Το σημερινό τετρασέλιδο «Κομματική Ζωή και Δράση» φιλοξενεί:

Ανταποκρίσεις από εκδηλώσεις που διοργανώνουν το διάστημα αυτό σε όλη την Ελλάδα οι Κομματικές Οργανώσεις του ΚΚΕ, προς τιμήν των 100 χρόνων του Κόμματος και των 70 χρόνων του ΔΣΕ. Συγκεκριμένα, απ' τις εκδηλώσεις της ΚΟ Εύβοιας για την απεργία των λιγνιτωρύχων στο Αλιβέρι το 1933, της ΕΠ Δυτικής Ελλάδας στον Αίνο για τον ΔΣΕ, της ΤΟ Πρέβεζας στο ιστορικό χωριό της Κρυοπηγής αφιερωμένη στην συμβολή του χωριού στον ηρωικό αγώνα του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ και της ΤΕ Χίου για τους 19 Χιώτες ναυτεργάτες που έπεσαν μαχόμενοι μέσα από τις τάξεις του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, αλλά και τους δεκάδες ακόμα ναυτεργάτες από τη Χίο που έδρασαν μέσα από τις γραμμές της θρυλικής ΟΕΝΟ.

Πλήθος κόσμου συμμετείχε στην εκδήλωση

Από νωρίς, αντιπροσωπεία του ΚΚΕ, με επικεφαλής τον Γιώργο Μαρίνο, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, βρέθηκε στο Αγαλμα του Λιγνιτωρύχου στο κέντρο του Αλιβερίου, ενώ λίγο αργότερα επισκέφθηκε το χώρο του λιγνιτωρυχείου, όπου βρίσκεται και το μνημείο των εργατών που έχασαν τη ζωή τους στις στοές. Και στα δύο μνημεία αφέθηκαν λίγα λουλούδια ως φόρος τιμής στους νεκρούς τις εργατικής τάξης.

Ειδικά για την εκδήλωση ήταν ανοιχτές οι πύλες του Μουσείου της ΔΕΗ με εκθέματα και εργαλεία της δουλειάς από το λιγνιτωρυχείο. Επίσης, στο χώρο λειτούργησε έκθεση ντοκουμέντων και φωτογραφικού υλικού από το Αρχείο του ΚΚΕ με τίτλο «Τα πρώτα βήματα, οι πρώτες μάχες, 1870 - 1936».

Την εκδήλωση άνοιξε ο Κώστας Μιχαήλ, μέλος της ΤΕ Εύβοιας του ΚΚΕ, ενώ την κεντρική ομιλία έκανε ο Γιώργος Μαρίνος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Ακολούθησε αφιέρωμα στο χρονικό της απεργίας με αφήγηση και τραγούδι.

Στο βήμα ο Γ. Μαρίνος

Στον αγώνα των εργατών και των εργατριών του Λιγνιτωρυχείου Αλιβερίου, στους αγώνες που έγιναν σε κάθε πόλη, σε κάθε χωριό και καταγράφονται στα εκατοντάδες ιστορικά γεγονότα που τιμάει το Κόμμα μας σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, προβάλλουν η πλούσια Ιστορία του εργατικού - λαϊκού κινήματος και η μεγάλη προσφορά του ΚΚΕ στην πάλη της εργατικής τάξης, του λαού μας.

Αυτό μας κάνει υπερήφανους, μας εμπνέει και μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε ακόμα πιο αποφασιστικά τον αγώνα μας».

Σκιαγραφώντας το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εκδηλώθηκε η απεργία, ο Γ. Μαρίνος υπογράμμισε: «Κάτω από την καθοριστική επίδραση της μεγάλης Σοσιαλιστικής Οχτωβριανής Επανάστασης του 1917 στη Ρωσία, ως συνένωση της επαναστατικής θεωρίας και του εργατικού κινήματος, η εργατική τάξη γεννάει από τα σπλάχνα της το δικό της κόμμα.

Αποψη της έκθεσης αρχειακού υλικού

Η ίδρυση του ΚΚΕ αποτέλεσε μεγάλη ιστορική κατάκτηση. Ανοιξε το δρόμο για να δυναμώσει η πάλη για τη χειραφέτηση και την απελευθέρωση της εργατικής τάξης από το κεφάλαιο και τα αστικά κόμματα. Η ελληνική κοινωνία γέννησε ένα επαναστατικό κόμμα που στις σημαίες του προβάλλει την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο (...) Με την πρωτοπόρα συμβολή του ΚΚΕ, στις αρχές του 20ού αιώνα, προβάλλονται οι ανάγκες της εργατικής τάξης και γίνονται στόχοι του οργανωμένου κινήματος, γίνεται ένα μεγάλο βήμα μπροστά, καθοριστικό για την ανάπτυξη της ταξικής πάλης και θα λέγαμε πολύ επίκαιρο και στις μέρες μας, έναν αιώνα μετά.

(...) Γυρίζουμε τη σκέψη μας στο τέλος της δεκαετίας του 1920 - αρχές της δεκαετίας του '30. Το καπιταλιστικό εκμεταλλευτικό σύστημα, που ήδη είχε την εγκληματική ευθύνη για τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και τα εκατομμύρια νεκρούς και τραυματίες, συνεχίζει να δείχνει τα δόντια του.

Οι αξεπέραστες αντιθέσεις του, η αναρχία που σημαδεύει την παραγωγή, την οικονομία που έχει κριτήριο το κέρδος, οδήγησαν στη βαθιά κρίση του 1929 - 1933, η οποία τίναξε στον αέρα τις θεωρίες ότι ο καπιταλισμός είναι άτρωτος.

Εκατομμύρια εργαζόμενοι σε όλο τον κόσμο καταδικάζονται στην ανεργία και τη φτώχεια και η αστική τάξη αναζητεί τη διέξοδο από την κρίση και πάλι στον πόλεμο και το φασισμό. Στις συνθήκες της καπιταλιστικής κρίσης την περίοδο του Μεσοπολέμου διαμορφώνονται οι όροι για το Β' Παγκόσμιο, ιμπεριαλιστικό Πόλεμο.

