Πάγια αξίωση των μεγάλων επιχειρήσεων στο Εμπόριο και όχι μόνο, η οποία υλοποιείται όλο και περισσότερο στην πράξη με τις «πλάτες» όλων των κυβερνήσεων, επιφέροντας δραματικές συνέπειες στους εργαζόμενους και τους αυτοαπασχολούμενους στον κλάδο, αποτελεί η επίθεση στην κυριακάτικη αργία.

Σε αυτήν την επίθεση διαρκείας, μέσα στους τελευταίους μήνες προστέθηκαν μπόλικα νέα επεισόδια:

-- Τον περασμένο Δεκέμβρη, με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης της κυβέρνησης της ΝΔ, ο οποίος «επέκτεινε» προηγούμενη νομοθετική ρύθμιση του ΣΥΡΙΖΑ, άναψε το «πράσινο φως» ώστε να λειτουργεί και το «εκπτωτικό χωριό» στα Σπάτα 32 Κυριακές το χρόνο.

-- Είχε προηγηθεί η ρύθμιση του «αναπτυξιακού» νόμου που κατάργησε την κυριακάτικη αργία για τους εργαζόμενους στα κέντρα διανομής των αλυσίδων σούπερ μάρκετ.

-- Από την αρχή του 2020 η επιχείρηση «Jumbo» προχωρά σε άνοιγμα καταστημάτων της όλες τις Κυριακές, ξεκινώντας από την Πρέβεζα και την Πιερία, αξιοποιώντας τη δυνατότητα που δίνουν οι αντεργατικοί νόμοι και οι σχετικές αποφάσεις των αντιπεριφερειαρχών.

Αυτή η κλιμάκωση της επίθεσης δεν ήρθε από το πουθενά: Τόσο η ΝΔ, στη σημερινή και στις προηγούμενες κυβερνητικές της θητείες, όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση τα προηγούμενα χρόνια, σταθερά και με προσήλωση υπηρέτησαν και υπηρετούν τις απαιτήσεις των επιχειρηματικών ομίλων με αλλεπάλληλους νόμους που διευρύνουν με κάθε τρόπο την «ευελιξία», προωθούν τη διευθέτηση του εργάσιμου χρόνου με βάση τις εκάστοτε ανάγκες της εργοδοσίας, επιβάλλουν εργάσιμη βδομάδα επτά ημερών.

«Θεωρώ ότι το θέμα των Κυριακών έχει ρυθμιστεί ήδη επαρκώς από την προηγούμενη κυβέρνηση», δήλωνε χαρακτηριστικά ο Αδ. Γεωργιάδης στα τέλη Αυγούστου του 2019, αναγνωρίζοντας τη συμβολή του ΣΥΡΙΖΑ στην υπόθεση της «απελευθέρωσης» του ωραρίου. Πάνω σε αυτήν την «επαρκή ρύθμιση» προσθέτει και τη διευθέτηση των... εκκρεμοτήτων που εντοπίζει η μεγαλοεργοδοσία.

Ετσι, η επίθεση στην κυριακάτικη αργία δεν είναι εικόνα από το μέλλον, αλλά μέρος της πραγματικότητας που ήδη αντιμετωπίζουν χιλιάδες εμποροϋπάλληλοι και αυτοαπασχολούμενοι.

Η λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων όλης της χώρας για οκτώ Κυριακές το χρόνο έχει νομοθετηθεί από το 2013, με βάση το νόμο 4177/2013, ξεκινώντας από τις Κυριακές που εντάσσονται σε τέσσερις «εκπτωτικές περιόδους» και στο «εορταστικό ωράριο» των Χριστουγέννων και του Πάσχα.

Ακολούθησε, περίπου ένα χρόνο μετά, Υπουργική Απόφαση η οποία προέβλεπε το άνοιγμα των εμπορικών καταστημάτων και τις 52 Κυριακές του χρόνου - στο όνομα της αυξημένης τουριστικής κίνησης σε μια σειρά από περιοχές, αλλά και τη δυνατότητα να λειτουργούν περισσότερες Κυριακές καταστήματα με απόφαση του αρμόδιου αντιπεριφερειάρχη. Η ρύθμιση, ενταγμένη στις συμφωνίες της τότε κυβέρνησης με την τρόικα, επρόκειτο να επαναξιολογηθεί την άνοιξη του 2015, με στόχο τη γενίκευσή της σε όλη τη χώρα. Ομως, το Συμβούλιο της Επικρατείας ανέστειλε αρχικά την εφαρμογή του μέτρου και στη συνέχεια το έκρινε αντισυνταγματικό.

