Associated Press

Οι Μεξικάνοι εργαζόμενοι αντιστέκονται στα αντιλαϊκά μέτρα (φωτ. από κινητοποίηση τον περασμένο Οκτώβρη)

Στην περίπτωση του Μεξικού, η διαδικασία ιδιωτικοποίησης του δημόσιου συστήματος Υγείας ξεκίνησε ουσιαστικά πριν από 25 χρόνια και κλιμακώνεται από την κυβέρνηση του Κάρλος Σαλίνας, με ένα ποσοστό στον κρατικό προϋπολογισμό που ποτέ δεν ξεπέρασε το 3% του ΑΕΠ.

Η σπονδυλική στήλη του δημόσιου συστήματος Υγείας, το Μεξικανικό Ινστιτούτο Κοινωνικής Ασφάλισης ήταν αυτό που χτυπήθηκε πρώτο από τις ιδιωτικοποιήσεις. Οχι μόνο με τη σταδιακή επιδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό αλλά και με το γεγονός ότι η ασφάλεια στους χώρους δουλειάς σταμάτησε να είναι κοινωνικό δικαίωμα. Αυτό οδήγησε στη σταδιακή μείωση των εργοδοτικών εισφορών και με τη σταδιακή μείωση και των ασφαλισμένων εργαζομένων μειώθηκε η εισροή εσόδων στο ασφαλιστικό ταμείο. Ετσι μπορεί να εξηγηθεί η μηδενική ανταπόκριση του όλου συστήματος στις ανάγκες των εργαζομένων.

Μια από τις αιτίες αποδιοργάνωσης του Μεξικανικού Ινστιτούτου Κοινωνικής Ασφάλισης ήταν το γεγονός ότι η κοινωνική ασφάλιση, στην οποία είχαν δικαίωμα όλοι οι εργαζόμενοι και ένα μεγάλο μέρος των αγροτών, σταμάτησε σιγά σιγά να είναι υποχρεωτική. Για να κατευνάσει τη δυσαρέσκεια αυτών που σταδιακά έχαναν αυτό το δικαίωμα, ο πρόεδρος Βισέντε Φοξ δημιουργεί τη λεγόμενη Λαϊκή Ασφάλιση, διακηρύσσοντας ότι αυτή είναι καλύτερη γιατί θα βοηθήσει μεγάλες κατηγορίες αποκλεισμένων: ανέργων, υποαπασχολούμενων και συμβασιούχων.

Πολύ γρήγορα αποκαλύφθηκε η παρωδία που ήταν αυτή η Λαϊκή Ασφάλιση, παρά την τεράστια προπαγάνδα που έγινε. Αρχισαν να βγαίνουν στην επιφάνεια οι καταγγελίες για ελλείψεις σε φάρμακα και γιατρούς, για περιορισμένα ωράρια λειτουργίας των ιατρείων, περικοπές στις υπηρεσίες ακόμα και σε αρρώστιες και παθήσεις που θα καλύπτονται, και ευρείες ηλικιακές ομάδες από 20 ως 59 χρόνων που δεν περιλαμβάνονταν στο εν λόγω πρόγραμμα.

Με αυτό το υπόβαθρο, ήταν μόνο θέμα χρόνου πότε θα δημιουργούσαν σοβαρά προβλήματα υγείας σε πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Οι επιδημίες είναι τόσο συνηθισμένο φαινόμενο στο Μεξικό, που έχουν εξελιχθεί σε καθημερινότητα... η ερυθρά, τόσο η κλασική όσο η αιμορραγική, το Εϊτζ, για να αναφέρουμε δύο από τις πιο γνωστές. Αρκετές από αυτές τις ασθένειες είναι άμεσα συνδεδεμένες με τη φτώχεια. Δηλαδή, σε άλλες συνθήκες, τέτοιες ασθένειες δε θα μπορούσαν να υπάρξουν. Γι' αυτές η κυβέρνηση διατηρεί σιγήν ιχθύος, με το πρόσχημα να μη δημιουργηθούν δήθεν συνθήκες πανικού στον πληθυσμό.

Με την απειλητική ύπαρξη του ιού της γρίπης των χοίρων, που στις πρώτες μέρες του Μάη είχε προκαλέσει - σύμφωνα με επίσημα στοιχεία - 397 επιβεβαιωμένα κρούσματα από τα συνολικά 908, από τα οποία απεβίωσαν 16 και επέζησαν 381 άτομα, η ιατρική περίθαλψη και αντιμετώπιση του προβλήματος ήταν μηδενική και δεν υπήρξε κανένα πρόγραμμα ετοιμότητας για τη λήψη των επιβεβλημένων μέτρων για μια επιδημία σαν αυτή.

Απ' αυτό μπορεί να πει κανείς ότι προέρχονται και οι αντιφάσεις για τα προληπτικά μέτρα, όπου η κυβέρνηση στην αρχή θεωρούσε αναποτελεσματικό μέτρο τη χρήση μάσκας, όπως πρότειναν οι ειδικοί της Υγείας. 'Η το γεγονός ότι αρχικά η κυβέρνηση είπε ότι είχε 1 εκατομμύριο αντιικά σκευάσματα και μετά παραδέχτηκε ότι δεν έκαναν για την ασθένεια...

Οι στατιστικές τόσο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης όσο και των κρατιδίων είναι εντελώς αντιφατικές. Ενώ ο γραμματέας του υπουργείου Υγείας Αρνόλντο Κόρδοβα μιλάει για έναν ελάχιστο αριθμό θυμάτων σε αντίθεση με ό,τι ειπώθηκε στην αρχή, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δίνει ένα πολύ μεγαλύτερο σύνολο, που ξεπερνάει τα 100.

