ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 11 Αυγούστου 2016
Σελ. /20
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Ανθρώπινη ταφή στο ιερό του Διός

Νέα σημαντικά ευρήματα ήρθαν στο φως κατά τις φετινές ανασκαφές στο ιερό του Διός στο Λύκαιο Ορος, στο νοτιοδυτικό άκρο της Αρκαδίας, εκεί όπου κατά την τοπική παράδοση γεννήθηκε και ανατράφηκε ο βασιλιάς των θεών.

Στη νοτιότερη κορυφή του Ορους, σε υψόμετρο που αγγίζει τα 1.400 μ. και με πανοραμική θέα σε όλη την ηπειρωτική Πελοπόννησο, εντοπίστηκε ο βωμός τέφρας για τις θυσίες ζώων προς τιμήν του Δία, ενώ στο οροπέδιο χαμηλότερα έχουν αποκαλυφθεί τα μνημειακά οικοδομήματα του κάτω ιερού, όπου λάμβαναν χώρα κατά την αρχαιότητα φημισμένοι αθλητικοί αγώνες, τα Λύκαια. Το αρχαιολογικό ερευνητικό πρόγραμμα, προϊόν ελληνοαμερικανικής συνεργασίας, που ξεκίνησε το 2004, απέδωσε σημαντικές νέες πληροφορίες σχετικά με το βωμό. Από την κεραμική των ανασκαφικών τομών πιστοποιείται ανθρώπινη δραστηριότητα στο ύψωμα ήδη από τη νεολιθική εποχή και κατά τη διάρκεια της πρώιμης και μέσης εποχής του χαλκού. Κατά τη μυκηναϊκή περίοδο το ύψωμα αυτό αναδεικνύεται σε σημαντικό ιερό κορυφής και συνεχίζει να αποτελεί τόπο λατρείας και κατά τους πρώιμους ιστορικούς χρόνους. Οι θυσίες ζώων προς τιμήν του Δία, κυρίως αιγών και προβάτων, υποδεικνύουν συνεχή λατρευτική δραστηριότητα στο βωμό ήδη από το 16ο αιώνα π.Χ. έως και την ελληνιστική περίοδο.

Το καλοκαίρι του 2016, στο μέσο του βωμού, εντοπίστηκε για πρώτη φορά και ανασκάφηκε ανθρώπινη ταφή με προσανατολισμό Ανατολή - Δύση. Λείπει μόνο το κρανίο του νεκρού, ενώ σώζεται η κάτω γνάθος. Το μήκος του τάφου με τις πλάκες ανέρχεται σε 1,52 μ. Σύμφωνα με την προκαταρκτική μελέτη, ο σκελετός ανήκει σε άτομο - πιθανόν άνδρα - εφηβικής ηλικίας, η δε κεραμική που προέκυψε από την ανασκαφή χρονολογείται κυρίως στο τέλος της μυκηναϊκής εποχής, υποδεικνύοντας ότι η ταφή ανήκει πιθανότατα στον 11ο αιώνα π.Χ., μετά από την κατάρρευση των μυκηναϊκών ανακτορικών κέντρων, στην περίοδο της μετάβασης από την ύστερη εποχή του χαλκού στην πρώιμη εποχή του σιδήρου, σε μία εποχή κατά την οποία ο βωμός ήταν σε λειτουργία.

Από τον 4ο αι. π.Χ. και εξής, γραπτές πηγές αναφέρουν ανθρωποθυσίες πάνω στο βωμό του Λυκαίου Ορους, αλλά στις ανασκαφές που είχαν διενεργηθεί έως σήμερα στο χώρο δεν είχαν εντοπιστεί ανθρώπινα οστά. Σε εξέλιξη βρίσκεται η επιστημονική μελέτη του σκελετού και παρά το γεγονός ότι είναι πολύ πρώιμο ακόμα να εξαχθούν συμπεράσματα για τις συνθήκες θανάτου του νεκρού, η εξέχουσα θέση της ταφής στο μέσο του βωμού και ο προσανατολισμός της καταδεικνύουν την ιδιαίτερη σημασία της.