Ωστόσο, λίγο αργότερα, το 3ο μνημόνιο, που ψηφίστηκε από ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ τον Αύγουστο του 2015, έβαζε μπρος για το ολοκληρωτικό ξήλωμα της κυριακάτικης αργίας, αναφέροντας ότι «οι αρχές θα απελευθερώσουν το κυριακάτικο εμπόριο».

Στη βάση αυτή, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ «απελευθέρωσε» το 2017 τη λειτουργία των καταστημάτων για 32 Κυριακές το χρόνο σε περιοχές που χαρακτηρίζονται «τουριστικές», εντάσσοντας στις περιοχές αυτές το δήμο Αθηναίων, το παραλιακό μέτωπο από τον Πειραιά έως το Σούνιο, περιοχές του Πειραιά, το δήμο Θεσσαλονίκης και την περιοχή γύρω από το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος». Και ο νόμος αυτός προέβλεπε τη δυνατότητα να λειτουργούν τα καταστήματα ακόμα περισσότερες Κυριακές, ακόμα και όλες, με απόφαση του αντιπεριφερειάρχη.

Στο παραπάνω φόντο, αποτελεί πρόκληση και κοροϊδία των εργαζομένων η στάση του ΣΥΡΙΖΑ που καταθέτει, από τη θέση πλέον της αντιπολίτευσης, Ερώτηση στη Βουλή για το άνοιγμα των «Jumbo» τις Κυριακές, όπως και οι δηλώσεις στελεχών του που χρεώνουν στη σημερινή κυβέρνηση «ιδεοληψία» και «εμμονή», επιχειρώντας να εμφανιστούν ως όψιμοι υπερασπιστές της κυριακάτικης αργίας...

Η μετατροπή της Κυριακής σε μια ακόμα εργάσιμη μέρα για χιλιάδες εμποροϋπαλλήλους είναι μέρος της συνολικής επίθεσης που κάνει «λάστιχο» τη δουλειά και τη ζωή τους.

Η δουλειά για όλο και περισσότερες Κυριακές χρόνο με το χρόνο είναι μέτρο που εντάσσεται στο πλαίσιο των εργασιακών ανατροπών που απογειώνουν την «ευελιξία» και διαλύουν τον προγραμματισμό της οικογενειακής και κοινωνικής ζωής των εμποροϋπαλλήλων, γεγονός που δεν μπορεί να «ισοφαριστεί» από κανένα κυλιόμενο ρεπό, όταν και όποτε δίνεται αυτό.

Η κατάσταση που ήδη αντιμετωπίζουν οι εμποροϋπάλληλοι είναι η απόλυτη διάψευση της προπαγάνδας των κυβερνήσεων πως η «απελευθέρωση» του ωραρίου συμβάλλει στη στήριξη της απασχόλησης, στη συνέχιση της εργασίας των εποχικών και στην αύξηση των μισθών των εργαζομένων, προπαγάνδα που πρόσφατα επανέλαβε ο επικεφαλής της «Jumbo».

Το 8ωρο έχει βρεθεί εδώ και χρόνια στο στόχαστρο και το ωρομίσθιο κυριαρχεί. Το 5ήμερο έχει αντικατασταθεί από 6ήμερη εργασία. Η διευθέτηση του χρόνου εργασίας είναι όρος στις ατομικές συμβάσεις που υπογράφουν οι εργαζόμενοι. Το καθημερινό ωράριο διαμορφώνεται ανάλογα με τις ανάγκες της επιχείρησης, οι εβδομαδιαίες ώρες δουλειάς αυξομειώνονται ανάλογα με την εμπορική κίνηση. Το κερασάκι στην τούρτα της απορρύθμισης της ζωής των εμποροϋπαλλήλων βάζει το «σπαστό» ωράριο που συνεπάγεται δουλειά από το άνοιγμα μέχρι το κλείσιμο, με ένα ολιγόωρο διάλειμμα τις μεσημεριανές ώρες.

Η εξαήμερη εργασία, μαζί με την κατάργηση της αργίας της Κυριακής, μπορεί να οδηγήσει τους εμποροϋπαλλήλους σε αδιάκοπη εργασία μέχρι και για 12 συνεχόμενες μέρες, με τη βούλα του νόμου και με βάση τις αποφάσεις του Δικαστηρίου της ΕΕ, καθώς η εργοδοσία έχει το δικαίωμα να δίνει ρεπό στην αρχή της μιας βδομάδας (Δευτέρα) και στο τέλος της επόμενης (Κυριακή).

