Copyright 2019 The Associated

Λακκοτρύπης και Ασπρεϊ (δεξ.) πριν τη χτεσινή ενημέρωση

Η κυπριακή κυβέρνηση ανακοίνωσε χτες ότι «ολοκληρώθηκε με επιτυχία» η πρώτη φάση των ερευνών της κοινοπραξίας της (αμερικανικής) «ExxonMobil» και της (αραβικών συμφερόντων) «Qatar Petroleum» στο «οικόπεδο» 10 της κυπριακής ΑΟΖ και ότι με βάση τις πρώτες αναλύσεις των ευρημάτων στο στόχο «Γλαύκος - 1» εκτιμάται ότι υπάρχει ταμιευτήρας «άριστης ποιότητας» που «διαθέτει συνολικές ποσότητες φυσικού αερίου 5 έως 8 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (Tcf)».

Ο υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργος Λακκοτρύπης, υποστήριξε ότι «δεν πρόκειται μόνο για μεγάλη ανακάλυψη, αλλά πρόκειται για εξαιρετικής ποιότητας ταμιευτήρα, ο οποίος έρχεται να προσθέσει στα αποθέματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά, πρέπει να πω, και στα γηγενή κοιτάσματα της ΕΕ αναδεικνύοντας τον ρόλο της χώρας ως εναλλακτική πηγή πλέον εφοδιασμού της Ενωσης».

Ο Γ. Λακκοτρύπης έκανε τις επίσημες ανακοινώσεις μαζί με τον Τρίσταν Ασπρεϊ, αντιπρόεδρο του αμερικανικού κολοσσού, του οποίου στελέχη εμφάνιζαν χτες το νέο κοίτασμα ως το δεύτερο μεγαλύτερο που ανακαλύφθηκε παγκοσμίως τον τελευταίο χρόνο.

Σε δελτίο Τύπου, η «ExxonMobil» διευκρίνισε ότι «τους επόμενους μήνες θα απαιτηθούν περαιτέρω αναλύσεις για την καλύτερη αξιολόγηση». Ο ίδιος ο Ασπρεϊ δήλωσε πολύ ενθαρρυμένος, εξηγώντας ότι θα εξεταστούν τα δεδομένα «για να κοιτάξουμε για νέες ερευνητικές ευκαιρίες στο τεμάχιο». Ξεκαθάρισε δε ότι το ενδιαφέρον της «ExxonMobil» είναι μεγάλο για όλη τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, αφού «ενδιαφερόμαστε και για άλλες ευκαιρίες στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου και μάλιστα για όλη την Ανατολική Μεσόγειο», υπενθυμίζοντας ότι η εταιρεία έχει άδειες εξερεύνησης και για το «οικόπεδο» 3 της αιγυπτιακής ΑΟΖ (όπως βέβαια και για ελληνικά «οικόπεδα»).

«Αρα δεν περιοριζόμαστε στο τεμάχιο 10 και δεν περιοριζόμαστε μόνο στην Κύπρο», τόνισε, μιλώντας για «ταξίδι προς την ανάπτυξη του κοιτάσματος» που βρίσκεται ακόμη στην αρχή του. Επιπλέον, οι εξελίξεις θα καθορίσουν και τη δημιουργία τερματικού σταθμού επεξεργασίας φυσικού αερίου, με τον Ασπρεϊ να αναφέρει ότι αυτό «παραμένει μια πιθανότητα για το μέλλον», διευρύνοντας το ρόλο που μπορεί να αναλάβει η Κύπρος σε ευρύτερους ενεργειακούς σχεδιασμούς.

Οι εξελίξεις αυτές προμηνύουν νέα όξυνση σκληρών επιχειρηματικών και γεωπολιτικών ανταγωνισμών που φουντώνουν όλα τα τελευταία χρόνια στη γειτονιά μας. Σε αυτό το πλαίσιο, ξεχωρίζει η στοχευμένη παρέμβαση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ που προτάσσουν και τη σημασία «λύσης» του Κυπριακού (προωθώντας διχοτομικού χαρακτήρα «λύση» στη βάση των «2 συνιστώντων κρατών»), επαναλαμβάνοντας με κάθε ευκαιρία ότι πρέπει να προχωρήσει ο «ακριβοδίκαιος διαμοιρασμός» των κυπριακών υδρογονανθράκων και όλου του πλούτου της περιοχής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για Ελληνοτουρκικά, Αιγαίο, Κυπριακό κ.λπ.

