Με επόμενους σταθμούς το δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ για την επικύρωση της ΝΑΤΟικής κοπής συμφωνίας των Πρεσπών με την Ελλάδα, καθώς και την επανέναρξη των συνομιλιών - υπό την αιγίδα της ΕΕ - ανάμεσα σε Σερβία και Κόσσοβο στις 7 Σεπτέμβρη, εξελίσσεται η προώθηση των σχεδίων «ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης» στα Βαλκάνια, που ανοιχτά πλέον περιλαμβάνουν και το ενδεχόμενο για τον «ανασχεδιασμό συνόρων» στην περιοχή, που όχι μόνο δεν εξασφαλίζει την ασφάλεια και την ευημερία στους λαούς αλλά φέρνει νέους κινδύνους.

Το ζήτημα αυτό, της ένταξης όλων των βαλκανικών χωρών σε ΕΕ και ΝΑΤΟ, όπου ενεργό ρόλο παίζει και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, απασχόλησε και τις λεγόμενες άτυπες Συνόδους υπουργών Αμυνας και Εξωτερικών, που έγιναν αυτήν τη βδομάδα στη Βιέννη της Αυστρίας, που έχει την εξάμηνη προεδρία της Ευρωένωσης. Εκεί προσκλήθηκαν και ΥΠΕΞ από τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες, όπως η Αλβανία, η ΠΓΔΜ, το Μαυροβούνιο, η Σερβία αλλά και η Τουρκία.

Η επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας της ΕΕ, Φ. Μογκερίνι, σημείωσε ότι η ένταξη στην ΕΕ αποτελεί πρωταρχικής σημασίας ζήτημα δείχνοντας ότι είναι εργαλείο για την ανακοπή της επιρροής της Ρωσίας στην περιοχή. Επίσης, σχετικά με τις διαπραγματεύσεις Σερβίας - Κοσσόβου, η αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε ότι επιδιώκεται μια «νομικώς δεσμευτική συμφωνία», ενώ για τη συμφωνία των Πρεσπών την χαρακτήρισε «ιστορική», που έχει την πλήρη στήριξη της ΕΕ.

Η κυβέρνηση του Προέδρου της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς φαίνεται πως βλέπει στην παρούσα γεωπολιτική συγκυρία «μία ιστορική ευκαιρία», εκτιμώντας ότι της δίνεται η δυνατότητα να περισώσει ό,τι μπορεί από τα εδάφη των Σέρβων στο βόρειο (κυρίως) Κοσσυφοπέδιο, το όποιο - ας μην ξεχνάμε - συνολικά ως επαρχία θεωρείται ακόμη σερβική επικράτεια. Δείχνει έτσι ανοιχτή σε ενδεχόμενη «ανταλλαγή» εδαφών, διακρίνοντας «ευνοϊκή» αντιμετώπιση και μεταχείριση από την κυβέρνηση του σημερινού Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.

Αντίστοιχα, και η κυβέρνηση του Προέδρου του Κοσσυφοπεδίου Χασίμ Θάτσι εμφανίζεται διατεθειμένη για «αμοιβαίες» υποχωρήσεις και «διορθώσεις συνόρων», εκτιμώντας πως έτσι θα μπορέσει να προωθήσει τα σχέδια της αστικής τάξης για ένταξη του προτεκτοράτου σε ΕΕ και ΝΑΤΟ.

Ωστόσο, την Πέμπτη σε συνάντηση στο κοινοβούλιο ανάμεσα στον Θάτσι και τον πρωθυπουργό Ραμούς Χαραντινάι, που αντιδρά σε «διόρθωση συνόρων» ή «ανταλλαγή εδαφών», συμφωνήθηκε να μην μπει το ζήτημα στην επικείμενη διαπραγμάτευση με τους Σέρβους στις 7 Σεπτέμβρη στις Βρυξέλλες. Ενώ, σύμφωνα με δημοσίευμα της κοσσοβάρικης εφημερίδας «Κόχα Ντιτόρε», ετοιμάζεται και συζήτηση στο κοινοβούλιο τις επόμενες μέρες για τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης.

Πάντως, από κοινού προχωρούν τα σχέδια για κατάργηση συνόρων ανάμεσα σε Αλβανία και Κοσσυφοπέδιο, από τον επόμενο χρόνο, κάτι που ερμηνεύεται ως προώθηση του σχεδίου της λεγόμενης «Μεγάλης Αλβανίας».

