Κυριακή 6 Δεκέμβρη 2015
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΗΠΑ - ΕΕ: Μέσα σε έναν αδυσώπητο οικονομικό πόλεμο

«Σε κλοιό ερευνών βρίσκεται η εταιρεία ηλεκτρονικού εμπορίου Amazon καθώς, παράλληλα με τις έρευνες που διεξάγει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζοντας τα συμβόλαιά της με τους εκδότες, βρέθηκε τώρα και στο στόχαστρο της γερμανικής αρχής ανταγωνισμού και καταπολέμησης των μονοπωλίων. Ο λόγος είναι η ισχυρή θέση της Amazon στην αγορά ψηφιακών ηχητικών βιβλίων (audiobook) όπως, άλλωστε, και της Apple, που εξωθεί τις γερμανικές αρχές να διερευνούν ταυτοχρόνως την πολιτική των δύο εταιρειών σε ό,τι αφορά τις αποστολές των audiobook μέσα από την πλατφόρμα του iTunes», έγραφε η «Καθημερινή» στις 19/11/2015.

Κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης

Γιατί η γερμανική Αρχή Ανταγωνισμού ερευνά την «Amazon» και την «Apple»; Γιατί και οι δύο αυτοί επιχειρηματικοί όμιλοι έχουν ισχυρή θέση στην αγορά ψηφιακών ηχητικών βιβλίων στη Γερμανία. Η επιτροπή ανταγωνισμού δέχτηκε καταγγελία ως προς αυτό από την Ενωση Βιβλιοπωλών Γερμανίας, η οποία λέει ότι το 90% των ψηφιακών ηχητικών βιβλίων που «κατεβάζουν» οι ενδιαφερόμενοι από το Ιντερνετ περνούν είτε από την πλατφόρμα Audible.com, που ανήκει στην «Amazon», είτε από την «Apple iTunes», την οποία προμηθεύει αποκλειστικά η «Aubible», δηλαδή η «Amazon». Αρα το 90% αυτής της αγοράς του ψηφιακού ηχητικού βιβλίου στη γερμανική αγορά ελέγχεται από την «Amazon». Η Επιτροπή Ανταγωνισμού επανεξετάζει «τις συμφωνίες ανάμεσα στους δύο ανταγωνιστές». Τώρα πώς γίνεται δύο μονοπωλιακοί όμιλοι, θυγατρικοί αμερικάνικων, να λέγονται ανταγωνιστές όταν έχουν συμφωνήσει να πουλούν ψηφιακά ηχητικά βιβλία στην προκειμένη περίπτωση (θα μπορούσαν να είναι άλλα εμπορεύματα), σε μια αγορά που την ελέγχει ο ένας, δηλαδή η «Amazon»; Τι σόι συμφωνίες μπορεί να έχουν κάνει; Να έχουν μοιράσει μεταξύ τους την αγορά; Να έχουν συμφωνήσει μεταξύ τους τις τιμές πώλησης και η μία την οποία προμηθεύει η άλλη με εμπόρευμα να έχει μικρότερο ποσοστό κέρδους; Να έχουν συμφωνήσει τις τιμές αγοράς εμπορευμάτων, ώστε να μην υπάρχει εναλλακτική διέξοδος για τους εκδότες ψηφιακών ηχητικών βιβλίων; Να είναι όλα μαζί; Να διευκρινίσουμε εδώ ότι και οι δύο επιχειρηματικοί όμιλοι ανήκουν στον τομέα του λιανικού εμπορίου. Ο πρόεδρος της Επιτροπής Ανταγωνισμού είπε ότι οι εκδότες ηχητικών βιβλίων πρέπει να έχουν αρκετούς εναλλακτικούς διαύλους για την πώλησή τους. Δηλαδή γερμανικούς.

Ενα πρώτο ερώτημα που έρχεται αυθόρμητα είναι το εξής: Η αμερικάνικη «Amazon» και η εταιρεία της στη Γερμανία, όπως και η εταιρεία της αμερικάνικης «Apple» στη Γερμανία, είχαν αφεθεί ελεύθερες να «αλωνίζουν» στην αγορά της; Να κυριαρχούν στην αγορά ελέγχοντάς την; Δεν είχαν έως τώρα εξεταστεί οι συμφωνίες για τη λειτουργία και τη δράση τους στη γερμανική αγορά, ήταν ανεξέλεγκτες με δεδομένο τον κοινό προμηθευτή την «Amazon»; Ειδικά στη Γερμανία που, ως καπιταλιστικό κράτος, τίποτα δεν αφήνει στην τύχη του. Αρα κάτι άλλο φαίνεται ότι συμβαίνει, μάλλον έχει ξεσπάσει «οικονομικός πόλεμος».