Από τη δική της μεριά, η Τουρκία - που διαμηνύει σε όλους τους τόνους ότι η περιοχή έχει κεντρικό ρόλο στην υπεράσπιση των δικών της ενεργειακών και γεωπολιτικών σχεδιασμών - ξεκαθαρίζει ότι δε θα επιτρέψει τετελεσμένα και συνεργασίες που θα την αφήνουν θεατή. Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, τα τουρκικά ΜΜΕ αναπαρήγαν παλιότερες τοποθετήσεις του ΥΠΕΞ και άλλων κυβερνητικών αξιωματούχων ότι η Αγκυρα δεν θα επιτρέψει «μονομερείς ενέργειες» στην κυπριακή ΑΟΖ και ότι «θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων της ίδιας και του "τουρκοκυπριακού λαού"».

Αλλωστε, αντίστοιχα μηνύματα στέλνει και η άσκηση «Γαλάζια Πατρίδα» που ξεκίνησε την Τετάρτη και ολοκληρώνεται στις 8 Μάρτη, με μονάδες και μέσα που την καθιστούν - σύμφωνα με την τουρκική πλευρά - τη μεγαλύτερη που έκανε ποτέ η Τουρκία. Καθόλου τυχαία η διεξαγωγή της αφορά και τις «τρεις θάλασσες» (Αιγαίο, Μαύρη Θάλασσα, Ανατολική Μεσόγειος), με σενάρια όπως απόβαση σε εχθρική δύναμη.

Αλλωστε, συνολικά οι πρώτες επίσημες αντιδράσεις για τα ευρήματα στο «οικόπεδο» 10 προμηνύουν νέα όξυνση των επίσημων αλλά και παρασκηνιακών διεργασιών σε βάρος του λαού της Κύπρου και όλης της περιοχής, με αξιοποίηση φυσικά και της λύσης του Κυπριακού.

Εκ μέρους του (κυβερνώντος) κόμματος ΔΗΣΥ, ο βουλευτής Ανδρέας Κυπριανού είπε πως «η συγκεκριμένη ανακάλυψη και ο συγκεκριμένος πλούτος της περιοχής (...) θα λειτουργήσει ως καταλύτης στην προσπάθεια εξεύρεσης δίκαιης βιώσιμης και λειτουργικής λύσης του κυπριακού προβλήματος».

Εκ μέρους του ΔΗΚΟ, ο βουλευτής Μαρίνος Μουσιούττας τόνισε ότι η σημασία της ανακάλυψης είναι μεγάλη «γιατί συνεχίζει η Κύπρος να είναι μέσα στον ενεργειακό χάρτη της περιοχής».

Ο Μορφάκης Σολομωνίδης, στέλεχος της ΕΔΕΚ, μίλησε για τα «πλεονεκτήματα» που ενισχύονται για την κυπριακή πλευρά, ενώ ο εκπρόσωπος της Συμμαχίας Πολιτών, Ανδρέας Αποστόλου, υπογράμμισε ότι πρέπει να συνεχιστεί η υλοποίηση του ενεργειακού προγράμματος «πάντα σε συνεννόηση με τους εταίρους στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και την ΕΕ», χαιρετίζοντας την «προσήλωση της "ExxonMobil"» στην Κύπρο. Ο εκπρόσωπος του εθνικιστικού ΕΛΑΜ, Γεάδης Γεάδη, τόνισε ότι πρώτιστος στόχος πρέπει να είναι η αξιοποίηση των ευρημάτων «με βάση γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά συμφέροντα προς όφελος της Κυπριακής Δημοκρατίας».

