Ενώ οι επαφές της Τουρκίας με τη Γαλλία χειροτερεύουν, δυναμώνει μια διαπραγμάτευση ανάμεσα στην Τουρκία και τη Γερμανία, που αυτήν την περίοδο προεδρεύει και στην ΕΕ. Η Αγκυρα φυσικά δεν αγνοεί τις γαλλογερμανικές αντιθέσεις, αντίθετα μελετά πώς θα μπορούσε να τις αξιοποιήσει.

Το Βερολίνο έχει διακηρύξει ότι η σχέση ΕΕ - Τουρκίας αποτελεί «μία από τις σοβαρότερες προκλήσεις για τη γερμανική προεδρία» και σε διάφορες στιγμές αποδεικνύει ότι προσπαθεί να είναι προσεκτικό στους τόνους που χρησιμοποιεί απέναντι στην Αγκυρα. Για παράδειγμα, ήταν ενδεικτική η «διακριτικότητα» με την οποία αντέδρασε (όχι μόνο εκείνο...) στο «περιστατικό» με το λοκάρισμα της γαλλικής φρεγάτας από το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό.

Αναλυτής της «δεξαμενής σκέψης» SETA (στενού συνεργάτη του τουρκικού ΥΠΕΞ) περιέγραφε πρόσφατα την εκτίμηση που γεννά στην Αγκυρα η προθυμία του Βερολίνου να συμβάλει στην αναθέρμανση των παζαριών μαζί της: «Η Μέρκελ, που σε αντίθεση με τον Γάλλο Πρόεδρο ηγείται της Ευρώπης με υπεύθυνο τρόπο, ελπίζει να αναθερμάνει τη σχέση ανάμεσα στην Τουρκία και την ΕΕ. Ενώ ο Εμανουέλ Μακρόν δεσμεύεται να εμποδίσει την Ενωση να αναθέσει την ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου στην Τουρκία και άλλους παίκτες, η Γερμανίδα καγκελάριος τονίζει τη σημασία των σχέσεων Τουρκίας - ΕΕ για το μέλλον της Ευρώπης. Κι άλλα μέλη της ΕΕ, επίσης, αντιτίθενται στην πίεση του Μακρόν για κυρώσεις κατά της Τουρκίας. Δεν έχουν κανένα όφελος να αφήσουν τη Γαλλία να τους χρησιμοποιήσει στην αντιπαράθεσή της με την Τουρκία για τη Λιβύη και την Ανατολική Μεσόγειο...». Σε αυτές τις συνθήκες εντόπιζε την «ανάδυση της Μέρκελ ως μεσίτη μεταξύ Αγκυρας και Αθήνας...» και συνέχιζε: «Η Αγκυρα ήδη ξεκαθάρισε ότι δεν θα δεχόταν να εγκλωβιστεί στον Κόλπο της Αττάλειας, ακυρώνοντας τις δύο συμφωνίες που υπέγραψε με τη Λιβύη το Νοέμβρη του 2019. Υπ' αυτήν την έννοια, η Ελλάδα και η Γαλλία δεν θα κατάφερναν τίποτα - εκτός από την αποδυνάμωση του ΝΑΤΟ και της ΕΕ - προσπαθώντας να χρησιμοποιήσουν οργανώσεις για τη στοχοποίηση της Τουρκίας...».

Την ίδια στιγμή, πυκνώνουν και οι γερμανικές επισημάνσεις για την ανάγκη «ρεαλισμού» στις διαπραγματεύσεις που ετοιμάζονται. Τελευταίο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι δημοσίευμα στην «Ντόιτσε Βέλε», που παρατηρούσε για την πρόσφατη αναπροσαρμογή των ερευνών του «Ορούτς Ρέις» ότι «μετά από διαμεσολάβηση της καγκελαρίου Μέρκελ η Τουρκία υποχώρησε προσωρινά». Παρέθετε δε νέες συστάσεις Γερμανού ακαδημαϊκού που υποστήριζε ότι «οι ελληνικές θέσεις έχουν αμφισβητούμενη νομική βάση, διότι σύμφωνα με αυτές η ελληνική ΑΟΖ φθάνει μέχρι τα παράλια της ηπειρωτικής Τουρκίας (...)Το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων δεν μπορεί να είναι ότι η Τουρκία χάνει τα πάντα. Η Ελλάδα, αν θέλει να είναι δίκαιη, οφείλει να κάνει υποχωρήσεις, π.χ στα νησιά... Οσο οι δύο πλευρές επιμένουν σε μαξιμαλιστικές θέσεις, είναι αδύνατος ένας εποικοδομητικός διάλογος». Δεν παρέβλεπε μάλιστα να θυμίσει ότι «εναλλακτικά στις διαπραγματεύσεις σε πολιτικό επίπεδο υπάρχει η προσφυγή στο Διεθνές Ναυτικό Δικαστήριο του Αμβούργου ή το Διεθνές Δικαστήριο στη Χάγη...».

