Η έκφραση αυτών των αντιθέσεων έχει τη βάση της στα ιδιαίτερα συμφέροντα των μονοπωλίων των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τα οποία υπερασπίζεται και προστατεύει το κάθε κράτος - μέλος. Ετσι μαζί με τα κοινά ταξικά τους συμφέροντα, για τα οποία συνενώνονται στα πλαίσια της διακρατικής ιμπεριαλιστικής ένωσης, υπάρχουν και τα ξεχωριστά ιδιαίτερα συμφέροντα των μονοπωλίων. Αυτή η συνύπαρξη δημιουργεί και αντιθέσεις και συγκρούσεις προσδιορίζοντας έτσι και την πορεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ως πορεία ανταγωνισμών και συμβιβασμών ανάμεσα στα κράτη - μέλη της. Αυτή η πραγματικότητα είναι αντικειμενική και απαντά στην άποψη που θέλει να επιβάλει την εντεινόμενη τάση της καπιταλιστικής διεθνοποίησης, ιδιαίτερα στην εποχή του ιμπεριαλισμού και μάλιστα με τη μορφή των διακρατικών ενώσεων, ως μονόδρομο στην πορεία της κοινωνικής εξέλιξης. Η ίδια αυτή πραγματικότητα, αποκαλύπτει ότι το φαινόμενο είναι αντιφατικό, η τάση για ενοποίηση συνυπάρχει με τις αντιθέσεις, και μπορεί να γεννά ταυτόχρονα με τις κεντρομόλες και φυγόκεντρες τάσεις. Αλλά αυτή η πραγματικότητα ενδιαφέρει πάντα συγκεκριμένα ταξικά συμφέροντα, πρέπει να εξετάζεται από ταξική σκοπιά. Και σε ό,τι αφορά την εργατική τάξη και τους συμμάχους της, η επιστημονική εξέταση και αντικειμενική προσέγγιση του φαινομένου, είναι προαπαιτούμενο, προκειμένου να μπορούν να αναπτύσσουν την ταξική πάλη ενάντια στα μονοπώλια, στο χρηματιστικό κεφάλαιο, στην κατεύθυνση ανατροπής της εξουσίας τους σε κάθε κράτος - μέλος του ιμπεριαλιστικού συστήματος, αλλά και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Είναι βασικό ζήτημα για την επεξεργασία σωστής στρατηγικής και ταχτικής. Αυτό καθορίζει και τη θέση του ΚΚΕ για ρήξη και αποδέσμευση από την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Ο Λένιν σχετικά με το μονοπωλιακό ανταγωνισμό γράφει στο έργο του «Ιμπεριαλισμός, ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού»: «Ταυτόχρονα τα μονοπώλια, ξεπηδώντας από τον ελεύθερο ανταγωνισμό, δεν τον καταργούν, μα υπάρχουν ΠΑΝΩ Σ' ΑΥΤΟΝ ΚΑΙ ΔΙΠΛΑ Σ' ΑΥΤΟΝ, γεννώντας έτσι μια σειρά εξαιρετικά οξείες και βίαιες αντιθέσεις, προστριβές, συγκρούσεις». (Απαντα. τ. 27, σελ.392). Ο Μαρξ επίσης στο έργο «Αθλιότητα της Φιλοσοφίας», αναφέρει: «Στην πρακτική ζωή δε βρίσκουμε μόνο το συναγωνισμό, το μονοπώλιο και τον ανταγωνισμό τους, αλλά συνάμα και τη σύνθεσή τους, η οποία δεν είναι τύπος αλλά κίνηση. Το μονοπώλιο παράγει το συναγωνισμό, ο συναγωνισμός παράγει το μονοπώλιο».

