Associated Press

Σημείο σύγκλισης όλων των μειγμάτων διαχείρισης η συνέχιση των αντεργατικών «μεταρρυθμίσεων» για τη στήριξη της ανταγωνιστικότητας των ευρωενωσιακών μονοπωλίων

Για την εκλογή του προέδρου της Κομισιόν, Ζ. Κ. Γιούνκερ, και το διορισμό των μελών της, προηγήθηκε σκληρό ενδοαστικό παζάρι μεταξύ των κυβερνήσεων, ιδίως των ισχυρότερων κρατών - μελών της ΕΕ, για το ποια χώρα θα πάρει τη θέση και τις αρμοδιότητες ποιου επιτρόπου, προκειμένου να εξυπηρετήσει από καλύτερα πόστα τα συμφέροντα των μονοπωλίων της.

Η θητεία της νέας Κομισιόν ξεκινά εν μέσω διαπιστώσεων, όπως αυτές που έκανε την προηγούμενη Πέμπτη, από τις Βρυξέλλες, ο απερχόμενος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χ. Β. Ρομπάι: «Είμαστε κοντά σε μια πρωτοφανή στασιμότητα του ονομαστικού ΑΕΠ στη ζώνη του ευρώ (...) Ο επίμονα χαμηλός πληθωρισμός σε ένα πλαίσιο συνολικά υψηλού ιδιωτικού και δημόσιου χρέους εμποδίζει την ανάπτυξη για διάφορους λόγους. Αυξάνει τα επιτόκια και το βάρος του χρέους, δεδομένου ότι η πραγματική αξία του χρέους ανεβαίνει. Επίσης, καθιστά ακόμη πιο δύσκολη την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας των τιμών για τις χώρες που την έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Η οικονομική ανάπτυξη αναστέλλεται επίσης από την έλλειψη εσωτερικής ζήτησης, την έλλειψη πιστώσεων σε ορισμένα κράτη - μέλη της ΕΕ, την ασθενέστερη ανάπτυξη στις μεγάλες αναδυόμενες οικονομίες και την αβεβαιότητα που συνδέεται με γεωπολιτικούς κινδύνους, όπως το Ιράκ, τη Συρία, την Ουκρανία και τις κυρώσεις στη Ρωσία».

Ξεκινά, εξάλλου, εν μέσω προσπαθειών των ισχυρότερων κρατών, κυρίως Γερμανίας και Γαλλίας, να καταλήξουν σε ένα συμβιβασμό για επιμερισμό ζημιών και κερδών, σε συμφωνία στο μείγμα της αντιλαϊκής διαχείρισης για την επόμενη φάση, που θα εμπεριέχει τόσο την τόνωση των επενδύσεων με νέα κονδύλια στήριξης των επιχειρηματικών ομίλων, όσο και τη συνέχιση με αμείωτη ένταση της αντιλαϊκής πολιτικής για τη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας και της κερδοφορίας των ευρωενωσιακών μονοπωλίων.

Ειδικότερα, το μείγμα που κερδίζει έδαφος στην παρούσα φάση προβλέπει μεταξύ άλλων την ενεργοποίηση του λεγόμενου «πακέτου Γιούνκερ», για πρόσθετες επενδύσεις με κονδύλια «από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές», ύψους 300 δισ. ευρώ την περίοδο 2015 - 2017, σε συνδυασμό με τη «χαλάρωση» της νομισματικής πολιτικής στην Ευρωζώνη, προκειμένου να διοχετευθούν φρέσκα κεφάλαια στα ευρωενωσιακά μονοπώλια.

Κεντρικό ζητούμενο η διασφάλιση των νέων κερδοφόρων επενδύσεων του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, προκειμένου να διαμορφωθούν συνθήκες σταθεροποίησης και ανάκαμψης της μάζας της κερδοφορίας του, ενώ επιβεβαιώνεται ότι τα μονοπώλια δεν είναι σε θέση να κάνουν ούτε βήμα μπροστά χωρίς την «ομπρέλα» προστασίας και ενίσχυσης από τις εθνικές κυβερνήσεις και συνολικά την ΕΕ.

