• Λογιστές - Ελεγκτές: Αγώνας για κλαδική ΣΣΕ απέναντι στην εργασιακή «ζούγκλα»
• Μικρομεσαίοι αγροτοκτηνοτρόφοι: Ρεπορτάζ από τις κινητοποιήσεις στο πλαίσιο του πανελλαδικού δεκαήμερου αγωνιστικής δράσης
• Συντάξεις χηρείας: Στη μέγγενη των αντιασφαλιστικών ανατροπών
• Αναπηρικές παροχές: Πάνω στο «σφαγείο» των ΚΕΠΑ έρχεται και το νέο χτύπημα, με όχημα τη «λειτουργικότητα»

Σύσκεψη εργαζομένων σε ελεγκτικές - λογιστικές και συμβουλευτικές εταιρείες με θέμα το επικαιροποιημένο σχέδιο Συλλογικής Σύμβασης που έχει επεξεργαστεί η Πανελλήνια Ομοσπονδία Λογιστών (ΠΟΛ) οργανώνει η Ενωση Λογιστών Ελεγκτών Περιφέρειας Αττικής (ΕΛΕΠΑ), τη Δευτέρα 9/7, στις 7.30 μ.μ., στα γραφεία της (Κάνιγγος 27, 5ος όροφος).

• Μια μέρα νωρίτερα, την Κυριακή 8/7, στις 7 μ.μ., η ΕΛΕΠΑ καλεί σε εκδήλωση με θέμα «Νέοι εργαζόμενοι - νέα ζευγάρια, οι ανάγκες μας και η πρόταση του Σωματείου», στα γραφεία της. Παράλληλα με τη συζήτηση το Σωματείο έχει προβλέψει να υπάρχει δημιουργική απασχόληση για τα παιδιά των εργαζομένων.

Από κινητοποίηση στην «PwC»

Τα παραπάνω συνοψίζουν τα σχέδια της εργοδοσίας στις μεγάλες ελεγκτικές εταιρείες, αλλά και σε μικρότερες λογιστικές επιχειρήσεις.

Για την κατάσταση που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι αλλά και για τη δράση που αναπτύσσουν η Ομοσπονδία και το σωματείο για την υπογραφή κλαδικής Συλλογικής Σύμβασης, ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με τους Νίκο Νότα και Μιχάλη Χασιώτη, αντιπρόεδρο και γενικό γραμματέα της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Λογιστών (ΠΟΛ) αντίστοιχα, και την Αμαλία Μωραΐτου, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ενωσης Λογιστών Ελεγκτών Περιφέρειας Αττικής (ΕΛΕΠΑ).

Η παρέμβαση της Ομοσπονδίας και του σωματείου αφορά τόσο τις μεγάλες εταιρείες, στις οποίες δίνουν ιδιαίτερο βάρος λόγω της συγκέντρωσης εκατοντάδων εργαζομένων σε καθεμιά από αυτές, όσο και στα μεσαία και μικρά λογιστικά γραφεία και επιχειρήσεις, όπου εργάζεται η πλειοψηφία του κλάδου. Οπως εξηγούν οι συνδικαλιστές, τα προβλήματα που απασχολούν τους εργαζόμενους είναι κοινά, ανεξάρτητα από το χώρο όπου δουλεύουν.

«Οι εργοδότες, όπως συμβαίνει σε όλους τους κλάδους και χώρους δουλειάς, αξιοποιούν το αντεργατικό - αντιλαϊκό οπλοστάσιο», σημειώνει ο Μ. Χασιώτης. Ετσι, στα μονοπώλια του κλάδου δουλεύουν εργαζόμενοι αορίστου χρόνου με χαμηλές αποδοχές, που κινούνται στο ύψος του κατώτερου μισθού ή λίγο πάνω από αυτόν, εργαζόμενοι με ολιγόμηνες συμβάσεις, νέοι κάτω των 25 ετών που αμείβονται με τον «υποκατώτατο» μισθό...

«Συχνά δεν δηλώνεται καν η ειδικότητα. Δηλαδή κάποιος εργαζόμενος μπορεί να ασκεί το επάγγελμα του λογιστή, αλλά να είναι δηλωμένος ως υπάλληλος γραφείου και να κάνει τα πάντα», προσθέτει ο γγ της ΠΟΛ.

Η πορεία των μισθών είναι αντιστρόφως ανάλογη με αυτήν που καταγράφουν τα κέρδη των εταιρειών. Η τελευταία ΣΣΕ υπεγράφη ανάμεσα στην Ομοσπονδία και τον ΣΕΒ το 2009, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει γενικευτεί το καθεστώς των ατομικών συμβάσεων. «Ο μέσος μισθός των εργαζομένων πέφτει κάθε χρόνο, ενώ ο τζίρος και τα κέρδη έχουν αυξητική πορεία, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια», εξηγεί ο Μ. Χασιώτης. «Η εικόνα αποδεικνύει ότι η κερδοφορία έχει πατήσει και στη διάλυση των εργασιακών δικαιωμάτων», σχολιάζει.

Ζήτημα που «καίει» τους εργαζόμενους, όπως μας λέει ο Ν. Νότας, αποτελούν οι ατελείωτες ώρες δουλειάς: «Στις μεγάλες εταιρείες ισχύει ο εξής κανόνας: Δεν υπάρχει ωράριο, κυνηγάμε τις προθεσμίες και τους στόχους. Συνήθως ο αριθμός των εργαζομένων ως προς τον όγκο της δουλειάς είναι μικρός. Με δεδομένο ότι και η φύση του επαγγέλματος έχει να κάνει με προθεσμίες, υπάρχουν περίοδοι κατά τις οποίες τα ωράρια ξεφεύγουν από κάθε πλαίσιο: Ξεκινούν από τις 7 το πρωί και τελειώνουν ακόμα και μετά τα μεσάνυχτα». Στα παραπάνω προστίθεται η απαίτηση των εργοδοτών να παρακολουθούν οι εργαζόμενοι μια σειρά σεμινάρια μετά το ωράριο εργασίας και χωρίς να αποζημιώνονται.

Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στα μικρά και μεσαία λογιστήρια. Στις μικρότερες επιχειρήσεις και στα λογιστήρια των εταιρειών επικρατούν οι ελαστικές μορφές απασχόλησης, όπως περιγράφει η Α. Μωραΐτου: «Τα 6ωρα και 4ωρα γίνονται στην πράξη 10ωρα, αφού τα ωράρια καταστρατηγούνται. Για παράδειγμα, στις περιόδους υποβολής φορολογικών δηλώσεων, οι εργαζόμενοι θα φύγουν όταν τελειώσει η δουλειά, πράγμα που σημαίνει 12ωρα και δουλειά τα Σαββατοκύριακα».

Απέναντι σε αυτήν την εργασιακή «ζούγκλα» στους χώρους δουλειάς, η Ομοσπονδία και το σωματείο αντιτάσσουν την οργάνωση της πάλης για κλαδική ΣΣΕ με δικαιώματα και αυξήσεις στους μισθούς.

Στο επικαιροποιημένο σχέδιο κλαδικής Σύμβασης που έχει επεξεργαστεί η Ομοσπονδία ιεραρχούνται τα ζητήματα του ωραρίου, των μισθών, των επαγγελματικών δικαιωμάτων, των αδειών που αφορούν τη μητρότητα, της κάλυψης της απαραίτητης για το επάγγελμα εκπαίδευσης.

«Λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις στον κλάδο, που έχουν να κάνουν και με τη συγκέντρωση στις μεγάλες εταιρείες, φροντίσαμε να καλύπτουμε και τις άλλες ειδικότητες», επισημαίνει ο Ν. Νότας. Με τη σειρά της, η Α. Μωραΐτου επιβεβαιώνει τη σημασία που έχει αυτή η προσαρμογή: «Για παράδειγμα, στις εξορμήσεις σε μεγάλες λογιστικές εταιρείες, υπάρχουν συνάδελφοι που λένε "δεν είμαι λογιστής", ενώ όταν εξηγούμε ότι η Σύμβαση για την οποία παλεύουμε δεν αφορά μόνο τους λογιστές, τότε υπάρχει ενδιαφέρον».

Για τις πρωτοβουλίες της Ομοσπονδίας και του σωματείου, με επίκεντρο τη ΣΣΕ, μιλά ο Ν. Νότας: «Εχουμε ετοιμάσει μια τετρασέλιδη ανακοίνωση που παρουσιάζει συνοπτικά τη Σύμβαση. Εκτός από τις εξορμήσεις, οργανώνουμε συσκέψεις ανά χώρο δουλειάς και ανά περιοχή. Στόχος είναι η Σύμβαση να γίνει κτήμα των εργαζομένων και ο αγώνας για την υπογραφή της δική τους υπόθεση. Εχουν γίνει βήματα, χρειάζονται όμως ακόμα περισσότερες πρωτοβουλίες ώστε να ασκήσουμε πραγματικά πίεση στην κατεύθυνση της διεκδίκησης της Σύμβασης».

Συνοψίζοντας την πείρα της Ομοσπονδίας και των σωματείων, ο Μ. Χασιώτης επισημαίνει ότι στις περιπτώσεις που η παρέμβαση συνδέθηκε με συγκεκριμένα προβλήματα καταγράφηκαν αποτελέσματα στη συσπείρωση και την κινητοποίηση των εργαζομένων. Στις ίδιες περιπτώσεις, η εργοδοσία ενοχλήθηκε περισσότερο και επιστράτευσε διάφορα μέσα ενάντια στη συνδικαλιστική δράση, μεταξύ των οποίων απολύσεις πρωτοπόρων εργαζομένων, ακόμα και εκλεγμένων συνδικαλιστών.

Τα ηνία στην επίθεση στα συνδικαλιστικά δικαιώματα κρατά η εργοδοσία της «PwC», γεγονός που δεν είναι άσχετο με το ρόλο του «λαγού» που παίζει η συγκεκριμένη επιχείρηση στον κλάδο.

Η επίθεση της εργοδοσίας εντείνεται, καθώς βρίσκει εμπόδιο στα σχέδιά της την Ομοσπονδία και το σωματείο. Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις έχουν βάλει στον «πάγο» την αξίωση της εργοδοσίας να επεκτείνει το ωράριο από τις 8 στις 9 ώρες, ενώ έχουν συμβάλει ώστε οι υπερωρίες, τουλάχιστον στα γραφεία, να πληρώνονται. Αντίστοιχα, σοβαρό μέτωπο άνοιξαν κόντρα στις ατομικές συμβάσεις που έφερε η εταιρεία, κομμένες και ραμμένες στα μέτρα της: Δουλειά χωρίς συγκεκριμένη ειδικότητα, χωρίς σταθερό ημερήσιο και εβδομαδιαίο ωράριο, δυνατότητα για συνεχόμενη εργασία 12 ημερών, «σπάσιμο» του εργάσιμου χρόνου σε ενεργό και ανενεργό, μετατροπή μέρους του μισθού σε «οικειοθελή παροχή». Απέναντι στη σύμβαση αυτή οργανώθηκαν συσκέψεις και καθημερινή συζήτηση με τους εργαζόμενους, παρεμβάσεις στην Επιθεώρηση Εργασίας και το υπουργείο. Είναι ενδεικτικό ότι η σύμβαση κρίθηκε «μη σύννομη», γεγονός φυσικά που δεν πτόησε την επιχείρηση. «Συνεχίζουμε τη δράση αντιπαραβάλλοντας στην ατομική σύμβαση και τους απαράδεκτους όρους την ανάγκη να παλέψουμε για την υπογραφή κλαδικής Σύμβασης, με βάση το σχέδιο της Ομοσπονδίας», τονίζουν οι συνδικαλιστές.

Οπως εξηγούν, η προσπάθεια περιορισμού της παρουσίας τους στους χώρους δουλειάς είναι κοινός τόπος στις επιχειρήσεις:«Στις εξορμήσεις φροντίζουν να κλειδώνουν τις πόρτες, δημιουργώντας κλίμα φόβου στους εργαζόμενους. Προσπαθούν να περιορίσουν τις περιοδείες. Είναι χαρακτηριστικό ότι αρνούνται την είσοδο σε συνδικαλιστικές αντιπροσωπείες του σωματείου, της Ομοσπονδίας, ακόμα και σε συνδικαλιστές εκλεγμένους στο ΕΚΑ και στη ΓΣΕΕ, όπως έκανε πρόσφατα η "PwC". Εχουν φτάσει ακόμα και στο σημείο να κλειδώνουν πόρτες και να επιστρατεύουν σεκιουριτάδες για να εμποδίσουν όχι μόνο συνδικαλιστές αλλά και εργαζόμενους να μπουν στο χώρο εργασίας. Εχουν χτυπήσει ακόμα και το συναγερμό για την εκκένωση του κτιρίου!», αναφέρουν.

