Icon |
Η Ρομίνα Θηβαίου έρχεται καθημερινά, λόγω της δουλειάς της, σε επαφή με γυναίκες και άνδρες που άφησαν τη χώρα τους, σε αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής. Οπως αναφέρει, πολλοί έχουν κινδυνεύσει ή έχουν χάσει συγγενικά τους πρόσωπα στην προσπάθειά τους να φτάσουν εδώ: «Βουλιάζουν συχνά οι βάρκες τους. Μια γυναίκα δεν ήξερε να κολυμπήσει. Ακόμα και τώρα βλέπει λίγο νερό χυμένο στο πάτωμα και την πιάνει πανικός. Μια οικογένεια έχασε την κόρη της, 15 χρόνων, πνίγηκε στον Εβρο», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Προορισμός για τους περισσότερους δεν είναι η Ελλάδα, όμως τους εγκλωβίζουν εδώ η συνθήκη Σένγκεν και η συμφωνία Δουβλίνο ΙΙ. Στη βάση αυτών των συνθηκών και συμφωνιών, σημειώνει η Ρ. Θηβαίου, γίνονται από τις χώρες της ΕΕ απελάσεις ακόμα και γυναικών με διαγνωσμένα σοβαρά προβλήματα υγείας ή σε προχωρημένο στάδιο της εγκυμοσύνης. Η Ρ. Θηβαίου περιγράφει τις συνέπειες της κατάστασης αυτής: «Δεν υπάρχουν ούτε οι βασικές συνθήκες επιβίωσης», τονίζει. Οι μετανάστριες ζουν μαζί με τα παιδιά τα δικά τους αλλά και παιδιά συγγενών και συμπατριωτών που παίρνουν υπό την προστασία τους, συχνά χωρίς ρεύμα και νερό. Μια τέτοια περίπτωση, αναφέρει ενδεικτικά, είναι μια μετανάστρια που κάνει μπάνιο τέσσερα παιδιά με νερό που μαζεύει με μπουκάλια.
Eurokinissi |
Εδώ και τέσσερα χρόνια στο Στέκι Εργαζομένων και Νεολαίας Πατησίων - Κυψέλης πραγματοποιούνται μαθήματα ελληνικής γλώσσας. Ο στόχος της λειτουργίας του «σχολείου» αυτού συμπυκνώνεται στο σύνθημα: «Μαθαίνουμε τη γλώσσα - μαθαίνουμε τα δικαιώματά μας». Οπως εξηγεί η Καίτη Πανοπούλου, πρόεδρος του Συλλόγου, η προσπάθεια δεν περιορίζεται στο να μάθουν οι μετανάστες και οι μετανάστριες μερικές λέξεις και φράσεις. Οσοι συμβάλλουν στη λειτουργία του «σχολείου» συνδέονται συνολικότερα με τη ζωή των μεταναστών και των οικογενειών τους. Κινητοποιούνται σε κάθε πρόβλημα που παρουσιάζεται, σε κάθε διακοπή ρεύματος ή νερού, στις περιπτώσεις που οι εργοδότες τους αφήνουν απλήρωτους, όταν βρίσκονται στο κρατητήριο, επειδή δεν είχαν χαρτιά σε κάποιο έλεγχο της αστυνομίας.
Η συμμετοχή στα μαθήματα είναι σημαντικά χαμηλότερη για τις μετανάστριες. Οι γυναίκες αντιπροσωπεύουν περίπου το 10% των μαθητών και είναι αυτές που συναντούν τις μεγαλύτερες δυσκολίες. Η Κ. Πανοπούλου εξηγεί το λόγο: «Οι γυναίκες είναι πιο αποκλεισμένες. Τις περισσότερες φορές δεν εργάζονται, δεν έχουν κανέναν να μιλήσουν Ελληνικά εκτός από τους ανθρώπους που συναντούν όταν έρχονται για μάθημα». Επιπλέον, οι ευθύνες για τη φροντίδα των παιδιών, περιορίζουν τη δυνατότητά τους να παρακολουθούν τα μαθήματα.