Ταυτόχρονα, η διαδικασία στήριξης της καπιταλιστικής ανάκαμψης προϋποθέτει μπαράζ νέων αντεργατικών αναδιαρθρώσεων, μεγάλες «εξοικονομήσεις» στην κλίμακα της παραγωγής, τη διαμόρφωση ακόμη μεγαλύτερων επιχειρηματικών σχηματισμών στους νευραλγικούς κλάδους της οικονομίας. Και αυτό γιατί μόνο έτσι τα λιμνάζοντα και υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια θα μπορέσουν να διοχετευθούν σε επενδύσεις τέτοιες που να διασφαλίζουν κέρδη στα μονοπώλια.

Βέβαια, και αυτή η εξαγγελία για τα 300 δισ. ευρώ είναι, λίγο - πολύ, στον «αέρα» ή η μόνη «πηγή» θα είναι τελικά το δημόσιο ταμείο. Αλλωστε, όπως είπε σε δηλώσεις της με το πέρας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, την προπερασμένη Παρασκευή, η Γερμανίδα καγκελάριος, Α. Μέρκελ, δεν έχει ξεκαθαριστεί ακόμα από πού θα έρθουν τα λεφτά «αλλά σίγουρα η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) θα παίξει ένα ρόλο».

Η καγκελάριος υπογράμμισε, εξάλλου, ότι πρέπει να καθοριστούν επακριβώς πού θα «επενδυθούν» αυτά τα χρήματα, αναφέροντας η ίδια μια σειρά από κλάδους που προφανώς ενδιαφέρουν τα γερμανικά μονοπώλια: Ψηφιακή οικονομία, υποδομές, Εκπαίδευση. Εστειλε δε το μήνυμα ότι «η Γερμανία θα παίξει ρόλο σε αυτόν το διάλογο».

Σημειώστε ότι διόλου τυχαία, το Βερολίνο πέτυχε ο Γερμανός επίτροπος Γκίντερ Ετινγκερ να αναλάβει στο πλαίσιο της νέας Κομισιόν το χαρτοφυλάκιο της Ψηφιακής Οικονομίας. Στην απερχόμενη είχε την αρμοδιότητα για θέματα Ενέργειας.

Η Ενέργεια είναι ένα ακόμα ζήτημα που θα απασχολήσει έντονα τη νέα Κομισιόν. Η ΕΕ πάσχει από έλλειψη δικών της ενεργειακών πόρων σε σχέση με τις ανάγκες των μονοπωλίων της, γεγονός που τη φέρνει σε μειονεκτική θέση συγκριτικά με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα στο μεταξύ τους ανταγωνισμό. Εξ ου και βασικοί στόχοι της ΕΕ είναι η αύξηση του μεριδίου των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα της ΕΕ, η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας, η αύξηση των ενεργειακών διασυνδέσεων, η βαθύτερη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της ΕΕ. Ολα αυτά με άξονα τη διασφάλιση του απρόσκοπτου ανεφοδιασμού με φτηνό καύσιμο για τα ευρωενωσιακά μονοπώλια.

Τέλος, βασικό αντικείμενο της νέας Κομισιόν θα είναι και οι διαπραγματεύσεις για τη Συμφωνία Διατλαντικής Εμπορικής και Επενδυτικής Συνεργασίας (Transatlantic Trade and Investment Partnership - ΤΤΙΡ), τους όρους της οποίας παζαρεύει η ΕΕ με τις ΗΠΑ.

Θυμίζουμε ότι Ελληνας επίτροπος, με αρμοδιότητα τα χαρτοφυλάκια Μετανάστευσης, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ευρωπαϊκής Ιθαγένειας, ορίστηκε ο Δ. Αβραμόπουλος.

Από την πλευρά του, ο Κύπριος επίτροπος Χρ. Στυλιανίδης ανέλαβε τις αρμοδιότητες Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Διαχείρισης Κρίσεων, ενώ επιπλέον στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της προηγούμενης βδομάδας ορίστηκε και «συντονιστής» της ΕΕ στο ζήτημα της αντιμετώπισης του ιού «Εμπολα».

