ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 10 Ιούλη 2021 - Κυριακή 11 Ιούλη 2021
Σελ. /32
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
Ξεζούμισμα μέχρι τα βαθιά γεράματα και ... ευκαιρίες στην «ασημένια οικονομία»

Αλλη μια αποκαλυπτική έκθεση για τη στρατηγική ξεχειλώματος του εργάσιμου βίου

«Βέλτιστη ευρωπαϊκή πρακτική» η «ενεργός γήρανση»
«Βέλτιστη ευρωπαϊκή πρακτική» η «ενεργός γήρανση»
Η παράταση του εργάσιμου βίου, η απόσυρση του κράτους από την όποια ευθύνη φροντίδας των ηλικιωμένων, η ανάπτυξη κερδοφόρων δραστηριοτήτων για την πώληση αγαθών και υπηρεσιών που έχουν ανάγκη οι ηλικιωμένοι είναι ορισμένα από τα στοιχεία που περιλαμβάνει η Εκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων της ΕΕ, «σχετικά με τη γήρανση του πληθυσμού της γηραιάς ηπείρου - δυνατότητες και προκλήσεις σε συνάρτηση με την πολιτική για το γήρας μετά το 2020», η οποία εγκρίθηκε την περασμένη Τετάρτη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Οι ευρωβουλευτές του ΚΚΕ καταψήφισαν την Εκθεση. Η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ την υπερψήφισαν, όπως άλλωστε έκαναν και: Λαϊκό Κόμμα, Σοσιαλδημοκράτες, Φιλελεύθεροι, Πράσινοι και οι Ισπανοί ευρωβουλευτές της λεγόμενης «ομάδας της αριστεράς» Gue που συμμετέχουν στη σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση της χώρας τους. Ενώ οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ αναγνωρίζοντας στην Εκθεση τη δική τους αντεργατική νομοθεσία σαν κυβέρνηση, τοποθετήθηκαν με Λευκό.

Η Εκθεση εντοπίζει «νέες ευκαιρίες» για κέρδη στους τομείς της λεγόμενης «ασημένιας οικονομίας» («silver economy») και της «οικονομίας φροντίδας» («care economy»). Σημειώνεται ότι ο όρος «ασημένια οικονομία» αναφέρεται στις «οικονομικές ευκαιρίες» που σχετίζονται με τη γήρανση του πληθυσμού και την ανερχόμενη «αγορά» προϊόντων και υπηρεσιών που απευθύνονται στις ανάγκες των ηλικιωμένων.

Στο πλαίσιο αυτό, το κείμενο ξεχωρίζει την «ενεργό γήρανση», όπως αποκαλούν την παράταση του εργάσιμου βίου. Οπως σημειώνεται «η διά βίου μάθηση συμβάλλει στην ενεργό γήρανση και επιτρέπει στους ανθρώπους να εργάζονται και να συμμετέχουν πλήρως στην κοινωνία».

Παρουσιάζοντας μάλιστα σαν ...οικειοθελή «ατομική επιλογή» την παράταση του εργάσιμου βίου καλεί τα κράτη - μέλη «να διευκολύνουν την πρόσβαση στην εργασία, για όσους το επιθυμούν, για τα άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω, ιδίως για τις γυναίκες, καθώς αυτό θα αύξαινε το βιοτικό τους εισόδημα και να καθιέρωναν επαγγελματικές δραστηριότητες μερικής απασχόλησης χαμηλού κινδύνου για τους ηλικιωμένους, όταν εξακολουθούν να είναι υγιείς και ικανοί να αναλάβουν ευθύνες».

Η ΕΕ ρίχνει επίσης το βάρος της φροντίδας των ηλικιωμένων αποκλειστικά στις οικογένειές τους με προφανή στόχο να φύγει από το κράτος η ευθύνη και άρα το «κόστος» δημιουργίας κοινωνικών δομών, που να μπορούν να παρέχουν ολοκληρωμένες υπηρεσίες φροντίδας. Μεταξύ άλλων, καλεί τα κράτη - μέλη «να αναγνωρίσουν καλύτερα την αξία της άτυπης φροντίδας, (...) να θεσπίσουν (...) διάφορες μορφές περιοδικής αρωγής για τα μέλη της οικογένειας που φροντίζουν ηλικιωμένους».

Στην άλλη μεριά του ίδιου νομίσματος, αναδεικνύει τη δυνατότητα κερδοφόρας δράσης στον τομέα παροχής υπηρεσίας φροντίδας, χαρακτηρίζοντας ως «αναδυόμενη οικονομία» την «τρίτη ηλικία», που θα μπορούσε «να μετατραπεί σε έναν από τους κύριους οικονομικούς μοχλούς», δηλαδή ένα ακόμα πεδίο επενδύσεων.

