ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 11 Μάη 2019 - Κυριακή 12 Μάη 2019
Σελ. /40
ΔΙΕΘΝΗ
ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ
Αυξάνεται επικίνδυνα ο ανταγωνισμός των μονοπωλίων κατά των λαών

Το τουρκικό γεωτρύπανο «Φατίχ» στα ανοιχτά της Κύπρου
Το τουρκικό γεωτρύπανο «Φατίχ» στα ανοιχτά της Κύπρου
Η εμφάνιση του τουρκικού γεωτρύπανου «Φατίχ» («Πορθητής») στην κυπριακή ΑΟΖ και οι γεωτρήσεις που η Τουρκία έχει εξαγγείλει πως θα κάνει στην ευρύτερη περιοχή της Κύπρου δεν είναι παρά τμήμα και έκφραση ευρύτερων, σφοδρών ανταγωνισμών που δυναμώνουν αμείωτα με επίκεντρο τη «γειτονιά» μας. Μόνο μέσα σε αυτό το γεωπολιτικό πλαίσιο, των πυκνών και πολύπλευρων αναμετρήσεων και διεργασιών, ανάμεσα σε ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα, με πρώτες τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, την ΕΕ, μπορεί να εκτιμηθούν η προκλητικότητα της Αγκυρας που εντείνεται, αλλά και οι αντιδράσεις σε αυτή, που όλες τους ξεχώριζαν την ανάγκη να εξεταστούν σοβαρά όλα τα περιθώρια αλλά και όλα τα ανταλλάγματα για πιθανούς συμβιβασμούς. Οχι μόνο στα Ενεργειακά, αλλά και σε πολλά από τα μέτωπα που είναι ανοιχτά στην ευρύτερη περιοχή (Συρία, Κουρδικό, Ιράν κ.ά.).

Η νέα ορμή με την οποία «τρέχουν» οι εξελίξεις μεγαλώνει κι άλλο τις σοβαρές ευθύνες της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία, αφενός, κάνει ό,τι μπορεί για να θολώσει τη «μεγάλη εικόνα» μέσα στην οποία εκδηλώνονται τα σχέδια της Τουρκίας. Αφετέρου, επιμένει να εξωραΐζει σχεδιασμένα το ρόλο των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ, παρουσιάζοντάς τους ως «εγγυητές» των ελληνικών και κυπριακών κυριαρχικών δικαιωμάτων, όταν η καθημερινότητα βεβαιώνει το ακριβώς αντίθετο. Οτι έχει αναλάβει το ρόλο του «γεωπολιτικού μεντεσέ» για τον αμερικανοΝΑΤΟικό σχεδιασμό συνολικά, αλλά και στο αλισβερίσι που έχει στηθεί μεταξύ ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ με την Τουρκία, με διακηρυγμένο στόχο τη διατήρησή της στον ευρωατλαντικό άξονα και το αποτράβηγμά της από τη Ρωσία.

Ζητούμενο μια «εξίσωση» ωφέλιμη για όλους

Από τη μεριά της, η Τουρκία, εξηγώντας την εμφάνιση του «Φατίχ» στην κυπριακή ΑΟΖ, επιχειρηματολόγησε ξανά ότι είναι η χώρα με «τη μακρύτερη ακτογραμμή στην περιοχή» και επέλεξε να υπενθυμίσει σε όλους όσοι αντέδρασαν στις εξαγγελίες της για γεωτρήσεις ότι υπάρχει και μια «λογική προσέγγιση», η οποία «θα αποτρέψει την περαιτέρω αστάθεια στην περιοχή». Πώς; Αν όλοι «αναγνωρίσουν το γεγονός ότι Τουρκία και "Τουρκική Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου" (ΤΔΒΚ, δηλαδή το ψευδοκράτος) δεν μπορούν να αποκλειστούν από την ενεργειακή εξίσωση στην Ανατολική Μεσόγειο» και «σταματήσουν να παρέχουν στήριξη άνευ όρων στην "ελληνοκυπριακή διοίκηση"».