Οι όποιες ενδοαστικές αντιπαραθέσεις στην Πρίστινα δεν φαίνεται πάντως να ανησυχούν ούτε τους Ευρωπαίους, ούτε - πολύ περισσότερο - τους Αμερικανούς ιμπεριαλιστές. Δεν είναι τυχαίο πως το τελευταίο τρίμηνο διάφοροι Αμερικανοί αξιωματούχοι, μεταξύ των οποίων ο υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας, Ουές Μίτσελ, ο Αμερικανός πρέσβης στο Κοσσυφοπέδιο, Γκρεγκ Ντελάουι, και ο Αμερικανός σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας, Τζον Μπόλτον, εμφανίστηκαν θετικοί σε αλλαγές συνόρων μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου, με ό,τι κινδύνους αυτές εμπεριέχουν για εξελίξεις τύπου ντόμινο και σε άλλες χώρες που προέκυψαν από τη διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας.

Η σπουδή ειδικά των ΗΠΑ «να κλείσουν το θέμα» γρήγορα, ώστε να αποτρέψουν την ενίσχυση της γεωπολιτικής επιρροής της Ρωσίας και άλλων ανταγωνιστών τους στην περιοχή, είναι έκδηλη. Η δε Γερμανία διά στόματος της καγκελαρίου της εμφανιζόταν μέχρι πρότινος αντίθετη σε ενδεχόμενη αλλαγή συνόρων μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου.

Ωστόσο, σε πρόσφατη πολύωρη τηλεφωνική επικοινωνία που είχε η Αγκελα Μέρκελ με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, συζητώντας όχι μόνο για τη νέα επικίνδυνη όξυνση των ανταγωνισμών στη Συρία και την ευρύτερη Μέση Ανατολή ή την κατάσταση στην Ουκρανία, αλλά και για τις σχέσεις Σερβίας - Κοσσυφοπεδίου, η καγκελάριος τάχθηκε υπέρ μίας διμερούς «τελικής συμφωνίας» μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας που θα κλείνει όλα τα ανοιχτά θέματα, και τα σύνορα, ώστε να επιταχυνθεί η διαδικασία για ένταξη των δύο χωρών στην ΕΕ.

Επίσης, την περασμένη Τρίτη, σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε στο Βερολίνο από κοινού με τον Κροάτη πρωθυπουργό, Αντρέι Πλένκοβιτς, η Μέρκελ αποκάλυψε ότι συζήτησε το θέμα με τον Τραμπ και ότι συμφώνησαν πως ενθαρρύνουν «όλες τις συζητήσεις που οδηγούν στο στόχο της επίλυσης του ζητήματος του Κοσσυφοπεδίου». Εμφανίστηκε έτσι θετική σε όποια συμφωνία καταλήξουν Σερβία και Κοσσυφοπέδιο, υπό την προϋπόθεση πως «θα οδηγήσει σε τελική λύση», θα διατηρηθεί «η εδαφική ακεραιότητα» της περιοχής και «θα αποτραπούν νέα προβλήματα».

Μένει να φανεί τι ακριβώς εννοούν και πού αναφέρονται όσοι εμφανίζονται ως «υπερασπιστές» των σημερινών συνόρων, αλλά και όσοι υιοθετούν την πιθανότητα αλλαγής τους. Από την πλευρά της η Ρωσία στέλνει τον υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ σε Σαράγεβο και Μπάνια Λούκα στις 16 και 17 Σεπτέμβρη, ενώ για τις 15 Σεπτέμβρη είναι προγραμματισμένη η συνάντηση του Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν με τον Σέρβο ομόλογό του Αλ. Βούτσιτς στη Μόσχα, με επίκεντρο την επανέναρξη της διαπραγμάτευσης Βελιγραδίου - Πρίστινας στις Βρυξέλλες.

Παράλληλα, δουλεύουν στο φουλ οι μηχανές της κυβέρνησης του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ (και των επιτελείων ΕΕ και ΝΑΤΟ) για την επικράτηση του ΝΑΙ στο δημοψήφισμα της 30ής Σεπτέμβρη, ώστε να εγκριθεί η συμφωνία των Πρεσπών μεταξύ Σκοπίων και Αθήνας. Συμφωνία που έχει ευρωαμερικανική σφραγίδα, για να αντιμετωπιστεί η επιρροή της Ρωσίας.

Στα μέσα της βδομάδας, ο «εθνικός συντονιστής» της ΠΓΔΜ για την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ, Στέβο Πενταρόφσκι, προέβλεψε πως η χώρα του θα γίνει πλήρες μέλος του ΝΑΤΟ το πρώτο τρίμηνο του 2020 και πως τους επόμενους μήνες τα Σκόπια θα επιβεβαιώσουν ότι αποδέχονται όλους τους όρους και τις προβλέψεις της ιδρυτικής συνθήκης του ΝΑΤΟ, τονίζοντας στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων ΜΙΑ: «Αναμένουμε ότι οι συνομιλίες ένταξης θα ολοκληρωθούν έως το τέλος αυτού του χρόνου και ότι όλη η διαδικασία θα μεταφερθεί στην Ελλάδα και στα κοινοβούλια όλων των άλλων ΝΑΤΟικών χωρών. Η διαδικασία επικύρωσης θα διαρκέσει ένα έτος, ώστε να γίνει η "Μακεδονία" μέλος έως το πρώτο τρίμηνο του 2020».