Κεφάλαιο - ΕΕ - αστικές κυβερνήσεις εξαντλούν κάθε ανθρώπινο ηλικιακό όριο

Η Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ, καταψηφίζοντας την Εκθεση, αναδεικνύει ότι αυτή καταστρώνει την ευρωενωσιακή στρατηγική για την Κοινωνική Ασφάλιση και Πρόνοια που θεωρεί τους ηλικιωμένους και τις ανάγκες τους δημοσιονομικό «κόστος». Η βασική κατεύθυνση, η πολιτική της «ενεργού γήρανσης», σημαίνει δουλειά μέχρι τα βαθιά γεράματα, για να εξοικονομηθούν πόροι από τη Κοινωνική Ασφάλιση στους κρατικούς προϋπολογισμούς, ώστε να κατευθύνονται προς όφελος των μονοπωλίων.

Σ' αυτό το πλαίσιο, η ΕΕ προτείνει «ευκαιρίες» ευέλικτου ωραρίου για «ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής», προγράμματα κινητικότητας και «διά βίου μάθησης». Οπως σημειώνουν οι ευρωβουλευτές του Κόμματος, αυτές τις επιδιώξεις τις υπηρετούν όλες οι αστικές κυβερνήσεις στην ΕΕ και της ΝΔ στην Ελλάδα η οποία συνεχίζει «τα έργα και ημέρες» της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, με μέτρα για περιορισμό της δημόσιας συνταξιοδότησης σε μία «εθνική σύνταξη» πείνας, που οδηγεί στην αναγκαστική προσφυγή στο ιδιωτικό «Πανευρωπαϊκό Συνταξιοδοτικό Προϊόν» της ΕΕ, στα «κοράκια» των ιδιωτικών ασφαλιστικών ομίλων (στο πλαίσιο των 3 πυλώνων ασφάλισης της ΕΕ) και τη συνέχιση της δουλειάς μέχρι το θάνατο. Υλοποίηση της κατεύθυνσης αυτής της ΕΕ είναι και το αντιασφαλιστικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης της ΝΔ.

Ταυτόχρονα, όπως σημειώνουν οι ευρωβουλευτές του ΚΚΕ, ΕΕ και αστικές κυβερνήσεις προετοιμάζουν νέα αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 70 και 72 έτη, προσαρμοσμένο σε αυτό που ονομάζουν «προσδόκιμο όριο ζωής». Γι' αυτό η έκθεση επιστρατεύει τις αστικές ανησυχίες για «γήρανση του πληθυσμού της Ευρώπης», αναφέροντας ότι οι ηλικιωμένοι άνω των 65 χρόνων στην ΕΕ θα αυξηθούν κατά 57,1% μεταξύ 2010 - 2030, κουνώντας το δάχτυλο στους εργαζόμενους για την «βιωσιμότητα των συστημάτων Κοινωνικής Ασφάλισης».

Πρόθεση της Εκθεσης είναι να αυξηθεί το ποσοστό των εργαζομένων πάνω από τα 65 που θα συνεχίσουν να δουλεύουν (ήδη σήμερα αυτό ανέρχεται σε πάνω από 20% για εργαζόμενους ηλικίας 65-74 και 15% για άνω των 75 ετών).

«Κεφάλαιο, ΕΕ, αστικές κυβερνήσεις και κόμματα επιδιώκουν να εξαντλήσουν κάθε ανθρώπινο ηλικιακό όριο, ώστε να συνεχίσουν την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης πέρα και από τα φυσικά της όρια, μειώνοντας ταυτόχρονα τις κρατικές δαπάνες για Κοινωνική Ασφάλιση και Πρόνοια. Για την υγεία και περίθαλψη των απόμαχων της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης η Εκθεση προκλητικά παραπέμπει σε "οικονομικά προσιτές" υπηρεσίες φροντίδας, για όσους ελάχιστους μπορούν να πληρώνουν. Κι όλα αυτά όταν η τεράστια ανάπτυξη της επιστήμης και της τεχνολογίας, αν δεν ήταν στην υπηρεσία του καπιταλιστικού κέρδους, θα μπορούσε να μειώσει τον εργάσιμο βίο, τον ημερήσιο και εβδομαδιαίο χρόνο εργασίας.

Οι εργαζόμενοι όπως δεν νομιμοποίησαν στη συνείδησή τους τον πρόσφατο αντεργατικό νόμο - έκτρωμα της κυβέρνησης, καλούνται να δώσουν αγωνιστική απάντηση, κλιμακώνοντας τον αγώνα τους ενάντια στο νομοσχέδιο της κυβέρνησης που μετατρέπει το ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό δικαίωμα σε "ατομική υπόθεση" και προϊόν "τζόγου". Με την πάλη τους μπορούν να ζήσουν τη ζωή που τους αξίζει, βγάζοντας από τη μέση την καπιταλιστική εκμετάλλευση που τους την στερεί, παίρνοντας στα χέρια τους την εξουσία και τον πλούτο που παράγουν», σημειώνει η Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ.


Πίσω από τους μύθους για το ασφαλιστικό σύστημα της Σουηδίας

Η πραγματικότητα διαψεύδει την απατηλή προπαγάνδα που συνοδεύει τη νέα αντιασφαλιστική επίθεση της ελληνικής κυβέρνησης

«Ακολουθούμε το παράδειγμα της Σουηδίας» ανέφερε ο υπουργός Εργασίας, Κ. Χατζηδάκης, κατά την πρόσφατη συνέντευξη Τύπου για την παρουσίαση του νέου αντιασφαλιστικού νομοσχεδίου για την ιδιωτικοποίηση των επικουρικών συντάξεων...

Αντίστοιχες αναφορές κάνει εδώ και μήνες στις παρεμβάσεις του για την προετοιμασία του νέου χτυπήματος και ο υφυπουργός Εργασίας, Π. Τσακλόγλου, διαφημίζοντας την «αποτελεσματικότητα» του «μοντέλου της Σουηδίας» στο Ασφαλιστικό και μοιράζοντας σχετικούς πίνακες, σύμφωνα με τους οποίους η πείρα της Σουηδίας δείχνει ότι «το κεφαλαιοποιητικό σύστημα προσφέρει πολύ καλύτερες αποδόσεις».

Από κοντά, διάφορα ΜΜΕ υπερθεματίζουν για την «ασφάλεια» του «σουηδικού ασφαλιστικού συστήματος», ισχυριζόμενα μάλιστα ότι την «ασφάλεια» αυτή την παρέχει η «απουσία πολιτικού κινδύνου» ότι κάποια μελλοντική κυβέρνηση θα «βάλει χέρι» στις αποταμιεύσεις των εργαζομένων...

Ποια είναι όμως η πραγματικότητα και στην περίπτωση της Σουηδίας;

Ο «Ριζοσπάστης», μετά το ρεπορτάζ στο φύλλο του περασμένου Σαββατοκύριακου για τις συνέπειες από τις δεκαετίες αντιασφαλιστικών μεταρρυθμίσεων στη Γερμανία, στην «ατμομηχανή» της ΕΕ, παρουσιάζει σήμερα βασικές πλευρές από το αντιλαϊκό περιεχόμενο του περιβόητου «σουηδικού μοντέλου» στην Ασφάλιση.

Ανασφάλεια και συντάξεις - ψίχουλα για όλο και περισσότερους εργαζόμενους

Το ασφαλιστικό σύστημα της Σουηδίας, παρότι το παρουσίαζαν ως ένα σύστημα που θα διαρκέσει για πάντα, συζητείται να αλλάξει και πάλι προς το χειρότερο για τους εργαζόμενους.

Τι σημαίνει όμως αυτό το «μοντέλο» σήμερα, μετά από 30 χρόνια λειτουργίας του, για τους εργαζόμενους αλλά και τους συνταξιούχους;

Η βάση του είναι το σύστημα «τριών πυλώνων», με τη λεγόμενη βασική σύνταξη (που είναι μια σύνταξη... πτωχοκομείου), την επικουρική σύνταξη ανάλογα με τα χρόνια εργασίας και την ιδιωτική ασφάλιση, υποτίθεται για να βελτιώνονται οι συντάξιμες αποδοχές.

Ταυτόχρονα, είναι σύστημα κεφαλαιοποιητικό, με τα αποθεματικά των Ταμείων να γίνονται μετοχές και να τζογάρονται στο χρηματιστήριο. Επίσης οι συντάξεις έχουν συνδεθεί με την παραγωγικότητα και έτσι ανάλογα με τις «ερμηνείες» των κεφαλαιοκρατών και των κυβερνήσεών τους θα περικόπτονται.

Μια πολύ μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων στη Σουηδία, το 65%, σήμερα ανησυχούν για το τι σύνταξη θα πάρουν. Πολλοί εργαζόμενοι που δουλεύουν με μερική απασχόληση, που κατά περιόδους ήταν άνεργοι ή με αναρρωτικές άδειες ή αμειβόμενοι με χαμηλό μισθό, όπως βέβαια είναι η πλειοψηφία των εργαζομένων στον σουηδικό «παράδεισο», αλλά και εργαζόμενοι αμειβόμενοι με τον μέσο μισθό, θα πάρουν μία πολύ μικρή βασική σύνταξη.

