ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 1 Μάρτη 2018
Σελ. /24
ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΕΛΤΑ
Αντιμέτωποι με τη στρατηγική της «απελευθέρωσης» και τις δυνάμεις που τη στηρίζουν

Μείωση προσωπικού, μείωση μισθών και εντατικοποίηση της εργασίας φέρνει για τους εργαζόμενους η στρατηγική της «απελευθέρωσης»
Μείωση προσωπικού, μείωση μισθών και εντατικοποίηση της εργασίας φέρνει για τους εργαζόμενους η στρατηγική της «απελευθέρωσης»
Το 2012 ψηφίστηκε ο νόμος 4053 (από την τότε κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ - ΝΔ - ΛΑΟΣ), που «επέτρεψε το πλήρες άνοιγμα της ταχυδρομικής αγοράς στον ανταγωνισμό από την 1η Γενάρη του 2013» («Επισκόπηση Αγορών 2012», Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομειών), ενσωματώνοντας στην ελληνική νομοθεσία την ευρωενωσιακή Οδηγία 2008/6/ΕΚ. Σύμφωνα με την Οδηγία, τα κράτη - μέλη οφείλουν να καταργούν τον αποκλειστικό τομέα και τα ειδικά δικαιώματα που παρείχαν στις κρατικές ταχυδρομικές υπηρεσίες, καθιστώντας τον Φορέα Παροχής Καθολικής Υπηρεσίας (ΦΠΚΥ - στην περίπτωση της Ελλάδας τα ΕΛΤΑ) ισότιμη επιχείρηση με κάθε άλλη επιχείρηση που θέλει να δραστηριοποιηθεί στον κλάδο. Ο νόμος, όπως και η Οδηγία, έρχονται ως απόρροια της στρατηγικής του κεφαλαίου για την «απελευθέρωση» των αγορών, όπως αυτή χαράχτηκε από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ.

Με το νόμο 4053/2012, καθορίστηκε νομικά το καθεστώς που είχε ήδη διαμορφωθεί στην αγορά των ταχυδρομικών υπηρεσιών στη χώρα, με την δραστηριοποίηση ιδιωτικών υπηρεσιών «courier», με ορισμένες από αυτές να κατακτούν ολοένα και μεγαλύτερο κομμάτι από τη συγκεκριμένη «πίτα». Δεύτερον, δημιουργήθηκε το νομικό πλαίσιο που επιτρέπει, ανά πάσα στιγμή, σε κάθε μεγάλο επιχειρηματικό όμιλο να δραστηριοποιηθεί στη συγκεκριμένη αγορά, κάτι που μπορεί να εξασφαλιστεί και μέσω της ιδιωτικοποίησης των ΕΛΤΑ, τα οποία παραμένουν μέχρι τις 31/12/2028 σε καθεστώς ΦΠΚΥ, διατηρούν δηλαδή την υποχρέωση εκτέλεσης ταχυδρομικής υπηρεσίας από και προς οποιοδήποτε σημείο της Επικράτειας «ανεξαρτήτως κόστους». Να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμοστεί η πρόβλεψη του νόμου για χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό μέρους του καθαρού κόστους παροχής της καθολικής υπηρεσίας που επιβαρύνει τον ΦΠΚΥ, δηλαδή τα ΕΛΤΑ.

Χαρακτηριστικά στοιχεία από την πορεία της «απελευθέρωσης»

Εξι σχεδόν χρόνια μετά, στο πλαίσιο της διαδικασίας παραπέρα «απελευθέρωσης» της ταχυδρομικής αγοράς, τα ΕΛΤΑ πέρασαν στην «Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας ΑΕ», δηλαδή στο «υπερταμείο» των ιδιωτικοποιήσεων που δημιούργησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ.

Σε αυτό το πλαίσιο, τα ΕΛΤΑ βρίσκονται σε μια πορεία αναδιάρθρωσης που στόχο έχει τη μετατροπή τους σε μια σύγχρονη καπιταλιστική επιχείρηση με ακόμα πιο φθηνό εργατικό δυναμικό, με μεγαλύτερη εντατικοποίηση και χωρίς δικαιώματα, αλλά και τη δημιουργία χώρου για τη δραστηριοποίηση άλλων κεφαλαίων στον κλάδο.