Οι διαφωνίες των αστών δεν τους καθιστούν ποτέ συμμάχους των λαών (φωτ. από παλιότερη συνάντηση Μακρόν - Ερντογάν)

Το τελευταίο διάστημα, οι τριβές μεταξύ Τουρκίας και Γαλλίας εντείνονται, ωστόσο αυτό σε καμία περίπτωση δεν καθιστά το γαλλικό κεφάλαιο υπερασπιστή των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μας, συνολικά του λαού μας. Παρατηρώντας με μεγαλύτερη προσοχή τη συγκεκριμένη αντιπαράθεση, μπορούν να βγουν χρήσιμα συμπεράσματα για το σύνθετο χαρακτήρα των αντιλαϊκών παζαριών και για τις πολλαπλές παγίδες που οι εκπρόσωποι του κεφαλαίου διαμορφώνουν στους λαούς.

Το «λοκάρισμα» της γαλλικής φρεγάτας «Courbet», στα μέσα Ιούνη, από τουρκικό πολεμικό πλοίο ήταν ενδεικτικό των δυσκολιών που χαρακτηρίζουν τη γαλλο-τουρκική σχέση. Πρόκειται όμως για ένα γεγονός που εκδηλώθηκε ενώ Τουρκία και Γαλλία διατηρούν σοβαρές διαφορές, σε μέτωπα με μεγάλη αξία για ευρύτερα γεωπολιτικά σχέδια και σε περιοχές που αφορούν ευρύτερες κόντρες. Η Τουρκία ενοχλείται έντονα από την απλόχερη στήριξη που προσφέρει στους Κούρδους το Παρίσι, που δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι υποδέχεται αντιπροσωπείες κουρδικών οργανώσεων πιο συχνά από κάθε άλλη ευρωπαϊκή πόλη. Παρά τα μέτρα περιορισμού μετακινήσεων (λόγω της πανδημίας), η κυβέρνηση Μακρόν έστειλε τον περασμένο Μάη αντιπροσωπεία του ΥΠΕΞ να συναντήσει την Εθνική Συμμαχία Κούρδων (ΗNKS) αλλά και το ίδιο το PYD, τον βασικότερο πολιτικό σχηματισμό των Κούρδων στη βόρεια Συρία, με στόχο να προχωρήσουν οι προσπάθειες δημιουργίας ενιαίας κουρδικής πλατφόρμας. Με στόχο, δηλαδή, η Γαλλία να διατηρήσει βασικό ρόλο στην «επόμενη μέρα» στη Συρία, επενδύοντας και στην αναβάθμιση των Κούρδων, που όλα δείχνουν ότι είναι «προδιαγεγραμμένη», αλλά για την Αγκυρα αποτελεί πηγή «αστάθειας», δεδομένων και των αποσχιστικών οργανώσεων που συνεχίζουν να δρουν στα σύνορα αλλά και στην ίδια της την επικράτεια (ΡΚΚ).

Από την άλλη πλευρά, η στοχευμένη διείσδυση που το τουρκικό κεφάλαιο επιχειρεί τα τελευταία χρόνια στην Αφρική προβληματίζει έντονα τη Γαλλία, που ως πρώην αποικιοκρατική δύναμη διατηρούσε συγκριτικά πλεονεκτήματα σε πάρα πολλές από τις χώρες της. Η προσπάθεια του γαλλικού κεφαλαίου να διατηρήσει ισχυρή στρατιωτική και επενδυτική παρουσία σε πρώην αποικίες του αντιμετωπίζει με ανησυχία τα φιλόδοξα σχέδια τουρκικών μονοπωλίων (κατασκευαστικών και άλλων), αλλά και τις επίμονες «κρούσεις» των Τούρκων να διασφαλίσουν χώρους για στρατιωτικές βάσεις στην περιοχή.

