Από τις αγροτικές κινητοποιήσεις τον περασμένο Φλεβάρη

Ο στόχος της ΕΕ είναι η αύξηση της ανταγωνιστικότητας και επιχειρηματικότητας και στον αγροτικό τομέα, μέσα από την οικονομική μεγέθυνση. Αυτό σημαίνει καταστροφή και συρρίκνωση των μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων, προκειμένου να συγκεντρωθεί και να ενισχυθεί παραπέρα η κερδοφορία των μεγάλων καπιταλιστικών αγροτικών επιχειρήσεων. Οι αναδιαρθρώσεις, τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης επιταχύνουν τη συγκέντρωση στη γη, παραγωγή και εμπορία των αγροτικών προϊόντων στις μεγάλες αγροτικές επιχειρήσεις, εξυπηρετούν τον ανταγωνισμό για την κερδοφορία των μονοπωλιακών επιχειρηματικών ομίλων.

Η έκθεση είναι αποκαλυπτική: "Η συντριπτική πλειονότητα των άμεσων ενισχύσεων διατίθεται στις πλουσιότερες γεωργικές εκμεταλλεύσεις, με μόλις το 13% των δικαιούχων να λαμβάνει το 74% των άμεσων ενισχύσεων της ΚΑΠ το 2014". Παρά τις ανέξοδες ευχές της έκθεσης για τις "μικρές, οικογενειακές εκμεταλλεύσεις", αυτό είναι το αποτέλεσμα της πολιτικής της ΕΕ και των κυβερνήσεων, το ξεκλήρισμα εκατοντάδων χιλιάδων φτωχών αγροτών, την εγκατάλειψη καλλιεργειών, την επιδείνωση της θέσης τους, τη συγκέντρωση και συγκεντροποίηση γης, παραγωγής, εμπορίας σε μεγάλες καπιταλιστικές επιχειρήσεις.

Σε αυτό συνηγορεί και η έκθεση, που έχει ως αφετηρία ότι η ΚΑΠ πρέπει να "είναι προσανατολισμένη στην αγορά" και υποστηρίζει ότι οι άμεσες ενισχύσεις της "θα πρέπει να κατανέμονται μόνο σε άτομα που έχουν ως κύρια δραστηριότητα τη γεωργία" (κατά κύριο επάγγελμα αγρότες), ενώ "τα κονδύλια της θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως δυναμικό χρηματοδοτικό εργαλείο" προς όφελος των μεγάλων εκμεταλλεύσεων. Στην ίδια λογική εντάσσονται και τα μέτρα για την ενίσχυση του δεύτερου πυλώνα της ΚΑΠ (επιχειρήσεις, αγροτουρισμός, "πράσινη" γεωργία κ.ά.).

Μόνη διέξοδος για τους φτωχούς αγρότες ενάντια στη φτώχεια, την ανεργία και το ξεκλήρισμα είναι ο δρόμος της λαϊκής εξουσίας, για κοινωνικοποίηση των καπιταλιστικών αγροτικών εκμεταλλεύσεων, της γης, των συγκεντρωμένων μηχανοποιημένων μέσων παραγωγής, των κρατικών υποδομών και του εμπορίου, με άμεση ένταξή τους στον κεντρικό σχεδιασμό, για παραγωγή με στόχο την ικανοποίηση πρώτα απ' όλα των εγχώριων λαϊκών αναγκών, διατροφής και υλών βιομηχανίας. Η κοινωνικοποιημένη κρατική αγροτική παραγωγή αξιοποιεί όλες τις παραγωγικές δυνατότητες και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας, εδαφοκλιματικά, τεχνογνωσίας, επιστήμης, βιομηχανικής παραγωγής, επεξεργασίας πρώτων υλών, προστασίας του περιβάλλοντος και διαχείρισης των φυσικών πόρων.