Επίσης, μεταξύ των σημαντικότερων νέων στοιχείων περιλαμβάνονται μία μνημειακή λίθινη κλίμακα στο ένα άκρο και μία εντυπωσιακή αψιδωτή είσοδος στο άλλο άκρο του διαδρόμου του 4ου αι. π.Χ., από όπου προφανώς οι αθλητές προσέγγιζαν τον ιππόδρομο και το στάδιο. Στο διοικητικό κτίριο - γνωστό παλαιότερα και ως ξενώνας - βρέθηκε μία μεγάλη πήλινη σίμη. Δυτικά της στοάς και ανατολικά της κρήνης, σε έναν κυκλικό φυσικό σχηματισμό εμφανή στο google earth, οι ανασκαφές έφεραν στο φως δύο καλοδιατηρημένους αγωγούς, μία λίθινη λεκάνη και τα ίχνη τοίχου, πιθανόν από το - μαρτυρούμενο στις πηγές αλλά μη εντοπισμένο έως σήμερα - ιερό του Πανός. Εντός του ιπποδρόμου συνεχίστηκε η αποκάλυψη του αρχαίου καταστρώματος, ενώ η έρευνα στην περιοχή των λουτρών του 4ου αι. π.Χ. έφερε στο φως οικοδομικά κατάλοιπα παλαιότερων φάσεων. Οι ανασκαφές στο ιερό θα συνεχιστούν έως το 2020.

Χρονιά αφιερωμένη στο ελληνικό έργο

«Αυτός και το πανταλόνι του»
«Αυτός και το πανταλόνι του»
Ο καινούργιος θεατρικός χώρος της Αθήνας, UNDERGROUND (Πλατεία Κοραή 4), αφιερώνει το ρεπερτόριο της νέας θεατρικής περιόδου 2016 - 2017 στο ελληνικό έργο. Ενα πάντρεμα παλαιότερων και νεότερων συγγραφέων με αφετηρία την Ελλάδα του σήμερα.

«Να με θυμάσαι...». Συγγραφή: Σοφία Βασιλαντωνάκη, Γιάννης Καρκανεβάτος, Ελευθερία Κόμη, Ελενα Κοσμά, Παναγιώτης Μπαρμπαγιάννης, Βάνα Πεφάνη (3 - 12 Οκτώβρη, καθημερινά εκτός Δευτέρας στις 10 του μήνα). Μια παράσταση σε συνεργασία της Γενικής Γραμματείας Ισότητας Των Φύλων, του Κέντρου Ερευνας για Θέματα Ισότητας και του πολιτιστικού σωματείου ΠΕΤΡΑ. Εξι μονόλογοι και έξι τραγούδια, έξι απρόσμενες συναντήσεις σε κλειστά δωμάτια, έξι εξομολογήσεις γυναικών που έγραψαν και γράφουν ιστορία. Σύλληψη - σκηνοθεσία - οργάνωση: Βάνα Πεφάνη. Κοστούμια: Αννα Μαχαιριανάκη. Παίζουν: Σιμόνη Γιαννάτου, Μαρία Καβουκίδου, Σοφία Μανωλάκου, Aurore Marion, Νικολίνα Μουαίμη, Βάνα Πεφάνη. Πιάνο - τραγούδι: Ελενα Κοσμά.

«Αυτός και το πανταλόνι του», του Ιάκωβου Καμπανέλλη, με τον Κώστα Αρζόγλου, σε σκηνοθεσία Βάνας Πεφάνη, από τις 14 Οκτώβρη, κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 21.00 και Κυριακή στις 19.00. Ενας μονόλογος αντιπροσωπευτικό δείγμα της θεατρικής γραφής του σημαντικού συγγραφέα Ιάκωβου Καμπανέλλη. Ενας μονόλογος, που ουσιαστικά είναι διάλογος: Η σύγκρουση ενός αδύναμου ανθρώπου με το ανελέητο περιβάλλον του. Με το παρελθόν και το μέλλον του. Η μάχη ανάμεσα σε αυτά που ήθελε να κάνει και σε αυτά που τελικά έπραξε. Σκηνικά: Γιώργος Λυντζέρης. Κοστούμια: Αννα Μαχαιριανάκη. Φωτισμοί: Αργύρης Θέος. Μουσική: Ελενα Κοσμά - ORESTIS. Κίνηση: Αριστοτέλης Μαγουλάς. Παίζει επίσης ο Πάνος Μπόρας.