Είναι προφανές πως ο Πενταρόφσκι δεν έχει την παραμικρή αγωνία για το (ούτως ή άλλως μη δεσμευτικό νομικά...) δημοψήφισμα της 30ής Σεπτέμβρη, ούτε για την τελική στάση που θα κρατήσει το κοινοβούλιο της χώρας του ή της Ελλάδας σε σχέση με την επικύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών...

Τους σχεδιασμούς του ευρωενωσιακού ιμπεριαλισμού, μπροστά στην όξυνση του ανταγωνισμού στα Δυτικά Βαλκάνια με χώρες όπως η Ρωσία και η Κίνα, εξυπηρετεί και η απόφαση για επίσπευση της διαδικασίας δημιουργίας δυτικοβαλκανικής «κοινής οικονομικής ζώνης», την οποία πήραν στις αρχές της βδομάδας πρωθυπουργοί και ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι των έξι χωρών των Δυτικών Βαλκανίων.

Η απόφαση ελήφθη στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής που πραγματοποίησαν στο Δυρράχιο της Αλβανίας, παρουσία του επιτρόπου της ΕΕ για τις Σχέσεις Καλής Γειτονίας και Διεύρυνσης, Γιοχάνες Χαν, του προέδρου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας για την Ανοικοδόμηση και την Ανάπτυξη, Σούμα Τσακραμπάρτι, και του Ελληνα αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Γ. Κατρούγκαλου.

Θυμίζουμε ότι ανάλογη πρόταση είχαν διατυπώσει πρόσφατα με άρθρο τους οι αδερφοί Σόρος, γράφοντας μεταξύ άλλων ότι «τόσο η Ευρώπη όσο και οι ΗΠΑ πρέπει να γίνουν ενθουσιώδεις υποστηρικτές αυτής της οικονομικής ένωσης στα Βαλκάνια», ως ένα ενδιάμεσο στάδιο για την ένταξή τους στις ευρωατλαντικές δομές.

«Προειδοποιούσαν» μάλιστα με νόημα πως «αν οι δυτικές δυνάμεις δεν διατηρήσουν τις χώρες των Βαλκανίων στην οδό της τοπικής συνεργασίας και της ενδεχόμενης ένταξης στην ΕΕ, τα κράτη αυτά θα σπρωχτούν και ενδεχομένως θα διαιρεθούν στις σφαίρες επιρροής της Ρωσίας, της Τουρκίας και της Κίνας, ουσιαστικά βαλκανοποιώντας για μία ακόμη φορά τα Βαλκάνια». Σημειώνουμε ότι το συγκεκριμένο άρθρο γράφτηκε στον απόηχο της συμφωνίας των Πρεσπών ανάμεσα στις κυβερνήσεις Ελλάδας και ΠΓΔΜ, την οποία βέβαια οι αδερφοί Σόρος παρουσίαζαν ως «πρότυπο διευθετήσεων» στα Βαλκάνια.

Σε κάθε περίπτωση, οι εξελίξεις αυτές, δρομολογημένες ήδη από το 2014 μέσω της «Διαδικασίας του Βερολίνου» για τα Δυτικά Βαλκάνια, εντάσσονται στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς της «ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης», με δραστήριο ρόλο και της ελληνικής κυβέρνησης.

Σε ό,τι αφορά τη Σύνοδο στο Δυρράχιο, ο οικοδεσπότης, Αλβανός πρωθυπουργός Εντι Ράμα, διαπίστωσε «διαφορετικό επίπεδο πολιτικής βούλησης και συνεργασίας» μεταξύ των έξι χωρών των Δυτικών Βαλκανίων (Σερβία, Αλβανία, Κοσσυφοπέδιο, ΠΓΔΜ, Μαυροβούνιο, Βοσνία - Ερζεγοβίνη), παρατηρώντας ότι αυτή «δεν συνοδεύεται με το ίδιο επίπεδο οικονομικής συνεργασίας».

Ο επίτροπος της ΕΕ Γ. Χαν, από την πλευρά του, διέκρινε «επενδυτικές ευκαιρίες» στην προώθηση της περιοχής ως τουριστικού προορισμού και αγροτικής παραγωγής, καθώς και ευκαιρίες περαιτέρω «βελτίωσης του τομέα Ενέργειας, όπου υπάρχουν ανεκμετάλλευτες δυνατότητες». Τέλος, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανοικοδόμησης και Ανάπτυξης, Σούμα Τσακραμπάρτι, διαβεβαίωσε ότι θα καταβάλει περισσότερες προσπάθειες για «αύξηση των επενδύσεων στην περιοχή».