Είναι η κοινή δράση και πάλη με το εργατικό - λαϊκό κίνημα, για να ανοίξει ο δρόμος για να φύγουν από τη μέση οι καπιταλιστές ιδιοκτήτες γης, αγροτικών εκμεταλλεύσεων, βιομηχανίας, μεταφορών, εμπορίου. Να γίνει η ιδιοκτησία τους ιδιοκτησία του λαού, να μπει στον ενιαίο σχεδιασμό αξιοποίησής της με τον παραγωγικό συνεταιρισμό, που θα ωφελεί και τους αγρότες και τη λαϊκή κατανάλωση».

«Στρωμένη» με αντιλαϊκά μέτρα «μόνιμου χαρακτήρα και επαναλαμβανόμενης απόδοσης» είναι η προοπτική επανόδου του εγχώριου κεφαλαίου σε ρυθμούς «κανονικότητας» και αποκατάστασης των συνθηκών χρηματοδότησης τόσο του ελληνικού κράτους, όσο και των επιχειρηματικών ομίλων. Διαδοχικοί κρίκοι σε αυτή τη διεργασία, όπως την περιγράφουν υψηλόβαθμοι παράγοντες του κυβερνητικού οικονομικού επιτελείου, είναι η ταχεία ολοκλήρωση της δεύτερης «αξιολόγησης» του 3ου μνημονίου, με επόμενα βήματα την έναρξη μιας «εμπεριστατωμένης συζήτησης» σχετικά με την «ελάφρυνση» του κρατικού χρέους, με στόχο, όπως λένε, τη δημιουργία ενός «οδικού χάρτη», με ορόσημα τη συμφωνία για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για τη διαχείριση του κρατικού χρέους, την ένταξη των ελληνικών ομολόγων στα προγράμματα νομισματικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, την έξοδο για νέα κρατικά δάνεια στις «αγορές» και την... «έξοδο» από το μνημόνιο με βάση το υπάρχον χρονοδιάγραμμα, δηλαδή τον Αύγουστο του 2018.

Πρόκειται για το «success story», που επιχειρεί σε αυτήν τη φάση να καλλιεργήσει η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, το οποίο παραπέμπει στο πανομοιότυπο σκηνικό που έστηνε και η προκάτοχη συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ. Σε αυτό το φόντο, με τις αναγκαίες «προσαρμογές» και τις εναλλαγές ρόλων, έρχεται σήμερα η σειρά του ΣΥΡΙΖΑ να «κατηγορήσει» τη ΝΔ, τάχα ότι «θέλει να αποτύχει η προσπάθεια της κυβέρνησης για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης», όπως χαρακτηριστικά τόνισε τις προάλλες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δ. Τζανακόπουλος. Πέρα και πάνω από τον ενδοαστικό καβγά και τις αψιμαχίες, η συγκυβέρνηση λέει το ίδιο ακριβώς με αυτό που κραυγάζουν εδώ και χρόνια ο ΣΕΒ και τα άλλα τμήματα του εγχώριου κεφαλαίου, ότι δηλαδή ότι μοναδικός τρόπος «διεξόδου» από τα μνημόνια είναι η ταχεία, αποτελεσματική όσο και ολόπλευρη εφαρμογή των μνημονίων και των αντιλαϊκών μέτρων, ως απαραίτητος όρος και προϋπόθεση για την επάνοδο σε ρυθμούς «κανονικότητας» της διευρυμένης αναπαραγωγής του κεφαλαίου.