Στην Ελλάδα, το Φιλελεύθερο βενιζελικό Κόμμα, εκφράζοντας τα συμφέροντα της πλουτοκρατίας της εποχής, αντιμετωπίζει με έχθρα την εργατική τάξη και παίρνει μέτρα για να κατακτήσει το κεφάλαιο μεγαλύτερη συσσώρευση, υψηλότερη κερδοφορία.

Η κυβέρνηση Βενιζέλου, τον Ιούλη του 1929, ψηφίζει στη Βουλή το νόμο 4229, το γνωστό Ιδιώνυμο (...) Το αστικό κράτος και οι επιχειρηματίες χρησιμοποιούν όλα τα μέσα για να καταστείλουν το νεαρό εργατικό κίνημα (...) να περιορίσουν τη δράση του ΚΚΕ, διώκοντας, φυλακίζοντας, εξορίζοντας, δολοφονώντας κομμουνιστές και κομμουνίστριες που παλεύουν μαζί με το λαό.

(...) Στις εκλογές του Μάρτη 1933 χάνει το Φιλελεύθερο Κόμμα του Βενιζέλου και σχηματίζει κυβέρνηση το Λαϊκό Κόμμα με πρωθυπουργό τον Τσαλδάρη, που συνεχίζει την επίθεση κατά της εργατικής τάξης και αντιμετωπίζει τις εργατικές κινητοποιήσεις ως "διασάλευση της έννομης τάξης".

Στη Γερμανία συγκεντρώνονται τα βαριά φασιστικά σύννεφα με την αναρρίχηση του Χίτλερ στην κυβέρνηση ως εκπροσώπου των γερμανικών μονοπωλίων (...)».

«Στις συνθήκες αυτές το ΚΚΕ, στα πρώτα βήματά του, αντιπαλεύοντας, ξεπερνώντας προβλήματα που παρουσιάζονται στην ανάπτυξή του, συγκεντρώνει την προσοχή του στην ενίσχυση των δεσμών με τις εργατικές - λαϊκές δυνάμεις, στο μαζικό κίνημα, στην ανάπτυξη των Οργανώσεών του και στο κτίσιμο νέων Οργανώσεων σε χώρους δουλειάς και κλάδους. Στο εργατικό κίνημα κλιμακώνεται η αντιπαράθεση ανάμεσα στο ταξικό κίνημα και τους ρεφορμιστές, ανάμεσα στην παραδομένη στο αστικό κράτος και το κεφάλαιο ΓΣΕΕ και την Ενωτική ΓΣΕΕ, που βάζει τη σφραγίδα της στις εργατικές κινητοποιήσεις.

(...) Το 1933 φουντώνει το απεργιακό κίνημα, στην Αθήνα, στον Πειραιά, στη Θεσσαλονίκη, στην Πάτρα, στη Δράμα, στη Νάουσα και σε άλλες πόλεις. Στις συνθήκες αυτές γράφεται η ηρωική σελίδα της απεργίας των εργατών του Λιγνιτωρυχείου στον Αγιο Λουκά, στο Αλιβέρι (...) Ο πυρήνας του ΚΚΕ στην περιοχή Αλιβερίου - Κύμης δουλεύει μέσα στους εργάτες, διαφωτίζει, καταβάλλει προσπάθειες για την οργάνωση της εργατικής τάξης.

Οι εργάτες και οι εργάτριες προβληματίζονται, κατανοούν ότι ο κάθε εργάτης χωριστά είναι ανίσχυρος και ανυπεράσπιστος απέναντι στον κεφαλαιοκράτη, συνειδητοποιούν την αναγκαιότητα της οργάνωσης (...) Οι διαδικασίες αυτές προχωρούν σε κλίμα εργοδοτικής και αστυνομικής τρομοκρατίας, που δεν οδηγεί σε υποχώρηση των εργατών και των εργατριών, αλλά, αντίθετα, σφυρηλατεί την ενότητα και ενισχύει την αγωνιστικότητά τους.

Ο στόχος της αγωνιστικής διεκδίκησης των αιτημάτων κερδίζει καθημερινά έδαφος. Διαμορφώνεται το πλαίσιο της πάλης (...) Στη βάση αυτού του πρωτοπόρου αγωνιστικού πλαισίου, στις 6 Αυγούστου, πραγματοποιείται μαζική συγκέντρωση στον Αγιο Λουκά, με τη συμμετοχή 150 λιγνιτωρύχων και την παρουσία του εκπροσώπου της Ενωτικής ΓΣΕΕ, συντρόφου Κλωκίδη.

Με δύναμη και ενθουσιασμό οι εργάτες και οι εργάτριες, με τη στήριξη των οικογενειών τους, πήραν απόφαση για απεργία στις 7 Αυγούστου.

Η εταιρεία του εφοπλιστή Εμπειρίκου, που εκμεταλλεύεται το λιγνιτωρυχείο, αρνείται να ικανοποιήσει τα αιτήματα, απειλεί με ανταπεργία (λοκ άουτ), η τρομοκρατία εντείνεται (...) Η απεργία έχει καθολική επιτυχία, η απόπειρα χρησιμοποίησης απεργοσπαστών πέφτει στο κενό (...) Στις 8 Αυγούστου αστυνομικές δυνάμεις περικυκλώνουν το λιγνιτωρυχείο, συλλαμβάνουν απεργούς, γίνονται συγκρούσεις για την απελευθέρωσή τους. Στις 9 Αυγούστου 1933, οργανώνεται και πάλι μαζική συγκέντρωση στον Αγιο Λουκά με τη συμμετοχή των απεργών, γυναικών και παιδιών. Σύσσωμο το χωριό κατευθύνεται στο λιγνιτωρυχείο και στο δρόμο, στο "Παλιόμαντρο", αντιμετωπίζει το μπλόκο της Αστυνομίας, των χαφιέδων, των ανθρώπων της εταιρείας. Οι χωροφύλακες είναι με το δάχτυλο στη σκανδάλη (...)