Οταν παρουσιάστηκε το «σουηδικό μοντέλο» για την Ασφάλιση, για να μπορέσει να περάσει στη συνείδηση των εργαζομένων, η αστική τάξη και τα κόμματά της υπόσχονταν ότι η σύνταξη θα είναι πάνω από το 60% του τελευταίου μισθού. Σήμερα όμως αυτό το μέρος της σύνταξης είναι γύρω στο 45% του τελευταίου μισθού. Ακόμα χειρότερα, για τους γεννημένους τη δεκαετία του '80 και μετά θα είναι κάτω από το 40% του τελευταίου μισθού σύμφωνα με την κρατική υπηρεσία συντάξεων.

Η μέση σύνταξη σήμερα στη Σουηδία είναι μεικτά 13.252 σουηδικές κορόνες, 11.842 για τις γυναίκες και 14.829 για τους άντρες. Αν ίσχυε αυτό που υποσχέθηκε το «σουηδικό μοντέλο», θα έπρεπε να είναι 4.500 σουηδικές κορόνες παραπάνω.

Σήμερα πάνω από 685.000 συνταξιούχοι έχουν τόσο μικρή σύνταξη, στο ύψος της βασικής, δηλαδή 8.651 σουηδικές κορόνες μεικτά. Τα 3/4 από αυτούς είναι γυναίκες. Οι πάμπτωχοι συνταξιούχοι θα πολλαπλασιαστούν τα επόμενα χρόνια. Περίπου 1,5 εκατομμύριο εργαζόμενοι θα προστεθούν σε αυτή την κατηγορία.

Πέρα από αυτό το πρόβλημα, η επικουρική Ασφάλιση έγινε ο περιβόητος «προσωπικός κουμπαράς» και οι εισφορές των εργαζομένων παίζονται στα διεθνή χρηματιστήρια, με αποτέλεσμα οι συντάξεις να μην είναι σίγουρες, αλλά να εξαρτώνται από την πορεία των αγορών.

Δουλειά έως τα βαθιά γεράματα, ακόμα και για τις πιο σκληρές εργασίες

Ολοι οι εργαζόμενοι βγαίνουν στη σύνταξη στα 66 έτη (προαιρετικά στα 68). Μέχρι το 2025 το όριο συνταξιοδότησης θα ανέβει στα 67 έτη (προαιρετικά στα 69), ενώ συνολικότερα το όριο έχει συνδεθεί με το προσδόκιμο ζωής. Οσο αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής, θα αυξάνεται και το όριο συνταξιοδότησης για τους εργαζόμενους.

Ταυτόχρονα, οι εργαζόμενοι σε σκληρές και ανθυγιεινές δουλειές δεν έχουν μειωμένο όριο συνταξιοδότησης. Το αποτέλεσμα είναι λόγω των συνθηκών δουλειάς να αναγκάζονται επειδή δεν αντέχουν, να βγουν στη σύνταξη πιο νωρίς και βέβαια το αποτέλεσμα είναι να παίρνουν για πάντα μειωμένη σύνταξη. Για κάθε χρόνο που βγαίνει πιο νωρίς στη σύνταξη ένας εργαζόμενος μειώνεται η σύνταξη 5%-6%. Σήμερα οι εργαζόμενοι σε χειρωνακτικές εργασίες βγαίνουν στη σύνταξη κατά μέσο όρο στα 63,8 χρόνια, με αποτέλεσμα πάρα πολλοί να παίρνουν πολύ χαμηλές συντάξεις...

Επίσης είναι θεσμοθετημένο πως όταν η καπιταλιστική οικονομία περνάει κρίση, μειώνονται αυτόματα οι συντάξεις, το λεγόμενο «φρένο» στο ασφαλιστικό σύστημα.

Με δυο λόγια, το περιβόητο «σουηδικό μοντέλο», το οποίο διαμορφώθηκε με την καθοριστική σφραγίδα της σοσιαλδημοκρατίας, σημαίνει βασικές συντάξεις πτωχοκομείου, διαρκής ανασφάλεια στους εργαζόμενους για το τζογάρισμα των εισφορών τους, συντάξεις - ψίχουλα για τους «ευέλικτους» εργαζόμενους που αυξάνονται όλο και περισσότερο, πετσοκομμένες συντάξεις για τους εργαζόμενους που δεν αντέχουν να δουλεύουν έως τα βαθιά γεράματα με τη συνεχή αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης...



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