Μέσα σε αυτό το κλίμα το μόνο σίγουρο είναι ότι η μεξικανική κυβέρνηση αξιοποίησε την επιδημία για να εφαρμόσει μια στρατηγική με διάδοση φημών βγαλμένη μέσα από τα εγχειρίδια ενάντια στα λαϊκά και αντάρτικα κινήματα, που διδάσκονται στην περιβόητη Σχολή της Αμερικής.

Τα ΜΜΕ αξιοποίησαν όποια συγκεχυμένη πληροφορία διαχεόταν δημιουργώντας τρία βασικά συναισθήματα: φόβο, ελπίδα και απέχθεια. Επιπλέον κινήθηκαν στη λογική της νεοφιλελεύθερης αντίληψης: Ο,τι δε βγαίνει στις τηλεοπτικές ειδήσεις, δεν υπάρχει. Από τη στιγμή που ανακηρύχθηκε «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» στη χώρα τέλειωσαν και εξαφανίστηκαν οι συγκρούσεις με το οργανωμένο έγκλημα, δεν υπάρχουν πια κινητοποιήσεις, απεργίες, ούτε απολύσεις, σαν να εξαφανίστηκε και η ίδια η οικονομική κρίση...

Αλλο αντιλαϊκό μέτρο ήταν να εμφανίζονται τα πιο αντιδραστικά ειδικά σώματα ασφαλείας - αυτοί που καταπατούν βάναυσα τα ανθρώπινα δικαιώματα, βασανίζουν αγωνιστές - ως αρωγοί των απλών ανθρώπων μοιράζοντας μάσκες και υγειονομικό υλικό στην πόλη του Μεξικού. Επίσης δεν μπορεί παρά να σημειώσουμε και τις εφόδους που έγιναν σε λαϊκά σπίτια με την υπόνοια ότι κάποιος μπορεί να έχει προσβληθεί από την ασθένεια. Την ίδια στιγμή η Βουλή της χώρας, οι «εκπρόσωποι του λαού» (σημ. δική μας: το σύστημα έχει φροντίσει να αποκλείσει από την εκλογική διαδικασία τις ριζοσπαστικές δυνάμεις με τον εκλογικό νόμο και άλλους περιορισμούς, που ουσιαστικά συμμετέχουν μόνο οι οικονομικά ισχυροί), έκαναν τη βρώμικη δουλειά τους. Ενεκρινε μια σειρά από μεταρρυθμίσεις φασιστικού τύπου και μάλιστα στα μουλωχτά. (σημ. δική μας: πρόκειται για μεταρρυθμίσεις σχετικά με παρακολουθήσεις τηλεφώνων, ηλεκτρονικών ταχυδρομείων και την παρουσία μυστικών αστυνομικών που μπορούν να προβαίνουν σε συλλήψεις). Για να ξαναέρθουμε στη γρίπη και την επιδημία, η απάντηση της κυβέρνησης ήταν και είναι ανεπαρκής, και η αντίδραση των πλατιών λαϊκών στρωμάτων, αυτών που είναι τα θύματα της καπιταλιστικής κρίσης ειδικότερα αυτών που βρίσκονται σε αγώνες ήταν αρκετά επιφυλακτική. Είναι γεγονός ότι πλατιά διαδόθηκαν διάφορες εκδοχές για την επιδημία, κάποιες αρκετά απλές, κάποιες πιο σύνθετες, που απαντούσαν στον επικοινωνιακό βομβαρδισμό και αμφισβητούσαν την κυβερνητική προπαγάνδα.

Μπροστά στις πρωτομαγιάτικες κινητοποιήσεις η κυβέρνηση ζήτησε από τις λαϊκές και κοινωνικές, κυρίως βεβαίως από τις συμβιβασμένες συνδικαλιστικές ηγεσίες, παλιές και νεότερες, να ακυρώσουν τις προγραμματισμένες δραστηριότητες. Σχεδόν όλοι αυτοί δέχτηκαν αυτή την προτροπή, δέχτηκαν να κάνουν πίσω και συνέβαλαν να εμφανίσει η κυβέρνηση Καλντερόν μια κοινωνική συνοχή. Μόνο ορισμένα ταξικά συνδικάτα και αντικαπιταλιστικές οργανώσεις, όπως και το κόμμα μας, το Κόμμα των Κομμουνιστών του Μεξικού, και οργανώσεις που συσπειρώνονται στο «Αλλο Εργατικό Κίνημα» (σημ.δική μας: είναι η εργατική συνδικαλιστική έκφραση της λεγόμενης Αλλης Καμπάνιας, που είναι μια ευρεία συμμαχία ριζοσπαστικών αντικαπιταλιστικών δυνάμεων, όπου συμμετέχει και ο Εθνικοαπελευθερωτικός Στρατός των Ζαπατίστας και το Κόμμα των Κομμουνιστών), που βγήκαν στους δρόμους ενάντια στην κυβέρνηση, αλλά και το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα, με τα συνθήματα: «Η μεγαλύτερη επιδημία είναι η εκμετάλλευση» και «Ο πιο θανατηφόρος ιός είναι το κεφάλαιο».

Και βέβαια αυτό που πρόκειται να σκάσει σύντομα είναι το νέο σκάνδαλο διαφθοράς, που αποτελεί μόνιμο καρκίνωμα του καπιταλιστικού συστήματος, με τη μαύρη αγορά, με τη διαχείριση του ανθρωπιστικού υλικού που φτάνει ως βοήθεια στη χώρα. Και δεν πρόκειται για μια μόνο εικασία, αφού ακόμα είναι φρέσκια στη μνήμη πολλών Μεξικανών η διακίνηση στη μαύρη αγορά του ανθρωπιστικού υλικού που έφτανε στη διάρκεια του μεγάλου και καταστροφικού σεισμού του 1985.