Σε άλλες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα στην «Deloitte», «δέχονται» την πραγματοποίηση περιοδείας, αλλά δίνουν αναλυτικές ...οδηγίες: «Θα περιοριστείτε σε συγκεκριμένο χώρο», «η ανακοίνωση που θα μοιράσετε θα αφορά τη γενική κατάσταση και δεν θα αναφέρεται σε κάτι που θα βλάψει μακροπρόθεσμα την εταιρεία», «θα συνοδεύεστε», είναι μερικές από αυτές.

Η Ομοσπονδία Λογιστών, ιδρυτικό μέλος του ΠΑΜΕ, στο συνέδριό της τον περασμένο Δεκέμβρη έθεσε μια σειρά στόχους προκειμένου να συμβάλει στην προσπάθεια των ταξικών δυνάμεων για ανασύνταξη του εργατικού κινήματος. Ανάμεσα στους στόχους αυτούς, ο Μ. Χασιώτης υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η ισχυροποίηση της Ομοσπονδίας και των σωματείων της μέσα σε μεγάλους εργασιακούς χώρους, με τη δημιουργία επιχειρησιακών σωματείων, επιτροπών αγώνα, σωματειακών επιτροπών, αλλά και με τη σύσταση σωματείων σε μια σειρά περιοχές.

«Θέλουμε να πυκνώσουν οι γραμμές της Ομοσπονδίας με νέα σωματεία και έχει μπει ένα απαιτητικό σχέδιο, το οποίο παλεύουμε να υλοποιήσουμε ιεραρχώντας χώρους και πόλεις με βιομηχανικές περιοχές, με μεγάλες εταιρείες», υπογραμμίζει.

Στην κατεύθυνση αυτή χρειάζεται να δυναμώσουν και τα σωματεία που ήδη υπάρχουν, προσθέτει ο Ν. Νότας, ενώ η Α. Μωραΐτου υπενθυμίζει ότι το ίδιο ισχύει και για την ΕΛΕΠΑ, που τον προσεχή Νοέμβρη προχωρά σε αρχαιρεσίες. «Επιδιώκουμε στις αρχαιρεσίες να εκφραστεί η δουλειά που έχει γίνει στην Αθήνα με αυξημένη συμμετοχή των εργαζομένων. Το επόμενο διάστημα θα προχωρήσουμε σε καμπάνια νέων εγγραφών, πρωτοβουλίες για τη Σύμβαση, αλλά και για το ζήτημα των πλειστηριασμών που επίσης απασχολεί», σημειώνουν. Από το πρόγραμμα δράσης δεν λείπουν και μια σειρά πρωτοβουλίες όπως η διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων, αλλά και κύκλων σεμιναρίων και μαθημάτων.

Μέσα από τις διαφορετικές πρωτοβουλίες ο στόχος είναι ένας: Να φτάνει σε όλο και περισσότερους εργαζόμενους το μήνυμα πως δεν είναι μόνοι τους απέναντι στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, πως υπάρχει η Ομοσπονδία, το σωματείο τους, που τους καλούν να πάρουν μέρος στον αγώνα και αναπτύσσουν δράση για κάθε ζήτημα που τους απασχολεί.

ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ

Με τις πρωτοβουλίες που ανέλαβαν Αγροτικοί Σύλλογοι, Ομοσπονδίες και Επιτροπές Αγώνα, με τις κινητοποιήσεις τους σε τοπικά γραφεία του ΕΛΓΑ, του ΟΠΕΚΕΠΕ, στις κατά τόπους Περιφέρειες, σε Εφορίες και γραφεία της ΔΕΗ, ανέδειξαν τα σοβαρά προβλήματα με το αυξημένο κόστος παραγωγής και την κατάρρευση των τιμών, τις λειψές αποζημιώσεις που καταβάλλει ο ΕΛΓΑ για τις φυσικές καταστροφές και τις ασθένειες των ζώων, τις περικοπές των επιδοτήσεων, το υψηλό κόστος ηλεκτρικού ρεύματος, τις οφειλές - «θηλιά» στο λαιμό των παραγωγών προς οργανισμούς του Δημοσίου, Εφορία και τράπεζες, τα πεπαλαιωμένα δίκτυα αγροτικής οδοποιίας, τα κουτσουρεμένα κονδύλια για τη δακοκτονία κ.ά.

Σε αυτό το πλαίσιο, οι αγωνιστικές παρεμβάσεις συνεχίστηκαν και χτες, με κινητοποιήσεις σε Πελοπόννησο, Φθιώτιδα, Ημαθία και Αχαΐα.

ΗΜΑΘΙΑ

Νωρίτερα, έγινε συγκέντρωση στον σταθμό του ΟΣΕ στην Τρίπολη και στη συνέχεια οι αγροτοκτηνοτρόφοι με συνθήματα πραγματοποίησαν πορεία στους δρόμους της Τρίπολης, καταλήγοντας στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Στη διάρκεια της συμβολικής κατάληψης, αντιπροσωπεία τους συναντήθηκε με την προϊσταμένη του τοπικού υποκαταστήματος του ΟΠΕΚΕΠΕ, όπου μεταξύ άλλων εξέφρασαν την αντίθεσή τους και στο νέο «χαράτσι» που έχει επιβάλει η Περιφέρεια Πελοποννήσου στους κτηνοτρόφους για τη χρήση των βοσκότοπων.

Παράσταση διαμαρτυρίας στην Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας στη Λαμία πραγματοποίησε χτες το πρωί αντιπροσωπεία της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων Φθιώτιδας, καταθέτοντας υπόμνημα με τα αιτήματα της μικρομεσαίας αγροτιάς του νομού.

Στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε, η αντιπροσωπεία της Ομοσπονδίας υπογράμμισε την αναγκαιότητα να προχωρήσουν έργα οδοποιίας, άρδευσης, αντιπλημμυρικά, ενώ έθεσε και το θέμα της δακοκτονίας. Από την πλευρά των εκπροσώπων της Τοπικής Διοίκησης, ωστόσο, φάνηκε για μια ακόμη φορά, υπό την επίκληση της κρατικής υποχρηματοδότησης, του υψηλού κόστους των απαιτούμενων μελετών κ.ά., πως δεν υπάρχει καμία διάθεση να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα, πέρα από κάποιες ελάχιστες αποσπασματικές κινήσεις. Η ΟΑΣΦ θα καταθέσει το υπόμνημα με τα αιτήματά της και στο Περιφερειακό Συμβούλιο Στερεάς Ελλάδας, προκειμένου να υπάρξουν συγκεκριμένες τοποθετήσεις και απαντήσεις.

Παράλληλα, η διοίκηση της Ομοσπονδίας το αμέσως επόμενο διάστημα θα προχωρήσει σε αποτίμηση του τρέχοντος κύκλου αγωνιστικών κινητοποιήσεων, καθώς και σε καθορισμό των περαιτέρω βημάτων δράσης.

Κινητοποίηση στα γραφεία του ΕΛΓΑ στη Βέροια και συμβολική κατάληψη πραγματοποίησαν χτες το πρωί μικρομεσαίοι αγρότες της Ημαθίας μετά από κάλεσμα των Αγροτικών Συλλόγων Βέροιας και Νάουσας «Μαρίνος Αντύπας».

Στη συνάντηση που πραγματοποίησαν με τον επικεφαλής του τοπικού παραρτήματος, ζήτησαν να γίνουν άμεσα οι εκτιμήσεις από τον ΕΛΓΑ για τις ζημιές που έχουν προκληθεί από την κακοκαιρία το τελευταίο διάστημα και να αποζημιωθούν γρήγορα οι αγρότες. Ζήτησαν επίσης να αποζημιωθούν επιτέλους οι πληγέντες παραγωγοί για τις ζημιές που υπέστησαν από τις άκαιρες βροχοπτώσεις του Ιούλη του 2017, αλλά και να αλλάξει ο κανονισμός του ΕΛΓΑ, ώστε να καλύπτει στο 100% της ζημιάς από όλες τις φυσικές καταστροφές και τις αρρώστιες.

Συγκέντρωση μικρομεσαίων αγροτών στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδος και Ιονίου στην Πάτρα πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 3 Ιούλη, μετά από το κοινό κάλεσμα που είχε αποφασιστεί στη σύσκεψη Αγροτικών Συλλόγων στις 24 Ιούνη στο Εργατικό Κέντρο Πάτρας.

Αντιπροσωπείες από τους Αγροτικούς Συλλόγους Αιγίου «Μπακόπουλος - Ντρίνιας», Πατρών, Ωλενίας και από Επιτροπή Αγώνα Αγροτοκτηνοτρόφων Ερυμάνθου συναντήθηκαν και συζήτησαν με τον συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, Ν. Παπαθεοδώρου, για τα προβλήματα των μικρομεσαίων αγροτών της Αχαΐας, από την πολιτική που εφαρμόζει η κυβέρνηση στο πλαίσιο της ΚΑΠ. Στο επίκεντρο της συζήτησης μπήκαν θέματα όπως το Φορολογικό, το Ασφαλιστικό, οι τιμές στα αγροεφόδια, οι αθρόες εισαγωγές προϊόντων που παράγονται στην Ελλάδα, οι χαμηλές τιμές που δεν καλύπτουν το κόστος παραγωγής. Παράλληλα, οι αντιπροσωπείες των Συλλόγων ζήτησαν να εκτελεστούν έργα υποδομής στην περιοχή, όπως έργα αγροτικής οδοποιίας και φράγματα μικρού μεγέθους για την αξιοποίηση των υδάτινων πόρων για άρδευση.

MotionTeam

Στη συγκέντρωση μίλησαν ο Δήμος Κουμπούρης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνταξιούχων ΙΚΑ, ο Χρήστος Κολοβός, οργανωτικός γραμματέας της ΠΟΣ - ΟΑΕΕ, και ο Μανώλης Νικολαΐδης, εκ μέρους της Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα Συνταξιουχικών Οργανώσεων Θεσσαλονίκης.

Ο αγωνιστικός «μαραθώνιος» των Συνεργαζόμενων Συνταξιουχικών Οργανώσεων, στο πλαίσιο του οποίου έχουν γίνει πάνω από 80 κινητοποιήσεις σε όλη τη χώρα, συνεχίζεται την Τετάρτη 11 Ιούλη με παγκρήτια συνταξιουχική κινητοποίηση στον Αγιο Νικόλαο. Θα μιλήσουν ο Μανώλης Ραλάκης, γγ της Ομοσπονδίας Συνταξιούχων του ΙΚΑ, και ο Παντελής Τάτσης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνταξιούχων του ΟΑΕΕ.

Στη μέγγενη των αντιασφαλιστικών ανατροπών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, σε συνέχεια και κλιμάκωση των αντιασφαλιστικών νόμων των προηγούμενων κυβερνήσεων, βρέθηκαν μαζί με όλους τους συνταξιούχους και οι δικαιούχοι συντάξεων χηρείας.

Η ψήφιση του νόμου 4387/2016 και ειδικότερα το άρθρο 12 επέφερε μεγάλες ανατροπές στο καθεστώς των συντάξεων χηρείας, οι οποίες, όπως αποδείχτηκε στην πράξη, μετατρέπονται πλέον σε προνοιακά επιδόματα.

