Ολοι αυτοί που έχουν αναγάγει τον ανταγωνισμό σε επιδίωξη εθνικών διαστάσεων δεν τολμούν να ξεστομίσουν την παραμικρή αλήθεια για την ουσία και το περιεχόμενο αυτού του στόχου, αλλά η αχλή για τις δήθεν θετικές επιπτώσεις του δεν μπορεί επ' ουδενί να την κρύψει. Ποια είναι αυτή; Οτι τα πάντα, που συνδέονται με την ανταγωνιστικότητα, είναι απόλυτα συνυφασμένα με την επιχειρηματικότητα, άρα με την κερδοφορία των επιχειρήσεων και την ενίσχυση της δύναμης των ισχυρών επιχειρηματικών ομίλων.

Η περίπτωση του κλάδου των γαλακτοκομικών είναι χαρακτηριστική. Μια δυο δεκαετίες ήταν αρκετές για να αλλάξει άρδην η εικόνα που υπήρχε. Η όξυνση του ανταγωνισμού, ή, αλλιώς, η τακτική της οικονομικής εξουθένωσης των οικογενειακού χαρακτήρα μικρών επιχειρήσεων εκ μέρους των μεγαλύτερων, οδήγησε πολλές εκατοντάδες μονάδες παραγωγής γάλακτος στο οριστικό κλείσιμο. Ακολούθησε μια δαιδαλώδης διαδικασία εξαγορών, συγχωνεύσεων και απορροφήσεων και φτάσαμε στο σημείο να κυριαρχούν τρεις τέσσερις μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι, μονοπώλια.

Τα αποτελέσματα, παρά τα όσα μπορεί να κομπάζουν οι θιασώτες της ελεύθερης αγοράς, ήταν καταστροφικά: Οι τιμές παραγωγού στο γάλα έχουν καθηλωθεί σε επίπεδα προηγούμενων δεκαετιών. Οι λιανικές τιμές έχουν φτάσει σε απίθανα υψηλά επίπεδα, κάνοντας αλλεπάλληλα ρεκόρ. Οι καταναλωτές, εκτός από τα επιχειρηματικά κέρδη και τις ποικιλόμορφες κομπίνες, πληρώνουν μέχρι λεπτού και τις ακριβοπληρωμένες διαφημιστικές καμπάνιες που απαιτούν οι συνθήκες ...ανταγωνισμού. Οι ανεξέλεγκτες εισαγωγές αμφίβολης ποιότητας γάλακτος είναι καθεστώς. Οι προδιαγραφές της ποιότητας προσαρμόστηκαν στις δυνατότητες και τα σχέδια των επιχειρήσεων, μέχρι που το παστεριωμένο - δήθεν φρέσκο - γάλα είναι ήδη διάρκειας πέντε ημερών και πάει για εφτά. Σ' αυτήν τη φάση, ντόπιοι και ξένοι επιχειρηματικοί όμιλοι ετοιμάζονται για τη νέα επίθεση, με στόχο το ξαναμοίρασμα της αγοράς.

Οι διάφοροι προπαγανδιστές της επιχειρηματικότητας και της απελευθερωμένης αγοράς, αντί για οποιοδήποτε σοβαρό επιχείρημα, μας δουλεύουν και προκαλούν. Προτείνουν να αντιμετωπίσουμε τα παραπάνω προβλήματα, αναθέτοντας στους ίδιους τους επιχειρηματίες να καθορίζουν τα πάντα που συνδέονται με τον κλάδο τους. Αυτοί να αποφασίζουν τι γάλα θα ρίχνουν στην αγορά, τι πρώτη ύλη θα χρησιμοποιούν, τι κοστολόγια θα μαγειρεύουν, τι θα γίνει με τους κτηνοτρόφους, τι θα γίνει με τις λιανικές τιμές.

Μόνο που η πραγματική λύση βρίσκεται στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση. Ας πούμε στη δημιουργία ενός μεγάλου και σύγχρονου ομίλου επεξεργασίας γάλακτος και γαλακτοκομικών προϊόντων, που θα ανήκει στο κράτος, όχι το σημερινό, αλλά αυτό των εργατών και των συμμάχων τους, δηλαδή στην κοινωνία, και θα συνεργάζεται με άλλους κρίκους της λαϊκής οικονομίας, όπως οι μονάδες παραγωγής μέσων παραγωγής ή το εμπόριο. Αποκλειστικό του μέλημα θα είναι η τροφοδοσία με διάφορες, υψηλής ποιότητας, ποικιλίες προϊόντων, που θα παρασκευάζονται με ελεγχόμενη πρώτη ύλη από τους κτηνοτρόφους, οι οποίοι θα εργάζονται και θα παράγουν με στήριξη του κράτους. Τα προϊόντα θα έχουν απόλυτα προσδιορισμένες φτηνές λιανικές τιμές, αφού δε θα υπάρχουν τα βαρίδια του επιχειρηματικού ανταγωνισμού και του κέρδους, τόσο για τους εργαζόμενους, όσο και για νοσοκομειακές μονάδες, παιδικούς σταθμούς και σχολεία, οικοτροφεία ηλικιωμένων κλπ. Κάποιοι θα πουν πως όλα αυτά φαντάζουν πολύ ρομαντικά. Ναι, αλλά είναι εφικτά. Γιατί, αν μη τι άλλο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, μόλις στο πρόσφατο παρελθόν, κάποιοι λαοί τα είχαν κάνει πράξη.