Η διαμόρφωση του προϋπολογισμού της ΕΕ, σε συνδυασμό και με τις νέες κόντρες που εκδηλώνονται ανάμεσα στις κυβερνήσεις σχετικά με το ύψος των εθνικών συνδρομών, ήταν στη ατζέντα της διήμερης άτυπης Συνόδου των υπουργών Οικονομικών της λυκοσυμμαχίας, που ολοκληρώθηκε χτες στη Βενετία. Τα ζητήματα αυτά θα βρεθούν στο «τραπέζι» και του συμβουλίου ΕΚΟΦΙΝ, στις 14 Νοέμβρη στις Βρυξέλλες.

Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρα, ο οποίος εκπροσώπησε την κυβέρνηση, το κύριο ζήτημα είναι η ανεπάρκεια των πιστώσεων για την εκτέλεση του προϋπολογισμού για το 2014, καθώς και των απλήρωτων υποχρεώσεων για το 2013. Η ελληνική κυβέρνηση συντάχθηκε με τη θέση της Κομισιόν τόσο για την εφαρμογή «συμπληρωματικών» προϋπολογισμών για το 2014, όσο και με το σχέδιο διόρθωσης για το 2015. Πρόκειται για ζητήματα που σχετίζονται με τις αντιθέσεις γύρω από τα ευρωενωσιακά κονδύλια, τα οποία θα κατανεμηθούν στα κράτη - μέλη, για την ενίσχυση των επιχειρηματικών ομίλων.

Σε ό,τι αφορά τη διαπάλη για τις εθνικές συνδρομές, ο Χ. Σταϊκούρας σημείωσε ότι το ζήτημα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί «με περαιτέρω αξιολόγηση σε τεχνικό επίπεδο και διαβουλεύσεις σε πολιτικό επίπεδο», σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανόνες και «εξετάζοντας εναλλακτικούς τρόπους καταβολής της συνεισφοράς».

Κεντρικό ζήτημα της διαπάλης είναι η επιπλέον συνεισφορά ύψους 2,1 δισ. ευρώ που προκύπτει για τη Βρετανία, μετά την αναθεώρηση των ΑΕΠ των κρατών - μελών από τη Γιούροστατ. Επιπλέον ποσά καλούνται να συνεισφέρουν και η Ολλανδία (642,7 εκατ.), η Ιταλία (340,1 εκατ.), η Ελλάδα (89,4 εκατ.), η Κύπρος (42,4 εκατ.) κ.ά.

Αντίθετα, σημαντικές επιστροφές προβλέπονται σε Γαλλία (1 δισ.), Γερμανία (779,2 εκατ.), Πολωνία (316,7 εκατ.).

Παράλληλα, αναθερμαίνεται και η συζήτηση γύρω από τα μέτρα περαιτέρω «χαλάρωσης» της νομισματικής πολιτικής στην Ευρωζώνη, με στόχο την καπιταλιστική ανάκαμψη. Σε χτεσινές δηλώσεις του, ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Αυστρίας, Ε. Νοβότνι, δεν απέκλεισε μέτρα «ποσοτικής χαλάρωσης» (όπως αγορές εταιρικών ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα), αντίστοιχα με αυτά που εφάρμοζε μέχρι πρόσφατα η αμερικανική κεντρική τράπεζα. Ο συγκεκριμένος τραπεζίτης, μέχρι πρόσφατα, εμφανιζόταν αντίθετος σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Να σημειωθεί ότι ο επίσημος πληθωρισμός στην Ευρωζώνη ανέκαμψε τον Οκτώβρη στο 0,4%, από 0,3% το Σεπτέμβρη, σύμφωνα με την πρώτη εκτίμηση της Γιούροστατ.

Την ίδια ώρα, ο κεντρικός τραπεζίτης της Ιταλίας, Ι. Βίσκο, έκανε λόγο για επιδείνωση των μακροοικονομικών προοπτικών, οι οποίες οδήγησαν σε επιστροφή της αστάθειας στις αγορές.