Το πρώτο μεγάλο χτύπημα δίνεται με τη διάταξη του νόμου που προβλέπει αφενός ότι η σύνταξη θανάτου (χηρείας) μειώνεται κατά 50% σε σχέση με τη σύνταξη του θανόντος (έναντι μείωσης κατά 30% στο παλιό σύστημα) και αφετέρου ότι οι δικαιούχοι της σύνταξης θανάτου που δεν έχουν συμπληρώσει τα 55 έτη, θα την πάρουν μόνο για τρία χρόνια (στο παλιό σύστημα δεν υπήρχε τέτοιος ηλικιακός περιορισμός). Στην περίπτωση που ο δικαιούχος συμπληρώσει το 55ο έτος της ηλικίας μέσα στην τριετία από την ημερομηνία θανάτου, τότε θα λάβει τη σύνταξη για τρία χρόνια και μετά θα την ξαναπάρει μετά το 67ο έτος της ηλικίας του. Μάλιστα, στην περίπτωση που ο (η) δικαιούχος της μειωμένης σύνταξης έχει εισόδημα από άλλη πηγή, μετά την πάροδο της τριετίας, το ποσό που θα λαμβάνει μειώνεται εκ νέου κατά 50%.

Επιπλέον, οι συντάξεις χηρείας για θανάτους που επέρχονται μετά τις 13/5/2016, υπολογίζονται πλέον με βάση το νέο τρόπο (εθνική και ανταποδοτική), χωρίς όμως την προσωπική διαφορά. Ετσι, ο (η) επιζών σύζυγος εφόσον πληροί τις ηλικιακές προϋποθέσεις, θα λάβει όχι το 50% της αρχικής σύνταξης του θανόντος, αλλά το 50% της νέας μικρότερης σύνταξης, υπολογισμένης σύμφωνα με όσα ορίζει ο ν.4387.

Παρά τους αρχικούς ισχυρισμούς της κυβέρνησης, πως οι μειώσεις στις συντάξεις χηρείας δεν θα είναι μεγάλες - και τον ακόμα πιο προκλητικό ισχυρισμό ότι θα έχουν και αυξήσεις! - η εφαρμογή του νόμου στις περιπτώσεις που ο θάνατος του συνταξιούχου επήλθε μετά το Μάη του 2016, οδήγησε σε συντάξεις ακόμα και μικρότερες των 200 ευρώ. Η αθλιότητα αυτή ανάγκασε την κυβέρνηση να ψηφίσει διάταξη που έβαζε πλαφόν προς τα κάτω στις συντάξεις χηρείας (360 ευρώ μεικτά), αφήνοντας όμως άθικτο όλο το υπόλοιπο νομοθετικό πλαίσιο για τις νέες συντάξεις θανάτου (χηρείας). Επιπλέον, μετά την πάροδο της τριετίας και στην περίπτωση που ο δικαιούχος εργάζεται ή έχει δική του σύνταξη, είναι αμφίβολο αν αυτό το πλαφόν θα συνεχίσει να ισχύει, καθώς στη σχετική διάταξη δεν υπάρχει αναφορά.

Ομως, ακόμα και με την ύπαρξη πλαφόν, η πραγματικότητα που διαμορφώνεται είναι δραματική για τις οικογένειες των θανόντων, οι οποίες πέρα από την απώλεια του ανθρώπου τους, σε πολλές περιπτώσεις, όταν μάλιστα δεν υπάρχουν και άλλες πηγές εισοδήματος, περιέρχονται σε κατάσταση ένδειας.

Απ' αυτήν την άποψη, είναι χαρακτηριστικά τα πραγματικά παραδείγματα συντάξεων γήρατος του πρώην ΤΕΒΕ, που παρουσίασε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Προσωπικού Οργανισμών Κοινωνικής Πολιτικής (ΠΟΠΟΚΠ) στο πρόσφατο συνέδριό της, οι οποίες αποδόθηκαν στον δικαιούχο μετά την ψήφιση του ν. 4387 (δηλαδή όταν ο θάνατος επήλθε μετά την ψήφιση του νόμου), απ' όπου προκύπτει πως οι συντάξεις χηρείας περικόπτονται μέχρι και κατά 2/3 σχεδόν της αρχικής σύνταξης.

Ειδικότερα:

-- Για σύνταξη των 600,9 ευρώ (προ φόρου), με τα ισχύοντα πριν τον ν. 4387, στον δικαιούχο σύνταξης χηρείας καταβάλλονταν 420,63 ευρώ, ενώ τώρα η σύνταξη αυτή περιορίζεται στα 384 ευρώ. Αντίστοιχα για σύνταξη γήρατος 855,69 ευρώ, η σύνταξη στον δικαιούχο σύνταξης χηρείας με το παλιό σύστημα θα ήταν 598,98 ευρώ, τώρα με βάση τον 4387 περιορίζεται και αυτή στα 384 ευρώ. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις λειτουργεί το πλαφόν των 384 ευρώ, αλλιώς η σύνταξη χηρείας θα ήταν ακόμη μικρότερη!

-- Για σύνταξη 1.129,86 ευρώ, στον δικαιούχο μεταβιβάζονταν 790,9 ευρώ, ενώ μετά την ψήφιση του νόμου ο δικαιούχος σύνταξης χηρείας θα λάβει μόλις 395,48 ευρώ! Για σύνταξη 1.502,11 ευρώ προ φόρου με το παλιό σύστημα θα αποδίδονταν στον δικαιούχο το ποσό των 1051,47 ευρώ προ φόρου, ενώ με βάση τον ν. 4387 η σύνταξη χηρείας του δικαιούχου συρρικνώνεται μόλις στα 520,5 ευρώ!

Βέβαια, παρά την προκλητική κυβερνητική προπαγάνδα, η κατάσταση αυτή είχε προκαθοριστεί ήδη από την ψήφιση του νόμου και τα σχετικά επίσημα στοιχεία. Ετσι, στην Εκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους που συνόδευε τον ν. 4387, οριζόταν ότι με τον νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων χηρείας, οι δικαιούχοι του μόνο την τετραετία 2016-2019 θα είχαν απώλειες 369 εκατομμυρίων ευρώ! Συγκεκριμένα, το συνολικό κονδύλι των νέων συντάξεων χηρείας σε σχέση με το προϊσχύον καθεστώς θα ήταν μικρότερο κατά 11 εκατ. ευρώ το 2016, κατά 59 εκατ. ευρώ το 2017, κατά 122 εκατ. φέτος και κατά 177 εκατ. ευρώ το 2019.

