ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τετάρτη 11 Ιούλη 2018
Σελ. /24
ΝΕΟΛΑΙΑ
«Διδακτορικό» στην εξαπάτηση και στην εμπορευματοποίηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης

Με αφορμή τη συνέντευξη Τύπου του υπουργού Παιδείας για την Ανώτατη Εκπαίδευση

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, στο πλαίσιο της προπαγανδιστικής εκστρατείας περί «επιστροφής στην κανονικότητα» και «εξόδου από τα μνημόνια», έχει βαλθεί να αναποδογυρίσει την πραγματικότητα! Αυτό επιχείρησε και ο υπουργός Παιδείας στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε για τις εξελίξεις στην Ανώτατη Εκπαίδευση. Ανάμεσα σε άλλα αναφέρθηκε στα δίδακτρα στα μεταπτυχιακά, στη χρηματοδότηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης και στα σχέδια συγχωνεύσεων των ΑΕΙ. Χωρίς να επεκταθούμε στο ζήτημα των συγχωνεύσεων (υπάρχει σχετική αρθρογραφία στον «Ριζοσπάστη» και στον «Οδηγητή»), αρκεί μια ματιά σε όσα είπε ο υπουργός για τα υπόλοιπα ζητήματα.

1η απάτη: Για τα δίδακτρα στα μεταπτυχιακά (ΠΜΣ)

Με την εφαρμογή του νόμου Γαβρόγλου από τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά 2018 - 2019, τα 665 από τα 924 ΠΜΣ (δηλαδή το 72%) θα έχουν δίδακτρα. Αυτό παρουσίασε ως «άθλο» ο υπουργός, ζητώντας να του απονείμουμε εύσημα!

Πέρυσι, δίδακτρα είχαν 382 ΠΜΣ από τα 640 συνολικά (δηλαδή το 59,6%).

Σε σχέση με πέρυσι, τα δωρεάν μεταπτυχιακά αυξήθηκαν κατά 1 (το υπουργείο συγκρίνει με το 2015 και παρουσιάζει ...20% αύξηση), ενώ τα μεταπτυχιακά με δίδακτρα αυξήθηκαν κατά 283!

Για να κρύψει αυτήν την πραγματικότητα, το υπουργείο στη συνέντευξη Τύπου έδωσε συγκριτικά στοιχεία από το 2015 (τότε 524 στα 735 ΠΜΣ είχαν δίδακτρα). Πρόκειται για συνειδητή απάτη με βάση τα παραπάνω στοιχεία.


Οσο για την απαλλαγή από δίδακτρα, αυτή αφορά ορισμένους μόνο νέους που ανήκουν στην κατηγορία της ακραίας φτώχειας, για την πλειοψηφία των οποίων το κόστος σπουδών και η ανάγκη γρήγορης εύρεσης εργασίας καθιστούν τη συνέχιση των σπουδών πολυτέλεια! Για φοιτητές με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα από 10.500 ευρώ (4μελής οικογένεια), τα δίδακτρα ισχύουν στο ακέραιο και φτάνουν μέχρι και 12.000 ευρώ (δηλαδή περισσότερα από το οικογενειακό εισόδημα).

2η απάτη: Η κρατική χρηματοδότηση για την Ανώτατη Εκπαίδευση

Στη συνέντευξη Τύπου παρουσιάστηκε μια «μαγική εικόνα» για την κρατική χρηματοδότηση των ΑΕΙ. Μίλησαν για «37% αύξηση χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό σε σχέση με το 2016 - 2017» και «επιπλέον 11,8 εκατ. από το ΠΔΕ», παρουσιάζοντάς τα ως «τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση από το 2013».

