Υπάρχουν ορισμένες περιπτώσεις που θα μπορούσε να συζητηθεί η γενετική τροποποίηση ανθρώπινων εμβρύων, όχι βέβαια για παραγωγή παιδιών με χαρακτηριστικά κατά παραγγελία, αλλά για τη διόρθωση στο γενετικό κώδικά τους γονιδίων που ευθύνονται για βαριές ασθένειες, όπως η αιμοφιλία, η κυστική ίνωση και δεκάδες άλλες για τις οποίες έχει εντοπιστεί το υπεύθυνο γονίδιο.

Τον περασμένο Απρίλη, το επιστημονικό περιοδικό «Πρωτεΐνη και κύτταρο» δημοσίευσε μια μελέτη Κινέζων επιστημόνων, όπου περιγράφουν ακριβώς αυτή τη διαδικασία. Οι ερευνητές προσπάθησαν να εξαλείψουν μια κληρονομούμενη, δυνάμει θανάσιμη ασθένεια του αίματος, εισάγοντας σε 86 μη βιώσιμα ανθρώπινα έμβρυα το σύστημα τροποποίησης γενετικού κώδικα CRISPR/Cas9. Τα τελευταία χρόνια, το CRISPR έφερε τα πάνω - κάτω στη βιολογία, επιτρέποντας στους ερευνητές να τροποποιούν το DNA ενός οργανισμού με πρωτοφανή ευκολία. Στηριζόμενο σε ένα αμυντικό μηχανισμό του ανοσοποιητικού συστήματος των βακτηρίων, που κυνηγά και καταστρέφει τους εισβάλλοντες ιούς, το CRISPR μπορεί να εντοπίσει και να αντικαταστήσει μεμονωμένα γονίδια.

Στο πείραμα με τα ανθρώπινα έμβρυα, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το σύστημα CRISPR για να αφαιρέσουν ένα ελαττωματικό γονίδιο και να το αντικαταστήσουν με εκείνο που παράγει κανονικά ερυθρά αιμοσφαίρια. Ομως η διαδικασία πέτυχε μόνο για τέσσερα από τα έμβρυα, ενώ δημιούργησε αμέτρητες μη σκόπιμες μεταλλάξεις στο γενετικό κώδικα. Αυτές οι τυχαίες μεταλλάξεις δείχνουν παραστατικά γιατί ανησυχούν πολλοί επιστήμονες μπροστά στο ενδεχόμενο χρήσης του νέου γενετικού εργαλείου σε ανθρώπους. Την περίοδο που το κινεζικό πείραμα ήταν ακόμα απλώς μια φήμη, 18 ερευνητές του κλάδου δημοσίευσαν κοινή επιστολή στο επιστημονικό περιοδικό «Science», όπου τόνιζαν τους πιθανούς κινδύνους από τη χρήση του CRISPR σε ανθρώπους. Μέχρι να μπορούμε να χειριστούμε το CRISPR με μεγαλύτερη ακρίβεια και να κατανοήσουμε πληρέστερα τις επιπτώσεις από τη χρήση του, δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί σε ανθρώπους, τόνιζαν.

Παρά τις ανησυχίες, τον περασμένο Σεπτέμβρη ερευνητές του Ινστιτούτου Φράνσις Κρικ στο Λονδίνο ζήτησαν από την αρμόδια βρετανική κρατική αρχή για έρευνες στον τομέα της γονιμότητας να τους δοθεί άδεια να χρησιμοποιήσουν το CRISPR σε ανθρώπινα έμβρυα. Η ανάγκη για ξεκάθαρες κατευθυντήριες γραμμές σε σχέση με τη γενετική τροποποίηση ανθρώπων κάνει πολλούς επιστήμονες να θεωρούν απαραίτητη την πραγματοποίηση διεθνών συνδιασκέψεων, για να δοθεί απάντηση. Σε μια κοινωνία χωρίς αντιτιθέμενα συμφέροντα μεταξύ κοινωνικών ομάδων ή σε μια κοινωνία όπου θα είχε δρομολογηθεί η εξάλειψη των αντιτιθέμενων συμφερόντων, η σχετική συζήτηση και η μετέπειτα εφαρμογή θα μπορούσε να γίνει ανεπηρέαστη από παράγοντες στρέβλωσης για λόγους συμφέροντος. Στον καπιταλισμό, όπου κίνητρο είναι το κυνήγι του κέρδους, ούτε το ανεπηρέαστο είναι εξασφαλισμένο, ούτε πολύ περισσότερο η εφαρμογή των κανόνων που θα αποφασιστούν.

