ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

1975: Η Αγκόλα κατακτά την ανεξαρτησία της

Στο κυβερνείο της Λουάντα. Η πορτογαλική σημαία υποστέλλεται, ανεβαίνει η σημαία της ελεύθερης Αγκόλας. Η ανεξαρτησία είναι πλέον πραγματικότητα

Στις 10 Νοέμβρη 1975, η Αγκόλα κατακτά την ανεξαρτησία της, τερματίζοντας τεσσάρων αιώνων πορτογαλική αποικιοκρατία. Η ανεξαρτητοποίηση της Αγκόλας ήταν το αποτέλεσμα της εθνικοαπελευθερωτικής πάλης του λαού της και της νίκης της δημοκρατικής επανάστασης στην Πορτογαλία, τον Απρίλη του 1974.

Από το 16ο έως το 19ο αιώνα, η βασική απασχόληση των Πορτογάλων στην Αγκόλα ήταν το δουλεμπόριο. Σύμφωνα με υπολογισμούς, μέσα σε τρεις αιώνες είχαν μεταφερθεί (κυρίως στη Βραζιλία) περίπου 5 εκατομμύρια άνθρωποι. Στο διάστημα 1885 - 1894, ανάμεσα στην Πορτογαλία, στο Βέλγιο, στη Γερμανία και την Αγγλία συνάφτηκαν συμφωνίες, που καθόριζαν τα σύνορα της Αγκόλας. Η Αγκόλα είχε νομικό καθεστώς αποικίας έως το 1951, όταν οι Πορτογάλοι αποικιοκράτες, στην προσπάθειά τους να συγκαλύψουν και να εδραιώσουν την κυριαρχία τους στην Αγκόλα, την ανακήρυξαν «Υπερπόντια επαρχία».

Το 1950 δημιουργήθηκαν παράνομα οι πρώτες πατριωτικές οργανώσεις. Το 1956, ύστερα από τη συγχώνευση μιας σειράς προοδευτικών οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένων και μερικών μαρξιστικής κατεύθυνσης, ιδρύθηκε το Λαϊκό Κίνημα Απελευθέρωσης της Αγκόλας (ΛΚΑΑ), πανεθνική επαναστατική οργάνωση που ανέλαβε το καθήκον της πλήρους εξάλειψης της πορτογαλικής αποικιακής κυριαρχίας, την οικοδόμηση της ανεξάρτητης, ενιαίας και δημοκρατικής Αγκόλας, τη βαθμιαία ανάπτυξη της εθνικοαπελευθερωτικής επανάστασης και, στη συνέχεια, το πέρασμα στην οικοδόμηση κοινωνίας απαλλαγμένης από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

Η ένοπλη εκδήλωση των πατριωτών στις 4 Φλεβάρη 1961 με την καθοδήγηση του ΛΚΑΑ ήταν η αρχή του απελευθερωτικού πολέμου κατά των αποικιοκρατών. Στην πορεία του ένοπλου αγώνα, ένα μεγάλο μέρος της Αγκόλας απελευθερώθηκε και στις απελευθερωμένες περιοχές το ΛΚΑΑ εγκαθίδρυσε θεσμούς λαϊκής εξουσίας.

Στις 15 Γενάρη 1975, υπογράφτηκαν με την πορτογαλική κυβέρνηση οι συμφωνίες της Αλβόρα, που καθόριζαν την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Αγκόλας. Στις 31 Γενάρη 1975, συγκροτήθηκε προσωρινή κυβέρνηση από αντιπροσώπους του ΛΚΑΑ και άλλων οργανώσεων. Ομως, οι αντιδραστικές οργανώσεις κάλεσαν σε βοήθεια τα νοτιοαφρικανικά στρατεύματα, τα οποία εισέβαλαν στη χώρα. Στις 11 Νοέμβρη, το ΛΚΑΑ κήρυξε την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Αγκόλας. Το Μάρτη του 1976, διώχτηκαν τα νοτιοαφρικανικά στρατεύματα και τον Απρίλη συνετρίβησαν οι κύριες δυνάμεις των αντεπαναστατικών οργανώσεων.

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:
Δάνης ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Ο Μαρτίνος Λούθηρος

1483 Γεννιέται ο Μαρτίνος Λούθηρος. Γερμανός θεολόγος και θρησκευτικός μεταρρυθμιστής, ο οποίος ηγήθηκε του προτεσταντικού κινήματος. Ασκησε μεγάλη επιρροή στις γενικότερες εξελίξεις της εποχής που επεκτάθηκε πέρα από τη θρησκεία στην πολιτική, τα οικονομικά, την εκπαίδευση, και τη γλώσσα. Ουσιαστικά, ήταν ο εμπνευστής της αστικής Μεταρρύθμισης στη Γερμανία. Το θεωρητικό του έργο, αλλά και η δράση του, τον κατατάσσουν στις σημαντικότερες φυσιογνωμίες της νέας ευρωπαϊκής Ιστορίας.