Επίσης, η επίτροπος Ανταγωνισμού της ΕΕ ερευνά τα συμβόλαια που συνάπτει η «Amazon» με τους εκδότες για τη διανομή των ηλεκτρονικών της βιβλίων. Ψάχνει τα συμβόλαιά της με τους εκδότες ψηφιακών ηχητικών βιβλίων, επειδή τους υποχρεώνει να την ενημερώνουν, αν βρίσκουν πιο ευνοϊκούς όρους για πώληση από ανταγωνιστές της, ώστε να πωλούν στην «Amazon» με τους ίδιους όρους. Αν διαπιστώσει πρόβλημα λένε ότι θα την αντιμετωπίσουν, με βάση ποινές που βάζει η Κομισιόν σε όσους επιχειρηματικούς ομίλους παραβιάζουν τους νόμους για καταχρηστική εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης στην αγορά.

Η δε Κομισιόν ερευνά για καταχρηστική εκμετάλλευση της θέσης της στην αγορά έρευνας για τις online αγορές την «Google», ενώ ερευνά κατά πόσον η «Google» χρησιμοποιεί το λογισμικό Android, για να διασφαλίζει αθέμιτο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε άλλες εφαρμογές και υπηρεσίες που παρέχονται στην κινητή τηλεφωνία.

Φοροέλεγχοι

Η Κομισιόν πραγματοποιεί από τον Ιούνη του 2014 φορολογικές έρευνες για την «Apple» στην Ιρλανδία, τη «Starbucks» (εταιρεία με καφετέριες και διεθνική δράση, έχει μαγαζιά και στην Ελλάδα), στην Ολλανδία την «Amazon» (λιανικό εμπόριο) στο Λουξεμβούργο, τη «Google» επίσης στην Ιρλανδία. Ελέγχονται επίσης οι «Microsoft», «General Electrik», «McDonald's» (φαστ φουντ) και «Pfizer (φαρμακοβιομηχανία). Για όσες δεν αναφέρεται κλάδος οικονομίας είναι μονοπώλια πληροφορικής και μάλιστα πολυκλαδικά. Ολοι αυτοί οι επιχειρηματικοί όμιλοι είναι αμερικάνικοι.

Οι έρευνες της Κομισιόν έχουν στο στόχαστρό τους επιχειρηματικούς ομίλους που επωφελήθηκαν από το καθεστώς που επιτρέπει σε μια επιχείρηση να ζητά εκ των προτέρων από ένα κράτος να της γνωστοποιήσει τι είδους φορολογική μεταχείριση της επιφυλάσσει. Αυτές οι συμφωνίες δεν είναι παράνομες. Επέτρεψαν όμως σε διεθνικά μονοπώλια να κερδοσκοπούν με θυγατρικές τους, πληρώνοντας σε ευρωπαϊκούς φορολογικούς παραδείσους εξαιρετικά χαμηλούς φόρους. Στην περίπτωση της «Starbucks», η ολλανδική θυγατρική «Starbucks Manufacturing» πλήρωνε μόλις 2,5% αντί του 25% που ισχύει για τη φορολόγηση των επιχειρήσεων. Ηδη η αμερικανική «Starbucks» θα πληρώσει 30 εκατ. ευρώ πρόστιμο στην Ολλανδία, για «παράνομα φορολογικά οφέλη».

Αδυσώπητος ανταγωνισμός

Ολα αυτά τα παραδείγματα φανερώνουν τον αδυσώπητο ανταγωνισμό μεταξύ ΗΠΑ - ΕΕ και ιδιαίτερα ΗΠΑ - Γερμανίας. Η οποία δεν αρκείται στις έρευνες της Κομισιόν, αλλά κάνει και δικές της.

Ας μην ξεχνάμε ότι οι ΗΠΑ έδωσαν ένα γερό χτύπημα στη «Φολκσβάγκεν» τη μεγαλύτερη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία, δεύτερη μεγαλύτερη στον κόσμο, αποκαλύπτοντας τη χρήση του λογισμικού στους πετρελαιοκινητήρες της που παραπλανούσε τους ελέγχους καυσαερίων, ώστε να μετρώνται μειωμένοι οι ρύποι, με μεγάλο αρνητικό αντίκτυπο όχι μόνο στην ίδια την αυτοκινητοβιομηχανία, αλλά στην οικονομία της Γερμανίας, αλλά και στην αξιοπιστία της βιομηχανίας της διεθνώς.