Στην πράξη τα πράγματα γίνονται ακόμα χειρότερα όσον αφορά τα ρεπό των εργαζομένων, με δεδομένη την κοινή εργοδοτική πρακτική να υπάρχουν «διπλά προγράμματα»: Ενα πλασματικό πρόγραμμα που περιέχει τα προβλεπόμενα ρεπό και το πραγματικό πρόγραμμα με βάση το οποίο δουλεύουν οι εργαζόμενοι, χωρίς τις μέρες ανάπαυσης που δικαιούνται.

Αντίστοιχα, οι αυτοαπασχολούμενοι και μικροί επαγγελματίες στο Εμπόριο καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα στην οικονομική τους ή τη φυσική τους εξόντωση. Την ίδια στιγμή που αναγκάζονται να δουλεύουν νυχθημερόν στο μαγαζί, συμπληρώνοντας 50 και 60 ώρες τη βδομάδα για να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις του ανταγωνισμού, βλέπουν τη μερίδα του λέοντος από τον τζίρο να καταλήγει σε πολυκαταστήματα και μεγάλες αλυσίδες ενώ οι ίδιοι φυτοζωούν.

Τα σταθερά και επιταχυνόμενα βήματα στην κατεύθυνση της κατάργησης της κυριακάτικης αργίας αναδεικνύουν, εκτός από τη στάση των κυβερνήσεων και της Τοπικής Διοίκησης, τις ευθύνες των συνδικαλιστικών δυνάμεων του εργατοπατερισμού που συγκροτούσαν τα προηγούμενα χρόνια την πλειοψηφία στα όργανα του κλάδου αλλά και στην τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση. Πρόκειται για τους ίδιους εργατοπατέρες που σήμερα επιδίδονται σε χαρτοπόλεμο ανακοινώσεων για τις επιχειρήσεις που «σκοτώνουν τις Κυριακές μας», προσπαθώντας μάταια να κρύψουν τον βρώμικο ρόλο που έχουν παίξει.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η ηγεσία της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Υπαλλήλων (ΟΙΥΕ) στην προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, μαζί με τις ηγεσίες ΕΣΕΕ - ΓΣΕΒΕΕ, υιοθετούσε τη θέση πως η καθολική «απελευθέρωση» της Κυριακής αργίας... «πλήττει τον ανταγωνισμό, τον οποίο προστατεύουν τόσο το Σύνταγμα όσο και οι διεθνείς συμβάσεις»!

Απέναντι στη στρατηγική επίθεση του κεφαλαίου, της ΕΕ και των κομμάτων τους στο σταθερό ημερήσιο χρόνο εργασίας και στην αργία της Κυριακής καλλιεργούσε αυταπάτες, κλίμα εφησυχασμού και αναμονής, ζητώντας από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να τηρήσει τις «δεσμεύσεις της για την κατάργηση της κυριακάτικης λειτουργίας των καταστημάτων»...

Οταν τα νέα μέτρα ενάντια στην κυριακάτικη αργία βγήκαν τελικά στη φόρα, οι συνδικαλιστές της διαμαρτύρονταν ότι αυτά δρομολογούνταν «χωρίς καμία διαβούλευση με τους εργαζόμενους και τις οργανώσεις των εμπόρων», προκήρυσσαν απεργίες χωρίς κανένα μέτρο για την προετοιμασία τους και όριζαν συγκεντρώσεις στις οποίες δεν εμφανίζονταν ούτε οι ίδιοι.

Μέτωπο στην πολιτική των κυβερνήσεων, των μεγαλοεργοδοτών και των «συνδικαλιστικών» τους στηριγμάτων έχουν δεκάδες κλαδικά και επιχειρησιακά σωματεία που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ.

Με τη δράση τους αναδεικνύουν τα νέα χτυπήματα που προσθέτει κάθε κυβέρνηση στο «έργο» των προκατόχων της και την ταξική τους στόχευση, καλούν τους εργαζόμενους σε αγώνα για να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους και να διεκδικήσουν μαζί με τους αυτοαπασχολούμενους νομοθετική κατοχύρωση της κυριακάτικης αργίας. Οργανώνουν την πάλη και τη διεκδίκηση για σύγχρονους όρους δουλειάς και δικαιώματα, ενάντια στη «δίκαιη» και «βιώσιμη» ανάπτυξη που επιτάσσει μεταξύ άλλων χτυπημάτων την πλήρη «απελευθέρωση» του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων και την οριστική κατάργηση της κυριακάτικης αργίας.