-- Εμείς προσδιορίζουμε ένα κόμμα από το πρόγραμμά του, από την πολιτική που έχει ως κυβέρνηση, ως αντιπολίτευση, ακόμα και μόνο ως αντιπολίτευση. Ξαναλέμε, η ΝΔ είναι κόμμα του κεφαλαίου, πάει και τέλειωσε. Οπως έτσι είναι και το ΠΑΣΟΚ. Η αστική τάξη στην Ελλάδα έχει δυο κόμματα. Τι γίνεται τώρα; ΠΑΣΟΚ και ΝΔ αντικειμενικά είναι υποχρεωμένα να δώσουν απάντηση σε ένα ζήτημα: Πώς, από τη μια μεριά, θα συνεχίζεται αυτή η πολιτική, αλλά, και από την άλλη, θα αμβλύνουν την οξεία γωνία των προβλημάτων, θα τη λειάνουν, ούτως ώστε να μπορέσουν, πρώτον, να έχουν την ψήφο των λαϊκών στρωμάτων και, δεύτερον, να αποφύγουν μια απότομη έξαρση της οικονομικής κρίσης, μια απότομη μείωση της αγοραστικής ικανότητας. Επομένως, δεν είναι απλή δημαγωγία αυτό, ούτε λαϊκότητα. Είναι συνειδητοποίηση ότι δεν μπορείς να υποσκάψεις πέρα από ένα σημείο την αγοραστική ικανότητα των εργαζομένων. Βεβαίως, αν το κίνημα ανέβει, θα αποσπάσει ορισμένες πραγματικές κατακτήσεις. Η ΝΔ όπως και το ΠΑΣΟΚ βρίσκονται αντικειμενικά σε ένα υπαρκτό πρόβλημα, να βρουν τρόπους να μεγαλώνουν τα κέρδη, αλλά και να μην υπάρξει πλήρης υπόσκαψη της αγοραστικής ικανότητας.

-- Βέβαια, οι όροι Δεξιά και Κέντρο είναι δικοί σας.

- Ναι, βέβαια, είναι δικοί μου. Και μάλιστα υπάρχει και κάτι που νομίζω ότι είναι ενδιαφέρον και θα πρέπει να το επισημάνω. Είπατε «εγώ δεν χρησιμοποιώ, δεν εννοώ τη λέξη Δεξιά», δηλαδή για να το πω απλοϊκά, θα μπορεί να πει κάποιος: «Η Αλέκα λέει: Δεν υπάρχει Δεξιά και Αριστερά».

-- Με ποια έννοια: Υπάρχουν κόμματα του μεγάλου κεφαλαίου και κόμματα που αντιτίθενται σε αυτό.

-- Ωραία, να μιλήσουμε τώρα για την Αριστερά.

-- Φοβάμαι ότι αυτοί οι όροι σήμερα είναι λίγο μπερδεμένοι, είναι μια ετικέτα.

-- Ωραία, να μιλήσουμε όμως για την Αριστερά. Σ' αυτές τις εκλογές εγώ δεν κατάλαβα το πλατύ χαμόγελο του κ. Κωνσταντόπουλου, αλλά δεν κατάλαβα επίσης και τη δική σας χαρά. Διότι και για το ΚΚΕ και για το Συνασπισμό η αύξηση του ποσοστού ήταν δέκατα μονάδων. Βλέπω ότι το ΚΚΕ και το 1932-1935, αν δεν κάνω λάθος, είχε ένα ποσοστό 5 έως 6% περίπου. Δηλαδή βλέπω μια στασιμότητα. Γιατί; Και θέλω να μου αιτιολογήσετε αυτήν την αισιοδοξία σας...

-- Κατ' αρχήν αν δείτε τις πρώτες δηλώσεις που κάναμε...

-- Και ο Συνασπισμός είναι Αριστερά;

-- Δεν έχει αριστερή πολιτική.

-- Λοιπόν, πού τον τοποθετείτε, στο Κέντρο;

-- Θα απαντήσω. Να ξεκαθαρίσουμε όμως αυτό που θέλω να πω. Αν προσέξατε τις ανακοινώσεις που βγάλαμε, δεν ήταν πανηγυρικές, και μέσα στην τηλεόραση δεν είχαμε κανένα χαμόγελο. Τώρα που κάνουμε συζητήσεις μέσα στο Κόμμα για τα εκλογικά αποτελέσματα, γίνεται κριτική ότι ήμαστε λίγο συγκρατημένοι και εγώ μάλιστα ότι ήμουν και λίγο ξινή. Τι είπαμε εμείς; Ο δικομματισμός είναι κραταιός. Αυτή ήταν η φράση της Κεντρικής Επιτροπής. Οτι το ΚΚΕ είχε μια αύξηση στα μεγάλα αστικά κέντρα, αλλού υπήρξε μια στασιμότητα ή μικρή πτώση.

-- Ποια κοινωνικά στρώματα ψήφισαν το ΚΚΕ;

-- Στα μεγάλα αστικά κέντρα που συγκεντρώνεται η εργατική τάξη και τα μικροαστικά στρώματα. Εμείς αυτό το επισημαίνουμε σαν μια θετική τάση και τα στοιχεία που έχουμε δείχνουν ότι πήραμε κάποιες ψήφους. Κατ' αρχήν μπορώ να σας πω ότι έχουμε μια ανανέωση του εκλογικού σώματος του Κόμματος από το '96 και μετά. Παλιότερα είχαμε μια καλύτερη επίδοση στις ηλικίες πάνω από τα 60. Τώρα έχουμε καλύτερη επίδοση στις ηλικίες πάνω από τα 40. Αυτό δείχνει ότι το ΚΚΕ έχει ένα ανανεωμένο ακροατήριο και ψηφοφόρους.

