Πέμπτη 3 Αυγούστου 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
ΤΗΛΕ ...ΠΑΘΗ

ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ
Αντεκδικητικά

Στις αρχές του 1960 με την αδελφή μου Σούλα πήγαμε στην Κρήτη για να τη δούμε, αν ήταν δυνατό, σε όλο το μήκος και το εύρος της. Οδηγούσε από τον ένα νομό στον άλλο, από τη μια πόλη στην άλλη, από τη μια πλαγιά στην άλλη, αν και πολλοί δρόμοι ήταν τρομερά επικίνδυνοι, όπως εκείνος που πήραμε για τα Σφακιά που τον έφτιαχναν τότε. Πηγαίναμε και σε ξωκλήσια. Στα περισσότερα οι τοίχοι ήταν γυμνοί. Σ' ένα από αυτά είδα μια εικόνα, μάλλον αντίγραφο σε χαρτί ήταν, που μου άρεσε.

«Να την πάρω;» είπα στην αδελφή μου. «Σ' έχουν προλάβει οι Γερμανοί», μου απάντησε. Αυτό έγινε το σύνθημά μας. Οπου συναντούσαμε Γερμανούς τουρίστες μεγαλύτερους από εμάς, λέγαμε:

-- Οι στρατιώτες της Βέρμαχτ με άλλο ένδυμα.

Αν ήταν νεότεροί μας, αλλάζαμε τα λόγια μας:

-- Τα παιδιά των φασιστών- ναζιστών ήρθαν να πάρουν ό,τι δεν πήραν οι πατεράδες τους.

Μπορεί και να ήμασταν άδικες.

Στο δρόμο μας για το Ψυχρό, περάσαμε από ένα μικρό χωριό. Ενα ζευγάρι ηλικιωμένων Κρητικών έκοβε σύκα από τη συκιά τους, σταφύλια από την κληματαριά τους και τα έδινε σ' ένα νεαρό ζευγάρι Γερμανών, τους γέμιζε και τα παγούρια τους. Με νοήματα τους έδιναν να καταλάβουν ότι μπορούσαν να κοιμηθούν στο χαγιάτι τους.

-- Καλά, είπα στην αδελφή μου, δεν έχουν συμπληρωθεί ούτε είκοσι χρόνια από τότε που οι Γερμανοί κατέλαβαν την Κρήτη και οι Κρητικοί το ξέχασαν και τους ταΐζουν και τους ποτίζουν;

-- Ζητάς εκδίκηση; με ρώτησε η Σούλα.

Εμεινα σιωπηλή μέχρι που ανεβήκαμε στην κορυφή του Ψυχρού να δούμε τον τόπο που γεννήθηκε ο Δίας, ή δε θυμάμαι σωστά; Στάθηκα σ' ένα σημείο, έβαλα το χέρι αντήλιο και κοίταζα πέρα τον κάμπο του Λασιθίου.

-- Τι κοιτάς; με ρώτησε πάλι η αδελφή μου.

-- Τα αλεξίπτωτα, της απάντησα χωρίς να γυρίσω το κεφάλι.

-- Ποια αλεξίπτωτα;

Η αδελφή μου είναι αρκετά έξυπνη για να μου έχει κάνει μια τέτοια ερώτηση. Απλά, ήθελε να με συνεφέρει, να πιάσουμε κουβέντα για άλλα. Αυτός ο άδικος και βάρβαρος πόλεμος σε βάρος του Λιβάνου ή της Παλαιστίνης ή όπου μπορεί να έχει επεκταθεί αύριο ή μεθαύριο ή την άλλη βδομάδα, με προβληματίζει -πέρα από το ότι με έχει καταθλίψει - γιατί συνοδεύεται κι απ' το αίσθημα της αντεκδίκησης, είτε αυθόρμητα, είτε όχι.

Μέχρι πριν από μερικά χρόνια η δράση των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ που είχε βγει σ' ένα κυνηγητό ναζιστών, υπεύθυνων για το «Ολοκαύτωμα των Εβραίων» στη Γερμανία ή αλλού, θεωρούνταν και πιθανόν να ήταν δικαιολογημένη. Ωστόσο, μέσα σε αυτή την προσπάθεια να τιμωρηθούν οι εγκληματίες πολέμου υπήρχε και αυτή η ιδέα της αντεκδίκησης του «οδόντα αντί οδόντος» και «οφθαλμόν αντί οφθαλμού». Βέβαια, δεν είναι τόσο απλό. Αλλά έστω.


Ιωάννα ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