Ο υπουργός άλλωστε μας έχει συνηθίσει κάθε μήνα να ανακοινώνει αυξήσεις στη χρηματοδότηση των σχολών! Θυμίζουμε: Τον Οκτώβρη του 2017 ανακοίνωνε 30 εκατ. ευρώ αύξηση στα ΑΕΙ (δηλαδή σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ) για το 2018. Το Μάρτη του 2018 ανακοίνωνε 45% αύξηση της χρηματοδότησης των ΑΕΙ, τον Απρίλη 25 εκατ. για τα ΑΕΙ, τον Ιούνη 19 εκατ. ευρώ μόνο για τα πανεπιστήμια.

Στη συνέντευξη Τύπου ήταν πιο ...μετριόφρων και «έριξε» την αύξηση μόλις στο 37%!


Ποια είναι η αλήθεια σύμφωνα με τα δικά τους στοιχεία;

Η μείωση του τακτικού προϋπολογισμού για την Ανώτατη Εκπαίδευση το διάστημα 2009 - 2015 έφτασε το 38% (από 1420,9 εκατ. σε 873,9 εκατ.)1, ενώ το 2016 έχουμε νέα μείωση (πληρωμές 844,4 εκατ)2. Για το 2017 ο προϋπολογισμός προέβλεπε 874,4 εκατ. και για το 2018 προβλέπει 874,9 εκατ.3, δηλαδή 0,115% αύξηση σε σχέση με το 2015! Αυτές είναι οι «αυξήσεις» της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Την ίδια περίοδο οι κυβερνήσεις ΝΔ - ΠΑΣΟΚ, που στο όνομα της «αυτοτέλειας» σπρώχνουν τα ιδρύματα να αναπτύσσουν επιχειρηματική δραστηριότητα και να νταλαβερίζονται με επιχειρήσεις, πουλώντας υπηρεσίες και προϊόντα, βάλανε στο χέρι 187 εκατ. ευρώ από τα αποθεματικά των ιδρυμάτων, ενώ και ο ΣΥΡΙΖΑ, παραλαμβάνοντας τη σκυτάλη, έβαλε χέρι στα ταμειακά διαθέσιμα των ιδρυμάτων, για να παρουσιάσει τα περίφημα «πρωτογενή πλεονάσματα». Μέρος αυτών των λεφτών είναι αυτά που «επιστρέφει» σήμερα και βγαίνει να πανηγυρίζει.

Η επιχορήγηση των λειτουργικών δαπανών πανεπιστημίων - ΤΕΙ το διάστημα 2009 - 2015 μειώθηκε κατά 68,8% (από 386,6 εκατ. σε 120,7 εκατ.)4. Μετά την τελευταία «αύξηση» της επιχορήγησης για τα ΑΕΙ, το νέο ποσό για το 2018 φτάνει τα 114,87 εκατ.5, δηλαδή ακόμα λιγότερα από όσα έδιναν το 2015! Ακόμα και αν δεχτούμε τα νούμερα του υπουργείου (134,95 εκατ.), η μείωση από το 2009 ξεπερνά το 65%!

Οι δαπάνες για τη στήριξη των φοιτητών, σε συνθήκες δραματικής επιδείνωσης των λαϊκών εισοδημάτων, μειώθηκαν το διάστημα 2008 - 2015 από 99,6 εκατ. σε 86 εκατ.6, ενώ το 2015 οι οικογένειες πλήρωσαν 895,5 εκατ. ευρώ για να σπουδάσουν τα παιδιά τους7! Τόσο κοστίζουν οι «δημόσιες και δωρεάν» σπουδές! Να μη θυμίσουμε την τραγική κατάσταση στις εστίες, με τη διακοπή της σίτισης και της συντήρησης φέτος ή την άθλια πρακτική οι οικότροφοι να ξεσπιτώνονται κάθε καλοκαίρι (στη Μυτιλήνη, στο Ηράκλειο) για να ενοικιαστούν τα δωμάτιά τους (π.χ. για summer schools κ.ο.κ). Η όποια αύξηση της χρηματοδότησης της φοιτητικής μέριμνας είναι «σταγόνα στον ωκεανό» και καταλήγει στις τσέπες «αρπακτικών» για υποβαθμισμένες υπηρεσίες.