Οι κλιματολόγοι εδώ και πολλά χρόνια φοβούνταν την αρκτική «ωρολογιακή βόμβα», δηλαδή την απότομη έκλυση διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, από τα αιώνια παγωμένα εδάφη που λιώνουν, κάτι που θα προκαλούσε ανεξέλεγκτη όξυνση του φαινομένου του θερμοκηπίου. Μελέτη που δημοσιεύτηκε πέρσι δείχνει ότι το διοξείδιο του άνθρακα από αυτήν τη διαδικασία παράγεται αργά, δίνοντας περισσότερο χρόνο να δράσουν οι φυσικοί μηχανισμοί απορρόφησής του (π.χ. με διάλυση στο νερό των ωκεανών και τελική κατάληξη ιζήματα στο βυθό τους).

Η θέρμανση επιτρέπει στα μικρόβια να μετατρέψουν σε διοξείδιο του άνθρακα, τον άνθρακα που περιέχουν οι εγκλωβισμένες στο έδαφος οργανικές ουσίες, υπολείμματα αρχαίων φυτών. Αλλά μεγάλο μέρος αυτού του άνθρακα είναι σε σύνθετες οργανικές ενώσεις, που τα μικρόβια μπορούν να καταναλώσουν μόνο με αργό ρυθμό. Επιπλέον, όταν λιώνουν τα παγωμένα εδάφη, συχνά σχηματίζουν μικρές λασπώδεις λίμνες, που δεν παρέχουν αρκετό οξυγόνο στα μικρόβια για να επεξεργαστούν τις διαθέσιμες οργανικές ουσίες.

Ακόμη κι έτσι, υπολογίζεται ότι μέχρι το 2100 θα έχουν μεταφερθεί στην ατμόσφαιρα από το λιώσιμο των μέχρι πρότινος αιώνια παγωμένων εδαφών, περί τα 100 δισεκατομμύρια τόνοι άνθρακα, ποσότητα που ισοδυναμεί με το 20% όλου του άνθρακα που πέρασε στην ατμόσφαιρα από τη χρήση ορυκτών καυσίμων τα τελευταία 200 χρόνια... Και, βέβαια, υπάρχει και ο παράγοντας μεθάνιο, που αν και απελευθερώνεται σε μικρότερες ποσότητες από την αποικοδόμηση των οργανικών υλών στα πρώην αιώνια παγωμένα εδάφη, έχει πολλαπλάσια επίδραση στο φαινόμενο θερμοκηπίου συγκριτικά με το διοξείδιο του άνθρακα.

Τα κουάρκ είναι θεμελιώδη σωματίδια, που υπάρχουν σε έξι παραλλαγές, φυσικά με ισάριθμα αντισωματίδια (σωματίδια αντιύλης). Δε συναντώνται ποτέ μοναχικά, αλλά σχεδόν πάντα σε ζεύγη (που ονομάζονται μεσόνια) και σε τριάδες (που ονομάζονται βαρυόνια, μεταξύ αυτών τα πρωτόνια και τα νετρόνια). Σωματίδια με τέσσερα κουάρκ έχουν παρατηρηθεί μόνο σε πειράματα σε επιταχυντές σωματιδίων. Ετσι ήταν φυσικό να εκπλαγούν οι φυσικοί όταν ανίχνευσαν πέρσι το καλοκαίρι δύο διαφορετικά σωματίδια με πέντε κουάρκ το καθένα.

Η ανακοίνωση για την ανακάλυψη των σωματιδίων που αποτελούνται από πεντάδες κουάρκ, προήλθε από την επιστημονική ομάδα του Μεγάλου Επιταχυντή Αδρονίων, στα γαλλοελβετικά σύνορα. Τα σωματίδια αυτά αντιπροσωπεύουν μια νέα και προς το παρόν εξωτική μορφή ύλης, την οποία οι επιστήμονες δεν καταλαβαίνουν ακόμα πλήρως. Η διάρκεια ζωής τους ήταν για ένα ελάχιστο κλάσμα του δευτερολέπτου, πριν αποσυντεθούν αυθόρμητα, χρόνος όμως ικανός για να προσφέρει στους ερευνητές ένα νέο αίνιγμα προς διερεύνηση.