Ενδεικτικά αναφέρουμε ορισμένα στοιχεία που προκύπτουν από τις ετήσιες εκθέσεις της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, τα οποία χαρακτηρίζουν τη διαδικασία «απελευθέρωσης» της εγχώριας ταχυδρομικής αγοράς. Σύμφωνα με αυτά καταγράφεται:

-- Μείωση του μεριδίου αγοράς των ΕΛΤΑ στο σύνολο του πλήθους αντικειμένων που διακινούνται και στα έσοδα του κλάδου. Συγκεκριμένα, το 2011 το μερίδιο αγοράς των ΕΛΤΑ ήταν 90% του πλήθους αντικειμένων και 58% των εσόδων. Το 2016 έφτασε το 74% του πλήθους αντικειμένων και το 38% των εσόδων. Η μείωση του μεριδίου αγοράς των ΕΛΤΑ συνοδεύτηκε από ανάλογη αύξηση του μεριδίου αγοράς των άλλων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στις ταχυδρομικές υπηρεσίες, πρώτα και κύρια στις ταχυμεταφορές.

-- Μείωση του κύκλου εργασιών των ΕΛΤΑ την περίοδο 2012 - 2016, από τα 401 στα 312 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, αύξηση του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων ταχυμεταφορών από τα 305 στα 348 εκατ. ευρώ.

-- Μείωση του στόλου οχημάτων των ΕΛΤΑ, αύξηση των άλλων επιχειρήσεων. Τα ΕΛΤΑ το 2013 διέθεταν στόλο 2.900 οχημάτων, ενώ το 2016 αυτός μειώθηκε στα 2.440. Την ίδια περίοδο οι άλλες επιχειρήσεις, από ένα στόλο 4.950 οχημάτων το 2013, έφτασαν τα 6.065 οχήματα το 2016.

-- Σε ό,τι αφορά το προσωπικό, τα ΕΛΤΑ το 2010 διέθεταν σχεδόν 11.000 εργαζόμενους μόνιμο προσωπικό και σήμερα διαθέτουν κάτω από 7.000. Παράλληλα, επεκτείνεται το προσωρινά και ελαστικά απασχολούμενο προσωπικό, που το 2016 αριθμούσε περίπου 1.000 άτομα. Τα ΕΛΤΑ από το 2006 και μετά δεν έχουν κάνει προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, παρά τις εκάστοτε εξαγγελίες.

Την ίδια ώρα, στις επιχειρήσεις ταχυμεταφορών το συνολικό προσωπικό, από 7.800 το 2011, έχει φτάσει σχεδόν τους 10.000 εργαζόμενους το 2016. Εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι από το σύνολο των εργαζομένων στις επιχειρήσεις αυτές, περίπου το 10% δουλεύει στις μητρικές εταιρείες και το υπόλοιπο 85 - 90% σε πρακτορεία franchise, κάτω από άθλιες συνθήκες, με μεγάλη εντατικοποίηση, κυριαρχία της προσωρινής απασχόλησης κ.λπ. Στο μεγαλύτερο μέρος τους οι εργαζόμενοι αυτοί δεν καλύπτονται συνδικαλιστικά από τα επιχειρησιακά σωματεία, σε αντίθεση με το κλαδικό Συνδικάτο Εργαζομένων Ταχυδρομείων και Ταχυμεταφορών Αττικής, που δίνει τη μάχη για την οργάνωσή τους και τη διεκδίκηση αιτημάτων που αφορούν μια σειρά εργασιακά δικαιώματα.

Συμφωνία - μνημείο εργατοπατερισμού

Για τους εργαζόμενους στα ΕΛΤΑ, η πορεία «απελευθέρωσης» της ταχυδρομικής αγοράς, επιπλέον της μείωσης του προσωπικού, σημαίνει ακόμα μείωση των μισθών και εντατικοποίηση της εργασίας.