Η σύγκρουση είναι σκληρή, οι δυνάμεις καταστολής και οι μπράβοι της εταιρείας πυροβολούν κατά των απεργών. Μακελειό. 20 τραυματίες, πολλοί τραυματισμένοι βαριά, ο τόπος βάφεται με αίμα (...) Είναι συνταρακτικό. Η απεργία συνεχίστηκε. Η εταιρεία αδυνατεί να στρατολογήσει απεργοσπάστες για να σβήσουν τις φωτιές που είχαν ξεσπάσει στις στοές. Οι εργάτες κερδίζουν τη μάχη της απεργίας (...).

Ο απεργιακός αγώνας των λιγνιτωρύχων του 1933 έβαλε γερές βάσεις, το ΚΚΕ αναπτύχθηκε στην περιοχή και συνέχισε με αποφασιστικότητα την πάλη του. Κερδήθηκαν, ψήθηκαν νέοι αγωνιστές που εντάχθηκαν στο ΕΑΜικό κίνημα και πήραν μέρος στον ένοπλο αγώνα του ΕΛΑΣ κατά του φασίστα κατακτητή και των ντόπιων συνεργατών του, συμμετείχαν στον αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας».

Συνεχίζοντας ο Γ. Μαρίνος προέτρεψε: «Να σκεφτούμε: Τι ξεχωρίζει μέσα σ' αυτήν την πορεία; Ξεχωρίζει η πίστη στο δίκιο της εργατιάς και στον αγώνα της, η άρνηση της υποταγής και η απόφαση για σύγκρουση (...) Ξεχωρίζει η οργάνωση και η περιφρούρηση της απεργίας, η στήριξη του αγώνα των λιγνιτωρύχων από τις οικογένειές τους, από τις λαϊκές οικογένειες της περιοχής, τους φτωχούς αγρότες. Ξεχωρίζει η εργατική αλληλεγγύη που δίνει δύναμη στην ταξική πάλη.

(...) Πρόκειται για μια πολύτιμη ιστορική παρακαταθήκη με επίκαιρα διδάγματα, πολύ χρήσιμα στις μέρες μας (...).

Η εργατική τάξη βγάζει το μεροκάματο σε σκληρές συνθήκες, ματώνει από την καπιταλιστική εκμετάλλευση. Η τάξη αυτή είναι η πρωτοπόρα τάξη της κοινωνίας, αυτή που παράγει τον πλούτο και έχει ιστορική αποστολή να απαλλάξει την κοινωνία από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.

Η προσφορά του ΚΚΕ για τα συμφέροντα της εργατικής τάξης, του εργαζόμενου λαού είναι πολύ μεγάλη, έχει ιστορική και πολύ επίκαιρη σημασία. 100 χρόνια πρωτοπόρας ηρωικής δράσης.

Σήμερα, που ο καπιταλισμός έχει σαπίσει και το κεφάλαιο με τους πολιτικούς του εκφραστές χρησιμοποιούν όλα τα μέσα για να μπλοκάρουν τον τροχό της Ιστορίας και την κοινωνική πρόοδο, να ισοπεδώσουν δικαιώματα και κατακτήσεις που κερδήθηκαν με τους αγώνες και τις θυσίες της εργατικής τάξης, ο κάθε εργαζόμενος επιβάλλεται να σκεφτεί καλά ότι η ταξική πάλη που συκοφαντούν, που υπονομεύουν οι υποστηριχτές και απολογητές του καπιταλισμού αποτελεί την κινητήρια δύναμη της κοινωνικής εξέλιξης.

(...) Η σύγκρουση είναι σκληρή, η εργατική τάξη αναμετριέται με την κυρίαρχη, την αστική τάξη, που ασκεί την εξουσία της στηριζόμενη στο αστικό κράτος, στα κόμματα που εκφράζουν τα δικά της συμφέροντα, αλλά και στους νεροκουβαλητές της, τον εργοδοτικό - κυβερνητικό συνδικαλισμό, τον οπορτουνισμό που είναι φορέας της αστικής, της καπιταλιστικής ιδεολογίας μέσα στο εργατικό - λαϊκό κίνημα.

Η αξιοποίηση και ενσωμάτωση της πείρας της ταξικής πάλης στην καθημερινή δράση είναι πολύ μεγάλη υπόθεση και αφορά τον κάθε εργαζόμενο. Η πείρα αυτή τονίζει ότι από τη στιγμή που η εργατική τάξη έχει τέτοιο ισχυρό αντίπαλο, η προετοιμασία χρειάζεται να είναι αντίστοιχη των απαιτήσεων, ώστε να δυναμώνουν όλα τα μέσα που έχει στα χέρια της η εργατιά».

Καταλήγοντας, ο Γ. Μαρίνος σημείωσε μεταξύ άλλων: «Εχουν δοκιμαστεί όλες οι μορφές διαχείρισης του συστήματος (...) Κατά τη διάρκεια της καπιταλιστικής κρίσης, στο έδαφος της φθοράς του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ εκτινάχθηκε εκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ, πάτησε πάνω στην αγανάκτηση των εργαζομένων, καλλιέργησε ψεύτικες προσδοκίες και υποσχέσεις. Οι μάσκες έπεσαν. Στην πράξη αποδείχθηκε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, φορέας υπεράσπισης των συμφερόντων του κεφαλαίου, υποστηριχτής της ευρωπαϊκής λυκοσυμμαχίας, της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΝΑΤΟ.

(...) Ο ισχυρισμός του ΣΥΡΙΖΑ περί "δίκαιης ανάπτυξης" είναι ανυπόστατος και παραπλανητικός (...) Σχεδιασμένα, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ενωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, με τις ευλογίες των βιομηχάνων, των εφοπλιστών, των τραπεζιτών, εφαρμόζει το σύνολο των αντιλαϊκών μέτρων που έχουν επιβληθεί αυτά τα χρόνια στους εργαζόμενους και προσθέτει νέα σκληρά μέτρα.