Τυχαία δεν είναι και η διαφωνία τους για τη Λιβύη, όπου γαλλικοί κολοσσοί, όπως η «Total», έχουν εδώ και πολλά χρόνια τεράστιες επενδύσεις. Από 31.000 βαρέλια τη μέρα που ο όμιλος παρήγε στη χώρα το 2017, αυτά ανέβηκαν στις 63.000 το 2018. Μέχρι σήμερα η Γαλλία στηρίζει το «στρατόπεδο» Χάφταρ, που τους τελευταίους μήνες, μετά και την αποφασιστική (και στρατιωτική) στήριξη της Τουρκίας στον (αντίπαλό του) Φαγέζ αλ Σάρατζ, δέχεται μεγαλύτερη πίεση.

«Σε διεθνές επίπεδο, η Τουρκία του Ερντογάν είναι εξαιρετικά φιλόδοξη. Εύχεται να μετατραπεί σε έναν παίκτη που θα μπορεί να συνομιλεί ως ίσος προς ίσο με τις δύο μεγάλες "παλιές" υπερδυνάμεις του Ψυχρού Πολέμου: Τις ΗΠΑ και τη Ρωσία», σημείωναν στις 14 Ιούλη δύο αναλυτές σε συνέντευξή τους στο γαλλικό περιοδικό «Atlantico», περιγράφοντας γιατί προκαλεί «ανασφάλεια» στο Παρίσι η δυναμική απόπειρα της Αγκυρας να αποκτήσει ισχυρό ρόλο σε Μέση Ανατολή, Βόρεια Αφρική, Μεσόγειο, σε μια ζώνη στην οποία «παραδοσιακά» το γαλλικό κεφάλαιο επένδυε πολλαπλά για το δυνάμωμα της γεωπολιτικής του ισχύος. «Η Αγκυρα φιλοδοξεί μέσα από μια εξωτερική πολιτική ιδιαίτερα δραστήρια (...) να γίνει παράγοντας που δεν μπορεί να αγνοηθεί, μέσα σε έναν πολυπολικό κόσμο που χαρακτηρίζεται από "απο-δυτικοποίηση"... Η Τουρκία συνιστά μια μόνιμη απειλή για τη Μεσόγειο», συνέχιζαν.

Σε ερώτηση για το «ποια μπορεί να είναι η αντίδραση Ευρώπης και Γαλλίας» στις τουρκικές επιδιώξεις, η απάντηση ήταν ότι χωρίς δισταγμό η Γαλλία πρέπει να επενδύσει και στην άσκηση πίεσης κατά της Τουρκίας σε Ελληνοτουρκικά, Κυπριακό κ.τ.λ. «Νέες ή συνεχιζόμενες γεωστρατηγικές συμμαχίες επανασχεδιάζονται στις μέρες μας απέναντι στην εθνικιστική - ισλαμιστική - νεο-οθωμανική απειλή της Τουρκίας του Ερντογάν...», ανέφεραν οι δύο αναλυτές (περιλαμβάνοντας σε αυτές τις συμμαχίες τα τριμερή και τετραμερή σχήματα με την Ελλάδα και την Κύπρο) οι οποίοι χαρακτηρίζοντας τον Ερντογάν «αναμφισβήτητο μετρ της στρατηγικής τού "δοκιμάζω αντιδράσεις"», τόνισαν ότι η υπεράσπιση της Ελλάδας έναντι της Τουρκίας μπορεί να αξιοποιηθεί ως πρώτης τάξης πεδίο αποδυνάμωσης του τουρκικού κεφαλαίου, που θεωρείται απειλή για το γαλλικό. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, σημείωναν ότι «αν σήμερα ο Ερντογάν δεν είναι ακόμα αποφασισμένος να επιτεθεί στην Ελλάδα για να της κλέψει τα νησιά του Αιγαίου και να αρπάξει τις ΑΟΖ για να διοχετεύσει υπεράκτια, τελικά θα το κάνει, αν διαπιστώσει ότι καμία μεγάλη δύναμη ή ομάδα δυνάμεων (Ρωσία, ΕΕ, ΝΑΤΟ, ΟΗΕ, Αραβική Ενωση) δεν δείχνει έτοιμη να της φράξει το δρόμο, με όλα τα μέσα, και στρατιωτικά...».

