«Η ΔΩΡΕΑΝ στέγαση είναι δικαίωμά μας. Και δεν έχουμε σκοπό να το χαρίσουμε». Ετσι αποφασιστικά προσδιορίζουν το στόχο του αγώνα τους χιλιάδες φοιτητές, που ζητούν να έχουν δημόσια και δωρεάν στέγαση. Πρέπει να 'χεις κάποτε δοκιμάσει στο πετσί σου κι εσύ ο ίδιος αυτό που ζούνε αυτό τον καιρό χιλιάδες φοιτητές για να εξασφαλίσουν το πολυπόθητο δωμάτιο, που συχνά είναι μια σοφίτα, μια τρύπα χρυσοπληρωμένη.

ΞΕΚΑΘΑΡΗ και η δήλωση της υπουργού Παιδείας, για να διευκρινιστεί το «θολό τοπίο» πως οι φοιτητές που μένουν στις εστίες πρέπει να πληρώνουν ενοίκιο και με τα όσα προκλητικά είπε αυτό γίνεται για «ψυχολογικούς λόγους», για να «συνδέεται» ο φοιτητής με το χώρο που μένει...

ΟΛΟΦΑΝΕΡΟ είναι μ' όσα προκλητικά δήλωσε η υπουργός πως η κυβέρνηση τραβάει πλησίστια να εφαρμόσει και στις φοιτητικές εστίες το «δόγμα» της ανταποδοτικής λειτουργίας. Ολα χιλιοπληρωμένα από του λαού τη δεκάρα, ζητούν τώρα να του φορτώσουν με τα νοίκια στις εστίες και νέα χαράτσια, κι αυτό όταν το εισόδημά του παραμένει καθηλωμένο.

ΘΥΜΗΘΗΚΑ επίκαιρα τα δικά μας, στα χρόνια της Αντίστασης, με τον Οίκο Φοιτητή και Φοιτήτριας τότε, που είχαμε μια άλλη γεύση λειτουργίας κι αποκτήσαμε εμπειρίες μιας άλλης δημοκρατικής λειτουργίας.

ΤΑ ΜΕΓΕΘΗ, βέβαια, αλλιώτικα σχετικά με τα σημερινά. Μόνο 250 φοιτητές και φοιτήτριες μπορούσαν να στεγάσουν οι δυο εκείνες εστίες κι οι ανάγκες ήταν πολλές κυρίως λόγω του πολέμου, που είχε αποκλείσει μεγάλο αριθμό φοιτητών στην Αθήνα. Κύπριοι, Αιγύπτιοι, Δωδεκανήσιοι καθώς και μεγάλος αριθμός από τη Β. Ελλάδα.

ΑΛΛΑ εκείνο που ξεχώρισε, που έμεινε σ' όσους ζήσαμε τότε στην εστία, ήταν ο τρόπος της λειτουργίας της. Απαλλαγμένος από τους μπράβους της μεταξικής δικτατορίας, που για χρόνια οι βαθμοφόροι του το 'χαν μετατρέψει σε ορμητήριο, ο Οίκος δεχόταν τους φοιτητές και τους έδινε σε δύσκολες κατοχικές συνθήκες βοήθεια και συμπαράσταση. Τους δεχόταν με πλήρη συμμετοχή στη διοίκηση, με εκλεγμένους εκπροσώπους μας αλλά και με δική μας ευθύνη στη λειτουργία του. Ηταν και για μας ένα όχι εύκολο μάθημα καθώς έπρεπε να αντιμετωπίσουμε πολλά προβλήματα.

ΦΥΣΙΚΑ οι επιτυχίες, τα σωστά βήματα που κάναμε δεν έφτασαν μοναχά τους. Η ΟΚΝΕ, το ΕΑΜ Νέων, η «Λεύτερη Νέα» όλα βοήθησαν σ' ένα μοναδικό συνδυασμό της νόμιμης και της παράνομης δράσης. Ηταν οι βασικοί συντελεστές για να λειτουργήσουν συλλογικά και δημοκρατικά οι εστίες εκείνες μέσα στις επικίνδυνες και δύσκολες συνθήκες.

ΔΕΝ πρέπει όμως να νομιστεί πως η εξασφάλιση στέγης και μια κουταλιά φαγητού το βράδυ ήταν οι μοναδικοί μας στόχοι. Υπήρχε κι ένα πλούσιο μορφωτικό, πολιτιστικό πρόγραμμα, που γιόμιζε τα βράδια. Το Εικοσιένα και η λογοτεχνία τροφοδοτούσαν τις συζητήσεις, τις εκδηλώσεις. Οι καθηγητές - όχι βέβαια όλοι - βρέθηκαν συμπαραστάτες.

ΑΛΛΑ ξεχνιέται η παρουσία του Γιώργη του Λαμπρινού και το θεματολόγιό του το άγνωστο, το λαογέννητο Εικοσιένα, ή ο Λέανδρος Βρανούσης (κι αυτός ένοικος στον Οίκο) με τις ομιλίες του για το Ρήγα, το Σολωμό; Και το αγωνιστικό πρόγραμμα πλούσιο. Οι φοιτητές είχαν την πλούσια συμμετοχή στις διαδηλώσεις κι είχαν επίσης μορφές ηρωικές που έπεσαν στον Αγώνα.

ΘΑ κλείσουμε το σημείωμα αυτό αναφέροντας πως οι φοιτητικές εστίες και όλα τα σχετικά μ' αυτές είχαν με κάθε προσοχή επιστημονικά μελετηθεί πριν την απελευθέρωση από μια μεγάλη επιτροπή, που επικεφαλής ήταν η Ρόζα Ιμβριώτη. Ανάμεσα στα προβλήματα που μελετήθηκαν από ειδικούς επιστήμονες ήταν και οι φοιτητικές στέγες. Λίγο αργότερα η Ρόζα μιλώντας στο ΚΣ της ΕΠΟΝ για τις διεκδικήσεις της νεολαίας και ειδικά της σπουδάζουσας τόνιζε πως πρέπει να τραβήξουμε για τη δημιουργία μιας φοιτητούπολης. «Ολα δείχνουν - έλεγε - πόσο ώριμο αλλά και πόσο επιταχτικά προβάλλει η ανάγκη μιας φοιτητούπολης». Ηταν η φωνή της Ρόζας εδώ και 60 χρόνια. Ελεγε αυτό, που διεκδικούν οι φοιτητές σήμερα: «Η δωρεάν στέγαση είναι δικαίωμα, που δεν έχουμε σκοπό να το χαρίσουμε».