Ταυτόχρονα, οι αυξήσεις αυτές κρύβουν «παγίδες», αφού προέρχονται από δάνειο της ΕΚΤ που συμφώνησε η κυβέρνηση. Ενα δάνειο που θα πληρώσει στο ακέραιο (μαζί με τους τόκους) ο λαός και θα φουσκώσει τους λογαριασμούς μεγαλοεργολάβων και κατασκευαστικών ομίλων, αφού αφορά την «ενίσχυση υποδομών».

Είναι φανερό ότι η όποια αύξηση στη χρηματοδότηση των ΑΕΙ, αν και όποτε πραγματοποιηθεί, δεν θα καλύψει τις τεράστιες απώλειες των τελευταίων χρόνων, πόσο μάλλον τις ανάγκες των φοιτητών για σύγχρονες δωρεάν σπουδές και των εργαζομένων για δουλειά με δικαιώματα.

Για να μην αδικούμε όμως την κυβέρνηση, έχει δώσει τη δυνατότητα στα ιδρύματα να χαρατσώνουν τους φοιτητές, να ξεπουλάνε την Ερευνα και να παραχωρούν τμήματα της λειτουργίας τους σε εργολάβους. Ετσι, μαζί με τη γενίκευση των διδάκτρων στα μεταπτυχιακά, η Φιλοσοφική Αθήνας ιδρύει το πρώτο ξενόγλωσσο προπτυχιακό πρόγραμμα, με δίδακτρα 8.000 ευρώ ετησίως, το ΕΑΠ «μηδενίζει» όσους φοιτητές οφείλουν δίδακτρα, οι εργολάβοι ελέγχουν τη σίτιση, την καθαριότητα και τη φύλαξη, με «χρυσά» συμβόλαια εκατομμυρίων. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις εντός ενός τετραμήνου φέτος (αρχές Φλεβάρη με αρχές Ιούνη), έχουν εγκριθεί από τον ΕΛΚΕ του ΕΜΠ ερευνητικά προγράμματα ύψους 2 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτούμενα απευθείας από επιχειρήσεις8(δεν συμπεριλαμβάνονται στο ποσό αυτό τα υπόλοιπα προγράμματα, τα αποτελέσματα των οποίων θα αξιοποιηθούν από τις επιχειρήσεις, αλλά ως φορέας χρηματοδότησης εμφανίζεται η Κομισιόν, διάφορα υπουργεία κ.λπ.). Αν αθροίσουμε τα αντίστοιχα ποσά από όλα τα ιδρύματα για όλο το 2018, τότε η σούμα σίγουρα θα ξεπεράσει την περίφημη επιπλέον χρηματοδότηση για την οποία επιχαίρει το υπουργείο. Να, λοιπόν, πώς το κράτος, μέσω της (υπο)χρηματοδότησης, στρέφει τα ιδρύματα στην «αγκαλιά» των επιχειρήσεων, στο όνομα της «αυτοτέλειας».

Αυτά είναι τα αποτελέσματα της επιχειρηματικής λειτουργίας των ιδρυμάτων: Οι φοιτητές να πληρώνουν περισσότερα, οι επιχειρηματικοί όμιλοι να καθορίζουν την Ερευνα, οι εργολάβοι να ξεκοκαλίζουν την κρατική χρηματοδότηση κ.ο.κ.

3η απάτη: Για την εργασία διδακτόρων στις σχολές

Εκεί όμως που το υπουργείο «απογείωσε» την κοροϊδία είναι στο θέμα της πρόσληψης νέων επιστημόνων για διδασκαλία στα ιδρύματα. Με 400.000 νέους επιστήμονες στο εξωτερικό, ακούγεται σαν κρύο ανέκδοτο το σχόλιο του υπουργού ότι πλέον «όσοι κάνουν και τελειώνουν το διδακτορικό αντιμετωπίζουν μια άλλη πραγματικότητα, που τους κρατάει στον τόπο τους», με το επιχείρημα ότι φέτος θα δοθεί η δυνατότητα σε 1.500 διδάκτορες «να διδάσκουν στα Πανεπιστήμια στο πλαίσιο της απόκτησης της διδακτικής εμπειρίας (...) με 750 ευρώ καθαρό μισθό».