Και για να μη μείνει κανένα περιθώριο παρεξήγησης των προθέσεων με τις οποίες η Γαλλία κοντράρεται με την Τουρκία, οι δύο αστοί αναλυτές παρέπεμψαν στην «ευρωπαϊκή» στήριξη των Ελλήνων στην πάλη τους ενάντια στον οθωμανικό ζυγό τον 18ο αιώνα προσπαθώντας να φορέσουν στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς - όπως συνηθίζεται - «εθνικο-απελευθερωτικό» μανδύα, δοκιμασμένο από μια εποχή που έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Ομως και τότε η Γαλλία όταν στήριζε την επαναστατική Ελλάδα το έκανε για τα δικά της συμφέροντα κόντρα σε αυτά της Ρωσίας και της Αγγλίας και όχι των λαών.

Από την πρώτη στιγμή, με ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της ΚΕ, το ΚΚΕ επισήμανε σε σχέση με τη Συμφωνία πως πίσω από τα μεγάλα λόγια περί «ιστορικής συμφωνίας» καιροφυλακτεί ο κίνδυνος ενός οδυνηρού συμβιβασμού σε βάρος κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας.

Ενώ σχολιάζοντας τον ισχυρισμό ότι η συμφωνία με την Αίγυπτο ακυρώνει το απαράδεκτο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο, τόνισε πως επιχειρεί να απλοποιήσει μια πολύ σύνθετη κατάσταση, που χαρακτηρίζεται από διασταυρούμενους ανταγωνισμούς, που πυροδοτούν την τουρκική επιθετικότητα και τις εντάσεις στην περιοχή.

Υπογράμμισε ακόμη πως η κυβέρνηση καλείται να απαντήσει μια σειρά από ζητήματα που αφορούν τη μερική οριοθέτηση όσο και την επήρεια των νησιών, εκφράζοντας τις έντονες ανησυχίες του ότι και η συμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου είναι ενταγμένη στις γενικότερες επιδιώξεις των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και ανοίγει το δρόμο της συνεκμετάλλευσης του Αιγαίου και θαλάσσιων ζωνών ανατολικά του 28ου Μεσημβρινού, με την Τουρκία, με ή χωρίς το Δικαστήριο της Χάγης.

Ο χάρτης που αποτυπώνει (με έντονα) την περιοχή που οριοθετεί η συμφωνία

Παρά τις κυβερνητικές τυμπανοκρουσίες - χωρίς ακόμα να υπάρχει επίσημη ενημέρωση για το ακριβές περιεχόμενό της - ότι η συμφωνία «ακυρώνει το απαράδεκτο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο» και «κατοχυρώνει πλήρως» τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, όσα έγιναν γνωστά, όπως και ο σχετικός χάρτης που κυκλοφόρησε, προκαλούν σοβαρά ερωτήματα και ουσιαστικά δείχνουν στην κατεύθυνση οδυνηρών συμβιβασμών, με γνώμονα την προώθηση των σχεδίων συνεκμετάλλευσης στην περιοχή, με «ομπρέλα» ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ.

Σε ό,τι έχει γίνει γνωστό από τη συμφωνία, διπλωματικές πηγές παραδέχονταν ότι «η παρούσα οριοθέτηση είναι τμηματική, δηλαδή αποτελεί τμήμα συνολικής μεταγενέστερης οριοθέτησης μεταξύ των δύο χωρών», με την κυβέρνηση να διακινεί το αίολο επιχείρημα πως τάχα τα όσα περιλαμβάνονται σε αυτή, όπως και στην προηγούμενη συμφωνία με την Ιταλία, δεν αποτελούν προηγούμενο για καμία άλλη συμφωνία στο μέλλον.