(...) Αξιοποιώντας την πείρα των σημαντικών αγώνων που αναπτύχθηκαν την προηγούμενη περίοδο, αντιπαλεύουμε αδυναμίες και εντείνουμε τις προσπάθειες για την οργάνωση της πάλης, για να εμποδίσουμε τα αντεργατικά - αντιλαϊκά μέτρα, να διεκδικήσουμε την ανάκτηση των απωλειών που έχουν οι εργαζόμενοι αυτά τα χρόνια (...)

Αποκαλύπτουμε τις νέες παγίδες που στήνει ο ΣΥΡΙΖΑ με τα παραμύθια που πλασάρει για το εκλογικό σύστημα και την αναθεώρηση του Συντάγματος, για να περάσει μαζικό αποπροσανατολισμό, να πάρει "άφεση αμαρτιών" για τα αντιλαϊκά μέτρα που εφαρμόζει και γι' αυτά που φέρνει τις επόμενες μέρες (...).

Η πλουτοκρατία αξιοποιεί κάθε εφεδρεία για να κάνει τη δουλειά της. Χρησιμοποιεί πότε το ένα και πότε το άλλο αστικό κόμμα, ακόμα και την εγκληματική, φασιστική οργάνωση της Χρυσής Αυγής, δημιουργούνται νέα αναχώματα.

Στόχος τους είναι να απορροφούν την αγανάκτηση λαϊκών δυνάμεων, να τις χειραγωγούν στη λογική της διατήρησης του καπιταλισμού, στη διαιώνιση της εκμετάλλευσης, της φτώχειας, της ανεργίας.

Εχει μεγάλη σημασία να αξιοποιηθεί η πείρα του λαού μας και να κάνει ένα βήμα μπροστά στην αλλαγή του συσχετισμού δύναμης, που στον πυρήνα έχει την ισχυροποίηση του ΚΚΕ παντού (...) Υπάρχει λύση που αντιστοιχεί στα λαϊκά συμφέροντα. Οργάνωση παντού, στα Σωματεία, σε Επιτροπές Αγώνα, στους Αγροτικούς Συλλόγους, στους γυναικείους Συλλόγους, στις Λαϊκές Επιτροπές. Αυτή είναι η πρόκληση. Εργατικό κίνημα δυνατό που θα συγκρούεται με την εξουσία των εκμεταλλευτών. Δυνάμωμα του ταξικού κινήματος, του ΠΑΜΕ, συσπείρωση νέων αγωνιστικών δυνάμεων στις γραμμές του. Κοινή πάλη της εργατικής τάξης με την αγροτιά, με τους αυτοαπασχολούμενους, τη νεολαία και τις γυναίκες των λαϊκών οικογενειών. Ζωντανή, μαχητική κοινωνική - λαϊκή συμμαχία, που θα αναγνωρίζεται, θα κατοχυρώνεται και θα ενισχύεται μέσα στην καθημερινή πάλη για κάθε εργατικό - λαϊκό πρόβλημα και θα αγωνίζεται κατά του εκμεταλλευτικού συστήματος και των μονοπωλίων που είναι τα κύτταρά του, με προσανατολισμό την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου.

Αυτή είναι η λύση. Μόνο μέσα από τον επαναστατικό δρόμο, με αποφασισμένη εργατική τάξη, μπορούν να γίνουν τα μέσα παραγωγής λαϊκή περιουσία, να κοινωνικοποιηθούν για να αξιοποιηθούν οι παραγωγικές δυνατότητες της χώρας. Ο ορυκτός πλούτος, η Ενέργεια, οι Τηλεπικοινωνίες, οι Μεταφορές, η γη να περάσουν στα χέρια του λαού.

Με αυτά τα εργαλεία μπορεί να σχεδιαστεί κεντρικά η οικονομία, να δοθεί ώθηση στην περιφερειακή και κλαδική ανάπτυξη, να επιλυθεί το πρόβλημα της ανεργίας, να εξασφαλιστούν δωρεάν, αναβαθμισμένες κοινωνικές υπηρεσίες για όλους.

Σε αυτό το πλαίσιο μπορεί η χώρα μας να αποδεσμευτεί από τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, να ακολουθήσει το δρόμο της οικοδόμησης αμοιβαία επωφελών σχέσεων με άλλα κράτη και λαούς».

Στιγμιότυπο από την εκδήλωση

Μέλη, φίλοι του ΚΚΕ αλλά και απόγονοι αγωνιστών της ΕΑΜικής αντίστασης και του ΔΣΕ έδωσαν το «παρών». Μαζί και ο μοναδικός επιζών του ΔΣΕ Κεφαλονιάς Θανάσης Τσάσης. Ιδιαίτερο τόνο έδωσε η νεολαία. Λίγο έξω από το δρυμό του Αίνου, στην περιοχή Αης Λευτέρης, όπου δόθηκε η πρώτη μάχη τμήματος του ΔΣΕ, στις 8 Φλεβάρη 1947, κτίστηκε μνημείο από την ΤΕ του ΚΚΕ αφιερωμένο στο γεγονός.

Στο σημείο αυτό και στο δρόμο για την κεντρική εκδήλωση, έγινε σύντομη στάση. Το ιστορικό της μάχης ανάπτυξε ο συνεργάτης του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ Βασίλης Μόσχος, ενώ μίλησε και ο Πρόεδρος του τοπικού Παραρτήματος ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ Γιώργος Σπυράτος. Λουλούδια κατατέθηκαν από συγγενείς των αγωνιστών, την ΠΕΑΕΑ και την Αλέκα Παπαρήγα εκ μέρους της ΚΕ του ΚΚΕ.

Στη συνέχεια, η κεντρική εκδήλωση (την οποία οργάνωσαν η Επιτροπή Περιοχής Δυτικής Ελλάδας του ΚΚΕ, η ΤΕ Κεφαλονιάς - Ιθάκης και το ΤΣ της ΚΝΕ) έλαβε χώρα μέσα στο δρυμό, στον οποίο διαδραματίστηκαν μεγάλες μάχες στα χρόνια του Εμφυλίου.

