ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 10 Φλεβάρη 2008
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ
Τα αιτήματα του ΠΑΜΕ επιβάλλονται από τις σύγχρονες ανάγκες

Μία συζήτηση του «Ρ» με δύο επιστήμονες, που αναδεικνύει τους κινδύνους που εγκυμονούν για την υγεία των γυναικών τα αντιασφαλιστικά σχέδια της κυβέρνησης

Οι κόλλες που χρησιμοποιούν οι εργαζόμενες στις βιοτεχνίες υποδημάτων έχουν ενοχοποιηθεί μέχρι και για αποβολές. Το εργασιακό περιβάλλον εγκυμονεί σύνθετους κινδύνους συνολικά για τις γυναίκες...
Οι κόλλες που χρησιμοποιούν οι εργαζόμενες στις βιοτεχνίες υποδημάτων έχουν ενοχοποιηθεί μέχρι και για αποβολές. Το εργασιακό περιβάλλον εγκυμονεί σύνθετους κινδύνους συνολικά για τις γυναίκες...
Την ώρα που η ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, τα ωράρια -λάστιχο, η απουσία αποκλειστικά Δημόσιων και Δωρεάν Συστημάτων Πρόνοιας, Υγείας, Παιδείας, τα οποία να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες των λαϊκών οικογενειών, πολλαπλασιάζουν τους κινδύνους που απειλούν την υγεία των εργαζομένων γυναικών, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ προωθούν το παραπέρα πετσόκομμα των ασφαλιστικών τους δικαιωμάτων.

Με τους νόμους Σιούφα (2084/92) και Ρέππα (3029/02) όχι μόνο αυξήθηκαν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των γυναικών (όπως και των ανδρών), αλλά και καταργήθηκε η πενταετής διαφορά στη συνταξιοδότηση των δύο φύλων. Για να συγκεντρώσουν τα απαραίτητα ένσημα, οι γυναίκες πρέπει να δουλέψουν μέχρι τα 65, τα 67, ακόμα και τα 70 τους χρόνια, όπως αποκάλυψε πρόσφατα ο «Ρ» με το παράδειγμα των καθαριστριών στα δημόσια σχολεία.

Παράλληλα, εντείνεται η επίθεση στα ΒΑΕ, με την κυβέρνηση να ετοιμάζεται να πετάξει από τη λίστα χιλιάδες εργαζόμενες και εργαζόμενους, ενώ κλιμακώνεται η επίθεση σε κατακτήσεις όπως το δικαίωμα μητέρων με ανήλικα ή ανάπηρα παιδιά να συνταξιοδοτούνται νωρίτερα (ως αναγνώριση του κοινωνικού τους ρόλου). Ηδη, με το Ν.3029/02 οι εργαζόμενες στις Τράπεζες με ανήλικα παιδιά έχασαν το δικαίωμα να συνταξιοδοτούνται στα 20 χρόνια χωρίς όριο ηλικίας.

Ο «Ρ» συζητά σήμερα με το γιατρό Εργασίας Σπύρο Δρίβα και την βιοπαθολόγο Μαριάνθη Αλειφεροπούλου, καταγράφοντας μερικούς μόνο από τους λόγους που αναδεικνύουν γιατί τα αιτήματα του ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος για τη συνταξιοδότηση των γυναικών στα 55 και στα 50 (για ΒΑΕ) υπαγορεύονται από τις ίδιες τις ανάγκες των εργαζόμενων γυναικών.

Πολλαπλές και σύνθετες οι απειλές

Οι ανάγκες της σημερινής εργαζόμενης δεν μπορεί παρά να καθορίζονται από την κοινωνία μέσα στην οποία ζει και δουλεύει, από τους ρόλους και τα καθήκοντα που αυτή της αναθέτει.

«Μέσα από τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, οι εργαζόμενοι δουλεύουν πολύ περισσότερες ώρες. Στις 10 και 11 ώρες που δουλεύει μια γυναίκα, πρέπει να προσθέσει κανείς και την οικιακή εργασία. Φτάνει να δουλεύει 13, 14 ώρες την ημέρα. Αυτό έχει σοβαρές συνέπειες και στην υγεία της», τονίζει ο Σπύρος Δρίβας. Οι βλαπτικοί παράγοντες που απειλούν τους εργαζόμενους γενικά έχουν πιο σύνθετες συνέπειες για τις γυναίκες. Συνδέονται άμεσα με την ικανότητα του οργανισμού της να συλλάβει, να κυοφορήσει και να γεννήσει με ασφάλεια ένα παιδί. Οταν αυτές οι βιολογικές λειτουργίες διαταράσσονται, πολλαπλασιάζονται και οι κίνδυνοι. Μερικά μόνο παραδείγματα:

  • Η πολύωρη καθιστική στάση (π.χ. εργαζόμενες σε υπηρεσίες όπως γραμματείς που πληκτρολογούν πολλές ώρες) μπορεί να προκαλέσει κακή αιμάτωση του εμβρύου. Το ίδιο μπορεί να προκαλέσει και η συνεχής ορθοστασία.
  • Η έκθεση σε δονήσεις. «Υπάρχουν παραδείγματα γυναικών που εργάζονται στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και έχουν δυσκολίες στη σύλληψη. Η έκθεση στους κραδασμούς δημιουργεί σημαντικά προβλήματα στο ανατομικό σύστημα της γυναίκας. Οπως επίσης και στην περίοδο της εγκυμοσύνης. Μία οδηγός είχε συλλάβει δύο φορές κι έχασε το παιδί. Τους δύο πρώτους μήνες, την πιο δύσκολη περίοδο για την ανάπτυξη του εμβρύου, η γυναίκα αυτή ήταν εκτεθειμένη σε κραδασμούς και συνεχή καθιστική στάση», σημειώνει ο Σπ. Δρίβας.
  • Στις γυναίκες (λόγω συγκέντρωσης στον τομέα των Υπηρεσιών) συναντιούνται πολύ πιο έντονα οι επιδράσεις από το «σύνδρομο του άρρωστου κτιρίου», που συνδέεται με τα προβλήματα που προκύπτουν από την κακή ποιότητα του αέρα (εξαιτίας παραγόντων όπως η σωματιδιακή και χημική ρύπανση, η βιολογική μόλυνση κλπ.) στο εσωτερικό των κτιρίων και συνδέονται ακόμα και με παθήσεις που επηρεάζουν ακόμα και το κεντρικό νευρικό σύστημα.
  • Πολλές γυναίκες απασχολούνται σε επαγγέλματα υψηλού κινδύνου, όπως οι κομμώτριες, επάγγελμα που ο Διεθνής Οργανισμός για την Ερευνα των καρκίνων κατατάσσει στις δυνητικά καρκινογόνες παραγωγικές διαδικασίες, λόγω της συχνής και μεγάλης έκθεσης σε χημικές ουσίες. Με την εμφάνιση καρκίνου μπορεί να συνδέονται ακόμα και η νυχτερινή βάρδια, οι εναλλασσόμενες βάρδιες.

Ολοι αυτοί οι κίνδυνοι, σε συνδυασμό με τη συσσώρευση σωματικής και ψυχολογικής κόπωσης, λόγω των πολλαπλών υποχρεώσεων που έχει η γυναίκα στον καπιταλισμό, αφού -ελλείψει κρατικής μέριμνας- επιφορτίζεται με τη φροντίδα των ηλικιωμένων, την ανατροφή των παιδιών, το νοικοκυριό κλπ., είναι φυσικό να επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο την υγεία της.

«Και, βέβαια, το θέμα δεν είναι να μας νοιάζει μόνο στη διάρκεια της κύησης τι γίνεται. Πρέπει να μας ενδιαφέρει να μην καταστρέψουμε την υγεία της γυναίκας, να μην καταστραφεί το γεννητικό της σύστημα». Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι την τελευταία εικοσαετία η γονιμότητα έχει μειωθεί κατά 41%. Τα ζευγάρια που αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπογονιμότητας φτάνουν τις 300.0001.

Τι γίνεται όταν διαταράσσεται ο βιολογικός ρυθμός της γυναίκας

Μια σειρά παράγοντες όπως το κυκλικό ωράριο, το στρες, η έκθεση σε επικίνδυνες ουσίες μπορεί να διαταράξουν το βιολογικό ρυθμό της γυναίκας, εξηγεί η Μ. Αλειφεροπούλου. Με αποτέλεσμα «να μην έχει σωστή ωορρηξία, να μην μπορεί να συλλάβει, να κάνει αποβολές... Υπάρχει στον ανθρώπινο οργανισμό μια ορμονική ισορροπία, όταν υπάρχουν φυσιολογικοί ρυθμοί. Οταν πάψουν να υπάρχουν αυτοί οι φυσιολογικοί ρυθμοί, χάνεται αυτή η λεπτή ισορροπία. Τότε μπορεί ν' αρχίσει οτιδήποτε...». Μεγάλη σημασία έχει η ψυχολογική πίεση. «Ενα σημείο που πρέπει να θίξουμε είναι η επίδραση της ανεργίας. Η προοπτική του ότι θα χάσεις τη δουλειά σου. Η ανασφάλεια. Είναι τρομεροί αυτοί οι παράγοντες», τονίζουν οι επιστήμονες.

Η ανασφάλεια, η ανεργία, η εργοδοτική πίεση οδηγούν σε αύξηση του μέσου όρου ηλικίας στην οποία οι γυναίκες αποκτούν παιδί. Κάτι που φυσικά επιδρά στην υγεία τους: «Είναι πολύ σοβαρό ζήτημα το ότι σήμερα μια κοπέλα ξεκινάει μετά τα 30 τη διαδικασία απόκτησης παιδιού. Πέρα από το ότι πολλές εντάσσονται γι' αυτό στη διαδικασία της τεχνητής γονιμοποίησης - που έτσι κι αλλιώς είναι επιβλαβής για τον οργανισμό με τις ορμόνες που μπαίνουν - η καθεαυτή παράταση επιβαρύνει την υγεία της. Ο οργανισμός της γυναίκας αλλιώς αντιδρά σε μια εγκυμοσύνη στα 35 κι αλλιώς στα 25. Δεν είναι μόνο η επιπλοκή που μπορεί να προκληθεί. Είναι το πώς θα γεννηθεί το ίδιο το παιδί. Βλέπουμε ότι πολλά γεννιούνται πλέον υπέρβαρα ή χαμηλόβαρα...».

«Η μητρότητα "είναι υγεία" και για τη γυναίκα και για την κοινωνία. Στις σημερινές συνθήκες, όμως, η μητρότητα μπορεί να φτάσει να απειλεί τη γυναίκα. Π.χ. μία αποβολή μπορεί να την οδηγήσει και στο θάνατο. Παρουσιάζονται εξωμήτριες εγκυμοσύνες...», τονίζουν οι γιατροί. Οι έρευνες για τους κινδύνους που αντιμετωπίζει λόγω εργασίας η υγεία των εργαζομένων είναι πολύ περιορισμένες. Είναι χαρακτηριστικό πως κάθε χρόνο κυκλοφορούν ελεύθερα στην αγορά 10.000 νέες χημικές ουσίες, χωρίς να ολοκληρωθούν οι εξετάσεις για την ασφάλεια της χρήσης τους2.

Γιατί είναι απαραίτητη η πενταετής διαφορά

«Η πενταετής διαφορά στη συνταξιοδότηση των γυναικών χρειάζεται λόγω της επιβάρυνσης που δέχεται στην υγεία της», υπογραμμίζει η Μαριάνθη Αλειφεροπούλου. «Η 5ετία είναι το ελάχιστο. Είναι αντισταθμιστικός παράγοντας, είναι μία ελάχιστη ασφαλιστική θα λέγαμε κάλυψη απέναντι στην πρώιμη φθορά της γυναίκας, που προκύπτει και λόγω και της οικιακής εργασίας», συμπληρώνει ο Σπ. Δρίβας. Προτάσεις όπως η αντικατάσταση της 5ετούς διαφοράς με αυξημένη άδεια κατά την περίοδο που τα παιδιά είναι μικρά (όπως προβάλλει η ΝΔ) και επιχειρήματα όπως το ότι η διατήρηση της 5ετίας παραβιάζει την ισότητα των δύο φύλων, αποπροσανατολίζουν και δίνουν πάτημα για την αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στις γυναίκες.

Δεν είναι όμως μόνο ότι το εργασιακό περιβάλλον, έτσι όπως διαμορφώνεται με αφετηρία το μέγιστο κυνήγι του κέρδους, εντείνει τη φθορά του γυναικείου οργανισμού. «Η γυναίκα, μετά την κλιμακτήριο, έχει κάποιες επιβαρύνσεις στην υγεία της, στο αγγειακό σύστημα, στο καρδιαγγειακό σύστημα. Αίρεται μια προστασία που της παρείχε αυτή η ορμονική λειτουργία... Επειτα, σ' αυτή την ηλικία εμφανίζεται η οστεοπόρωση... Σ' αυτή την ηλικία η γυναίκα είναι περισσότερο ευάλωτη σε βλαπτικούς παράγοντες. Δεν μπορεί να εργάζεται με τους ίδιους ρυθμούς...».

ΠΗΓΕΣ

1. «Καθημερινή», 3/6/2007.

2. Εκδήλωση της Γραμματείας Υγιεινής του ΠΑΜΕ, 18/1/2008.


Αναστασία ΜΟΣΧΟΒΟΥ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