Σε ό,τι αφορά τη χάραξη (ακολουθώντας, κατά πληροφορίες, όσα ζητούσε η αιγυπτιακή κυβέρνηση), αυτή φτάνει μέχρι τον 28ο Μεσημβρινό που τέμνει εγκάρσια τη Ρόδο, αφήνοντας εκτός το υπόλοιπο κομμάτι, όπως και το Καστελόριζο.

Εντύπωση προκαλεί και το γεγονός ότι δεν υπάρχει χάραξη ΑΟΖ δυτικά του 26ου Μεσημβρινού που τέμνει εγκάρσια τον νομό Λασιθίου, σε κομμάτι της Κρήτης που επίσης «βλέπει» απέναντι Αίγυπτο.

Παραπέρα, λέγεται ότι η οριοθέτηση έγινε με διαμοιρασμό της συνολικής θαλάσσιας ζώνης σε ποσοστό 55% για Αίγυπτο και 45% για Ελλάδα. Αρα δεν εφαρμόστηκε η αρχή της μέσης γραμμής.

Οτι αυτό συνέβη καθώς αναγνωρίστηκε μειωμένη επήρεια (88% όπως λέγεται) ακόμα και στο μεγαλύτερο ελληνικό νησί, την Κρήτη, όπως και για Ρόδο, Κάρπαθο, Κάσο, ενώ δεν αναγνωρίστηκε καθόλου σε συστάδα νησιών νότια του Λασιθίου, όπου τουλάχιστον ένα, το μεγαλύτερο από αυτά, το Κουφονήσι, έχει δική του οικονομική ζωή (προϋπόθεση για αναγνώριση ΑΟΖ). Είχε προηγηθεί, θυμίζουμε, στην αντίστοιχη συμφωνία ΑΟΖ με την Ιταλία, περιορισμένη επήρεια 70% στα Διαπόντια νησιά, στα Βορειοανατολικά, και 32% στις νήσους Στροφάδες στα νοτιοδυτικά της χώρας.

Εξάλλου, διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι με βάση τα προβλεπόμενα στη συμφωνία, τα δύο μέρη θα συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις για την οριοθέτηση ανατολικά του σημείου που σταμάτησε η πρώτη φάση χάραξης, ενώ φέρεται να γίνεται ρητή αναφορά και στο ενδεχόμενο συμφωνίας με «τρίτο μέρος».

Διπλωματικές πηγές μιλούσαν για «ισορροπημένη συμφωνία», που περνά το «μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση πως η Ελλάδα δεν εξαναγκάζει άλλες χώρες σε λεόντειες συμφωνίες», αναπαράγοντας βασικά τη θέση ότι η Ελλάδα δεν έχει ...μαξιμαλιστικές βλέψεις. Κατέληγαν ...ευχόμενοι ότι «η Τουρκία και η Λιβύη θα αντιληφθούν και θα εναρμονιστούν με αυτή την πραγματικότητα, ώστε να καταστεί δυνατή η διευθέτηση όλων των συναφών εκκρεμοτήτων», στέλνοντας ξανά σήμα στην Αγκυρα.

Ολα αυτά αναδεικνύουν τη συμφωνία ως μέρος μιας συνολικής «διευθέτησης» στην Ανατολική Μεσόγειο, κατ' απαίτηση των ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ για να «τρέξουν» γρήγορα τα σχέδια συνεκμετάλλευσης και να «θωρακιστεί» η νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ απέναντι στα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, «διευθετήσεις» που με μαθηματική ακρίβεια θα φέρουν το σπέρμα του επόμενου γύρου αντιπαραθέσεων.

Χαρακτηριστικά είναι και όσα είπε ο Ν. Δένδιας την Παρασκευή στον «ΣΚΑΪ», τονίζοντας ότι η συμφωνία «έχει σενάριο συνέχισης με την Αίγυπτο για επιπλέον οριοθέτηση, πρόβλεψη για, κάποια στιγμή, μελλοντική διαπραγμάτευση με Λιβύη, και επίσης έχει πρόβλεψη για συμφωνίες με άλλες χώρες. Αναφέρομαι στην Κύπρο και κάποια στιγμή και την Τουρκία αν το επιθυμεί».