Οι αντάρτικοι παραδοσιακοί χοροί απ' όλη τη χώρα, τους οποίους επιμελήθηκε ο χοροδιδάσκαλος Μήτσος Μαντζουράτος, μέσα στα έλατα του Αίνου, μας μετέφεραν νοερά σε εκείνες τις εποχές. Εδωσαν τη λεβεντιά και την περηφάνια με την οποία μαχόταν ο ΔΣΕ. Ακολούθησε το ποίημα του Τάσου Λειβαδίτη «Aν θες να λέγεσαι άνθρωπος» από την Στάμω Δημητράτου και στη συνέχεια πήρε το λόγο η Αλέκα Παπαρήγα, η οποία εκφώνησε την κεντρική ομιλία.

Η Αλέκα Παπαρήγα αναφέρθηκε στη σημασία του αγώνα του ΔΣΕ, στο πλαίσιο μέσα στο οποίο συγκροτήθηκε και έδρασε, στη σχέση που είχε αυτό με τη γραμμή πάλης του ΚΚΕ και του κομμουνιστικού κινήματος γενικότερα. Εξήγησε με επιχειρήματα την προσπάθεια παραχάραξης της ιστορικής αλήθειας από τον ταξικό εχθρό, μια προσπάθεια που έχει να κάνει με το σήμερα και το αύριο του κινήματος και ιδιαίτερα με το κεντρικό ζήτημα της ταξικής πάλης - την αλλαγή τάξης στην εξουσία. Εδωσε το ιδιαίτερο χρώμα και τη συνεισφορά της Κεφαλονιάς στην Ιστορία και πρότεινε στην ΤΕ να πραγματοποιήσει σχετική επιστημονική μελέτη. Απευθύνθηκε στη νεολαία και την κάλεσε να πατά γερά, στη γνώση των αντικειμενικών - υλικών δεδομένων, για να μπορεί να έχει επίγνωση των δυσκολιών και της προοπτικής του αγώνα με βάση την ιστορική αναγκαιότητα για τη νέα σοσιαλιστική κοινωνία. Τέλος, αναφέρθηκε στο πώς τα συμπεράσματα του αγώνα του ΔΣΕ έχουν τεράστια αξία για τη νικηφόρα προοπτική του αγώνα.

Στελέχη και μέλη της ΚΝΕ απέδωσαν τον όρκο του μαχητή του ΔΣΕ με το στόμα και με χωνιά μέσα από τα έλατα. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν η Λουίζα Ράζου, μέλος του ΠΓ του ΚΚΕ, και ο Μάκης Παπαδόπουλος, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ. Στο χώρο υπήρχε έκθεση βιβλίου, όπου - εκτός των άλλων - διακινούνταν η ανατύπωση ενημερωτικού δελτίου του ΔΣΕ Κεφαλονιάς. Επίσης, υπήρχε έκθεση για την Ιστορία του ΔΣΕ σε ειδικά ταμπλό.

Η κεντρική εκδήλωση ακολούθησε τη συγκέντρωση - πορεία και ομιλία από την Γραμματέα της ΤΕ και μέλος της ΕΠ Δυτικής Ελλάδας Αγγελική Τσώλου, που έγινε στο Ληξούρι την Παρασκευή 29 Ιούλη, επίσης μαζική και μαχητική.

Η ΤΕ Κεφαλονιάς - Ιθάκης του ΚΚΕ υπενθυμίζει ότι οι εκδηλώσεις τιμής στον ΔΣΕ συνεχίζονται με την έκθεση ιστορικού - αρχειακού υλικού (φωτογραφίες, κείμενα, έντυπα εποχής κ.λπ. - όλα σε μουσαμά) για τον Νίκο Μπελογιάννη και τον ΔΣΕ. Ειδική μνεία γίνεται για τη δράση του ΔΣΕ στο νομό. Σε ειδική προθήκη εκτίθεται υλικό που χρησιμοποιήθηκε σε μάχες (σφαίρες, στολή γυναίκας αξιωματικού, χρηστικά σκεύη μαχητών κ.λπ.). Η έκθεση λειτουργεί στο Εργατικό Κέντρο Κεφαλονιάς - Ιθάκης από τη Δευτέρα 1η Αυγούστου έως και την Κυριακή 7η Αυγούστου, 10 π.μ. - 1 μ.μ. και 6 μ.μ. - 9 μ.μ.

Στο χώρο υπάρχει βιβλιοπωλείο ενώ θα διατίθεται και η ανατύπωση τετρασέλιδου ενημερωτικού εντύπου του ΔΣΕ Κεφαλονιάς.

Μεγάλο το ενδιαφέρον για την έκθεση αρχειακού υλικού

Η εκδήλωση ξεκίνησε με το προσκλητήριο νεκρών και κατάθεση στεφανιών εκ μέρους του Παραρτήματος Πρέβεζας της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ, του ΚΚΕ και της ΚΝΕ. Κατά την ανάγνωση των ονομάτων των 23 νεκρών ηρώων της Κρυοπηγής, νέοι και νέες της ΚΝΕ φώναζαν «παρών» με τα θρυλικά χωνιά της ΕΠΟΝ.

Ιστορικό σχολιασμό των γεγονότων της εποχής της δεκαετίας του 1940 έκανε η αρχαιολόγος - ιστορικός Τατιάνα Ιορδανίδου, ενώ η φιλόλογος και εγγονή του ΕΛΑΣίτη αγωνιστή Γιώργου Λιόντου, Ματίνα Λιόντου, διάβασε αποσπάσματα των μαρτυριών που συγκέντρωσε η Τομεακή Οργάνωση με τη βοήθεια συντρόφων, φίλων και οπαδών. Παράλληλα, προβλήθηκε βίντεο με προσωπικές μαρτυρίες από γυναίκες και άντρες του χωριού που έδρασαν μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ καθώς και της ΕΠΟΝ, που επιμελήθηκε η φιλόλογος Αννα Αφεντουλίδου.

Η Ελευθερία Τζίμα, αφού αναφέρθηκε στη ζωή και την παλικαρίσια στάση των γυναικών του χωριού στα δύσκολα χρόνια πριν αλλά και μετά την εκτέλεση των 23 αγωνιστών, απήγγειλε το Μοιρολόι της Κρυοπηγής για το θανατικό της εκτέλεσης.