«Η Τουρκία», ανέλαβε να σημειώσει σε δική του ανακοίνωση το υπουργείο Ενέργειας της χώρας, «γνωρίζει ότι οι φυσικοί πόροι μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην εδραίωση της ειρήνης, της σταθερότητας και της ευημερίας» και πολύ προσεγμένα κατέληξε: «Η πολύπλευρη και θετική ενεργειακή πολιτική της Τουρκίας, η οποία αποδίδει σημασία στην ασφάλεια της προσφοράς τόσο της ίδιας όσο και της Ευρώπης, θα πρέπει να θεωρηθεί μια ευκαιρία για όλα τα μέρη (...) Αντί να υποδαυλίζονται περιφερειακές συγκρούσεις με βήματα που αυξάνουν την αβεβαιότητα και κλιμακώνουν την ένταση, καλούμε (τα διάφορα μέρη) να επωφεληθούν από την αμοιβαίως επωφελή προσέγγιση της χώρας μας, να δημιουργήσουν και να συμβάλουν στη δημιουργία μιας σταθερής περιοχής εξασφαλίζοντας ένα δίκαιο διαμοιρασμό στην Κύπρο».

Φυσικά, οι προκλήσεις συνεχίστηκαν σταθερά, με τον Πρόεδρο Ερντογάν να απευθύνεται σε δόκιμους αξιωματικούς μεσοβδόμαδα ως εξής: «Εσείς θα σταματήσετε τις αυξανόμενες προσπάθειες παραβίασης των δικαιωμάτων μας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο». Μάλιστα, τους έθεσε σε ετοιμότητα εν αναμονή και της νέας στρατιωτικής επιχείρησης που εδώ και καιρό η Αγκυρα έχει εξαγγείλει στα σύνορα με τη Συρία, ενώ δεν παρέλειψε να «διαφημίσει» ως δείγμα τού πόσο «μεγάλη δύναμη» είναι οι τουρκικές Ενοπλες Δυνάμεις την τουρκική εισβολή στην Κύπρο.

Καταγγελίες αλλά και εκκλήσεις για παζάρια

Από τη μεριά της Κύπρου, το ΥΠΕΞ κατήγγειλε τις τουρκικές προκλήσεις μιλώντας για «σοβαρότατη παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας», ενώ η κυβέρνηση Αναστασιάδη κατέθεσε στον ΟΗΕ «τις γεωγραφικές συντεταγμένες του ορίου της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας στη βάση της μέσης γραμμής μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Τουρκίας». Το Σάββατο 11 Μάη αναμενόταν να συνεδριάσει το Εθνικό Συμβούλιο, ενώ από την Τετάρτη, η Λευκωσία επέμενε ότι θα θέσει το ζήτημα και στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στη Ρουμανία, ζητώντας να υπάρξει «συλλογική αντίδραση», επιμένοντας να εμφανίζει την Ευρωένωση ως παραστάτη μιας «δίκαιης λύσης» του Κυπριακού (ενώ όλη η 15ετία από την ένταξη της Κύπρου στην Ενωση βεβαιώνει το αντίθετο). Επιπλέον, ο εκπρόσωπος της κυπριακής κυβέρνησης, Πρόδρομος Προδρόμου, δεν παρέλειψε ακόμα και μετά τις τελευταίες εξελίξεις να εκφράζει προσδοκίες για «να γίνουν δεύτερες σκέψεις στην Τουρκία, να γίνει κατανοητό ότι με αυτόν τον τρόπο δεν πρόκειται η Τουρκία να συμμετάσχει στα ενεργειακά δρώμενα στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά ότι, αντίθετα, με τη λογική της αυθαιρεσίας απομονώνεται και περιθωριοποιείται».

Αλλά και η ελληνική κυβέρνηση κάλεσε την Τουρκία «να απόσχει από περαιτέρω ενέργειες που υπονομεύουν τη σταθερότητα στην περιοχή», με τον ΥΠΕΞ, Γ. Κατρούγκαλο, να ισχυρίζεται πως η Τουρκία «εισπράττει την καταδίκη της διεθνούς κοινότητας» και «απομονώνεται περαιτέρω», εκφράζοντας ουσιαστικά απογοήτευση για τον ...αποκλεισμό της Τουρκίας από το παζάρι αλλά και τη γνωστή διάθεση να βαθύνει το γόνιμο (για το κεφάλαιο) αλισβερίσι με την Τουρκία.

