Οι τελευταίες καταστροφικές και πολύνεκρες πυρκαγιές στην Αττική έγιναν αφορμή για διάφορα στελέχη και προπαγανδιστές της κυβέρνησης να επικαλούνται τις «ακραίες» συνθήκες και την «κλιματική αλλαγή που επηρεάζει ολόκληρο τον πλανήτη», για να «θολώσουν τα νερά» και να κρύψουν τις ευθύνες της. Προβάλλουν, για παράδειγμα, τα πύρινα μέτωπα που αποτεφρώνουν εδώ και μία βδομάδα τεράστιες περιοχές της βόρειας Καλιφόρνιας, τις φωτιές στη Σουηδία, τις υψηλές θερμοκρασίες στη Βόρεια Ευρώπη, τις περσινές φονικές φωτιές στην Πορτογαλία, τις πλημμύρες σε άλλες περιοχές. Το επιχείρημά τους είναι ότι η «κλιματική αλλαγή» φέρνει τον κρατικό μηχανισμό σε όλες τις χώρες αντιμέτωπο με πρωτόγνωρες καταστάσεις, που δεν είναι εύκολο να προβλεφθούν και να αντιμετωπιστούν, και εξαιτίας αυτού συνέβη ό,τι συνέβη με την πρόσφατη πυρκαγιά στο Μάτι. Βέβαια, καθεμιά από τις περιπτώσεις που προβάλλονται αυτές τις μέρες, έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τόσο σε ό,τι αφορά τις αιτίες εκδήλωσης και την ένταση του φαινομένου όσο και την αποτελεσματικότητα επέμβασης του κρατικού μηχανισμού. Αυτό που δεν αλλάζει, είναι ότι σε κάθε καπιταλιστική χώρα οι ανάγκες των επιχειρηματικών ομίλων συνθλίβουν τα λαϊκά συμφέροντα και τις ανάγκες, με αποτέλεσμα να μεγαλώνει το χάσμα ανάμεσα σε αυτά που μπορούν αντικειμενικά να γίνουν, λόγω της εξέλιξης της τεχνολογίας και της τεχνικής, για την προστασία του περιβάλλοντος, της λαϊκής περιουσίας, ακόμα και της ανθρώπινης ζωής από φυσικές καταστροφές και επικίνδυνα φαινόμενα, και σε εκείνα που τελικά γίνονται από τις αστικές κυβερνήσεις. Ακριβώς αυτό το χάσμα και αυτή η αντιλαϊκή πολιτική, που μεταξύ άλλων εκφράζεται με μειωμένες κρατικές δαπάνες, με τεράστιες ελλείψεις σε σχεδιασμό και υποδομές για τη δασοπροστασία και τη δασοπυρόσβεση, είναι που οδηγεί σε φονικά συμβάντα όπως αυτό στο Μάτι.

Ακόμα κι αν τα φαινόμενα που συμβαίνουν αυτές τις μέρες σε άλλα κράτη δεν έχουν το ίδιο καταστροφικό αποτέλεσμα με αυτό στην Ελλάδα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες είχαμε στο πρόσφατο παρελθόν ανάλογα συμβάντα, που επιβεβαιώνουν όσα σημειώσαμε πιο πάνω. Πολύ χαρακτηριστική και εμβληματική είναι η περίπτωση του κυκλώνα «Κατρίνα» το καλοκαίρι του 2005 στη Ν. Ορλεάνη και τις νότιες Πολιτείες των ΗΠΑ, όπου επήλθε μια τεράστια καταστροφή με τουλάχιστον 1.836 νεκρούς, άγνωστο αριθμό αγνοουμένων και εκατοντάδες χιλιάδες ξεσπιτωμένους. Αυτό συνέβη από την κατάρρευση των φραγμάτων, μολονότι υπήρχαν μελέτες επιστημόνων που προειδοποιούσαν για τους κινδύνους, αλλά δεν πάρθηκε κανένα μέτρο, λόγω του κόστους που συνεπαγόταν για τον κρατικό προϋπολογισμό μια τέτοια παρέμβαση. Στη συνέχεια, βέβαια, η περιοχή «αναπλάστηκε» και εκκαθαρίστηκε κυρίως από τη φτωχολογιά, για να αξιοποιηθεί από μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα, που σήμερα κάνουν μέχρι και τουριστικές «ξεναγήσεις» στα σημεία που χτυπήθηκαν ιδιαίτερα από την «Κατρίνα».