Οι περικοπές αυτές επιβεβαιώνονται και από τα στοιχεία του συστήματος «Ηλιος». Συγκεκριμένα, συγκρίνοντας το συνολικό κονδύλι για τις συντάξεις θανάτου το Φλεβάρη του 2015 (όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε την κυβέρνηση) και το Γενάρη του 2018, προκύπτει η εξής εικόνα: Το Φλεβάρη του 2015, το συνολικό μηνιαίο κονδύλι για τις 590.604 συντάξεις θανάτου ήταν 326,6 εκατομμύρια ευρώ προ φόρου και υγειονομικής περίθαλψης. Αντίστοιχα, το Γενάρη του 2018, για τις 596.701 συντάξεις θανάτου το συνολικό μηνιαίο κονδύλι ήταν 297,4 εκατομμύρια ευρώ προ φόρου, κρατήσεων Υγείας και κρατήσεων ΑΚΑΓΕ. Δηλαδή, παρόλο που ο αριθμός των συντάξεων είχε αυξηθεί κατά 7.000 περίπου και στο ποσό περιλαμβάνονται και οι κρατήσεις του ΑΚΑΓΕ, οι οποίες δεν αποδίδονται στους δικαιούχους, το ποσό είναι μικρότερο κατά περίπου 30 εκατομμύρια. Που σημαίνει ότι σε ετήσια βάση οι δικαιούχοι συντάξεων χηρείας χάνουν πάνω από 360 εκατ. ευρώ! Μια μείωση που βέβαια θα τους επιβάλλεται στο διηνεκές. Αλλη μια πηγή για τα περιβόητα πλεονάσματα του ΕΦΚΑ τα οποία διαφημίζει η κυβέρνηση...

Τέλος, μέρος των περικοπών στις συντάξεις χηρείας που προβλέπει ο νόμος 4387 θα επεκταθούν και στους παλιούς δικαιούχους συντάξεων χηρείας (δηλαδή και στις περιπτώσεις που ο θάνατος επήλθε πριν τις 13/5/2016), μέσα από τον επανυπολογισμό όλων των παλιών συντάξεων και την κατάργηση της «προσωπικής διαφοράς». Οπως για όλες τις συντάξεις, η μείωση από 1/1/2019 θα φτάνει μέχρι και στο 18% της σύνταξης.

Σε συνέχεια των παρεμβάσεων του ΚΚΕ ενάντια στο πετσόκομμα των συντάξεων χηρείας, πραγματοποιήθηκε πρόσφατα συνάντηση του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, με αντιπροσωπεία του Συλλόγου Συζύγων Θανόντων ΑΞΙΑ (Αξιοπρέπεια - Ισότητα - Αλληλεγγύη), κατά την οποία αναδείχθηκαν όλα τα παραπάνω προβλήματα.

Στη συνέχεια, το ΚΚΕ κατέθεσε εκ νέου σχετική Ερώτηση στη Βουλή προς το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης με τα αιτήματα που τέθηκαν και επιγραμματικά είναι τα ακόλουθα:

• Η σύνταξη θανάτου να επανέλθει στο 70% της σύνταξης που ελάμβανε ή επρόκειτο να λάβει ο θανών χωρίς καμιά διακοπή στη συνέχεια.
• Επαναφορά της προϋπόθεσης συνταξιοδότησης λόγω θανάτου που ίσχυε μέχρι 12/5/2016 με 1.500 μέρες εργασίας - ασφάλισης, εκ των οποίων 300 στην πενταετία πριν το θάνατο.
• Το ανήλικο παιδί να λαμβάνει το 70% της σύνταξης του θανόντος.
• Αν είναι ανίκανο το τέκνο πριν τα 24 και πριν το θάνατο του γονέα του, αν μείνει μόνος δικαιούχος, η σύνταξη να ανέρχεται στο 70% της σύνταξης του θανόντος.
• Σύνταξη να δικαιούται και ανήλικο παιδί που θα μείνει ανίκανο μετά το θάνατο του γονέα του χωρίς διακοπή μετά τα 18 ή τα 24.
• Ο επιζών σύζυγος να παίρνει συνεχώς τη σύνταξη του θανόντος αν είναι άνεργος.

Ως προϋπόθεση για όλα τα παραπάνω, το ΚΚΕ απαιτεί την κατάργηση του άρθρου 12 του ν. 4387/16.

Ο Κώστας Κοράκης, καρδιοπαθής με τρεις αγγειοπλαστικές, με κλάσμα εξώθησης αριστερής κοιλίας 35% και διαβητικός τύπου Β, έχει ανεπανόρθωτη καρδιακή βλάβη. Από τα 15 του εργαζόταν ως μεταλλεργάτης σε μηχανουργεία.

«Το 2012 βγήκα με αναπηρική σύνταξη με 67% για δύο χρόνια. Πέρασα άλλες τέσσερις φορές από Επιτροπές και έπαιρνα το ίδιο ποσοστό. Το 2018, χρονιά όπου θα κατοχύρωνα το δικαίωμα στη μόνιμη και πλήρη αναπηρική σύνταξη, μείωσαν το ποσοστό στο 55%, με τη δικαιολογία ότι "άλλαξε η νομοθεσία". Δεν άλλαξε όμως η ασθένειά μου! Βάσει του παλιού νόμου δικαιούμαι περίπου τη μισή της αναπηρικής σύνταξης που έπαιρνα, δηλαδή 300 ευρώ. Εδώ δεν τα έβγαζα πέρα με την ολόκληρη. Με τις νέες περικοπές που λένε ότι θα γίνουν δεν ξέρω πού θα πάει. Δεν έχω αντοχές να περπατήσω ή να ανέβω μια σκάλα. Είναι αδύνατο να δουλέψω... Εχω 8.050 βαρέα ένσημα, πληρωμένα λεφτά είναι όλα αυτά. Δεν ζητάω να μου χαρίσουν κάτι!», λέει στον «Ριζοσπάστη».

Η Β., 7 μηνών έγκυος, πάσχει από «συστηματικό ερυθηματώδη λύκο» που έχει πειράξει διάφορα ζωτικά όργανα. Ενώ έπαιρνε ποσοστό αναπηρίας 67%, πριν λίγες μέρες τα ΚΕΠΑ τής μείωσαν το ποσοστό στο 42%.

