Κυριακή 12 Οχτώβρη 2003
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 12
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΤΟΤΕ ΚΑΙ ΤΩΡΑ
12 ΟΚΤΩΒΡΗ 1944

(Η ώρα της λευτεριάς στην Αθήνα)

ΗΤΑΝ σαν σήμερα. Εδώ και 59 χρόνια. Ο Οκτώβρης είχε 12. Μέρα Πέμπτη, μια γλυκιά φθινοπωρινή μέρα, που δεν τέλειωνε κι ο ήλιος δεν ήθελε να βασιλέψει. Η μαύρη νύχτα της χιτλεροφασιστικής κατοχής είχε πια τελειώσει. Κι η Αθήνα, μια λαοθάλασσα, τρικύμιζε ασταμάτητα από τη μια άκρη στην άλλη. Η ΕΑΜική Αθήνα προέβαινε, τότε, στο παγκόσμιο στερέωμα με το φωτοστέφανο του μαρτυρίου και της θυσίας.

ΕΙΝΑΙ η μεγάλη μέρα, που κι η εφημερίδα μας, ο «Ριζοσπάστης», θα έβγαινε από τα κατάβαθα της γης, που τυπωνόταν στα χρόνια της βασιλομεταξικής δικτατορίας και στη χιτλεροφασιστική κατοχή. Τώρα πια, στο φως του ήλιου, στα χέρια χιλιάδων αγωνιστών, που τον κρατούν, τον χαίρονται, τον καμαρώνουν. Εκείνο, το μικρό δισέλιδο. Πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι ο «Ρ» κυκλοφορούσε ανοιχτά κι ας μην είχαν φύγει οι Γερμανοί. Η εφημερίδα μας είχε εγκατασταθεί, με το συντακτικό και τεχνικό επιτελείο, στη Ν. Ελβετία κι από κει γινόταν κανονική ημερήσια διανομή στις γειτονιές, αλλά και στο κέντρο της Αθήνας. Εκεί βρήκε το «Ρ» η απελευθέρωση. Ενα μονόφυλλο, που σ' ένα πυκνό ρεπορτάζ και με τον δίστηλο τίτλο: ΛΕΥΤΕΡΙΑ! ΛΕΥΤΕΡΙΑ! Η Αθήνα γιορτάζει! θα έδινε την περιγραφή, όλα εκείνα τα στιγμιότυπα, την ανείπωτη χαρά της μεγάλης εκείνης μέρας. Να θυμίσουμε το μικρό κείμενο για την Αθήνα που γιόρταζε.

«ΧΑΘΗΚΕ - γράφει ο «Ρ» - το βρωμερό κουρέλι του φασισμού απ' την Ακρόπολη. Τούτο το σύνθημα περίμενε η Αθήνα. Η μπαρουτοκαπνισμένη Αθήνα, που γνώρισε την πείνα και το βόλι του κατακτητή, το στιλέτο του προδότη. Η αδάμαστη Αθήνα, που τρία χρόνια πάλεψε, ξεχύθηκε, ζωντανή ανθρωποθάλασσα, να διαλαλήσει τη Νίκη της, να χορτάσει τη λευτεριά της. Πέντε λεπτά φτάσανε για να κολυμπήσει όλη η πόλη στο γαλάζιο. Για ν' ανεβούν οι ΕΠΟΝίτες στα καμπαναριά και ν' αντηχήσουν χαρούμενα οι καμπάνες...».

«ΔΙΑΔΗΛΩΣΕΙΣ, που πρώτη φορά βλέπει η Αθήνα, ξεχύνονται από παντού. Από το Σύνταγμα, από την Ομόνοια, ένα ρεύμα είναι ο κόσμος. Γελούν, δακρύζουν, αγκαλιάζονται. Κι ολούθε μια κραυγή ατέλειωτη, ΕΑΜ - ΚΚΕ...». Η λευτεριά που γιορτάζαμε δεν έφτασε ουρανοκατέβατη. Ηταν ακριβοπληρωμένη με ποτάμια αίματα και θυσίες, που δεν έχουν μετρημό. Το βρωμερό τους κουρέλι δεν κατέβηκε από μοναχό του. «Η Αθήνα - θα γράψει στο «Ρ» ο αξέχαστος σύντροφος ο Γιάννης Ζεύγος, υπουργός τότε στην κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας - περήφανη και αδούλωτη, με το φωτοστέφανο του μαρτυρίου και του ηρωισμού, αστροποβολάει από δόξα και μεγαλείο, δείχνει το δρόμο της πάλης και της νίκης. Το έθνος ας μπει αποφασιστικά στον αγώνα...».

ΔΥΟ ΣΤΕΡΝΑ λόγια παρμένα από την εφημερίδα μας, γραμμένα πριν 59 χρόνια, μα ολοζώντανα και για το σήμερα. «Δεν ήταν πια άνθρωποι κοινοί, δεν ήταν άτομα όλες αυτές οι εκατοντάδες χιλιάδες άντρες, γυναίκες, παιδιά, που ξεχύθηκαν σε μια απερίγραφτη ανθρωποθάλασσα προς το κέντρο της ξεσκλαβωμένης πόλης. Η ατομική ζωή χάνει ολότελα τη σημασία σε παρόμοιες στιγμές. Ηταν ο λαός που έγραφε έτσι μια ακόμα περήφανη κι ακατάλυτη σελίδα στη δοξασμένη ιστορία των αγώνων του...».

ΟΙ ΣΥΝΤΡΟΦΟΙ, που δούλεψαν το ρεπορτάζ της λευτεριάς, φρόντισαν να το ολοκληρώσουν σχολιαστικά, όπως γίνεται ύστερα από παρόμοιες μεγάλες εκδηλώσεις. Γράφουν: «Χαρακτηριστικό της απόλυτης τάξης, που κυριάρχησε στο χτεσινό παλλαϊκό πρωτοφανή γιορτασμό της απελευθέρωσης, είναι ότι ο Ερυθρός Σταυρός δεν είχε ούτε ένα περιστατικό, ούτε ένα θύμα. Τι λένε τα μαύρα κοράκια του διχασμού και οι κήρυκες της αναρχίας, που διέδιδαν συκοφαντικά ότι ο ΕΛΑΣ θα αναστατώσει την τάξη; Ο λαός είδε ότι και την τάξη κράτησε ο ΕΛΑΣ και τον θαύμασε...».

ΠΕΝΗΝΤΑ εννιά χρόνια από τότε... Κι η ιστορική μνήμη δεν είναι μόνο μια ευλαβική ανάμνηση. Είναι προπάντων προτροπή, παρόρμηση σε κίνηση προς τα εμπρός. Η ΕΑΜική Αντίσταση είναι μια ολοζώντανη παρουσία, μας μιλά και μας κινεί στους μεγάλους νέους αγώνες. Παρουσία πάντα ολοζώντανη, αγωνιστική, στην Αθήνα και σ' όλη την Ελλάδα.


Του
Νίκου ΚΑΡΑΝΤΗΝΟΥ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