Χαρακτηριστικές ήταν όμως και όλες οι διεθνείς αντιδράσεις, αναδεικνύοντας ότι ζητούμενο κάθε πλευράς είναι πόσο βαθύτερα θα χωθεί στο παζάρι και τι θα ωφεληθεί η ίδια από τον όποιο συμβιβασμό (ίσως) επιτευχθεί.

Ετσι, ο εκπρόσωπος του γγ του ΟΗΕ, Στεφάν Ντουζάριτς, μετέφερε μεν την «ανησυχία» του γγ, τόνισε ωστόσο ότι «οι υπεράκτιοι υδρογονάνθρακες μπορούν να ωφελήσουν και τις δύο κοινότητες στην Κύπρο» και προέτρεψε να καταβληθούν προσπάθειες «για τη μείωση των εντάσεων», συνολικά.

Η ύπατη εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την Εξωτερική Πολιτική, Φεντερίκα Μογκερίνι, κάλεσε μεν «την Τουρκία να επιδείξει αυτοσυγκράτηση» και μάλιστα «επειγόντως», αλλά ο ΥΠΕΞ της Ρουμανίας - που αναλαμβάνει την προεδρία της ΕΕ - Τεοντόρ Μελεσκάνου ξεκαθάρισε ότι η ΕΕ θα εστιάσει σε μια «πραγματιστική και εποικοδομητική συνεργασία μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας».

Η εκπρόσωπος του αμερικανικού ΥΠΕΞ, Μόργκαν Ορτέιγκους, κάλεσε «τις τουρκικές αρχές να σταματήσουν αυτές τις δραστηριότητες» αλλά συμπλήρωσε ότι «όλα τα μέρη» πρέπει «να ενεργήσουν με αυτοσυγκράτηση». Αλλωστε, εκπρόσωπος της αμερικανικής πρεσβείας στη Λευκωσία φρόντισε να επαναλάβει ότι «μια δίκαιη και διαρκής διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος θα διευκόλυνε σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη των πόρων και θα βοηθούσε να διασφαλιστεί ότι θα επωφεληθούν όλοι οι Κύπριοι».

Ο υφυπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, λόρδος Αχμαντ, έκρινε σκόπιμο να δηλώσει μέσα σε αυτές τις συνθήκες ότι «οι προοπτικές για μια λύση παραμένουν ζωντανές» και ότι «το στάτους κβο δεν είναι βιώσιμο», και ενθάρρυνε «όλες τις πλευρές να εμπλακούν εποικοδομητικά, δημιουργικά και με την αναγκαία αίσθηση του επείγοντος» σε νέες συνομιλίες.

Η Ρωσία, από την άλλη, μέσω του πρέσβη της στη Λευκωσία, Στανισλάβ Οσάτσι, δήλωσε ότι «αυτή τη δύσκολη εποχή σε αυτή την περιοχή πρέπει να αποφευχθεί κάθε βήμα που υπονομεύει τη δυνατότητα για διαπραγματεύσεις», προσθέτοντας ότι «όλες οι διαφορές μπορούν να επιλυθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων...».

Να σημειωθεί ότι τις τελευταίες μέρες δεν σταμάτησαν λεπτό οι πυρετώδεις ζυμώσεις πάνω στα επενδυτικά και στρατιωτικά σχέδια που προχωρούν για την περιοχή: Αυτό έδειξαν και οι επαφές του Κύπριου ΥΠΕΞ στο Παρίσι, που εστίασαν στην περαιτέρω ενίσχυση των γαλλο-κυπριακών σχέσεων «με έμφαση» στους «τομείς της άμυνας και της ασφάλειας». Οπως ανακοινώθηκε, «σύντομα αναμένεται να υπογραφούν σχετικά συμβατικά κείμενα». Ακόμα, ο Χριστοδουλίδης συνάντησε και πρωτοκλασάτα στελέχη της «Total», συζητώντας και την επέκταση της δραστηριότητάς της «σε νέα τεμάχια» της κυπριακής ΑΟΖ.