1759 Γεννιέται ο Γιόχαν Κριστόφ Φρίντριχ Σίλερ. Γερμανός ποιητής, δραματουργός,, θεωρητικός της τέχνης, ιστορικός. Επιφανής εκπρόσωπος του Διαφωτισμού στη Γερμανία, ένας από τους θεμελιωτές της γερμανικής λογοτεχνίας της νεότερης εποχής. Από τους μεγαλύτερους τραγικούς της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ο Σίλερ δημιούργησε έναν ιδιαίτερο τύπο δράματος, που ανοιχτά διακήρυττε τον προοδευτικό του χαρακτήρα, που ενσαρκωνόταν σε ποιητικές μορφές και οι παραδόσεις του, λίγο ως πολύ, εκφράστηκαν στη δραματουργία της «Νέας Γερμανίας», στα έργα των Χάουπτμαν, Ιψεν και στον 20ό αιώνα, των Μπ. Σω, Μπρεχτ και άλλων.

Ο Γιόχαν Κριστόφ Φρίντριχ Σίλερ

1945 Ιδρύεται η Παγκόσμια Ομοσπονδία Δημοκρατικής Νεολαίας.

1965 Το μεγαλύτερο μπλακ - άουτ στην ιστορία των ΗΠΑ. Η Νέα Υόρκη και περιοχές άλλων εννέα Πολιτειών βυθίζονται στο σκοτάδι.

1976 Συριακές ένοπλες δυνάμεις καταλαμβάνουν χωρίς αντίσταση τη Βηρυτό. Στο μεταξύ, οι νεκροί του εμφυλίου πολέμου, που μαίνεται εδώ και 13 μήνες στο Λίβανο, ανέρχονται ήδη σε 60.000.

1980 Ενάμισι, περίπου, εκατομμύρια εργάτες και υπάλληλοι συμμετέχουν στη γενική απεργία, με αποτέλεσμα να παραλύσει ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας σ' όλη την Ελλάδα. Αιτήματα των απεργών είναι η καθιέρωση του πενθήμερου, η τιμαριθμική αναπροσαρμογή των μισθών κ.ά.

1983 Με το σύνθημα «Ψωμί, δουλιά, ελευθερία» διαδηλώνουν 20.000 εργαζόμενοι στο Μοντεβίδεο της Ουρουγουάης. Η στρατιωτική κυβέρνηση, που επί μια δεκαετία κυβερνά τη χώρα, καταστέλλει βίαια τη διαδήλωση, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ένας διαδηλωτής και να τραυματιστούν τουλάχιστον 60. Πραγματοποιούνται 500 συλλήψεις.

1986 Με οικολογική καταστροφή απειλείται ο Ρήνος, λόγω εκροής 1.000 τόνων τοξικών χημικών αποβλήτων, με κυρίως υπεύθυνη τη φαρμακοβιομηχανία «Σαντόζ». Για την αντιμετώπιση του προβλήματος η ΕΟΚ συγκαλεί έκτακτη σύσκεψη σε επίπεδο αρμοδίων για το περιβάλλον.

Στη δυτική Ελλάδα προβλέπονται νεφώσεις με παροδικές βροχές κυρίως τις πρωινές ώρες στα βορειοδυτικά. Στην υπόλοιπη χώρα θα υπάρχουν λίγες νεφώσεις που πρόσκαιρα στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, στην Κρήτη και τα Δωδεκάνησα θα είναι αυξημένες και υπάρχει πιθανότητα παροδικών βροχών το πρωί. Η ορατότητα τις πρωινές ώρες θα είναι κατά τόπους περιορισμένη. Οι άνεμοι θα πνέουν νότιοι, νοτιοανατολικοί στα δυτικά μέχρι πολύ ισχυροί, ενισχυμένοι βαθμιαία σε θυελλώδεις και στα ανατολικά μέτριοι. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στα βόρεια από 8-22, στα δυτικά από 12-23, στα υπόλοιπα από 13-25 και στη Θεσσαλονίκη από 11-21 βαθμούς.

Για την Αττική προβλέπονται λίγες πρόσκαιρες νεφώσεις. Οι άνεμοι θα πνέουν νότιοι ασθενείς. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 14-24 βαθμούς.