Ποιήματα από τα «Συντροφικά Τραγούδια» του Γιάννη Ρίτσου και από το «Αξιον Εστί» του Οδυσσέα Ελύτη απήγγειλε η Λίτσα Καραμάνη. Την εκδήλωση πλαισίωσε μουσικά το συγκρότημα που απαρτιζόταν από τα μέλη του Κόμματος και της ΚΝΕ Γρηγόρη Πάρλα, Σταύρο Ζώτο και Φάνη Στράτη.

Στην εκδήλωση παρευρέθηκε και ο παλαίμαχος αγωνιστής Χριστόφορος Ράπτης.

Εντονο ήταν το ενδιαφέρον των παρευρισκόμενων για την έκθεση με εικόνες από τον τόπο της εκτέλεσης, ιστορικά στοιχεία της εποχής, αναφορές στη δράση των ΕΑΜ - ΕΛΑΣ - ΕΠΟΝ καθώς και βιογραφικά στοιχεία αγωνιστών από την Κρυοπηγή που συμμετείχαν στον αγώνα μέσα από τις γραμμές των ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΕΠΟΝ, των αετόπουλων καθώς και του ΚΚΕ. Στο χώρο υπήρχε και βιβλιοπωλείο της «Σύγχρονης Εποχής».

Ακολούθησε ομιλία από τον Κώστα Κωτσαντή, μέλος του Γραφείου Περιοχής Ηπείρου - Κέρκυρας - Λευκάδας του ΚΚΕ και Γραμματέα της ΤΕ Πρέβεζας.

«Υλοποιούμε σήμερα μία δέσμευσή μας. Τιμάμε ως ΚΚΕ τον ηρωικό αγώνα του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ Ζαλόγγου. Τιμάμε τους νεκρούς ήρωές μας, τους συναγωνιστές της Κρυοπηγής, που δολοφονήθηκαν από το άνανδρο χέρι των ναζιστών κατακτητών και των δοσίλογων φίλων τους.

...Ειδικά σήμερα, πρέπει να μελετήσουμε την Ιστορία μας. Γιατί και οι απολογητές της αστικής τάξης, του κεφαλαίου και της ΕΕ δίνουν τεράστια ποσά σε διάφορους κονδυλοφόρους, με τον μανδύα του πανεπιστημιακού "ερευνητή", για να ξαναγράψουν την Ιστορία στα μέτρα τους, για να βάλουν το λαό μας ξανά στο μαντρί της μοιρολατρίας και των μονόδρομων με στόχο την υποταγή στα σχέδιά τους.

...Το ΚΚΕ στην 100χρονη ιστορική του διαδρομή έδωσε πολιτικό περιεχόμενο στους εργατικούς αγώνες ενάντια στην καπιταλιστική εκμετάλλευση, με τίμημα πολλούς νεκρούς, βασανισμένους και διωκόμενους.

...Βασικό συμπέρασμα που βγαίνει είναι ότι η αστική τάξη έχει πάντα αναπτυγμένο ταξικό κριτήριο. Ξέρει από ποιους κινδυνεύει η εξουσία της: αυτοί είναι οι κομμουνιστές και γι' αυτό τους πολεμά με λύσσα»,ανέφερε στην αρχή της ομιλίας του, ενώ σε σχέση με την ανάπτυξη και δράση του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ στην περιοχή του Ζαλόγγου σημείωσε:

«Από αυτό το μεγάλο προσκλητήριο της Εθνικής Αντίστασης, του αγώνα, δεν μπορούσαν να λείψουν οι Κρυοπηγιώτες. Οχι μόνο δεν έλειψαν, αλλά πρωτοστάτησαν στην οργάνωση στο ΕΑΜ - ΕΛΑΣ και στην ΕΠΟΝ αλλά και στην οργάνωση και των γύρω χωριών (Δεσποτικό, Α. Ράχη, Λούτσα, Μυρσίνη, Μεγαδένδρο, Ριζά, Καστροσυκιά, κ.ά.), δημιουργώντας ταυτόχρονα και ζωντανές οργανώσεις του ΚΚΕ».

Αναφερόμενος στις διεθνείς και εγχώριες πολικές εξελίξεις και στη στάση που πρέπει να κρατήσουν οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα, υπογράμμισε:«Παρακολουθώντας τις διεθνείς πολιτικές εξελίξεις (απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία, πολιτική εκτάκτου ανάγκης σε Γερμανία και Γαλλία, πόλεμος στη Συρία, προετοιμασία επέμβασης στη Λιβύη), τις τελευταίες αποφάσεις του ΝΑΤΟ που θεωρούν ως υπ' αριθμόν 1 αντίπαλο - εχθρό τη Ρωσία, το ρόλο της ελληνικής κυβέρνησης, που είναι ΝΑΤΟικότερη των ΝΑΤΟικών, προειδοποιούμε τον ελληνικό λαό για το ενδεχόμενο ενός νέου γενικευμένου ιμπεριαλιστικού πολέμου στην ευρύτερη περιοχή μας.

Από τώρα πρέπει να είμαστε έτοιμοι, να δράσουμε αυτοτελώς, να μην μπούμε κάτω από καμία ομπρέλα αστικών δυνάμεων, όπως και να παρουσιάζεται, να δημιουργήσουμε τη μεγάλη Λαϊκή Συμμαχία, που θα αμφισβητεί τις επιλογές του κεφαλαίου και ταυτόχρονα θα δημιουργεί την υποδομή για την αφαίρεση της εξουσίας από τις αστικές δυνάμεις».

Ολοκληρώνοντας, τόνισε: «Από τους αγώνες του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ Ζαλόγγου ατσαλωνόμαστε. Εμπνεόμαστε, γινόμαστε πιο ικανοί στο σήμερα, για να φέρουμε το φωτεινό μέλλον που επιθυμούσαν οι νεκροί σύντροφοί μας. Τιμή και δόξα στους ήρωες της Εθνικής μας Αντίστασης, τους ΕΑΜίτες τους ΕΛΑΣίτες, τους ΕΠΟΝίτες, τους ήρωες του ΔΣΕ».