Σε αυτό το πλαίσιο, το «νέο» «success story» συγκυβέρνησης και κεφαλαίου περιλαμβάνει τα επόμενα αποφασιστικά χτυπήματα στα Εργασιακά, γύρω από τα οποία οι «θεσμοί» του κουαρτέτου διαπιστώνουν σημαντική «πρόοδο», όπως βέβαια και για τα άλλα «ανοιχτά» - για την ώρα - ζητήματα που αφορούν στην αποφασιστική κλιμάκωση των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων που κρίνονται αναγκαίες στην προοπτική της καπιταλιστικής ανάκαμψης, όπως στο Ασφαλιστικό, ενώ συζητούν για την προώθηση μέτρων συμβολής στη δημιουργία συνθηκών για επενδύσεις, όπως ιδιωτικοποιήσεις, απελευθερώσεις επαγγελμάτων αλλά και τομέων οικονομίας κ.λπ., που επιδρούν σε παραπέρα πίεση για μείωση κάλυψης των ελάχιστων πλέον εργατικών - λαϊκών αναγκών. Την ίδια ώρα, πέρα και πάνω από τις όποιες φιλοδοξίες των αστικών κομμάτων, μαζί και του εγχώριου κεφαλαίου, η «κανονικότητα» του καπιταλιστικού συστήματος και βέβαια της ελληνικής οικονομίας βρίθει από «κινδύνους» και αβεβαιότητες, ακόμη και για το ενδεχόμενο νέας κρίσης, με παραπέρα υποχώρηση του παραγόμενου ΑΕΠ. Σε αυτό το φόντο, έρχονται να προστεθούν οι δημόσιες τοποθετήσεις αστικών επιτελείων σχετικά με την επιβολή και 4ου στη σειρά μνημονίου, κάτι που εδώ και καιρό συζητείται στο παρασκήνιο.

Μάλιστα, ο πρώην διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γ. Προβόπουλος, περιγράφει ακόμη και πιθανά σενάρια χρεοκοπίας, ως αποτέλεσμα της «αρρυθμίας» που παρατηρείται στη διαχείριση των εγχώριων τραπεζικών ομίλων, με άξονα τα «κόκκινα» δάνεια, που συμβάλλει στην πίεση για παραπέρα αντεργατικά - αντιλαϊκά μέτρα. «Προβλέπω όμως ότι η διευθέτηση του δημόσιου χρέους μετά το 2017 θα συνδυαστεί με την υποχρέωση υλοποίησης εκ μέρους μας συγκεκριμένων στόχων και μάλιστα με ορίζοντα πολυετή», τονίζει ο πρώην επικεφαλής της ΤτΕ, προσθέτοντας πως «αυτό το μεσομακροχρόνιο πρόγραμμα θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένα τέταρτο μνημόνιο». Επιπλέον, όπως είπε, είναι πολιτικά πολύ δύσκολο, ή και ανέφικτο, να δοθούν επιπλέον χρήματα στην Ελλάδα. Επί της ουσίας, ανοίγει η συζήτηση για την επιβολή του επόμενου μνημονίου, αυτή τη φορά χωρίς νέα χρηματοπιστωτική στήριξη από τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, ενδεχόμενο που επίσης συζητείται και στο παρασκήνιο. Αλλωστε, και η συζήτηση για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα συνοδεύεται από την πιθανότητα επιβολής ξεχωριστού προγράμματος, δηλαδή υπογραφής μνημονίου με το ΔΝΤ.

Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με το ενδεχόμενο νέας ανακεφαλαιοποίησης των εγχώριων τραπεζικών ομίλων το 2018 (χωρίς νέες ενισχύσεις από την πλευρά των ιμπεριαλιστικών οργανισμών), αν και δεν ομολογείται δημόσια, εκ των πραγμάτων, φέρνουν στην επιφάνεια τη συζήτηση για «κούρεμα» των τραπεζικών καταθέσεων ως λύση για την καταστροφή των κεφαλαίων που λιμνάζουν και αδυνατούν να βρουν κερδοφόρα διέξοδο σε κλάδους της οικονομίας και της παραγωγής. Σε κάθε περίπτωση, ο πυρήνας των αντιλαϊκών μέτρων, είτε σε φάση κρίσης είτε και σε φάση ανάκαμψης, θα παραμένει σε ισχύ και θα εμπλουτίζεται στην πορεία, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου. Τα πάντα, στην κυριολεξία, θα υποτάσσονται στην ανταγωνιστικότητα και την κερδοφορία τους, για όσο διάστημα τα μονοπώλια και οι επιχειρηματικοί όμιλοι θα έχουν το «κουμάντο» της οικονομίας και της παραγωγής.