ΤΙΡΑΝΑ - ΣΚΟΠΙΑ - ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ.--

Την προώθηση των επόμενων γεωπολιτικών στόχων ΗΠΑ, ΕΕ και ΝΑΤΟ στη «σκακιέρα» των Δυτικών Βαλκανίων προωθούν, ιδιαίτερα εντατικά και αυτό το διάστημα, Αμερικανοί και ευρωενωσιακοί αξιωματούχοι, σε μια προσπάθεια να περιορίσουν τη δράση ανταγωνιστών, όπως της Ρωσίας και της Κίνας πρώτα και κύρια.

Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα στο τελευταίο τριήμερο είχαμε τον Αμερικανό βοηθό υφυπουργό Εξωτερικών Μάθιου Πάλμερ στην Αθήνα, όπου ήταν ιδιαίτερα σαφής για τους απώτερους στόχους της συμφωνίας των Πρεσπών και την πολιτική της Ουάσιγκτον στα Δυτικά Βαλκάνια. Είχαμε επίσης τους Αμερικανούς διπλωμάτες Τζον Ιραθ και Μπρέιντ Μπέρκλεϊ στην Πρίστινα, αλλά και την αντιπροσωπεία ευρωβουλευτών που πραγματοποίησε μέσα στο τελευταίο τριήμερο επαφές με κυβερνητικούς αξιωματούχους και αντιπολιτευόμενους ηγέτες σε Βελιγράδι, Τίρανα και Σκόπια (όπου μεταβαίνουν σήμερα) με ανάλογη ατζέντα.

Στις δηλώσεις που έκανε, μετά τις επαφές του στην Αθήνα, ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών Μάθιου Πάλμερ σε Ελληνες δημοσιογράφους την Τετάρτη, εκθείασε τη σημασία της συμφωνίας των Πρεσπών, εκτιμώντας πως ήταν «το πιο σημαντικό, καθαρά διπλωματικό, επίτευγμα στην περιοχή, από την εποχή της συμφωνίας του Ντέιτον (σ.σ. 1995 που τερμάτισε τις πολεμικές συγκρούσεις στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη)». «Προειδοποίησε» ότι η εφαρμογή της «θα πάρει αρκετό καιρό», πως «δεν θα είναι εύκολη» και πως «θα υπάρχουν προβλήματα και σημεία τριβής σε όλη τη διαδρομή». Και διέκρινε τον «σκοτεινό» ρόλο της Ρωσίας, κατηγορώντας την πως «εξακολουθεί να προσπαθεί να υποσκάψει τη συμφωνία των Πρεσπών» επειδή είναι «αντίθετη στις ρωσικές φιλοδοξίες στην περιοχή».

Και συνέχισε απαντώντας στο αν οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τις αλλαγές συνόρων στα Δυτικά Βαλκάνια με επίκεντρο τις επικείμενες διαπραγματεύσεις Σερβίας - Κοσσυφοπεδίου, ισχυριζόμενος ότι «οι ΗΠΑ δεν υποστηρίζουν την αλλαγή των συνόρων στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων», αφήνοντας ωστόσο ένα τέτοιο ενδεχόμενο «ανοικτό», υπό την προϋπόθεση πως τυχόν αλλαγές ή «οριοθέτηση» συνόρων θα συμπεριλαμβάνονται σε μία «συνολική συμφωνία», και τόνισε ότι «βασική παράμετρος θα ήταν η αμοιβαία αναγνώριση ανάμεσα στη Σερβία και το Κόσοβο».