Ερωτηθείς επανειλημμένα τι επήρεια προβλέπει για τα ελληνικά νησιά απέφυγε να απαντήσει, πετώντας την μπάλα στην εξέδρα με δικά του ερωτήματα του τύπου «Πώς ορίζετε την επήρεια;», και προσθέτοντας αργότερα ότι «η συμφωνία περιέχει επακριβώς το ορθό ποσοστό επήρειας που το Διεθνές Δίκαιο περιλαμβάνει όπως και το ορθό ποσοστό χρήσης μήκους ακτών και θαλασσίων εκτάσεων».

Δείχνοντας πως και αυτή η συμφωνία υπογράφτηκε υπό την υψηλή ευρωατλαντική εποπτεία, ανέφερε ότι τόσο η προεδρεύουσα στην ΕΕ Γερμανία όσο και οι ΗΠΑ είχαν ενημερωθεί για τη διαπραγμάτευση με την Αίγυπτο, αποκαλύπτοντας μάλιστα ότι την ώρα της διαπραγμάτευσης, μεσημέρι της Πέμπτης, στο Κάιρο, ο ίδιος ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, ήταν σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αιγύπτιο ομόλογό του. Εξάλλου, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, διά του εκπροσώπου του χαιρέτισε τη συμφωνία σημειώνοντας πως οι ΗΠΑ «ενθαρρύνουν όλα τα κράτη να επιλύουν ειρηνικά τις διαφωνίες τους για ζητήματα που αφορούν τα όρια θαλάσσιας δικαιοδοσίας».

Επέμεινε ότι «σε αυτήν τη συγκυρία η τμηματική οριοθέτηση εξυπηρετεί απολύτως το εθνικό συμφέρον, υπηρετεί τη χώρα μας, τις επιδιώξεις της», ενώ αποτυπώνοντας και τη στοίχιση όλων των αστικών κομμάτων στο «εθνικό» συμφέρον του κεφαλαίου, σημείωσε πως «έχω απόλυτη γνώση του φακέλου των διαπραγματεύσεων των προηγούμενων γύρων, ξέρω τι επεδίωξαν τα κόμματα που κυβέρνησαν», σημειώνοντας πως η συμφωνία «ανταποκρίνεται στις προσπάθειες της ελληνικής διπλωματίας τα τελευταία 17 χρόνια».

Χαρακτηριστική άλλωστε είναι και η αντίδραση των υπόλοιπων αστικών κομμάτων για τη συμφωνία με πρώτο τον ΣΥΡΙΖΑ. Την Παρασκευή, ο τομεάρχης Εξωτερικών του κόμματος, Γ. Κατρούγκαλος, στον «ΣΚΑΪ», θύμισε ότι το κόμμα του χαιρέτισε την προηγούμενη τέτοια συμφωνία με την Ιταλία, τόνισε ότι «κάθε συμφωνία έχει συμβιβασμούς», όπως και ότι «η μερική οριοθέτηση είναι στα όρια ενός ανεκτού συμβιβασμού, σε συνδυασμό όμως με τι επήρεια θα πάρουν τα νησιά», βάζοντας δηλαδή ως ένσταση το ποσοστό κουτσουρέματος των κυριαρχικών δικαιωμάτων.

Ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία στο μεταξύ γεννάνε οι δηλώσεις των κυβερνητικών στελεχών τις προηγούμενες μέρες, σχετικά με τις «διερευνητικές επαφές» με την Αγκυρα, που με τη μεσολάβηση ΗΠΑ - ΕΕ ήταν προγραμματισμένες ακόμη και για το τέλος του μήνα, και από τις οποίες προσώρας, μετά την υπογραφή της συμφωνίας με την Αίγυπτο, δήλωσε ότι αποχωρεί η Τουρκία.

