Τα στοιχεία που έφερε χτες στη δημοσιότητα ο «Ριζοσπάστης» σχετικά με τον κίνδυνο που υπάρχει σε αρκετά σχολεία περιοχών της Αττικής, μετά το σεισμό της 19ης Ιούλη, λίγο πριν από την έναρξη της σχολικής χρονιάς, είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Το θέμα αυτό δεν είναι βέβαια σημερινό. Δεν προέκυψε από το σεισμό του Ιούλη, παρά το γεγονός ότι σε περιοχές όπως το Χαϊδάρι, το Μενίδι, το Νέο Ηράκλειο, το πρόβλημα οξύνθηκε με τη σεισμική δραστηριότητα που είναι σε εξέλιξη.

Ας δούμε λοιπόν μερικά σοκαριστικά στοιχεία για το συγκεκριμένο θέμα.

Το 55% των σχολείων της χώρας παραμένει εδώ και χρόνια χωρίς κανέναν προσεισμικό έλεγχο! Το στοιχείο αυτό βέβαια δεν είναι το μοναδικό που αποκαλύπτει το μέγεθος του προβλήματος, σχετικά με την αντισεισμική θωράκιση σε μια χώρα που είναι η 6η πιο σεισμογόνος χώρα στον κόσμο. Εχει και χειρότερα... Οπως το γεγονός ότι συνολικά μέχρι σήμερα έχουν ελεγχθεί μόλις 15.000 από τα 87.000 δημόσια κτίρια, δηλαδή όπου γίνονται μαζικές συναθροίσεις. Για παράδειγμα, υπάρχουν εκτιμήσεις που αναφέρουν ότι το 50% των νοσοκομείων της χώρας είναι χωρίς προσεισμικό έλεγχο και μάλιστα χρειάζονται άμεσα παρεμβάσεις.

Ας μείνουμε όμως στην περίπτωση των σχολείων. Το πρόγραμμα προσεισμικών ελέγχων είχε ξεκινήσει το 2004. Διακόπηκε το 2011 λόγω της κατάργησης του Οργανισμού Σχολικών Κτιρίων και των απολύσεων των συμβασιούχων, που αποτελούσαν μνημονιακές δεσμεύσεις. Την ίδια χρονιά, κόπηκε το 60% του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων του ΟΣΚ και δεν εκταμιεύτηκαν 2,5 εκατ. ευρώ για τη δεύτερη φάση των ελέγχων. Ο πρωτοβάθμιος αντισεισμικός έλεγχος που έγινε σε σχολεία, ξεκίνησε, όπως είπαμε, το 2004 και είχε χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης των εργασιών μέχρι τον Απρίλη του 2006. Στη συνέχεια, είχε προγραμματιστεί ο έλεγχος στα κτίσματα μεταξύ 1959 - 1985. Η πρώτη φάση (2004 - 2006) ολοκληρώθηκε το 2009. Η δεύτερη φάση, δηλαδή για τα υπόλοιπα σχολικά κτίρια που λόγω παλαιότητας ενδέχεται να αντιμετωπίζουν σοβαρότερα προβλήματα και που αποτελούν το 55% του συνολικού αριθμού των σχολείων της χώρας, δεν ξεκίνησε ποτέ! Αυτό σημαίνει ότι από το 2011 έως τις αρχές του 2017 δεν πραγματοποιήθηκαν καθόλου προσεισμικοί έλεγχοι σχολείων στην 6η σε σεισμικότητα χώρα της Γης.