Την πολιτική αυτή στηρίζουν με κάθε μέσο οι δυνάμεις του κυβερνητικού και εργοδοτικού συνδικαλισμού στον κλάδο, γεγονός που επιβεβαιώνεται στο ακέραιο από τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών.

Τον Απρίλη του 2017, η διορισμένη από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ διοίκηση των ΕΛΤΑ εκδήλωσε την πρόθεση να προχωρήσει στη μείωση κατά 30% των προβλεπόμενων οργανικών θέσεων στη διανομή. Στην Αττική, το ΔΣ του Σωματείου Ταχυδρόμων Αθήνας, το μεγαλύτερο σωματείο στα ΕΛΤΑ, αρχικά συγκάλεσε έκτακτη Γενική Συνέλευση, η οποία χαρακτηρίστηκε από μαζική συμμετοχή και πήρε την απόφαση για 24ωρες επαναλαμβανόμενες απεργίες. Μετά την πρώτη μέρα της απεργίας, όμως, και ενώ η συμμετοχή έφτασε το 92%, οι δυνάμεις του κυβερνητικού και εργοδοτικού συνδικαλισμού - ΔΑΚ (προέλευσης ΔΑΚΕ), ΔΑΚΕ και ΠΑΣΚΕ - που έχουν την πλειοψηφία στο ΔΣ του Σωματείου, τα «δίπλωσαν», παρουσιάζοντας ως κατάκτηση ότι τελικά η μείωση θα είναι μόνο 15% στη διανομή!

Τον Ιούλη του 2017, ο εργοδοτικός και κυβερνητικός συνδικαλισμός σε επίπεδο Ομοσπονδίας - ΠΑΣΚΕ και ΠΑΚ (δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ) - υπέγραψε κοινή συμφωνία με τη διοίκηση των ΕΛΤΑ. Η ΔΑΚΕ και η ΔΑΚ, αν και δεν υπέγραψαν τη συμφωνία, τη στηρίζουν στην πράξη. Πρόκειται για μια ακόμα συμφωνία - μνημείο εργατοπατερισμού, που ταυτίζει τα συμφέροντα των εργαζομένων με τα συμφέροντα της καπιταλιστικής επιχείρησης και τους επιβάλλει να βάλουν πλάτη για να γίνουν τα ΕΛΤΑ πιο ανταγωνιστικά.

Χαρακτηριστικά, η κοινή συμφωνία αναφέρει: «Οι εργαζόμενοιείναι αυτοί που θα συμβάλουν, όπως έχουν αποδείξει στο παρελθόν, με το ζήλο, την εργασία τους και τη δέσμευσή τους, στην επίτευξη των στρατηγικών και επιχειρησιακών στόχων του Οργανισμού.Στρατηγικός στόχος και των δύο μερών (σ.σ. της διοίκησης και των εργαζομένων) είναι (...) η επάνοδος του Οργανισμού, με κάθε πρόσφορο μέσο και τρόπο, σε κερδοφορία και αναπτυξιακή πορεία»!

Η συμφωνία προβλέπει μεταξύ άλλων την παραπέρα μείωση των μισθών. Αν και ομολογείται ότι οι εργαζόμενοι έχουν ήδη υποστεί μεγάλες μειώσεις από το 2009 και μετά, προβλέπεται η παραπέρα μείωση του μισθολογικού «κόστους» κατά 14%! Σε αυτό περιλαμβάνεται «η αύξηση του ωραρίου εργασίας κατά είκοσι λεπτά (από 7 ώρες και 40 λεπτά σε 8 ώρες), ο επανακαθορισμός της χιλιομετρικής αποζημίωσης» κ.ά. Παράλληλα συμφώνησαν στη σύνδεση του μισθού με τα κέρδη της επιχείρησης, αναφέροντας ότι «η αποκατάσταση της μείωσης του μισθολογικού κόστους είναι άρρηκτα δεμένη με το ρυθμό ανάπτυξης του Οργανισμού».