Και επίσκεψη Στόλτενμπεργκ στην Αγκυρα

Την όξυνση των αντιλαϊκών παζαριών επιβεβαίωσε άλλωστε και η διήμερη επίσκεψη που έκανε ο γγ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, στην Τουρκία. Συμμετείχε σε συνάντηση για τα 25χρονα από την έναρξη του «Μεσογειακού Διαλόγου» που οργανώνει η λυκοσυμμαχία και είχε σειρά επαφών με την ηγεσία της χώρας. Μάλιστα, συμμετείχε και σε συνάντηση κυβερνητικών και τοπικών αξιωματούχων κεκλεισμένων των θυρών, στη νοτιοανατολική επαρχία Χατάι, με θέμα τις «περιφερειακές απειλές που αντιμετωπίζει η Τουρκία».

Στις δηλώσεις του, ο Στόλτενμπεργκ ξεκαθάρισε ότι κάθε άλλο παρά «απομονωμένη» είναι η Τουρκία - όπως προκλητικά για τη νοημοσύνη του λαού επιμένουν τα αστικά επιτελεία και στη χώρα μας. Για το αντίθετο διαβεβαίωσε: Οτι δηλαδή οι ανησυχίες της Τουρκίας θα παραμείνουν «καταλύτης» για τις ισορροπίες στην περιοχή, στο πλαίσιο βέβαια σύνθετων διεργασιών στις οποίες εκφράζονται και οι προσδοκίες ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων, που ενδιαφέρονται για τη συμμαχία της Τουρκίας. Η Τουρκία «αποτελεί έναν σημαντικό και υψηλής αξίας ΝΑΤΟικό σύμμαχο», επανέλαβε ο Στόλτενμπεργκ, μιλώντας για το «ρόλο κλειδί» που διαδραματίζει σε διάφορες αποστολές της λυκοσυμμαχίας. Μάλιστα, τόνισε ότι «οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ παραστέκονται στην Τουρκία καθώς αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις για την ασφάλειά της». Εξάλλου, ο ίδιος ο «Μεσογειακός Διάλογος» που οργανώνει η Συμμαχία εδώ και τόσα χρόνια φανερώνει τη σημασία που δίνει στην περιοχή μας, άρα και την αξία που αποδίδει στην κοινή πορεία με δυνάμεις όπως η Τουρκία. «Ανοίγοντας» το «Διάλογο», ο Στόλτενμπεργκ εξήγησε ότι η λυκοσυμμαχία «έχει αναπτύξει ένα μοναδικό δίκτυο εταίρων στην περιοχή» και «έχει αναπτυχθεί η πρακτική συνεργασία... με την ενίσχυση των "αμυντικών" μας ικανοτήτων και τη συμβολή στην αντιμετώπιση προκλήσεων που όλοι (οι ΝΑΤΟικοί) αντιμετωπίζουμε...».

Από τη μεριά του και ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρ. Τ. Ερντογάν, για λογαριασμό της τουρκικής αστικής τάξης επισήμανε ότι προσδοκά από τους «ΝΑΤΟικούς συμμάχους να δρουν σε συμφωνία με το συμμαχικό πνεύμα» και πρόσθεσε: «Μπορεί να έχουμε διαφορετικές απόψεις για ορισμένα θέματα. Αλλά η σταθερή συνεργασία για τις κοινές απειλές αποτελεί προαπαιτούμενο για αυτήν τη συμμαχία...». Εκτίμησε δε ότι οι ταραχές που βιώνει η περιοχή μας «προκαλούν τη μεγαλύτερη ζημιά για τη συμμαχία μας και τη φήμη της». Και περιέγραψε την αποφασιστικότητα του τουρκικού κεφαλαίου να παζαρέψει σκληρά: «Η χώρα μας είναι αποφασισμένη να προστατεύσει τα δικαιώματά της και τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων. Αναμένουμε από το ΝΑΤΟ σε αυτή τη διαδικασία να σεβαστεί τα δικαιώματα της Τουρκίας και να μας στηρίξει για να αποτραπεί η ένταση...».


Α. Μ.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