«Στη Δευτεροβάθμια Επιτροπή των ΚΕΠΑ», καταγγέλλει, «δεν δέχτηκαν καν τις καινούριες εξετάσεις που είχα κάνει. Με ρώτησαν τι έχω κι όταν τους είπα, μου απάντησαν ότι δεν είναι ασθένεια. "Ξέρεις πολλούς που να έχουν δύο σπλήνες, όζους στα επινεφρίδια, διόγκωση συκωτιού;" Η απάντησή τους ήταν "Γιατί δεν έχεις αποβάλει; Ο «λύκος» κάνει αποβολές, άρα είσαι μια χαρά", μου είπαν και με έβγαλαν έξω!»...

Να σημειωθεί ότι η Β. δεν διεκδικεί καν κάποιο επίδομα. Οπως μας εξηγεί: «Χρειάζομαι το ποσοστό προκειμένου να παίρνω ακόμη κι αυτές τις ελάχιστες παροχές, όπως το κοινωνικό τιμολόγιο. Στα φάρμακα, αντί για 25%, η συμμετοχή μου θα είναι στο 10%. Μόνο τα φάρμακά μου είναι περίπου 300 ευρώ το μήνα και οι γιατροί άλλα 200 ευρώ το μήνα. Δουλεύω στον ιδιωτικό τομέα, δεν μπορώ να πηγαίνω στα πρωινά ραντεβού γιατί δεν μου δίνουν άδεια από τη δουλειά. Αν έχω το ποσοστό μπορώ να διεκδικήσω καλύτερες συνθήκες εργασίας, να μην βγαίνω σε εξωτερικές δουλειές, καθώς είναι απαγορευτικό να βγαίνω στον ήλιο. Δεν παίρνουν καν υπόψη τα πραγματικά δεδομένα στην καθημερινή μου ζωή και στη δυνατότητά μου να εργαστώ. Θέλω να έχω εκείνα τα στοιχειώδη μέτρα στήριξης για την εξασφάλιση μιας κάποιας ποιότητας στην καθημερινή μου ζωή και την καλύτερη αντιμετώπιση της νόσου».

Η Αθανασία πάσχει από σοβαρή νόσο και μάλιστα σε φάση υποτροπής, περνάει για πέμπτη χρονιά από Επιτροπή και, ενώ μέχρι πρότινος είχε 67%, της ανακοινώθηκε ότι το ποσοστό μειώνεται στο 50%.

«Η απόφαση είναι 100% απαράδεκτη. Εργάζομαι και θέλω να παραμείνω εργαζόμενη», μας λέει, «όμως αυτό δεν σημαίνει ότι και αυτά τα ελάχιστα που μου εξασφαλίζει το 67%, έως τώρα τουλάχιστον, δεν τα έχω ανάγκη και δεν τα διεκδικώ. Η δικαιολογία που μου έκοψαν το ποσοστό είναι η κλασική, ότι είμαι λειτουργική, περπατάω, δουλεύω, άρα δεν έχω ανάγκη, με βάση τα δικά τους απάνθρωπα δεδομένα. Το ζήτημα είναι ότι ένας άνθρωπος που έχει χρόνια προβλήματα υγείας δεν σημαίνει ότι δεν θέλει να εργάζεται ή να είναι λειτουργικός. Κάθε άλλο. Είμαι 27 ετών και δεν θέλω να κάτσω στην άκρη. Ομως έχω και ιδιαίτερες ανάγκες, όπως να έχω περισσότερες μέρες άδεια, να εργάζομαι λιγότερες ώρες, να μην εκτίθεμαι σε κινδύνους. Δεν έχεις τις ίδιες αντοχές μ' έναν υγιή».

Για την Ιστορία, στις σοσιαλιστικές χώρες όταν ένας εργαζόμενος πάθαινε ατύχημα ή κάποια ασθένεια, αν το επιθυμούσε και ο ίδιος, η σοσιαλιστική επιχείρηση ή η υπηρεσία στην οποία δούλευε προχωρούσε σε προσαρμογές, προκειμένου να μπορέσει να ανταποκριθεί ο ανάπηρος με μειωμένες ώρες και μέρες εργασίας.

Από την πρόσφατη κινητοποίηση της ΣΕΑΑΝ στα κεντρικά του ΕΦΚΑ

Ακόμη όμως και οι «τυχεροί» που θα λάβουν επίδομα αναπηρίας, περνώντας κάθε τρεις και λίγο από Επιτροπές, στην πραγματικότητα παίρνουν ψίχουλα που δεν φτάνουν ούτε για τα απολύτως απαραίτητα για να καλύψουν τις ανάγκες της ασθένειας/αναπηρίας τους, πολύ περισσότερο για να ζήσουν αξιοπρεπώς απ' αυτά: Τα επιδόματα αναπηρίας σήμερα κυμαίνονται από 200 ευρώ (π.χ. για τους νεφροπαθείς), η συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων βρίσκεται γύρω στα 300 ευρώ (π.χ. βαριές αναπηρίες), ενώ ένα πολύ μικρό ποσοστό παίρνει 700 ευρώ (παραπληγικοί και άνεργοι τυφλοί).

Την τελευταία δεκαετία, οι δαπάνες για την Πρόνοια μειώθηκαν κατά 50%, ενώ το 3ο μνημόνιο προέβλεπε νέα μείωση κατά 900 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, στα χνάρια των προκατόχων της, περνάει μια σειρά αντιλαϊκά μέτρα προκειμένου να μειώσει ακόμη περισσότερο το κόστος για το αστικό κράτος και τις ελάχιστες παροχές που δίνονται σήμερα. Η κατεύθυνση που έχει δοθεί - με βάση και την έκθεση του ΟΟΣΑ για την Ελλάδα το 2013 - είναι η συνολική δαπάνη για τα επιδόματα και τις συντάξεις αναπηρίας να πέσει από το 1% του ΑΕΠ στο 0,3%.

Σημαντικό εργαλείο για την επίτευξη αυτού του αντιλαϊκού στόχου, που θα επιδεινώσει παραπέρα τη ζωή των ΑμεΑ και των χρόνιων πασχόντων από τα λαϊκά στρώματα, αποτελεί η περιβόητη «λειτουργικότητα» της αναπηρίας.