Ομως, ακόμα και σε περιπτώσεις που έγιναν έλεγχοι και εντοπίστηκαν προβλήματα, παρά τις επισημάνσεις, δεν έγιναν όσα έπρεπε. Πιο συγκεκριμένα, οι έλεγχοι που έγιναν πριν από το 2011 ήταν σε 6.583 στατικά ανεξάρτητα κτίρια, στα οποία στεγάζονται 5.114 σχολικές μονάδες. Εντοπίστηκαν 539 μονάδες οι οποίες κρίθηκε πως χρειάζονται άμεσες παρεμβάσεις. Τότε, ο ΟΣΚ είχε ενημερώσει σχετικά δήμους και νομαρχίες. Ανάμεσα στα σχολεία ήταν και αυτό του χωριού Βρίσα στη Λέσβο, που κατέρρευσε στο σεισμό των 6,3 Ρίχτερ τον Ιούνη του 2017! Οι αρμόδιες αρχές δεν έκαναν τίποτα. Στο ολοήμερο τμήμα του Δημοτικού Σχολείου της Βρίσας, λοιπόν, στις 3.28 μετά το μεσημέρι, ώρα που σημειώθηκε ο καταστροφικός σεισμός, είχαν μείνει δύο παιδιά, αφού τα υπόλοιπα είχαν αποχωρήσει. Τα δίδυμα αγόρια σώθηκαν χάρη στην ψυχραιμία της δασκάλας τους, αλλά και τη γνώση που τα ίδια τα παιδιά είχαν, αφού μόλις πριν από μια βδομάδα είχαν παρακολουθήσει πρόγραμμα προσομοίωσης σεισμών στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, στο Σίγρι...

Ενα άλλο μεγάλο ζήτημα είναι το θέμα του προσωπικού που είναι, ή θα έπρεπε να είναι, επιφορτισμένο με τους προσεισμικούς ελέγχους στα σχολεία. Οι «Κτιριακές Υποδομές ΑΕ», που έχουν αναλάβει αυτήν την αρμοδιότητα, ξεκίνησαν από το Μάρτη του 2017 τους σχετικούς ελέγχους μετά την επαναπρόσληψη συμβασιούχων υπαλλήλων. Η επαναπρόσληψη είχε γίνει μετά από σχετική νομοθετική ρύθμιση που είχε καταθέσει το ΚΚΕ στη Βουλή. Ετσι, από το Μάρτη του 2017 έως το Γενάρη του 2018 πραγματοποιήθηκαν 78 αυτοψίες σε σχολεία της Θεσσαλίας και της Κεντρικής Μακεδονίας, όπως και άλλες 60 στην Αττική. Το πρόγραμμα ελέγχων θα συνεχιστεί και στη Δυτική Ελλάδα. Συνολικά θα γίνουν 1.700 έλεγχοι σε σχολεία που έχουν κτιστεί με βάση τον αντισεισμικό κανονισμό του 1959 και ανήκουν σε ζώνη επικινδυνότητας «Ζ 2». Ομως, με την αποδυνάμωση του φορέα σε τεχνικό προσωπικό, μετά από ενδοϋπουργικές μετατάξεις που έγιναν υπό το φόβο των απολύσεων λίγο πριν από την απένταξη από το υπερταμείο ιδιωτικοποιήσεων, η διενέργεια των προσεισμικών ελέγχων είναι δυσχερής. Ως αποτέλεσμα δημιουργούνται από τη μία μέρα στην άλλη δυσαναπλήρωτα κενά σε τεχνικό προσωπικό, ιδιαίτερα στους κρίσιμους τομείς των μελετών, των κατασκευών, της απόκτησης γης, των προσεισμικών και μετασεισμικών ελέγχων και παρεμβάσεων...

Ολα τα παραπάνω συνιστούν ένα πρόβλημα διαχρονικό που αναδεικνύει με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο την πολιτική που θυσιάζει την ανθρώπινη ζωή και τις λαϊκές ανάγκες στη λογική του «κόστους - οφέλους» για το κεφάλαιο... Είναι ακριβώς αυτό που καταδικάζει χιλιάδες λαϊκές οικογένειες να φοβούνται μήπως συμβεί το μοιραίο και τύχει να είναι στο σχολείο που πηγαίνει το δικό τους παιδί, επειδή η «δημοσιονομική κανονικότητα» έχει αποψιλώσει υπηρεσίες, έχει στείλει στην ανεργία εξειδικευμένο προσωπικό που θα μπορούσε να κάνει προσεισμικούς ελέγχους, έχει περικόψει κονδύλια από την αντισεισμική θωράκιση, την ίδια στιγμή που χαρίζει δισ. στους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους.