόπωσης» για τη συνέχεια, προβλέποντας ρυθμό μεγέθυνσης μόλις 1% για το 2022, κι ενώ, σε κάθε περίπτωση, οι εκτιμήσεις του ΔΝΤ στηρίζονται στην ολόπλευρη εφαρμογή των μέτρων της αντιλαϊκής πολιτικής.

Ταυτόχρονα, το ζήτημα της διαχείρισης του κρατικού χρέους αποδεικνύεται βασικός μοχλός για την επιτάχυνση των αντιλαϊκών διεργασιών και μάλιστα σε ορίζοντα πολλών δεκαετιών, μέχρι το 2060, όπως προβλέπεται και από τη σχετική απόφαση - συμφωνία στο Γιούρογκρουπ στις 15 του Ιούνη. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ, από 180,2% του ΑΕΠ φέτος, θα διαμορφωθεί στο 184,5% το 2018, για να «υποχωρήσει» σταδιακά στο 161,2% το 2022, έναντι στόχου στο 60% που προβλέπεται στο «Σύμφωνο Σταθερότητας» της ΕΕ.

Στο μεταξύ, περαιτέρω μείωση στη μάζα της λαϊκής κατανάλωσης, αλλά και τη μεταστροφή της σε είδη διατροφής και άλλες άμεσες ανάγκες της καθημερινότητας, καταγράφουν τα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας (ΕΛΣΤΑΤ), σύμφωνα με την «έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών» για το έτος 2016. Τα παραπάνω, βέβαια, έρχονται ως αποτελέσματα της συνεχιζόμενης μείωσης του λαϊκού εισοδήματος, από την πλευρά των μισθών και των συντάξεων, τη μαζική ανεργία, όσο και από τη σκέλος της εντεινόμενης φοροληστείας από τους άμεσους και έμμεσους φόρους και τα χαράτσια.

Σύμφωνα με τα εν λόγω στοιχεία:

Η μέση μηνιαία δαπάνη των νοικοκυριών υπολογίζεται στα 1.392 ευρώ (από 1.421 ευρώ το 2015), με περαιτέρω μείωση 2%. Σε σχέση με το 2014 (1.459 ευρώ το μήνα) καταγράφεται μείωση 4,5%, ενώ για την περίοδο 2010 - 2016 η συρρίκνωση της λαϊκής κατανάλωσης φτάνει σε 28,8% και για την περίοδο 2008 - 2016 σε 34,4%.

Τα φτωχά νοικοκυριά, όπως βέβαια τα ορίζει η επίσημη ταξινόμηση, αναγκάζονται να ξοδεύουν το 32,1% του οικογενειακού προϋπολογισμού (2016) σε είδη διατροφής, έναντι ποσοστού 19,8% στις άλλες κατηγορίες του πληθυσμού. Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά επισημαίνεται, λόγω και της σύνθεσης των φτωχών νοικοκυριών (ηλικιωμένοι, ανασφάλιστοι κ.ά.) η δαπάνη τους για την Υγεία φτάνει στο 9,3% του μέσου προϋπολογισμού τους. Εξίσου χαρακτηριστικό είναι και το γεγονός ότι ο «μη φτωχός πληθυσμός» ξοδεύει το 7,8% σε δαπάνες Υγείας, εξαιτίας βέβαια και των διαδοχικών περικοπών στα κρατικά κονδύλια.

Από τη σύγκριση του 2016 με το 2015, μεταξύ άλλων, μειώσεις προκύπτουν στα είδη διατροφής (2%), στην Υγεία (3,4%), έναντι μεγαλύτερων ρυθμών πτώσης σε κατηγορίες όπως τα διαρκή αγαθά (7,5%), η αναψυχή και ο πολιτισμός (6,4%) κ.ά.

Το μεγαλύτερο μερίδιο του μέσου προϋπολογισμού των νοικοκυριών αφορά τα είδη διατροφής, όπου ξοδεύονται 287,8 ευρώ το μήνα ή το 20,7% από τις συνολικές δαπάνες. Ακολουθούν η στέγαση με 192,7 ευρώ, με 13,8% επί της συνολικής δαπάνης, και οι μεταφορές (180,1 ευρώ) με 12,9%. Για τις συγκεκριμένες κατηγορίες (διατροφή, στέγαση, μεταφορές), προκειμένου να καλυφθούν τα απολύτως απαραίτητα, καταναλώνεται το 47,4% της συνολικής μέσης δαπάνης. Για την Υγεία δαπανώνται 103,7 ευρώ το μήνα (7,4%) και για την εκπαίδευση 45,1 ευρώ, ή το 3,2% του μέσου οικογενειακού προϋπολογισμού.

Να σημειωθεί ότι τα εν λόγω στοιχεία θα «αξιοποιηθούν» στη συνέχεια από την κυβέρνηση προκειμένου να επανακαθοριστούν οι «εύλογες δαπάνες διαβίωσης», με βάση τις οποίες υποτίθεται ότι «προστατεύεται» το «κεραμίδι» της λαϊκής οικογένειας από τις κατασχέσεις και τους πλειστηριασμούς των τραπεζών. Αυτές αποτελούν το «ενδεικτικό εισόδημα», στη βάση του οποίου οι τραπεζίτες ενδεχομένως θα ανακαθορίζουν τις δόσεις, με ρυθμίσεις επιμήκυνσης των δανείων κ.ά.

Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση επιχειρεί να καθησυχάσει τα λαϊκά νοικοκυριά, αλλά και να συγκαλύψει την πολιτική που η ίδια ψήφισε και εφαρμόζει, ενόψει της έναρξης των πλειστηριασμών για τα «κόκκινα» δάνεια. Σύμφωνα με διαρροές, ο υπουργός Δικαιοσύνης, Στ. Κοντονής, «συμφώνησε με τις τράπεζες» να μην προχωρούν σε ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς για κατοικίες αντικειμενικής αξίας κάτω από 300.000 ευρώ. Βέβαια, τα γνωστά παιχνίδια τού «δέκα σου παίρνω, ένα σου δίνω» δεν κρύβουν και το γεγονός ότι οι τράπεζες - μέχρι νεοτέρας - αξιοποιώντας το νομικό οπλοστάσιο μπορούν να «τρέξουν» τις διαδικασίες και μέσα από τις δικαστικές αίθουσες.

Παράλληλα, σε τροχιά διόγκωσης συνέχισαν τον Αύγουστο οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του ευρύτερου δημόσιου τομέα προς ιδιώτες, φτάνοντας τον Αύγουστο στα 6 δισ. ευρώ, από 5,4 δισ. τον αμέσως προηγούμενο μήνα, με τις ληξιπρόθεσμες επιστροφές φόρων να φτάνουν στα 2,1 δισ., από 1,5 δισ. στο τέλος Ιούλη.

Τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους δείχνουν ότι τα ληξιπρόθεσμα χρέη διαμορφώνονταν ως εξής: Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης: 2,36 δισ. ευρώ, από τα οποία 1,1 δισ. αφορά οφειλές του ΕΟΠΥΥ, νοσοκομεία: 558 εκατ., Τοπική Διοίκηση: 335 εκατ. ευρώ.