Αντίστοιχη και κραυγαλέα περίπτωση είναι η φωτιά στον πύργο εργατικών πολυκατοικιών του Γκρένφελ στο Λονδίνο, που ξέσπασε τον Ιούνη του 2016, κατακαίοντας 80 ανθρώπους. Οπως αποδείχτηκε στη συνέχεια, ο πύργος είχε ανακαινιστεί πρόσφατα με ακατάλληλα, εύφλεκτα υλικά, για να μειωθεί το κόστος των επισκευών, επιταχύνοντας την εξάπλωση της πυρκαγιάς, ενώ όπως αποδείχτηκε, ούτε σχέδιο ασφαλούς εκκένωσης υπήρχε ούτε το σύστημα πυρόσβεσης ήταν επαρκές. Σημειωτέον ότι ο πύργος ήταν ιδιοκτησίας του δήμου και φιλοξενούσε κατά βάση φτωχές οικογένειες ντόπιων και μεταναστών, που δεν είχαν δυνατότητα να πληρώσουν ακριβότερο νοίκι, μιας και στον καπιταλισμό το ζήτημα της λαϊκής στέγης είναι ατομική υπόθεση, όπως και καθετί άλλο. Στην εξέλιξη της υπόθεσης, αποδείχτηκε ότι 600 ακόμα τέτοιες εργατικές κατοικίες, που τη διαχείρισή τους είχε με τον έναν ή τον άλλο τρόπο το κράτος, είχαν ανακαινιστεί με παρόμοια, ακατάλληλα υλικά και επομένως αποτελούν βραδυφλεγείς βόμβες για τους κατοίκους τους.

Με άλλα λόγια, το αστικό κράτος αποδεικνύεται ικανότατο και αποτελεσματικότατο όταν πρόκειται για τα συμφέροντα και τις ανάγκες του κεφαλαίου, ανήμπορο όμως να προστατέψει ακόμα και τη ζωή των λαϊκών στρωμάτων σε περιπτώσεις μικρών ή μεγάλων καταστροφών. Το παράδειγμα της Ελλάδας είναι χαρακτηριστικό: Η κυβέρνηση παίρνει τα εύσημα από κεφάλαιο, ΕΕ, ΝΑΤΟ για την αποτελεσματικότητά της στην προώθηση της αντιλαϊκής πολιτικής και την ίδια ώρα οι μεγάλες ελλείψεις σε σχέδιο, υποδομές και μέσα που συνδέονται με τις λαϊκές ανάγκες, οδηγούν στο να καούν δεκάδες άνθρωποι. Τα «αναπτυξιακά» τους σχέδια δεν αφορούν τη δημιουργία προληπτικών μηχανισμών απέναντι σε τυφώνες, πλημμύρες, σεισμούς ή πυρκαγιές. Είναι σχέδια για πολλαπλασιασμό του κέρδους των καπιταλιστών, είτε σε συνθήκες ιμπεριαλιστικής «ειρήνης» είτε σε συνθήκες πολέμου. Επομένως, οι δικαιολογίες που νομίζουν ότι βρήκαν οι απολογητές του συστήματος, ότι «καταστροφές συμβαίνουν και αλλού», τους γυρίζει μπούμερανγκ. Αποδεικνύεται ότι δεν πρόκειται για «ανικανότητα του κράτους», αλλά για συνειδητή ταξική επιλογή υπηρέτησης των συμφερόντων του κεφαλαίου, που είναι ασύμβατα με τις λαϊκές ανάγκες. Ακριβώς εκεί είναι που γίνονται πιο ευδιάκριτα τα όρια του σάπιου συστήματος, που δεν παίρνει διορθώσεις και μερεμέτια, παρά μόνο ανατροπή...