-- Εγώ πάντως θα ήθελα να βλέπω το ΚΚΕ να έχει επίδοση από τα 25 και κάτω...

-- Βελτιώνεται η επίδοσή μας και στους νέους ψηφοφόρους. Ομως, να το πούμε καθαρά: Το ΚΚΕ το 1991 πέρασε μια βαθιά κρίση.

-- Ποια χρονιά;

-- Το '90-'91, που ήταν η πορεία της καπιταλιστικής παλινόρθωσης. Ηταν ένα μεγάλο τράνταγμα, και μπορώ να σας πω ακόμα μεγαλύτερο τράνταγμα από το '49. Διότι το '49 υπήρξε η ήττα του Δημοκρατικού Στρατού στην Ελλάδα, αλλά παγκόσμια το κίνημα ανέβαινε. Το '89-'91 ήταν η περίοδος νίκης της αντεπανάστασης, όπως λέμε εμείς, περίοδος παγκόσμιας ήττας του εργατικού κομμουνιστικού κινήματος και εποχή κρίσης που οι συνέπειές της ακόμη κρατάνε. Επομένως, το ΚΚΕ στέκεται ορθό και αρχίζει να ανανεώνεται. Και είναι πολύ πιο ανανεωμένη η πολιτική του βάση σε σχέση με την εκλογική. Στα νέα στρώματα της εργατικής τάξης και σε νέους. Δεν είναι αξιοσημείωτα ποσοστά, αλλά είναι η αρχή της ανάκαμψης του Κόμματος. Διότι συγκεντρώνει πια στη βάση του ανθρώπους οι οποίοι δεν έχουν καμία προηγούμενη πείρα, δεν γεννήθηκαν ή δεν έζησαν στα χρόνια της ανόδου του σοσιαλισμού. Δεν έχουν ιδέα πολλοί απ' αυτούς, δεν είναι από γονείς κομμουνιστές. Εχουμε δυνάμεις τώρα μέσα και γύρω μας οι οποίες είναι δυνάμεις που ήρθαν στο Κόμμα χωρίς να έχουν μια οικογενειακή παράδοση. Αυτό είναι στοιχείο αντικειμενικό.

-- Νομίζω ότι οικογενειακή παράδοση με την Αριστερά, αν πάμε πίσω, είχε το 80% των Ελλήνων.

-- Ας μην υπερβάλλουμε όμως ότι οι ΕΑΜικοί ήταν κομμουνιστές όλοι, με την έννοια της ιδεολογίας.

-- Οχι. Ηταν όμως ΕΑΜίτες.

-- Το 6% του ΚΚΕ σήμερα μη φανταστείτε ότι μας ικανοποιεί. Οι αλλαγές που γίνονται σήμερα απαιτούν ένα πολύ μεγαλύτερο ιδεολογικό και πολιτικό βάθος απ' ό,τι το '40-'44. Σήμερα ο αγώνας είναι βαθύτερα ιδεολογικός και αντικαπιταλιστικός απ' ό,τι ήταν την περίοδο του '40-'44 και απ' ό,τι ήταν τα προηγούμενα χρόνια. Λοιπόν, για μας είναι σημαντικό που το ΚΚΕ άντεξε. Θα μπορούσε να μην υπάρχει ΚΚΕ, όπως σε πολλές χώρες δεν υπάρχει, θα μπορούσαμε να είμαστε ένα μεταλλαγμένο ΚΚΕ, ένα ΚΚΕ που θα αντλούσε την πείρα του μόνο από το παρελθόν, ενώ σήμερα είναι ένα Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας το οποίο παρακολουθεί τις διεθνείς εξελίξεις, μελετάει πολύ, διαμορφώνει σύγχρονες θέσεις με βάση τις σύγχρονες εξελίξεις, αν και σε πολλά πράγματα δεν τις έχουμε διαμορφώσει, γιατί δε γίνεται αυτό σε ένα βράδυ. Δίνουμε τη μάχη της ποιότητας. Διότι δεν μπορείς να παλέψεις σήμερα μόνο με τους όρους που είχαμε συνηθίσει στο παρελθόν. Ο αγώνας έχει πολλές παραμέτρους. Πρέπει να κατακτήσουμε την ποιότητα και να συσσωρεύσουμε ικανότητες, που στα επόμενα χρόνια, μετά και από ένα ξεπέταγμα του κινήματος, θα φέρουν και ξεπέταγμα του Κόμματος. Με αυτή την έννοια πρέπει να ανασκουμπωθούμε και να μην είμαστε ικανοποιημένοι. Οι ευθύνες μας μεγαλώνουν. Οχι γιατί πήραμε 60.000 ψήφους παραπάνω. Η ευθύνη μας μεγαλώνει γιατί μπροστά μας θα έχουμε τις προϋποθέσεις απότομης ανόδου του κινήματος. Και εδώ θα κριθούμε. Δηλαδή τα προηγούμενα χρόνια κριθήκαμε για το πόσο θ' αντέχαμε. Επιβιώσαμε και κερδίσαμε κάτι. Τα επόμενα χρόνια θα κριθούμε για πολλά περισσότερα.