Υπερίσχυση των επιχειρησιακών συμβάσεων, αύξηση των ομαδικών απολύσεων, ανατροπές στο συνδικαλιστικό νόμο, απογύμνωση του κατώτερου μισθού από την προϋπηρεσία και καθορισμό του από την εκάστοτε κυβέρνηση, είναι τα θέματα που θέτουν οι «θεσμοί» (Κομισιόν, ΕΚΤ, ΔΝΤ, ESM) στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης για τα Εργασιακά.

Αυτό προκύπτει από την τριμηνιαία Εκθεση του Γραφείου του Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, που δόθηκε στη δημοσιότητα και αφορά στην τήρηση των δημοσιονομικών στόχων της ελληνικής οικονομίας, όπως τίθενται από τον κρατικό προϋπολογισμό και τα Μεσοπρόθεσμα Δημοσιονομικά Πλαίσια Στρατηγικής.

Ανάμεσα σε άλλα, η έκθεση καταγράφει το «άτυπο διαπραγματευτικό πλαίσιο των θεσμών για τη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας», με την επισήμανση ότι αυτό το κείμενο κατατέθηκε στο Γιούρογκρουπ τον περασμένο Ιούνη (Background Note, Select Labor Market reforms in Greece: Rationale and Future Considerations, Ιούνιος 2016) και περιλαμβάνει τις βασικές θέσεις των «θεσμών» για τη μεταρρύθμιση στα Εργασιακά.

Η έκθεση των «θεσμών», μετά την πρώτη αξιολόγηση για τη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας, αναφέρεται στα εξής ζητήματα:

• «Οι θεσμοί υποστηρίζουν την επέκταση του πεδίου των επιχειρησιακών συμβάσεων (μισθοί και απασχόληση) διότι βοηθούν τις επιχειρήσεις να προσαρμοστούν σε περιόδους οικονομικής δυσχέρειας ή προσαρμογής. Η μεταρρύθμιση των συλλογικών διαπραγματεύσεων συμβάλλει, σύμφωνα με τους θεσμούς, στην ευελιξία των επιχειρήσεων προκειμένου να προσαρμόσουν το εργασιακό κόστος μέσω των τιμών και όχι μέσω των απολύσεων».

Γίνεται φανερό ότι οι «θεσμοί» είναι υπέρ της υπερίσχυσης των επιχειρησιακών συμβάσεων σε βάρος των κλαδικών και μάλιστα με το επιχείρημα της παραπέρα μείωσης του λεγόμενου «κόστους εργασίας». Οσο για το πρόσχημα ότι αυτό πρέπει να γίνεται για να μην προσφεύγουν σε απολύσεις, ο ισχυρισμός καταρρίπτεται, αφού στη συνέχεια ζητάνε και αύξηση του ποσοστού των ομαδικών απολύσεων!

• «Στην περίπτωση που οι διαπραγματεύσεις αποτυγχάνουν, θα πρέπει να υπάρχει δυνατότητα προσφυγής τόσο των εργοδοτών όσο και των εργαζομένων. Σε κάθε περίπτωση, κατά τη διαδικασία της διαιτησίας θα λαμβάνονται υπόψιν οικονομικά κριτήρια που αφορούν στην εκάστοτε επιχείρηση, αλλά και τη γενικότερη κατάσταση που επικρατεί στον κλάδο των επιχειρήσεων, που συμμετέχουν στην διαδικασία διαιτησίας. Η δυνατότητα μονομερούς προσφυγής, σύμφωνα με τους θεσμούς, θα συνεχίζει να υφίσταται».

Αν και τυπικά οι «θεσμοί» τάσσονται υπέρ της δυνατότητας μονομερούς προσφυγής στον ΟΜΕΔ από τα συνδικάτα, η δυνατότητα αυτή υποσκάπτεται και λειτουργεί υπέρ των επιχειρήσεων και όχι των εργαζομένων, αφού συνολικά ο ρόλος της Διαιτησίας τίθενται σε αυστηρά όρια και σε κάθε περίπτωση παίρνοντας υπόψη την οικονομική κατάσταση της κάθε επιχείρησης, όπως βέβαια και του κλάδου. Αποκαλυπτικές ως προς αυτό είναι οι αποφάσεις που έχει πάρει έως τώρα ο ΟΜΕΔ για ορισμένες κλαδικές συμβάσεις που έφτασαν στη Διαιτησία.

• «Ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα ήταν προϊόν διμερούς διαπραγμάτευσης μεταξύ των κοινωνικών εταίρων. Εφεξής όμως θα αποφασίζεται από το κράτος και από το 2017 και μετέπειτα θα αποτελεί ένα μοναδικό ποσό αναφοράς, χωρίς να περιλαμβάνει τα επιδόματα ωρίμανσης. Ο κατώτατος μισθός θα πρέπει να αναπροσαρμόζεται έτσι ώστε να συμβάλει στην αύξηση της απασχόλησης και στη μείωση της ανεργίας, ενισχύοντας ταυτόχρονα την αύξηση της ανταγωνιστικότητας».