Επίσης: Τον Απρίλη του 2015 η γερμανική τράπεζα Deutsche Bank, που λειτουργεί στις ΗΠΑ, συμφώνησε να καταβάλει πρόστιμο ύψους 2,5 δισ. δολαρίων για το σκάνδαλο χειραγώγησης του επιτοκίου διατραπεζικών χορηγήσεων Libor. Το Μάη του 2015, η ίδια τράπεζα συμφώνησε να πληρώσει 55 εκατ. ευρώ πρόστιμο για τον διακανονισμό των κατηγοριών ενάντιά της από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC) των ΗΠΑ, ότι είχε δώσει λανθασμένα στοιχεία για γιγαντιαίο χαρτοφυλάκιο παραγωγών, παραβιάζοντας τη νομοθεσία των ΗΠΑ, προκειμένου να κρύψει πιθανές απώλειες των συναλλαγών στις πιστωτικές αγορές κατά τη διάρκεια της κρίσης. Η SEC εκτιμά ότι η αξία του εν λόγω χαρτοφυλακίου της τράπεζας είχε υπερτιμηθεί κατά 1,5 δισ. δολάρια. Το Νοέμβρη του 2015, επίσης, της επιβλήθηκε από τις ΗΠΑ πρόστιμο 285 εκατ. δολαρίων. Το τμήμα Οικονομικών Υποθέσεων της Νέας Υόρκης σημείωσε σε ανακοίνωσή του ότι οι υπάλληλοι της γερμανικής τράπεζας χρησιμοποίησαν παράνομες μεθόδους μεταφοράς 10,8 δισ. δολαρίων σε τράπεζες σε Ιράν, Λιβύη, Συρία, Μιανμάρ, Σουδάν και αλλού, μεταξύ των ετών 1999 - 2006, παραβιάζοντας τις αμερικάνικες κυρώσεις.

Ανάλογα πρόστιμα έχουν επιβληθεί από τις ΗΠΑ τόσο στην «BNP Paribas» (8,9 δισ.) όσο και στη «Credit Agricole» (800 εκατ.). Και οι δύο είναι γαλλικές.

Οι εργαζόμενοι πληρώνουν τη νύφη σε ανάπτυξη και κρίση

Αυτή η εικόνα εμφανίζει μερικά χαρακτηριστικά δείγματα για τη δράση των μονοπωλίων, την αναζήτησή τους τρόπων και μεθόδων για φοροαπαλλαγές, ώστε να αυξάνεται η κερδοφορία τους, να ενισχύεται ο ανταγωνισμός και να μεγαλώνει η κυριαρχία τους στη διεθνή αγορά. Δείχνει ακόμη τη συμβολή των καπιταλιστικών κρατών στη διευκόλυνση της δράσης τους για αύξηση της κερδοφορίας όπως το παράδειγμα με τις φοροαπαλλαγές, γιατί αυτές προσελκύουν επενδύσεις. Η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία εφαρμόζουν αυτήν την πολιτική.

Σ' αυτήν οφείλεται, για παράδειγμα, η καπιταλιστική ανάπτυξη της Ιρλανδίας στη δεκαετία του 1990, που ονομάστηκε «ιρλανδικό θαύμα», με την προσέλκυση αμερικάνικων κυρίως κεφαλαίων σε επενδύσεις μονοπωλίων της πληροφορικής. Τότε το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) αυξήθηκε από 5,8% το 1994 σε 10,7%, το 1999. Τότε έγιναν συμφωνίες εργοδοτών - συνδικάτων στα εξής: Συγκράτηση μισθών. Μερική απασχόληση. Ευελιξία στην απασχόληση. Ευελιξία του χρόνου εργασίας. Ετήσια διευθέτηση του χρόνου εργασίας. Ευελιξία στον τρόπο πληρωμής. Διάλειμμα καριέρας, κ.ά. Δηλαδή, μέτρα φτηνέματος των εργατών για να αυξάνεται η εκμετάλλευση και η κερδοφορία. Στην Ιρλανδία, δεν υπάρχουν κατώτατοι διασφαλισμένοι μισθοί. Υπάρχει υψηλό ποσοστό «μερικής απασχόλησης», που φτάνει μέχρι και εργασία για μία ώρα!!! Η εφαρμογή της «ευελιξίας στον τρόπο πληρωμής» σημαίνει και πληρωμή με τη μορφή της «συμμετοχής των εργαζομένων στα κέρδη, είτε με το μοίρασμα μετοχών». Στο «διάλειμμα καριέρας» είναι υποχρεωτική παύση της εργασίας σε εργαζόμενους, με το πρόσχημα της επανεκπαίδευσης, με μειώσεις ή και χωρίς πληρωμές. Επίσης, όταν στην ΕΕ η μέση πληρωμή συντάξεων κινούνταν γύρω από το 13% του ΑΕΠ, στην Ιρλανδία κινούνταν στο 5,8% του ΑΕΠ το 1993, ενώ το 2003 το σχετικό ποσοστό έπεσε στο 3,9%.

