Παρασκευή 5 Νοέμβρη 2021
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΛΙΒΑΝΟΣ - ΣΑΟΥΔΙΚΗ ΑΡΑΒΙΑ
Πολυδαίδαλη κρίση στο φόντο ευρύτερων συγκρούσεων και ανταγωνισμών

Ο Λιβανέζος πρωθυπουργός Ν. Μικάτι (στο κέντρο) με μέλη της κυβέρνησής του

Copyright 2021 The Associated

Ο Λιβανέζος πρωθυπουργός Ν. Μικάτι (στο κέντρο) με μέλη της κυβέρνησής του
Επιβεβαιώνοντας το ρευστό σκηνικό στον ίδιο τον Λίβανο, όπως και στην ευρύτερη περιοχή, τις προηγούμενες μέρες ξέσπασε νέα κρίση στις σχέσεις του Λιβάνου με τη Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες του Κόλπου.

Προσχηματική αφορμή αυτής της κρίσης - η οποία έχει ευρύτερες προεκτάσεις που «ακουμπάνε» άμεσα το Ιράν - ήταν οι δηλώσεις που είχε κάνει στις 5 Αυγούστου, πριν καν αναλάβει τον Σεπτέμβρη το αξίωμα του υπουργού Πληροφοριών, ο Λιβανέζος - τότε τηλεπαρουσιαστής - Ζ. Κορνταχί για την καταστροφική επίθεση που έχει εξαπολύσει από το 2015 η Σαουδική Αραβία στη φτωχότερη χώρα της Αραβικής Χερσονήσου, την Υεμένη, και για την αντίσταση που προβάλλουν οι Σιίτες φιλοϊρανοί Χούθι.

Μετά την προβολή του επίμαχου βίντεο, αρχικά η Σαουδική Αραβία και στη συνέχεια το Μπαχρέιν, το Κουβέιτ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, προχώρησαν σε σειρά μέτρων κατά του Λιβάνου, μεταξύ άλλων με απέλαση των πρέσβεών του, αλλά και με απαγόρευση εισαγωγών από τον Λίβανο.

Το ντόμινο αντιδράσεων και η αντιπαράθεση με το Ιράν

Για να κατανοηθούν βέβαια οι παραπάνω εξελίξεις, πρέπει να ληφθεί υπόψη η κατάσταση στον ίδιο τον Λίβανο: Μια χώρα που βιώνει εδώ και χρόνια βαθιά καπιταλιστική κρίση και η οποία βρίσκεται μόνιμα στο επίκεντρο ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων και σχεδιασμών, με άμεσες επιδράσεις στο δαιδαλώδες πολιτικό σύστημά της και στο συμβιβασμό - «διαμοιρασμό» της εξουσίας (βάσει του συμβιβασμού μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου το 1990, οι χριστιανοί έχουν τον προεδρικό θώκο στη χώρα, οι Σιίτες έχουν το αξίωμα του προέδρου της βουλής και οι Σουνίτες αναλαμβάνουν το αξίωμα του πρωθυπουργού).

Ολο αυτό το σύστημα επηρεάζεται συχνά από ένα περιβάλλον έντονης ρευστότητας και οξυμένων ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, με την αντιπαράθεση και ισχυρών καπιταλιστικών δυνάμεων της περιοχής όπως είναι η Σαουδική Αραβία και το Ιράν, που διαγκωνίζονται για τον έλεγχο ενεργειακών αγορών και την επέκταση γεωπολιτικής επιρροής.

Η αναπαραγωγή του επίμαχου βίντεο με πρωταγωνιστή τον Κορνταχί συμπίπτει με τις περίπου 50 πρώτες μέρες της κυβέρνησης του Λιβανέζου δισεκατομμυριούχου πρωθυπουργού Νατζίμπ Μικάτι.

Η σαουδαραβική βασιλική κυβέρνηση έσπευσε να διαμαρτυρηθεί απελαύνοντας τον Λιβανέζο πρέσβη από το Ριάντ, αποσύροντας τον δικό της πρέσβη από τη Βηρυτό και απαγορεύοντας όλες τις εισαγωγές προϊόντων από τον Λίβανο. Πέρα από τη διπλωματική και πολιτική απομόνωση, δηλαδή, το Ριάντ επέλεξε να αυξήσει τον στραγγαλισμό της παραπαίουσας λιβανέζικης οικονομίας, που ταλανίζεται από σφοδρή οικονομική κρίση τουλάχιστον από το φθινόπωρο του 2019. Στο στόχαστρο της Σαουδικής Αραβίας βέβαια δεν μπαίνει γενικά ο Λίβανος, αλλά κυρίως η προσπάθεια να αυξηθεί η πίεση στην ισχυρή σιιτική στρατιωτική και πολιτική οργάνωση Χεζμπολάχ, που διατηρεί στενούς δεσμούς με το Ιράν.