Χαρακτηριστικά είναι όσα είπε ο πρωθυπουργός την Τετάρτη σε διαδικτυακή εκδήλωση του διαβόητου «Aspen Security Forum», αμερικανικής «δεξαμενής σκέψης»: Οτι ήδη από την πρώτη του συνάντηση με τον Ερντογάν, το Σεπτέμβρη 2019 στη Ν. Υόρκη, του κατέστησε σαφές ότι «είμαι πάντα πρόθυμος να συζητήσω το ένα εκκρεμές ζήτημα που θεωρούμε ότι έχουμε με την Τουρκία, δηλαδή την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο», λέγοντας πως «εάν δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε, ας πάμε στο Διεθνές Δικαστήριο, ας πάμε στη Χάγη. Να συμφωνήσουμε πως αυτή είναι η μόνη διαφορά που έχουμε (σ.σ. οι θαλάσσιες ζώνες), να θέσουμε τις παραμέτρους, να συμφωνήσουμε σε όσα έχουμε συμφωνήσει, να συμφωνήσουμε στα όσα διαφωνούμε και να σεβαστούμε την απόφαση του Δικαστηρίου».

Η επανάληψη της τουλάχιστον αμφιλεγόμενης διατύπωσης περί θαλάσσιων ζωνών - γενικά κι αόριστα - που επαναλαμβάνεται και από τον ΥΠΕΞ συνεχώς, αφήνει περιθώρια για επικίνδυνες ερμηνείες, αφού αυτές περιλαμβάνουν, εκτός της ΑΟΖ, και τα χωρικά ύδατα όπου ένα κράτος ασκεί απόλυτη κυριαρχία.

Αλλωστε, σε άλλο σημείο ο πρωθυπουργός είπε ότι «ουσία των συνομιλιών (...) είναι πώς θα λύσουμε το πρόβλημα των αξιώσεών μας αναφορικά με την ΑΟΖ». Αλλο ένα προβληματικό σημείο ο όρος «αξιώσεις», καθώς αντιμετωπίζει ως τέτοιες τα απαράγραπτα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, κουμπώνοντας στους αντίστοιχους χαρακτηρισμούς από Στέιτ Ντιπάρτμεντ και ΕΕ περί «διαφιλονικούμενων υδάτων», προϊδεάζοντας για τα χειρότερα.

Στην ίδια κατεύθυνση, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στ. Πέτσας, τόνισε την Πέμπτη ότι στην κυβέρνηση είναι έτοιμοι «να προχωρήσουμε ακόμη και μέσα στον Αύγουστο στις διερευνητικές επαφές». Δεν περνά απαρατήρητο, βέβαια, ότι κληθείς να διευκρινίσει τι εννοεί ο πρωθυπουργός ως «θαλάσσιες ζώνες», κι αν εκτός από υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ στη συζήτηση μπαίνει «και το αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας μας στην επέκταση της θαλάσσιας ζώνης, συγκεκριμένα της αιγιαλίτιδας ζώνης, στα 12 ν.μ.», ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απέφυγε να απαντήσει.

Σε ό,τι αφορά την αντίδραση της Τουρκίας, το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας στην πρώτη του ανακοίνωση σημείωσε ότι η συμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου δεν δεσμεύει την Τουρκία και πως «αυτό θα αποδειχθεί στο μέτωπο και στο τραπέζι», ενώ όπως προαναφέραμε έστειλε μήνυμα ότι με αυτούς τους όρους δεν προσέρχονται στις διερευνητικές.

Παράλληλα, την Παρασκευή, ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρ. Τ. Ερντογάν, υποστήριξε ότι η Ελλάδα «δεν τήρησε τις υποσχέσεις της», συμπληρώνοντας πως «δεν τίθεται ανάγκη συνομιλιών με όσους δεν έχουν δικαιώματα, ειδικά σε θαλάσσιες ζώνες». Σημείωσε πως «η νέα συμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου για τις θαλάσσιες ζώνες είναι άνευ αξίας όσον αφορά στο θέμα της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης στην Ανατολική Μεσόγειο», προσθέτοντας μάλιστα πως «η Μέρκελ μού ζήτησε να σταματήσω τις εργασίες γεώτρησης. Είπαμε, "εάν εμπιστεύεστε την Ελλάδα, τους άλλους, θα κάνουμε ένα διάλειμμα για μερικές εβδομάδες, αλλά δεν τους εμπιστευόμαστε". Δεν τήρησαν τις υποσχέσεις τους και τώρα θα συνεχίσουμε αμέσως τις εργασίες γεώτρησης». Ενώ σημείωσε πως η συμφωνία της χώρας του με τη Λιβύη θα τηρηθεί με αποφασιστικότητα.