Οι «θεσμοί», και όχι μόνο το ΔΝΤ, επιμένουν στη θέση όχι μόνο να αποφασίζει το κράτος για τον καθορισμό του κατώτερου μισθού, όπως προβλέπει σήμερα η νομοθεσία, αλλά και ότι αυτός θα καθορίζεται λαμβάνοντας υπόψη την ανταγωνιστικότητα. Μάλιστα, θεωρούν ότι αυτός ο μισθός δεν θα περιλαμβάνει την προϋπηρεσία του κάθε εργαζόμενου (τριετίες, επιδόματα), όπως επίσης προβλέπεται από τον ισχύοντα νόμο.

• «Ως προς τις ομαδικές απολύσεις, οι θεσμοί κρίνουν απαραίτητη την κατάργηση των περιορισμών και την αύξηση του ποσοστού του ορίου των απολύσεων από 5% σε 10%. Με αυτή την πρακτική μειώνονται οι κίνδυνοι μαζικής ανεργίας, όπως συνέβη στις επιχειρήσεις "Ηλεκτρονική", "Softex" και "Sprider", όπου εκατοντάδες εργαζόμενοι έχασαν την εργασία τους».

Οι «θεσμοί», εκφράζουν τις απαιτήσεις των βιομηχάνων για διπλασιασμό του ποσοστού των ομαδικών απολύσεων στις μεγάλες επιχειρήσεις (άνω των 150 εργαζομένων) από το 5% στο 10%, αλλά και την κατάργηση κάθε περιορισμού, υπονοώντας προφανώς και το ζήτημα της διοικητικής έγκρισης για απολύσεις πέραν των νομοθετημένων ορίων, για το οποίο ήδη η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι θα συμμορφωθεί στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.

Μάλιστα, η συγκεκριμένη μεθόδευση συνοδεύεται από το επιχείρημα ότι με την παραπέρα απελευθέρωση των απολύσεων θα προστατευθούν οι θέσεις εργασίας (!), αφού μια επιχείρηση θα αναδιαρθρώνεται αντί να οδηγηθεί σε κλείσιμο και άρα σε απόλυση όλου του προσωπικού. Πρόκειται για επιχείρημα που καταρρίπτεται από την ίδια την πείρα των εργαζομένων στις επιχειρήσεις που έκλεισαν κάτω από το βάρος του ανταγωνισμού, έχοντας δοκιμάσει προηγουμένως στις πλάτες τους όλο το αντεργατικό οπλοστάσιο με το οποίο το κράτος εφοδίασε τους εργοδότες.

• «Για το συνδικαλιστικό νόμο, οι θεσμοί υποστηρίζουν ότι δεν έχουν πραγματοποιηθεί αλλαγές στη δομή και την οργάνωση των συνδικάτων, στην εξασφάλιση της εκπροσώπησης όλων των εργαζομένων, καθώς και την εφαρμογή της "ανταπεργίας" (lock out). Τέλος, επισημαίνουν ότι θα ήταν χρήσιμη η δημιουργία μιας πλατφόρμας ηλεκτρονικής καταγραφής των μελών των συνδικάτων που θα μείωνε τη γραφειοκρατία και θα καταπολεμούσε πρακτικές εκμετάλλευσης».

Και εδώ οι «θεσμοί» επανέρχονται στις βασικές θέσεις του μνημονίου και ζητάνε μεγάλες ανατροπές ενάντια στη συνδικαλιστική δράση, αλλά και στη δομή του συνδικαλιστικού κινήματος. Οσο για την ηλεκτρονική καταγραφή των μελών των συνδικάτων, πέρα από πρακτικές φακελώματος, παραπέμπει και σε προετοιμασία για αλλαγή του νόμου για την απεργία, όπου θα απαιτείται πλέον η απόλυτη πλειοψηφία των εργαζομένων για την κήρυξή της.

• «Οι κύριοι στόχοι της μεταρρύθμισης είναι η δημιουργία κινήτρων για προσλήψεις, η διευθέτηση του χρόνου εργασίας, η μείωση του μη μισθολογικού κόστους μέσω της καταπολέμησης της αδήλωτης απασχόλησης, αλλά και της ενίσχυσης των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης, έτσι ώστε να ενσωματωθούν οι άνεργοι στην αγορά εργασίας, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο την απασχολησιμότητα».

Οι «θεσμοί», το κουαρτέτο, με πρόσχημα την ανεργία, βάζουν και θέμα διευθέτησης του χρόνου εργασίας και την επέκταση των λεγόμενων «ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης», δηλαδή των κάθε είδους προγραμμάτων που διευρύνουν την ευελιξία και ενισχύουν τις επιχειρήσεις σε βάρος της προστασίας των ανέργων.