Με αντίστοιχο τρόπο αντέδρασαν αμέσως μετά Μπαχρέιν, Κουβέιτ και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, απελαύνοντας τους πρέσβεις του Λιβάνου και απαγορεύοντας τις εισαγωγές από τον Λίβανο ή εκδίδοντας απαγορευτικές ταξιδιωτικές οδηγίες.

Επιπλέον το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου (στο οποίο εκτός από τις παραπάνω χώρες συμμετέχουν το Ομάν και το Κατάρ) διαμαρτυρήθηκε έντονα, καταδικάζοντας τις δηλώσεις του Λιβανέζου υπουργού.

Μπαίνοντας στο «ψητό», ο Σαουδάραβας υπουργός Εξωτερικών Φαϊσάλ μπιν Φαρχάν αλ Σαούντ είχε εξηγήσει την περασμένη βδομάδα μιλώντας στο πρακτορείο «Reuters» πως το θέμα είναι ευρύτερο και ξεπερνά τις δηλώσεις Κορνταχί, τονίζοντας: «Θεωρώ σημαντικό η κυβέρνηση στον Λίβανο ή οι δυνάμεις του κατεστημένου εκεί να ανοίξουν ένα μονοπάτι που θα απελευθερώσει τον Λίβανο από το σημερινό πολιτικό οικοδόμημα που ενισχύει την κυριαρχία της Χεζμπολάχ». Η προσπάθεια του Ριάντ για «απελευθέρωση» του Λιβάνου από τη Χεζμπολάχ σχετίζεται βέβαια με τους πολυσύνθετους περιφερειακούς ανταγωνισμούς Ιράν - Σαουδικής Αραβίας.

Σε αυτό το φόντο, το Κατάρ αξιοποίησε την περίσταση προσφέροντας τις υπηρεσίες «μεσολαβητή» μεταξύ Βηρυτού και Ριάντ. Αντίστοιχο περιφερειακό ρόλο - με ενθάρρυνση και από τις ΗΠΑ - επιδιώκει να παίξει και το Ιράκ, αφενός φιλοξενώντας κατά διαστήματα τις διαπραγματεύσεις Ιράν - Σαουδικής Αραβίας από τον Απρίλη του 2021 και αφετέρου πραγματοποιώντας την περιφερειακή σύνοδο της Βαγδάτης στα τέλη του περασμένου Αυγούστου, ωστόσο σε αυτή τη φάση βρίσκεται σε φάση παρατεταμένων μετεκλογικών παζαριών μετά τις ιρακινές κάλπες της 10ης Οκτώβρη.

Το φόντο της νέας κλιμάκωσης

Το γιατί η Σαουδική Αραβία επέλεξε τη συγκεκριμένη στιγμή για να πιαστεί από τις παλιές δηλώσεις ενός νυν υπουργού του Λιβάνου προκειμένου να προκαλέσει μια νέα κρίση, είναι ένα ζήτημα πολυπαραγοντικό και πιθανότατα οι απαντήσεις πρέπει να αναζητηθούν και σε ευρύτερες διεργασίες που «τρέχουν» στην περιοχή.

Εχει σημασία ωστόσο να υπενθυμίσουμε ορισμένους «σταθμούς» στις εξελίξεις στον Λίβανο, μέχρι αυτή τη νέα κλιμάκωση.

Αφενός, προηγήθηκε η αδυναμία του Λιβανέζου έτερου εκατομμυριούχου πρώην πρωθυπουργού Σαάντ Χαρίρι να σχηματίσει κυβέρνηση, μετά την καταστροφική έκρηξη στο λιμάνι της Βηρυτού τον Αύγουστο του 2020 και στο φόντο των απαιτήσεων ΗΠΑ, Ισραήλ, Σαουδικής Αραβίας και άλλων για αποστρατιωτικοποίηση της Χεζμπολάχ.

