Τρίτη 20 Μάρτη 2001
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 40
ΤΗΛΕ ...ΠΑΘΗ

ΔΙΑΚΡΙΤΙΚΑ
Η Κομμούνα

Στις 18 του Μάρτη του 1871 ξέσπασε στο Παρίσι η μεγαλύτερη ταξική επανάσταση του 19ου αιώνα. Ηταν μια επανάσταση, που συντάραξε και αυτή τον κόσμο, στον καιρό της. Η αναφορά μου στην Κομμούνα είναι αναγκαστικά εντελώς συνοπτική.

Ο ίδιος ο Μαρξ εξέφρασε επιφυλάξεις πριν από την εκδήλωση της επανάστασης, στη συνέχεια την παρακολούθησε με φλογερό ενδιαφέρον, έγραφε κατά τη διάρκειά της, έκανε κριτική σε κάποια λάθη της, ένιωσε το χρέος να την υμνήσει, γράφοντας επιγραμματικά: «...χάρη στη μάχη που έδωσε το Παρίσι, η πάλη της εργατικής τάξης εναντίον της καπιταλιστικής τάξης και του κράτους της μπήκε σε καινούρια φάση. Οποια και αν θα είναι η έκβασή της, έχουμε πλέον ένα νέο σημείο εκκίνησης με παγκόσμια ιστορική αξία» (Κ. Μαρξ «Γράμμα στον Γκούγκελμαν»).

Αργότερα, ο ίδιος ο Λένιν, στο βιβλίο του «Κράτος και επανάσταση», αναφέρεται ευνοϊκότατα «...στην τελευταία μεγάλη επανάσταση που έζησε: ο Μαρξ». Στην απέναντι πλευρά, η Γερμανία είχε τη δική της ιδιόμορφη ανάπτυξη. Ο Βίσμαρκ, έχοντας πριν ενώσει τα τριάντα και πλέον γερμανικά κρατίδια, πέρασε στην άκρατη επιθετικότητα. Η στρατιά του Λουδοβίκου Βοναπάρτη (Ναπολέων ο μικρός) συντρίφτηκε στις μάχες του Σεντάν και του Μετς και όλοι, πανικόβλητοι, υποχώρησαν στο Παρίσι. Ο στρατάρχης του Λουδοβίκου, Θιέρσος, υποχώρησε και αυτός στην πρωτεύουσα, αλλά ο λαός δεν το περίμενε. Ξεσηκώθηκε και επαναστάτησε. «Μην πυροβολείτε, είμαστε αδέλφια». Η Εθνοφρουρά του Παρισιού ενώθηκε με τον επαναστατημένο λαό. Ο Θιέρσος δεν μπόρεσε να αφοπλίσει τη φρουρά και τελικά απαγκιστρώθηκε από το Παρίσι, κατέφυγε στις Βερσαλλίες για να ανασυγκροτηθεί, μαζεύοντας γύρω του ό,τι πιο αντιδραστικό προσχωρούσε σ' αυτόν από τους κυρίαρχους κύκλους.

Από τη δεξιά πλευρά ο Θιέρσος, περνώντας μπροστά από τις πρωσικές λόγχες, εξαπέλυσε γενική επίθεση εναντίον του επαναστατημένου λαού. Η μάχη άναψε από το πρώτο κτίριο μέχρι το τελευταίο οδόφραγμα της πιο ακραίας συνοικίας του Παρισιού. Ηταν μια άνιση πάλη, όπου ο λαός της Κομμούνας έδειξε ασύγκριτο ηρωισμό, αυταπάρνηση και πνεύμα θυσίας: «Ολοι στο οδόφραγμα». Ετσι άρχισε και τελείωσε ο ματωμένος Μάης. Ο Θιέρσος, θηριώδης, αντιλαϊκός και αδίστακτος, σκότωσε μέσα σε λίγες μέρες τριάντα πέντε χιλιάδες Παριζιάνους, άντρες, γυναίκες, ακόμα και νέα παιδιά. Μετά τη μάχη, εξαπέλυσε άγριο διωγμό, «απονέμοντας δικαιοσύνη». Γιατί γυαλίζει το πέτο του σακακιού σου; Χρησιμοποίησες τουφέκι, εκτελέστε τον! Γιατί έχεις δεμένα ψηλά τα μαλλιά σου; Κρατούσες τουφέκι στο οδόφραγμα. Εκτελέστε τον!

Το παλλαϊκό μεγαλείο και ο ηρωισμός της Κομμούνας παραμένει μια ακατάλυτη μνήμη, τόσο χρήσιμη στην εποχή μας, όπου κυριαρχεί η ηθική έκπτωση, η διαφθορά, η πολιτική αναξιοπιστία. Η διαπλοκή της εξουσίας με το κεφάλαιο και το σκοτεινό υπόστρωμά του, την οργανωμένη παρανομία. Ετσι στην εποχή μας, που θέλει να αμφισβητήσει την ανάταση και την προσφορά των λαών, ακόμα και τον ηρωισμό και τα οράματα της γενιάς μας, γίνεται συγκινητικά επίκαιρη η φράση του Μαρξ, όπως ακριβώς τη γράφει στο βιβλίο του «Κριτική στη Φιλοσοφία του Δικαίου του Χέγκελ»: «Η σχέση της βιομηχανίας, του κόσμου, του πλούτου γενικά με τον πολιτικό κόσμο είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της σύγχρονης εποχής».


Τάκης ΣΤΑΘΑΤΟΣ
τ. πρόεδρος ΔΣ Πάτρας



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