«DELETE»: «Σοβαρό ατύχημα επιβάτη», της Βάνας Πεφάνη, «Θεριά» του Παναγιώτη Μπαρμπαγιάννη. Εναρξη τέλος Οκτώβρη. Κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.00. Σκηνοθεσία - φωτισμοί: Κοραής Δαμάτης. Σκηνικά - κοστούμια: Γιώργος Λυντζέρης. Παίζουν: Βασίλης Αφεντούλης, Μαρία Καβουκίδη, Αντώνης Καραθανασόπουλος, Τζίνα Μιάρη, Βάνα Πεφάνη, Γιώργος Τσιάλος και Γιάννης Στεφόπουλος.

«Παρέλαση», της Λούλας Αναγνωστάκη. Από τις 26 Οκτώβρη, κάθε Πέμπτη στις 21.30. Σκηνοθεσία: Νίκος Δημητρόπουλος. Σκηνικά - κοστούμια: Λαλούλα Χρυσικοπούλου. Παίζουν: Ανθή Κάντα, Κωνσταντίνος Μακριδάκης.

Οπτικό ρέκβιεμ για τη Μεσόγειο

Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου, στο πλαίσιο των πολιτιστικών της δράσεων, διοργανώνει έκθεση ζωγραφικής του Γιώργου Ξένου με τίτλο «Διαπλέοντες το Αιγαίο - Ενα Οπτικό Ρέκβιεμ για τη Μεσόγειο», στο Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο της Μυτιλήνης.

Τα ερωτήματα που θέτει με το έργο του προκαλούν και ανασκευάζουν το χώρο της ελληνικής ζωγραφικής. Η θάλασσα του καλλιτέχνη, ρεαλιστική, υπερρεαλιστική ή εξπρεσιονιστική, είναι σκληρή, ακόμη και όταν έχει καμπύλα κύματα εγκυμονεί το απροσδόκητο.

Ο ίδιος γράφει για τη θάλασσα: «Η θάλασσα είναι κυκλοθυμική, δύστροπη, τραγική, τρυφερή, επικίνδυνη, εκδικητική, ανεξάντλητη σαν την ελευθερία. Ηχεί σαν φούγκα, σονάτα, ρέκβιεμ... Μιλάει όλες τις γλώσσες και ποτέ δεν ησυχάζει»...

Ο Γιώργος Ξένος (γεννήθηκε στην Αθήνα, το 1953) αποφοίτησε το 1982 από την Εcole Nationale Superieure des Beaux - Arts, Section des Arts Plastiques στο Παρίσι. Από το 1988 έως το 1992 έζησε και εργάστηκε στο Βερολίνο και από το 1993 ζει και εργάζεται στην Αθήνα.

Η έκθεση θα πραγματοποιηθεί παράλληλα στο Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο, στο Κάστρο και στο Οθωμανικό Λουτρό Τσαρσί Χαμάμ της Μυτιλήνης. Διάρκεια μέχρι 20 Σεπτέμβρη. Η είσοδος είναι ελεύθερη.

Ηπειρος και Κρήτη, μια φωνή

Η μουσική κομπανία «Λαλητάδες» και ο Κρητικός Μάνος Μουντάκης με το συγκρότημά του σε ένα αντάμωμα από την Ηπειρο στην Κρήτη, στις 9 Σεπτέμβρη, στο Βεάκειο Θέατρο Πειραιά. Ενα αντάμωμα αλλιώτικο από τ' άλλα. Εκεί όπου ήχοι και φωνές πλέκονται ποικιλότροπα ανάμεσα στις κρητικές κοντυλιές και τα ηπειρώτικα μελίσματα του κλαρίνου. Μια ιδιότυπη σύμπραξη που αναδεικνύει τα κοινά στοιχεία της αστικής μουσικής παράδοσης και όχι μόνο. Ηπειρος και Κρήτη, μια φωνή, ένα μουσικό στίγμα, ένα διάβα στο χτες και το σήμερα. Δυο αγαπημένοι προορισμοί ενώνονται και μας «ταξιδεύουν» μέσα από τη μουσική, σε μια αναζήτηση στις ρίζες και στην παράδοση, με τη μοναδική ματιά σύγχρονων δημιουργών και ερμηνευτών. Δύο ιδιαίτερες κουλτούρες, εξέχουσες, αυθεντικές και ισάξια σημαντικές στον καμβά του ελληνικού πολιτισμού, συναντιούνται στη σκηνή του Βεάκειου Θεάτρου. Αφηγητής της βραδιάς θα είναι ο ηθοποιός Νίκος Βερλέκης.

Η δημοτική κομπανία «Λαλητάδες», που επιμένει στα αυθεντικά παραδοσιακά ακούσματα με τη χρήση φυσικών οργάνων, δηλαδή κλαρίνου, βιολιού, λαγούτων και κρουστών (ντέφι, νταραμπούκα, νταούλι), με φωνητική «συλλογικότητα» εκεί όπου απαιτείται και σολιστική «εναλλαγή» των οργάνων στα αυτοσχεδιαστικά μέρη. Το συγκρότημα αποτελείται από τον Δημήτρη Ρίζο στο κλαρίνο, τον Δημήτρη Ρίζο του Κλέωνα στο λαούτο, τον Γιώργο Κώτσικα στο βιολί, την Μαριφένια Ρίζου στο λαούτο, την Ματίνα Τζήκα στο τραγούδι και στα κρουστά και τον Δημήτρη Τσίπρα στο τραγούδι.

Ο Μάνος Μουντάκης είναι γιος του μεγάλου λυράρη και δάσκαλου της κρητικής μουσικής Κώστα Μουντάκη. Μαζί του οι μουσικοί: Πέτρος Σαριδάκης (τραγούδι, λύρα, μπουλγαρί), Γιάννης Πλυμάκης (λαούτο), Χρήστος Τζελεπόπουλος (κιθάρα, κόντρα μπάσο), Μυρτώ Αλεβίζου (κρουστά). Ωρα έναρξης: 21.00.

«Παραγγελιές»...

Ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας και ο Γιάννης Κότσιρας βρέθηκαν, το χειμώνα που πέρασε, μαζί στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο, σε μια πολύ επιτυχημένη σειρά συναντήσεων που αγαπήθηκαν και άφησαν τις καλύτερες εντυπώσεις. Ο μοναδικός τους τρόπος να «παντρεύουν» το ροκ με το λαϊκό, τον ηλεκτρικό ήχο με τη μελωδία και το λυρισμό, η ευκολία τους να φλερτάρουν με το διαφορετικό και να «αναγεννούν» αγαπημένα τραγούδια, συνέβαλαν σε ένα μοναδικό πρόγραμμα.

Ενα πρόγραμμα γεμάτο υπέροχα τραγούδια, καινούργια και παλιά από την προσωπική τους δισκογραφία, μοναδικές διασκευές αλλά και τις προτιμήσεις του κοινού - τις «Παραγγελιές» - τα τραγούδια εκείνα που το κοινό με την ψηφοφορία του, κατά τη διάρκεια της παράστασης, έδειξε ότι αγαπάει και χαίρεται να ακούει!

Οι παραστάσεις αυτές ηχογραφήθηκαν και αποτυπώθηκαν σε ένα cd. Μαζί τους και η Παυλίνα Βουλγαράκη. Το cd περιλαμβάνει 26 τραγούδια, μεταξύ των οποίων: «Κάτι Ελλάδες» - Γιάννης Κότσιρας, «Τα Μικρόβια» - Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Γιάννης Κότσιρας, «Ποιος Γιώργος» - Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Παυλίνα Βουλγαράκη, «Μικρός Τιτανικός» - Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Γιάννης Κότσιρας, «Κάνε Το Χειμώνα Καλοκαίρι» / «Κρουαζιέρα» - Γιάννης Κότσιρας, Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, «Μάτια Δίχως Λογική» - Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Γιάννης Κότσιρας, «Ελα Ψυχούλα Μου» - Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Γιάννης Κότσιρας, «Σταμάτησε Του Ρολογιού Τους Δείκτες» - Γιάννης Κότσιρας, κ.ά.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