Την τεράστια καπιταλιστική ανάπτυξη, ακολούθησε βαθιά οικονομική κρίση αρχές της δεκαετίας του 2000, η οποία επίσης ξεπεράστηκε σε όφελος του κεφαλαίου, για να την ακολουθήσει νέα κρίση και ένταξη σε μνημόνιο το 2009, με νέα αντεργατικά, αντιλαϊκά μέτρα. Επέβαλαν δραστική μείωση των λεγόμενων κοινωνικών δαπανών και των μισθών στο Δημόσιο, από 5% έως 20%, ανάλογα με το ύψος των αποδοχών, δραστικές περικοπές των συντάξεων του Δημοσίου. Ελαχιστοποίησαν τα επιδόματα ανεργίας, τα επιδόματα παιδιών, αύξησαν υπέρογκα τους έμμεσους φόρους. Το 2011 προχώρησαν σε νέες περικοπές σε κοινωνικές δαπάνες, με φορολογία των συντάξεων, αύξηση του ΦΠΑ από 21% σε 22% το 2013 και σε 23% το 2014, φόρο «τοπικών υπηρεσιών» και νέα μείωση μισθών.

Αρα την καπιταλιστική ανάπτυξη την πληρώνει η εργατική τάξη, ο λαός, όπως και την καπιταλιστική οικονομική κρίση.

Οξυνση και λόγω κρίσης

Ταυτόχρονα, αυτός ο αδυσώπητος οικονομικός πόλεμος δίχως όρια, προϋπήρχε αλλά οξύνθηκε λόγω της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης. Η Κομισιόν χτυπά τα αμερικάνικα μονοπώλια που δρουν στην ΕΕ, γιατί ανταγωνίζονται τα ευρωενωσιακά που χάνουν μερίδια στην αγορά της, ενώ ταυτόχρονα υπονομεύουν τη δράση τους διεθνώς, αφού θα γίνουν λιγότερο ανταγωνιστικά πληρώνοντας μεγαλύτερους φόρους. Υπονομεύουν επίσης την οικονομία των ΗΠΑ στο διεθνή ανταγωνισμό. Το ίδιο βεβαίως κάνουν και οι ΗΠΑ για τα ευρωενωσιακά μονοπώλια που δρουν στις ΗΠΑ.

Η διαπάλη διεθνικών μονοπωλίων ενός κράτους με μονοπώλια άλλου κράτους στην αγορά του συγκεκριμένου κράτους ωθεί στους ελέγχους για καταχρηστική εκμετάλλευση της δεσπόζουσας θέσης τους στην αγορά, όπως κάνει π.χ. η Γερμανία, ή η Κομισιόν.

Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ ελέγχουν αμερικάνικους ομίλους όπως οι «Apple», «Microsoft», «GE», «Pfizer», «Amazon», «Google», «Apple», γιατί «κρύβουν» με νόμιμο τρόπο δισεκατομμύρια δολάρια στο εξωτερικό, μεταφέροντας τα κέρδη τους σε χώρες με ιδιαίτερα χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές. Ερευνα της αμερικανικής Γερουσίας αποκάλυψε ότι η «Apple» διοχέτευε τα κέρδη της στην Ιρλανδία. Οι ετήσιες εκθέσεις της «Apple» δείχνουν ότι την τελευταία τριετία η εταιρεία κατέβαλε φόρους που αντιστοιχούν μόλις στο 2% των πωλήσεών της στο εξωτερικό.

Δείξαμε μια εικόνα της λειτουργίας του καπιταλισμού. Ο οξύτατος και αδυσώπητος ανταγωνισμός τσακίζει τους εργαζόμενους, φαίνεται με το παράδειγμα της Ιρλανδίας. Το εμφανιζόμενο ως φοροκυνηγητό δε γίνεται για να μαζέψουν τα κράτη χρήμα για τις λαϊκές ανάγκες, αλλά για να παρέμβουν στον καπιταλιστικό ανταγωνισμό, ώστε να προλάβουν αρνητικές συνέπειες, π.χ. καταστροφή μονοπωλίων. Αλλά και για το δυνάμωμά τους στη διεθνή αγορά σε βάρος ανταγωνιστών τους.


Λ.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