Οπως αναφέρεται στην πρόσφατη απόφαση του Γιούρογκρουπ για τη «μεταμνημονιακή» περίοδο, «η Ελλάδα θα ολοκληρώσει τη μεταρρύθμιση των δικτύων κοινωνικής ασφάλισης που δρομολογήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος. Για τον σκοπό αυτό θα εφαρμοστεί σε όλα τα επιδόματα αναπηρίας η νέα προσέγγιση για τον προσδιορισμό της αναπηρίας, με βάση τόσο την ιατρική όσο και τη λειτουργική αξιολόγηση μέχρι τα μέσα του 2019».

Ηδη, σε αυτήν την κατεύθυνση, έχει προηγηθεί το «ανοιχτό» σε μελλοντικές Υπουργικές Αποφάσεις και εγκυκλίους άρθρο 215 του πολυνομοσχεδίου που ψηφίστηκε τον περασμένο χειμώνα, σχετικά με το νέο σύστημα και τα κριτήρια απονομής των επιδομάτων των ΑμεΑ και των συντάξεων αναπηρίας.

Η λεγόμενη «λειτουργικότητα» ή «λειτουργική αξιολόγηση» της αναπηρίας θέτει ως κριτήριο για να πάρει κάποιος επίδομα ή σύνταξη την οικονομική κατάσταση του αναπήρου και της οικογένειάς του, την κοινωνικότητά του, την περιουσιακή του κατάσταση, το μορφωτικό του επίπεδο κ.ά., παραγκωνίζοντας τις αυξημένες και ιδιαίτερες καθημερινές ανάγκες του.

Μέσα από το σύνολο των κριτηρίων της «λειτουργικότητας», δημιουργούνται πρόσθετα φίλτρα ώστε οι κρατικές παροχές να χορηγούνται μόνο σε όσους βρίσκονται στα όρια της εξαθλίωσης. Ο «κόφτης» της «λειτουργικότητας», εξάλλου, δεν είναι σημερινό «φρούτο», αποτελεί στρατηγική κατεύθυνση της ΕΕ, είχε πρωτοανακοινωθεί από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 2002, λίγα χρόνια αργότερα επιχείρησε να την περάσει η κυβέρνηση της ΝΔ και σήμερα επανέρχεται.

Κι όλα αυτά όταν, με το ήδη διαμορφωμένο αντιλαϊκό πλαίσιο, οι καταγγελίες για «σφαγή» στα ποσοστά αναπηρίας και απάνθρωπες συμπεριφορές από τις Επιστημονικές Επιτροπές των ΚΕΠΑ είναι αμέτρητες, αναγκάζοντας χιλιάδες ανθρώπους να μπαίνουν σ' ένα κυνηγητό ποσοστών με ενστάσεις, εξετάσεις, επανεξετάσεις, επιπλέον έξοδα και ταλαιπωρία.

Τα ποσοστά για τη σκλήρυνση κατά πλάκας έχουν πέσει στο 30%, παιδιά με βαριά νοητική στέρηση βγαίνουν με ποσοστά αναπηρίας 45 και 50% ή ακόμη χαρακτηρίζονται ικανά προς εργασία, χάνοντας τη δυνατότητα της έμμεσης ασφάλισης από τον γονιό/σύζυγο ή τη δυνατότητα να πάρουν μέρος της σύνταξης του θανόντα γονιού. Κόβονται ποσοστά σε μη εμφανείς αναπηρίες, που όμως η σοβαρότητά τους είναι οξυμένη (π.χ. νευρολογικές εκφυλιστικές παθήσεις).

Οσον αφορά τους εργαζόμενους που παθαίνουν εργατικό «ατύχημα» ή σοβαρό πρόβλημα υγείας, το πρώτο διάστημα που είναι εμφανές το πρόβλημα και δικαιούνται προσωρινή αναπηρική σύνταξη, τους δίνεται το ανάλογο ποσοστό. Συχνά, όμως, όταν πλησιάζουν κοντά στη μονιμοποίηση της σύνταξης - μετά την 5η επανεξέταση - τους μειώνεται το ποσοστό. `Η σε άλλες περιπτώσεις, που κάποιος αδυνατεί να κάνει το επάγγελμα που έκανε μέχρι πρόσφατα, χωρίς να του εξασφαλίζεται άλλη θέση εργασίας, δεν παίρνει σύνταξη αναπηρίας καθώς κρίνεται ικανός προς εργασία.

Να σημειωθεί, εξάλλου, ότι σύμφωνα με το ν. 2643, το 4% των θέσεων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα πρέπει να διατίθεται σε ανάπηρους και χρονίως πάσχοντες. Ο συγκεκριμένος νόμος έχει να εφαρμοστεί εδώ και μία δεκαετία, ενώ πάνω από το 90% των ικανών προς εργασία αναπήρων είναι άνεργοι...

Ολα τα κόμματα που υπηρετούν τις επιταγές του κεφαλαίου έχουν τεράστιες ευθύνες για αυτήν την εγκληματική πολιτική, την ίδια πολιτική που συγχρόνως αφήνει πίσω της καθημερινά σακατεμένους εργάτες από εργατικά «ατυχήματα» και επαγγελματικές ασθένειες που θερίζουν.

Το επιστημονικό προσωπικό, οι γιατροί οφείλουν να αρνηθούν να χρησιμοποιηθούν ως μηχανισμός περικοπής επιδομάτων σε βάρος των χρονίως πασχόντων από τα λαϊκά στρώματα, για να εξασφαλιστούν κονδύλια για τη στήριξη των μεγαλοεπιχειρηματιών.

Είναι επιτακτική ανάγκη η ενίσχυση της πάλης για ένα κεντρικά σχεδιασμένο δίκτυο υπηρεσιών πρόληψης της αναπηρίας και προστασίας της ζωής και της υγείας των εργαζομένων στους χώρους δουλειάς. Που θα συνδέεται με εξειδικευμένες αποκλειστικά δημόσιες και δωρεάν κοινωνικές υπηρεσίες στήριξης της οικογένειας και εξειδικευμένα κέντρα για βαριές αναπηρίες, δημόσια κέντρα πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης, θεραπείας και αποκατάστασης, δωρεάν παροχή όλων των απαραίτητων φαρμάκων και βοηθημάτων, δημόσια και δωρεάν κέντρα ανοιχτής ή κλειστής, προσωρινής ή μόνιμης παραμονής και στήριξης των βαριά αναπήρων.