Η Did, για παράδειγμα, είναι από την Αιθιοπία και παρακολουθεί τα μαθήματα στο Στέκι τους τελευταίους τρεις μήνες. Εφυγε από την πατρίδα της πριν πέντε χρόνια και ζει στην Ελλάδα ως πρόσφυγας. Κάθε Κυριακή τη συνοδεύει στο μάθημα η 3χρονη κόρη της, αφού έχει βρεθεί τελείως μόνη στην Ελλάδα. Οπως πολλές μετανάστριες, η Did είναι άνεργη. Στο παρελθόν, έχει εργαστεί αλλά από τη στιγμή που γεννήθηκε η κόρη της δεν έχει καταφέρει να ξαναδουλέψει. Οταν τη ρωτάμε για τα προβλήματα που συναντά το πρώτο πράγμα που μας λέει αφορά τα ζητήματα υγείας της κόρης της, που χρειάζεται μια σειρά φάρμακα. Επειδή δεν έχει χρήματα να τα αγοράσει όλα, κάθε φορά «διαλέγει» ποια θα αγοράσει και ποια όχι με βάση την τιμή τους.
Η εμπορευματοποίηση και η ιδιωτικοποίηση της Υγείας έχει επιδράσει αρνητικά στην πρόσβαση των μεταναστριών, όπως άλλωστε και των Ελληνίδων, στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Η Ρ. Θηβαίου εκτιμά πως η κατάσταση θα επιδεινωθεί, καθώς οι φιλότιμες προσπάθειες του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού που εξασφάλιζαν μέχρι σήμερα περίθαλψη για τις μετανάστριες και τα παιδιά τους, πλέον δεν αρκούν. Οι πρόσφατοι νόμοι έχουν αλλάξει το τοπίο και τα νοσοκομεία ζητούν την απόδειξη πληρωμής για να προχωρήσουν σε εξετάσεις. Ιδιαίτερα ελλιπής είναι ο προγενετικός έλεγχος, πράγμα που βάζει σε κίνδυνο τόσο τη μητέρα όσο και το παιδί. Εχουν επίσης σημειωθεί περιστατικά όπου δημόσια μαιευτήρια δίνουν εξιτήριο στις μετανάστριες αλλά κρατούν τα νεογέννητα, μέχρι να πληρώσουν οι μητέρες για τον τοκετό και τη μαιευτική τους περίθαλψη.
Προβλήματα υπάρχουν αντίστοιχα και στην πρόσβαση των παιδιών των μεταναστριών στην Παιδεία. Οπως τονίζει η Ρ. Θηβαίου δεν υπάρχουν υποδομές για να βοηθήσουν και να στηρίξουν ένα παιδί που έρχεται από μια άλλη χώρα και δεν ξέρει τη γλώσσα. Αξίζει να σημειώσουμε ότι φέτος λειτουργεί για πρώτη χρονιά στο Στέκι εργαζομένων και νεολαίας τμήμα για παιδιά. Ανάμεσα στους μικρούς μαθητές, όπως διευκρινίζει η Κ. Πανοπούλου, βρίσκονται δύο κατηγορίες παιδιών. Από τη μια, πρόκειται για τα παιδιά που παρακολουθούν το μάθημα ενισχυτικά, προκειμένου να αντεπεξέλθουν στο σχολείο. Από την άλλη όμως, υπάρχουν και παιδιά που δεν είναι γραμμένα στο σχολείο γιατί οι γονείς τους δε διαθέτουν νομιμοποιητικά έγγραφα και φοβούνται να τα γράψουν στο σχολείο.
Απέναντι στην επίθεση που στοχεύει τα δικαιώματα όχι μόνο των μεταναστών αλλά και των ντόπιων εργαζομένων, Ελληνες και ξένοι εργάτες πρέπει να αντιτάξουν την κοινή τους πάλη. Στα κατασταλτικά μέτρα να απαντήσουν με το αίτημα για αξιοπρεπείς χώρους φιλοξενίας, δημόσιους και ανοιχτούς, και όχι στρατόπεδα συγκέντρωσης όπως αυτά που σχεδιάζει να φτιάξει η συγκυβέρνηση. Να προβάλουν την ανάγκη για παροχή δωρεάν υγειονομικής περίθαλψης, σίτισης και στέγασης, διερμηνείας και νομικής αρωγής. Για εξασφάλιση ειδικής μέριμνας από κρατικούς φορείς για τους ανήλικους μετανάστες, τις μητέρες και παιδιά που είναι θύματα κυκλωμάτων δουλεμπορίας και πορνείας. Να απαντήσουν με την απαίτηση για παροχή ασύλου ή προσωρινού ανθρωπιστικού καθεστώτος στους πρόσφυγες από χώρες ιμπεριαλιστικής κατοχής ή εμφυλίων και το αίτημα να δοθούν ταξιδιωτικά έγγραφα σε όσους θέλουν να φύγουν σε άλλο κράτος - μέλος της ΕΕ και σήμερα βρίσκονται σε καθεστώς ομηρίας.