Το βράδυ της Τετάρτης, οι Αμερικανοί διπλωμάτες Τζον Ιραθ και Μπρέιντ Μπέρκλεϊ συνάντησαν τον πρόεδρο του Κοσσυφοπεδίου Χασίμ Θάτσι (που είναι πρόθυμος για διαπραγματεύσεις με τη Σερβία, στις οποίες θα συμπεριλαμβάνονται και τα σύνορα), τον πρωθυπουργό του προτεκτοράτου Ράμους Χαραντινάι (που αντιτίθεται σφόδρα σε οποιεσδήποτε «ανταλλαγές εδαφών» με τη Σερβία και έχει επιβάλει δασμούς 100% σε προϊόντα από τη Σερβία και την Βοσνία - Ερζεγοβίνη). Πληροφορίες του βαλκανικού πρακτορείου IBΝΑ αναφέρουν πως οι Αμερικανοί απαίτησαν (ξανά...) άμεση άρση των δασμών της κυβέρνησης στη Σερβία, ώστε να διευκολυνθούν η έναρξη διαλόγου Βελιγραδίου - Πρίστινας και η συνέχιση του διαλόγου «ομαλοποίησης» των σχέσεων μεταξύ των δύο πλευρών. Ο Θάτσι φέρεται να συμφωνεί πως οι «κρατικοί θεσμοί» του προτεκτοράτου πρέπει να αναλάβουν συντονισμένη δράση, «ευθυγραμμισμένη» με εκείνη των Αμερικανών «εταίρων» με στόχο τη διατήρηση και την ενίσχυση της στρατηγικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ. Ο Χαραντινάι, από την πλευρά του, που έφυγε πρώτος από τη συνάντηση, επιχείρησε να καθησυχάσει τους Αμερικανούς, λέγοντας πως το προτεκτοράτο θα διατηρήσει τη «στενή φιλία» με τις ΗΠΑ.

Χτες, κλιμάκιο ευρωβουλευτών ολοκλήρωσε τις διήμερες επαφές με κυβέρνηση και αντιπολιτευόμενα κόμματα στην Αλβανία. Αφορμή δίνει η απόφαση της ΕΕ για το εάν θα δώσει «πράσινο φως» για έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και αφετέρου οι εντεινόμενες ενδοαστικές συγκρούσεις κυβέρνησης - αντιπολίτευσης μετά την απόφαση δεκάδων αντιπολιτευόμενων βουλευτών από το Δημοκρατικό Κόμμα του Λουλζίμ Μπασά και του «Σοσιαλιστικού Κινήματος για την Ολοκλήρωση» της Μόνικα Κρεμάδι, για κλιμάκωση των διαδηλώσεων και διαμαρτυριών με αίτημα την παραίτηση του πρωθυπουργού Εντι Ράμα (που τον κατηγορούν για διαφθορά και σχέσεις με το οργανωμένο έγκλημα) και την προκήρυξη νέων εκλογών.

Σε συνέντευξη Τύπου που έδωσαν χτες το πρωί στα Τίρανα οι ευρωβουλευτές, ζήτησαν από την κυβέρνηση Ράμα «να διαπραγματευτεί επειγόντως» με την αντιπολίτευση, ώστε να βρεθεί λύση που θα αποκλιμακώσει την πολιτική ένταση. Ειδικότερα, ο Ρουμάνος ευρωβουλευτής Κρίστιαν Πρέντα εκτίμησε ότι οι πιέσεις διαδηλωτών της αντιπολίτευσης μπορεί να γίνουν αφορμή και «σοβαρή απειλή» για «αποσταθεροποίηση της χώρας». Πρόσθεσε πως το Ευρωκοινοβούλιο στηρίζει τις συνομιλίες κυβέρνησης - αντιπολίτευσης ώστε να έχουν «αποτέλεσμα» πριν τις 19 Ιούνη, οπότε θα αποφασιστεί εάν η Αλβανία (και η Βόρεια Μακεδονία...) θα ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ. Σε σχετικό ρεπορτάζ του αλβανικού τηλεοπτικού δικτύου «Top Channel» επισημαίνεται η «απογοήτευση» που εξέφρασε ο επικεφαλής των ευρωβουλευτών, Εσθονός, Τούνε Κέλαμ, εξαιτίας των «βαθιών αντιθέσεων κυβέρνησης - αντιπολίτευσης». Ο Γερμανός ευρωβουλευτής Κνουτ Φλεκενστάιν, που είχε προχτές αποδοκιμάσει έντονα τη στάση της αντιπολίτευσης στην Αλβανία εκφράζοντας «απογοήτευση», τόνισε πως ακόμη και εάν τα αντιπολιτευόμενα κόμματα έχουν δίκαιο, «το μποϋκοτάζ της βουλής δεν μπορεί να λύσει τίποτε».