Είναι σίγουρα «μια άλλη πραγματικότητα» να έχεις διδακτορικό και να διδάσκεις σε πανεπιστήμιο για 750 ευρώ το μήνα9! Βέβαια και αυτό αν είσαι «τυχερός», αφού κάθε χρόνο αναγορεύονται κατά μέσο όρο 2.000 διδάκτορες από τα ελληνικά πανεπιστήμια10, δηλαδή στην καλύτερη περίπτωση το 8,5% των διδακτόρων της τελευταίας δεκαετίας θα διδάξει!

4η απάτη: Συνειδητή απόκρυψη των θέσεων του ΚΚΕ για τις μετεγγραφές

Μετά από όλα τα παραπάνω, ήταν αναμενόμενη η απόκρυψη των θέσεων του ΚΚΕ για τις μετεγγραφές. Ο υπουργός δήλωσε ότι έχει καλέσει όλα τα κόμματα να καταθέσουν τις προτάσεις τους αλλά κάποια δεν ανταποκρίθηκαν, κατονομάζοντας μεταξύ άλλων και το ΚΚΕ. Θυμίζουμε ότι το ΚΚΕ έχει καταθέσει φέτος τροπολογία για τις μετεγγραφές φοιτητών στο νομοσχέδιο για την ίδρυση του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Τροπολογία η οποία ανταποκρίνεται στην οικονομική αδυναμία λαϊκών οικογενειών να σπουδάσουν τα παιδιά τους μακριά από τον τόπο κατοικίας τους. Τροπολογία που απέρριψε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ.

Οι φοιτητές και οι εργαζόμενοι στα ιδρύματα έχουν χορτάσει από παραμύθια. Ηρθε η ώρα να μπουν στον αγώνα για τις σύγχρονες ανάγκες τους!

Με εμπιστοσύνη στη δύναμη του συλλογικού και οργανωμένου αγώνα, μπορούν να βάλουν εμπόδια στην πολιτική εμπορευματοποίησης και υποχρηματοδότησης της Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Σε συμπόρευση με τις δυνάμεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ, να ανοίξουν το δρόμο για το πανεπιστήμιο των σύγχρονων αναγκών στην κοινωνία, όπου η εξουσία και η οικονομία θα είναι στα χέρια των εργαζομένων.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:

1. Ερευνα ΚΑΝΕΠ - ΓΣΕΕ: https://www.kanep-gsee.gr/wp-content/uploads/2018/05/ETEKTH_2017-28.pdf

2. Στοιχεία από τον κρατικό προϋπολογισμό 2017 και 2018.

3. Ερευνα ΚΑΝΕΠ - ΓΣΕΕ: https://www.kanep-gsee.gr/wp-content/uploads/2018/05/ETEKTH_2017-28.pdf

4. ό.π.

5. http://www.schooltime.gr/wp-content/uploads/2018/07/apofasi-epixorigisi-tei.pdf και απόφαση του υπουργείου Παιδείας (104739/25.06.2018/B2) με τίτλο «Ανακαθορισμός επιχορήγησης Πανεπιστημίων για την κάλυψη δαπανών λειτουργίας, οικονομικού έτους 2018».

6. Ερευνα ΚΑΝΕΠ - ΓΣΕΕ: https://www.kanep-gsee.gr/wp-content/uploads/2018/05/ETEKTH_2017-28.pdf

7. ό.π.

8. http://edeil.ntua.gr/files/erevnitikiDrastiriotita/egkekrimena_programmata/egriseis_pro_2018.pdf

9. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, γιατί μπορεί και να αμείβεσαι με 250 ευρώ αν διδάσκεις 1 μάθημα.

10. Μελέτη του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης.


Θοδωρής ΚΩΤΣΑΝΤΗΣ
Μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