Οι εξελίξεις στη γειτονική Ιταλία με τη νέα κυβερνητική κρίση είναι ιδιαίτερα διδακτικές. H λεγόμενη κεντροαριστερά της κυβέρνησης Πρόντι, όπου συμμετείχαν και οι «αριστερές» δυνάμεις της χώρας, οδηγήθηκε σε παραίτηση, μετά την αποχώρηση ενός μικρού κόμματος - συνεταίρου. Πρέπει να θυμηθούμε ότι το εγχείρημα αυτό είχε παρουσιαστεί ως η μεγάλη διέξοδος για τις λαϊκές δυνάμεις προκειμένου «να ηττηθεί η "δεξιά" του Μπερλουσκόνι». Και μάλιστα χρησιμοποιήθηκε ως παράδειγμα και πανηγυρίστηκε και στην Ελλάδα από διάφορες οπορτουνιστικές διαχειριστικές δυνάμεις.

Για το λαϊκό κίνημα είναι ελάχιστα σημαντικό, αν λόγω διαφωνιών στη διαχείριση και στη μοιρασιά οι συνέταιροι «τα έσπασαν». Το κυριότερο που κρίνει την όποια κυβέρνηση, σε όποια χώρα, είναι η πολιτική γραμμή που ακολουθεί. Για παράδειγμα, δεν μπορεί να εμφανίζεται προοδευτικό μέτρο η απόσυρση των ιταλικών στρατευμάτων από το Ιράκ όταν αυτά παραμένουν στο Αφγανιστάν και συμμετέχουν και σε άλλες επεμβάσεις. Δεν μπορεί, επίσης, να παρουσιάζεται ως προοδευτισμός το γεγονός ότι κλήθηκαν οι Ιταλοί εργαζόμενοι (με τη συνενοχή των συμβιβασμένων συνδικαλιστικών ηγεσιών) να ψηφίσουν σε δημοψήφισμα ποιες εργατικές κατακτήσεις θα περικοπούν. Η «κεντροαριστερή» διαχείριση, όπως εκφράζεται στην Ιταλία, είναι η «άλλη πλευρά του νομίσματος» της πολιτικής που εξυπηρετεί τα συμφέροντα του κεφαλαίου. Και η «κεντροαριστερά» του Πρόντι, με τη συμμετοχή και της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης, φαίνεται να δούλεψε καλά για την κυρίαρχη τάξη.

Ο διπολισμός - στην Ιταλία έχει προ πολλού δοκιμαστεί - και ο δικομματισμός - τον γνωρίζουμε στη χώρα μας - δεν οδηγούν σε φιλολαϊκές λύσεις για έναν και κύριο λόγο: Και οι δύο εξυπηρετούν τη στρατηγική του κεφαλαίου, εφαρμόζουν πολιτική υπέρ της «ανταγωνιστικότητας της οικονομίας», «της κοινωνικής συναίνεσης ώστε όλοι να είναι κερδισμένοι». Ωστόσο, στην κοινωνία της ταξικής καταπίεσης και εκμετάλλευσης, αυτό απλά δεν μπορεί να υπάρξει. Για να είναι κερδισμένο το κεφάλαιο πρέπει να υπάρχουν χαμένοι. Και αυτοί είναι οι πολλοί, η εργατική τάξη, τα λαϊκά στρώματα, δηλαδή οι πραγματικοί παραγωγοί του πλούτου που καρπώνονται οι λίγοι κεφαλαιοκράτες. Και αυτό ισχύει στην Ιταλία, στην Ελλάδα και σε όλον τον καπιταλιστικό κόσμο. Φιλολαϊκή και προοδευτική κυβέρνηση δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς ρήξη με τη στρατηγική του κεφαλαίου, σε όλα τα επίπεδα.

Μόνο η γραμμή της σύγκρουσης και ανατροπής του καπιταλισμού μπορεί να είναι η πραγματική εναλλακτική λύση για τους εργαζόμενους. Οσο το εργατικό λαϊκό κίνημα χάνει από μπροστά του (και αυτό δυστυχώς δείχνει το παράδειγμα της Ιταλίας) αυτή την προοπτική, και εγκλωβίζεται στα πλαίσια της διαχείρισης του συστήματος, της ταξικής συνεργασίας και, τελικά, της υποταγής θα παίζει το ρόλο του νεροκουβαλητή του συστήματος. Στο βαθμό που η πρωτοπορία αυτού του κινήματος - που πρέπει να είναι οι κομμουνιστές - δε βοηθά να απεγκλωβίζονται λαϊκές μάζες, να κερδίζονται λαϊκές συνειδήσεις στο δρόμο της ανατροπής, θα καταντάει σοσιαλδημοκρατία, άρα υπηρέτης του συστήματος εκμετάλλευσης και θα χρησιμοποιείται ως ανάχωμα στη ριζοσπαστικοποίηση νέων δυνάμεων. Το πραγματικό δίλημμα για το λαό είναι ενσωμάτωση ή ρήξη με τα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό. Οι κομμουνιστές διαλέγουμε ασυμβίβαστα το δεύτερο και πάνω σε αυτό χτίζουμε τη λαϊκή συμμαχία στην προοπτική της λαϊκής εξουσίας.