Απάντηση η οργάνωση και οι αγώνες των εργαζομένων

Στις εξελίξεις αυτές αντέδρασε η «Αγωνιστική Ενότητα» στο Σωματείο Ταχυδρόμων Αθήνας, προχωρώντας στο μάζεμα υπογραφών για τη σύγκληση έκτακτης Γενικής Συνέλευσης, προκειμένου να ενημερωθούν οι εργαζόμενοι για τη συμφωνία και να πάρουν αποφάσεις για τον τρόπο αντίδρασής τους. Η πρωτοβουλία αυτά βρήκε ανταπόκριση, καθώς μάζεψε πάνω από τον απαιτούμενο από το καταστατικό αριθμό υπογραφών. Ωστόσο, με αυθαίρετες διαδικασίες η πλειοψηφία του ΔΣ του Σωματείου, τμήμα της οποίας υποτίθεται πως ήταν αντίθετο στη συμφωνία, αποφάσισε ότι δεν τηρούνται οι προϋποθέσεις για τη σύγκληση έκτακτης συνέλευσης.

Η στάση συνολικά του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού όχι μόνο διευκόλυνε το πέρασμα των αντεργατικών σχεδιασμών, αλλά προετοίμασε το έδαφος για τις σημερινές εξελίξεις. Συγκεκριμένα, το Γενάρη του 2018, η διοίκηση των ΕΛΤΑ ανακοίνωσε νέα μείωση των οργανικών θέσεων κατά 17% και παράλληλα ένα νέο μοντέλο διανομής, με το οποίο επιχειρεί με λιγότερους υπαλλήλους να καλύψει μεγαλύτερες γεωγραφικές περιοχές ή αλλιώς να αναγκάσει τον εργαζόμενο να αυξήσει τις αποστάσεις που πρέπει να διανύει καθημερινά.

Την επιλογή αυτή η διοίκηση των ΕΛΤΑ τη δικαιολογεί σημειώνοντας: «Είναι η καθοριστική στιγμή για άμεση προσαρμογή μας στο ανταγωνιστικό περιβάλλον που δραστηριοποιούμαστε μέσω του νέου παραγωγικού μοντέλου λειτουργίας». Παραπέρα, προειδοποιεί ότι η απόφαση θα πρέπει να εκτελεστεί χωρίς αντιρρήσεις, διαφορετικά «η άρνηση εκτέλεσης υπηρεσιακού καθήκοντος είναι σοβαρό ατομικό παράπτωμα και όχι συνδικαλιστικό δικαίωμα»!

Η αντίδραση της πλειοψηφίας της Ομοσπονδίας, που εδώ και χρόνια μένει σε καταγγελίες και δεν έχει κηρύξει ούτε μια μέρα πραγματικής απεργίας, ήταν η αναμενόμενη: Δεν πήρε κανένα μέτρο για οργάνωση πραγματικής συλλογικής πάλης, αλλά περιορίστηκε να καλέσει τους εργαζόμενους να αρνηθούν να αναλάβουν τα νέα καθήκοντα που ορίζει το νέο μοντέλο διανομής...

Απέναντι σε αυτήν την κατάσταση, η «Αγωνιστική Ενότητα Ταχυδρόμων» καλεί τους εργαζόμενους να απαντήσουν αγωνιστικά, να βάλουν στο περιθώριο τον κυβερνητικό και εργοδοτικό συνδικαλισμό, να διεκδικήσουν την υπογραφή επιχειρησιακής ΣΣΕ στα ΕΛΤΑ με επιστροφή στα επίπεδα πριν το 2009, υπογραφή εθνικής ΣΣΕ με κατώτατο μισθό 751 ευρώ ως βάση για διαπραγμάτευση περαιτέρω αυξήσεων, καμιά αλλαγή στους τομείς. Αμεση πρόσληψη προσωπικού αορίστου χρόνου, με πλήρη εργασιακά δικαιώματα. Μετατροπή όλων των συμβάσεων ορισμένου χρόνου σε αορίστου, με πλήρη εργασιακά δικαιώματα. Κατάργηση της «ενοικίασης» εργαζομένων και άμεση πρόσληψή τους στα ΕΛΤΑ, κ.ά.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