ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ: Πώς συνάντησες τον Ιερόπαιδα;

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ: Με κάποια πράγματα στη ζωή πιστεύω ότι είναι γραφτό να συναντηθούμε, ίσως γιατί κάτι κρυφό μας ενώνει, που μπορεί να μην το ανακαλύψουμε ποτέ. Αλλά ας αφηγηθούμε την «τετριμμένη» ιστορία της «συνάντησης». Ηταν ένα όμορφο αθηναϊκό απόγευμα του 1965 ή 1966, δε θυμούμαι, μαθητής ακόμα στο Δεύτερο Γυμνάσιο Αρρένων της οδού Χέυδεν και Αχαρνών, και γυρνούσα στους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας, ψάχνοντας στα μικρά της εποχής παλαιοπωλεία για ποιητικές συλλογές, που τις πουλούσαν δύο ή τρεις, συνήθως, δραχμές την καθεμία. Εκεί συναντήθηκα, λοιπόν, με τον «συγγενή» μου, στο δρόμο...

Γ. Κ. Ποιος ήταν ο Λευτέρης Ιερόπαις; Τι ξέρουμε για τη ζωή του;

Γ. Μ. Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 15 Δεκεμβρίου 1920. Μετά τη Βαρβάκειο, σπούδασε νομικά και, παράλληλα, γερμανικά και γαλλικά. Το 1938, μόλις 17 χρονών, στο πρώτο έτος του Πανεπιστημίου, κρατήθηκε, μαζί με άλλους συμφοιτητές του, στην Ασφάλεια, για παράνομη δράση κατά της δικτατορίας. Το 1940 κατετάγη εθελοντής και πολέμησε στην Αλβανία, στο λόχο των χιονοδρόμων. Στη διάρκεια της Κατοχής, αγωνίστηκε κατά του κατακτητή, χωρίς να λογαριάσει τη ζωή του, που, τελικά, θυσίασε στον αγώνα, πεθαίνοντας από φυματίωση στις 17 Μαρτίου 1945, σε ηλικία 24 χρονών.

Γ. Κ. Και από τότε μέχρι τώρα, που εκδόθηκε το βιβλίο σου για τον Ιερόπαιδα, ο ποιητής παρέμενε «ζωντανός» στο μυαλό σου;

Γ. Μ. Πράγματι, έτσι είναι, γιατί εγώ αγάπησα από πολύ μικρός, έφηβος σχεδόν, την ποίηση της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς. Επιπλέον, το γεγονός ότι ο κριτικός Αλέξανδρος Αργυρίου, σε μια διάλεξη που έδωσε τον Ιανουάριο του 1970 και η οποία βρήκε αργότερα πιο μόνιμη στέγη στο βιβλίο του Αναψηλαφήσεις σε δύσκολους καιρούς (1986), τοποθετούσε τον ποιητή μου ανάμεσα στους καλύτερους της γενιάς αυτής, «νομιμοποιούσε» την αγάπη μου αυτή, τρόπον τινά, και ακύρωνε τις όποιες αμφιβολίες μου.

Γ. Κ.Και πώς προέκυψε, ύστερα από τόσα χρόνια, η καινούρια αυτή έκδοση;

Γ. Μ. Τα πράγματα είναι πολύ απλά. Ο Κώστας Βούλγαρης είχε την ιδέα για μια σειρά με Ελληνες συγγραφείς, που, για τον ένα ή τον άλλο λόγο, βρίσκονταν μακριά από το λογοτεχνικό προσκήνιο. Την πρότεινε στον πάντα ακούραστο εκδότη Σάμη Γαβριηλίδη, ο οποίος δέχτηκε με χαρά. Ο Βούλγαρης είχε ήδη προγραμματίσει να επιμεληθεί ο ίδιος τον Σαλαπασίδη και ο ποιητής Γιάννης Δάλλας τον Ρώμο Φιλύρα. Στην αντίστοιχη πρόταση του Βούλγαρη σ' εμένα, το μυαλό μου πήγε στον Ιερόπαιδα.

Γ. Κ. Αποκάλεσες, πιο πάνω, τον ποιητή «συγγενή» σου...

Γ. Μ. Ναι, γιατί το χέρι εκείνο που ορίζει τη ζωή μας με έχει αφήσει να ζήσω μέχρι τώρα τα διπλάσια ακριβώς χρόνια από εκείνον. Ο Ιερόπαις πέθανε 24 χρονών, κι εγώ είμαι τώρα 48.

Γ. Κ. Η συνέχειά του θα ήταν, δηλαδή, πολύ διαφορετική...

Γ. Μ. Η γλυκιά αυτή φωνή δεν πρόλαβε να ανδρωθεί, ωστόσο αυτό που ήδη βλέπουμε, στην περίπτωσή του, είναι η απόσταση της αισθητικής του από τη βροντώδη μανιέρα της μπροσούρας. Κάτι, δηλαδή, που εκείνη την εποχή δε συνηθιζόταν και τόσο ανάμεσα στους ποιητές του επαναστατικού, τουλάχιστον, αποκαλούμενου χώρου. Οσο για την εκλεκτικότητά του, την πολύ καλή, τις περισσότερες φορές, μετρική του, τη δυνατή εικονοποιία, τις διακριτικά ελλοχεύουσες μεταφυσικές αγωνίες, την αίσθηση της μοναξιάς και του θανάτου που αποπνέουν οι στίχοι, αλλά και τη γοητεία - παρά το ζοφερόν - της γραφής του ( η οποία σε αρκετά σημεία μας θυμίζει ευτυχισμένες στιγμές της νεορομαντικής σχολής του Μεσοπολέμου, ενώ παραπέμπει στη ρώμη του δημοτικού μας τραγουδιού, έτσι όπως αυτό διαμορφώθηκε στις πιο δύσκολες, άλλωστε, περιόδους της Ιστορίας μας), είναι στοιχεία που, σε συνδυασμό με την τόσο συγκροτημένη προσωπικότητά του, μας επιτρέπουν να πιστεύουμε πως ανάλογη θα ήταν και η συνέχειά του, αν τα πράγματα δε συνέβαιναν έτσι, όπως τραγικά συνέβησαν γι' αυτόν.