Αντικειμενικά, τα μονοπώλια μιας χώρας ανταγωνίζονται τα μονοπώλια άλλων χωρών στη διεθνή αγορά και μάλιστα αυτός ο ανταγωνισμός είναι οξύτατος. Για να μπορούν να δρουν σε συνθήκες τέτοιου ανταγωνισμού στη διεθνή αγορά, επιδιώκουν διαρκώς την αύξηση των διαστάσεων των κεφαλαίων τους. Αυτό το επιτυγχάνουν πέρα από τη μετατροπή μέρους των υπερκερδών τους σε κεφάλαιο και με τις συγχωνεύσεις και εξαγορές. Αντικειμενικά έχουν την τάση της κυριαρχίας. Κυριαρχούν στην αγορά, τη διαμοιράζουν μεταξύ τους, ανάλογα με τις διαστάσεις των κεφαλαίων τους. Αυτή η δράση των μονοπωλιακών ομίλων ανοίγει το δρόμο για τη σύναψη διαφόρων μορφών συμφωνιών μεταξύ τους, αλλά αυτές οι συμφωνίες είναι προσωρινοί συμβιβασμοί, αφού κάθε μονοπώλιο επιδιώκει πάντα μεγαλύτερο μερίδιο. Αρα πίσω από τις συμφωνίες υπάρχουν οι ανταγωνισμοί, δεν καταργούνται. Γι' αυτό και οι συμφωνίες σπάνε για να ξαναδημιουργηθούν άλλες, αλλάζουν οι μεταξύ τους συμμαχίες, οι συσχετισμοί ομίλων κλπ. Ανάλογη είναι και η διαδικασία ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη την εποχή του ιμπεριαλισμού. Αυτή η τάση υπάρχει και μέσα στους κόλπους των ιμπεριαλιστικών διακρατικών ενώσεων όπως η Ευρωπαϊκή Ενωση.

Ο ανταγωνισμός ανάμεσα στα μονοπώλια διεξάγεται σε διάφορους τομείς. Κατ' αρχήν υπάρχει ο ανταγωνισμός ανάμεσα στα μονοπώλια του ίδιου κλάδου για το μοίρασμα της αγοράς. Οξύνεται όμως ο ανταγωνισμός και μεταξύ μονοπωλίων διαφορετικών κλάδων παραγωγής, όπως τα μονοπώλια - προμηθευτές και τα μονοπώλια - καταναλωτές της πρώτης ύλης, της ενέργειας κλπ. Τα πρώτα επιδιώκουν αύξηση των τιμών, τα άλλα τη μείωσή τους. Ανταγωνισμός επίσης υπάρχει μεταξύ των μονοπωλίων που παράγουν τα ίδια προϊόντα με διαφορετική πρώτη ύλη. Αλλά και η επιστημονική και τεχνική πρόοδος, είναι στοιχείο όξυνσης του ανταγωνισμού. Επίσης ανταγωνισμοί υπάρχουν όχι μόνο σε σχέση με την εξαγωγή εμπορευμάτων, αλλά κυρίως με την εξαγωγή κεφαλαίων. Οι οποίοι γίνονται ακόμη οξύτεροι όταν υπηρετούν τις τέσσερις ελευθερίες, της διακίνησης κεφαλαίων, εμπορευμάτων, υπηρεσιών και προσώπων.

Το γεγονός ότι κάθε κράτος προστατεύει τα ιδιαίτερα συμφέροντα των μονοπωλίων, η προέλευση των κεφαλαίων των οποίων έχει τη βάση τους σ' αυτό, εμφανίζει το διεθνή μονοπωλιακό ανταγωνισμό ως ανταγωνισμό μεταξύ των ιμπεριαλιστικών κρατών, τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις.

Αλλά κάτω από τις αντικειμενικές συνθήκες όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και γενίκευσης της κρίσης, μπορεί να δημιουργούνται συνθήκες πανεθνικής κρίσης σε μια ή μερικές χώρες, δηλαδή όξυνση των ταξικών αντιθέσεων σε τέτοιο βαθμό που να οδηγεί σε επαναστατική κατάσταση, δηλαδή στις αντικειμενικές συνθήκες για την ανατροπή του καπιταλισμού. Βεβαίως, η όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων οξύνει αντικειμενικά και τις ταξικές αντιθέσεις σε κάθε χώρα, γεγονός που το εργατικό κίνημα πρέπει να αξιοποιεί, παρεμβαίνοντας στην κατεύθυνση της ακόμη μεγαλύτερης όξυνσής τους, με στόχο τη σύγκρουση και τη ρήξη με την πολιτική και την εξουσία των μονοπωλίων, του χρηματιστικού κεφαλαίου.