Στο προαύλιο του Δημοτικού Σχολείου Καρδάμυλων φιλοξενήθηκε η εκδήλωση

Παρών ήταν και ο Γιώργης Ποδιάς, επιζών αντάρτης ναυτεργάτης, ο οποίος μίλησε στους παρευρισκόμενους και τιμήθηκε για την ανιδιοτελή και αταλάντευτη προσφορά του κάθε στιγμή της ταξικής πάλης: Είτε στα καράβια, στην οργάνωση των ναυτεργατικών αγώνων μέσα από την ΟΕΝΟ, είτε με το όπλο του ΔΣΕ στο χέρι στα βουνά της Ελλάδας, είτε αργότερα επί 30 χρόνια ως πολιτικός πρόσφυγας στην Πολωνία. Στο πρόσωπό του τιμήθηκαν οι εκατοντάδες ναυτεργάτες, που ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα του ΔΣΕ βγήκαν στο βουνό συμμετέχοντας στον ένοπλο αγώνα, στην κορυφαία στιγμή της ταξικής πάλης στην Ελλάδα τον περασμένο αιώνα.

Η συγκινητική στιγμή που ο Γ. Ποδιάς παραλαμβάνει το τιμητικό αναμνηστικό

«Τιμή και δόξα στους ναυτεργάτες! Σε όλους τους μαχητές και τις μαχήτριες του ΔΣΕ που έδωσαν τη ζωή τους. Συνεχίζουμε τον αγώνα με υψηλό αίσθημα ευθύνης και βαδίζουμε προς το 2018, που το Κόμμα μας συμπληρώνει τα 100 χρόνια ζωής και ηρωικής δράσης. Θα τα καταφέρουμε!». Με τα λόγια αυτά έκλεισε ο Γιώργος Τούσσας την ομιλία του στην εκδήλωση.

Αρχικά, αναφερόμενος στην ηρωική πάλη των μαχητών του ΔΣΕ, κάλεσε τους εργαζόμενους και τη νεολαία να αναλογιστούν πόση δύναμη έχει ο άνθρωπος που πιστεύει σε ανώτερα ιδανικά, που αγωνίζεται μαζί με το ΚΚΕ για το δίκιο της εργατικής τάξης, για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, για το σοσιαλισμό.

Ειδικά για τις μάχες των ναυτεργατών σημείωσε: «Οι ναυτεργάτες συμμετείχαν σε ένα διαρκή αγώνα. Αρχικά μέσα από τις γραμμές της Ναυτεργατικής Ενωσης, τις δεκαετίες του '20 και του '30, και στη συνέχεια μέσα από τις γραμμές της θρυλικής ΟΕΝΟ, που δημιουργήθηκε το 1943 από τις Ενώσεις των μηχανικών, των ναυτίλων, των ασυρματιστών.

Οι Χιώτες ναυτεργάτες, μαζί με τους άλλους συντρόφους τους, πρωτοστάτησαν στην υλοποίηση του καθοριστικού συνθήματος της ΟΕΝΟ "Κρατήστε τα πλοία εν κινήσει", προσφέρθηκαν ως εθελοντές για την απόβαση στη Νορμανδία (...)

Η προσφορά της ΟΕΝΟ στον απελευθερωτικό αγώνα αλλά και στον αγώνα για τα δικαιώματα των ναυτεργατών είναι ανεκτίμητης αξίας, γι' αυτό αντιμετωπίστηκε εχθρικά από τους εφοπλιστές και το αστικό κράτος, την εξουσία του κεφαλαίου.

Μέσα στη φωτιά του πολέμου, σε αναμέτρηση με τις φασιστικές νάρκες και τα υποβρύχια, τα άγρια κύματα του Ατλαντικού και των άλλων θαλασσών, οι σύντροφοί μας προετοιμάζονταν για μεγαλύτερες θυσίες, προετοιμάζονταν να πουν το μεγάλο ΝΑΙ στο κάλεσμα του ΚΚΕ να βρεθούν στο βουνό και να συνεχίσουν τον αγώνα...».

Στη συνέχεια, με πλήθος παραδειγμάτων από τον ηρωισμό των ανταρτών, ανέδειξε το χαρακτήρα του ΔΣΕ ως λαϊκού στρατού, που εξέφραζε τα συμφέροντα της συντριπτικής πλειοψηφίας του πληθυσμού, ενάντια στα συμφέροντα των εκμεταλλευτών και των καταπιεστών. Τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και της βασικής συμμαχικής της δύναμης, της εξαθλιωμένης αγροτιάς και των φτωχών αυτοαπασχολούμενων στρωμάτων των πόλεων και των χωριών. Οπως είπε χαρακτηριστικά, «ο ΔΣΕ διδάσκει ότι μπροστά στο δίλημμα "υποταγή ή οργάνωση της πάλης και αντεπίθεση", το εργατικό κίνημα επέλεξε το δεύτερο δρόμο. Αυτό το δίδαγμα είναι διαχρονικό, δείχνει το δρόμο στις μέρες μας που ο καπιταλισμός, το κοινωνικοπολιτικό σύστημα που στηρίζεται στην εξουσία της αστικής τάξης και την καπιταλιστική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, γίνεται συνεχώς πιο επικίνδυνος για το λαό».

Αναφερόμενος στην τρέχουσα πολιτική επικαιρότητα, κάλεσε την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα σε συμπόρευση με το ΚΚΕ, ενίσχυση της λαϊκής πάλης, με κριτήριο τις δικές τους ανάγκες και στόχο την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου, την αποδέσμευση από τη θηλιά των ιμπεριαλιστικών συμμαχιών. Οπως είπε, «σύγχρονη απάντηση, σύγχρονη λύση είναι η διεκδίκηση και κατάκτηση της εργατικής εξουσίας. Μόνο σε αυτήν τη βάση, που τα μέσα παραγωγής, τα οικονομικά εργαλεία θα κοινωνικοποιηθούν, θα περάσουν στα χέρια του λαού, μπορεί να σχεδιαστούν κεντρικά η οικονομία, η ναυτιλία, τα ναυπηγεία και τα λιμάνια, να αποδεσμευτεί η χώρα από την ΕΕ και κάθε άλλο ιμπεριαλιστικό οργανισμό, να αξιοποιηθούν οι παραγωγικές δυνατότητες, να οικοδομηθούν αμοιβαία επωφελείς σχέσεις με άλλα κράτη και λαούς».

Στη συνέχεια της εκδήλωσης ακολούθησε καλλιτεχνικό πρόγραμμα με αντάρτικα και εργατικά τραγούδια καθώς και ανάγνωση του χρονικού των πιο σημαντικών γεγονότων που σημάδεψαν τη λαϊκή πάλη τη δεκαετία του 1940. Ο Δημήτρης Ψωμαδάκης, πρόεδρος του Παραρτήματος Χίου της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ, αναφερόμενος στη διοργάνωση της εκδήλωσης, μίλησε για «ένα χρέος που εξοφλείται μετά από 68 χρόνια», αφού «αποτίεται φόρος τιμής στους αδούλωτους που άφησαν τα καράβια, τα σπίτια και τις οικογένειές τους για να αναμετρηθούν με την άρχουσα τάξη...».

Το ποίημα του Χιώτη κομμουνιστή ποιητή Φώτη Αγγουλέ «Ο Δρόμος μας» αφιερώθηκε στους ήρωες μαχητές του ΔΣΕ, ως υπόσχεση για συνέχιση της πάλης:

«Ας μην ήρθατε πίσω

κι ας μην φτάσατε πουθενά.

Ο δρόμος μας αρχινά

από κει που ο δικός σας τελειώνει.

Μέσα στο κάτασπρο χιόνι

μια ματωμένη γραμμή το δρόμο μας δείχνει,

ας ρίχνει σκοτάδι τριγύρω η νύχτα, ας ρίχνει...

Ακολουθούμε πιστά τα ματωμένα σας ίχνη»

Ναυτεργάτες στο Γράμμο (από το περιοδικό «Ναυτεργάτης»). Στη λεζάντα αναγράφονται τα καράβια στα οποία δούλευαν οι μαχητές πριν βγουν στο βουνό

Ανάμεσα στα ντοκουμέντα, ξεχώριζε η έκκληση των ναυτεργατών - μαχητών του ΔΣΕ προς τους συναδέλφους τους να ανέβουν στον Γράμμο και να ενταχθούν στο λαϊκό στρατό: «Αφήστε τα καράβια κι ελάτε στη λεύτερη Ελλάδα. Φτάνουν πια τα χρόνια που δουλέψαμε σκλάβοι στους εφοπλιστές. Τα λεφτά που κερδίζουν απ' τον ιδρώτα μας οι εφοπλιστές γίνονται σφαίρες και σκοτώνουν (...) Οταν ένας λαός παλεύει ενωμένος δεν υπάρχει δύναμη που να μην μπορεί να νικήσει. Μέσα στη Λαϊκή Δημοκρατία θα φτιάξουμε ένα δικό μας εμπορικό ναυτικό χωρίς εκμεταλλευτές».

Χαρακτηριστική είναι η παρακάτω μαρτυρία για τη συμμετοχή των ναυτεργατών στον ΔΣΕ: «Οι ναυτεργάτες φέρνουνε πάντα ένα καινούριο αέρα, όπου κι αν πάνε εδώ στο μέτωπο. Την πρώτη φορά που θα πάνε στο χαράκωμα το νομίζουν απαραίτητο να μοιράσουν ό,τι ψιλοπράματα μπορεί να βρίσκονται στις τσέπες ενός ανθρώπου που γύρισε τα λιμάνια των πέντε ωκεανών. Σουγιαδάκια, αναπτήρες, φακοί, τσακμακόπετρες, κλωστές, βελόνες, ταμπακιέρες, όλα μοιράζονται...».

«Να, εδώ γράφει για τον παππού...», λέει συγκινημένος ένας από τους παρευρισκόμενους, διαβάζοντας το όνομά του ανάμεσα στους φακελωμένους κομμουνιστές - αγωνιστές ναυτεργάτες. Πρόκειται για μία από τις χαφιέδικες αναφορές προς το αστικό κράτος, ενώ σε άλλη διαβάζουμε: «Το Κ.Γ. της ΟΕΝΟ καταβάλλει προσπαθείας όπως επιτύχει παρά των Γαλλικών αρχών έγκρισιν εισόδου εις γαλλικόν έδαφος ενός ατόμου ούτινος τα στοιχεία δεν εξηκριβώθηκαν και το οποίον ευρίσκεται εις Αίγυπτον. Πιστεύεται ότι το άτομον αυτό είναι σοβαρόν κοματικόν στέλεχος της οργανώσεως, το οποίο διώκεται παρά των αρχών Αιγύπτου ή εκτελεί καθήκοντα συνδέσμου». Για άλλο ναυτεργάτη φακελωμένο, η έκθεση αναφέρει: «Ούτος τον Σεπτέμβριον του 1945 απεστάλη παρά της ΟΕΝΟ ως κομματικός υπεύθυνος ταύτης εις Μπουένος Αϋρες, όπου και παρέμεινε μέχρι του Μαΐου του 1948 ότε μετ' άλλων Ελλήνων απηλάθη παρά των τοπικών αρχών λόγω της κομμουνιστικής δράσης του. Απαντες οι απελαθέντες απεβιβάσθησαν εις Ιταλίαν και εκείθεν εις Γιουγκοσλαυΐαν, όπου ενετάχθη εις κομ/συμμορίτας. Εκείθεν μετέβη εις Πολωνίαν όπου εκπαιδεύθη εις ειδικήν σχολήν στελεχών. Μετά την εκπαίδευσίν του εναυτολογήθη επί πολωνικού πλοίου και ήδη ευρίσκεται εις Καλκούταν Ινδιών από πολλών μηνών ως υπεύθυνος της ΟΕΝΟ».