Τον Οκτώβρη, επίσης, σημειώθηκεη επικίνδυνη κλιμάκωση της έντασης στη Βηρυτό, μετά την επίθεση Χριστιανών Φαλαγγιτών του Samir Geagea σε διαδήλωση Σιιτών κατά του δικαστή Ταρίκ Μπιτάρ (που έχει αναλάβει τη διερεύνηση της πολύνεκρης έκρηξης στο λιμάνι της Βηρυτού), που είχε ως αποτέλεσμα επτά νεκρούς και δεκάδες τραυματίες.

Επιπλέον, η νέα όξυνση της κόντρας συμβαίνει αφενός σε μία περίοδο παζαριών Λιβάνου - Ισραήλ για διαφιλονικούμενη θαλάσσια περιοχή με σημαντικά κοιτάσματα υδρογονανθράκων.

Αφετέρου εξελίσσεται σε μία φάση που οι ΗΠΑ, επιχειρώντας να υποβαθμίσουν τον ρόλο της Χεζμπολάχ και τη συμφωνία της με την Τεχεράνη για τροφοδοσία του «διψασμένου» ενεργειακά Λιβάνου με ιρανικό πετρέλαιο, στηρίζουν την «ενεργοποίηση» του παλιού αραβικού αγωγού Ενέργειας που λειτουργούσε πριν ξεσπάσει το 2011 ο πόλεμος στη Συρία. Οι ΗΠΑ ενέκριναν το καλοκαίρι (ως απάντηση στην παραπάνω κίνηση της Χεζμπολάχ και του Ιράν) την τροφοδοσία του Λιβάνου με αιγυπτιακό φυσικό αέριο μέσω αγωγού που θα περνά από τη Συρία και την Ιορδανία, δίνοντας εγγύηση εξαίρεσης της Βηρυτού από τις βάρβαρες οικονομικές κυρώσεις των ΗΠΑ κατά της Συρίας. Καταγράφεται δηλαδή σε αυτό το θέμα μία ασυνήθιστη «συνεννόηση» Ουάσιγκτον - Δαμασκού - Καΐρου - Αμμάν και Βηρυτού, με απώτερο στόχο των ΗΠΑ τη Χεζμπολάχ και κατ' επέκταση την Τεχεράνη.

Στα παραπάνω προστίθεται η αδυναμία της Σαουδικής Αραβίας και των συμμάχων της να νικήσουν - παρά την υπεροπλία και τα κεφάλαια που κινητοποιούν - στον πόλεμο που έχουν εξαπολύσει εδώ και χρόνια στην Υεμένη, για να μειώσουν την εκεί επιρροή του Ιράν. Στις σοβαρές συνέπειες που έχει αυτή η αποτυχία της Σαουδικής Αραβίας να νικήσει τους Σιίτες Χούτι στην Υεμένη - συνέπειες οικονομικές και γεωπολιτικές - έρχεται να «κουμπώσει» και η αντίδραση του Ριάντ στις δηλώσεις του Λιβανέζου υπουργού περί Υεμένης.

«Οδικός χάρτης» αποκλιμάκωσης και αβεβαιότητες

Με φόντο αυτό το σύνθετο παζλ γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων και σε συνθήκες επιδεινούμενης οικονομικής κρίσης, εντείνονται και οι διεργασίες αλλά και οι αντιθέσεις στα διάφορα τμήματα της λιβανέζικης αστικής τάξης και τα κόμματά τους.

Χτες Πέμπτη, ο Λιβανέζος πρωθυπουργός Ν. Μικάτι, μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Μ. Αούν, ανακοίνωσε πως συμφώνησαν σε έναν «οδικό χάρτη» για την αποκλιμάκωση της έντασης με τη Σαουδική Αραβία.

Ο Μικάτι τόνισε σε διάγγελμά του πως «κάνουν λάθος» όσοι νομίζουν πως μπορούν να απομακρύνουν τον Λίβανο από το φυσικό περιβάλλον σχέσεων με τις αραβικές χώρες και ειδικά με τη Σαουδική Αραβία ή να επιβάλλουν τη γνώμη τους στην κυβέρνηση. «Κανένα κόμμα δεν μπορεί να ελέγξει τη χώρα», είπε.

Η διαβεβαίωση του Μικάτι πως θα επιχειρηθεί αποκλιμάκωση της έντασης με τη Σαουδική Αραβία πατά μεταξύ άλλων και στην προσφορά του Κατάρ να παίξει ρόλο μεσολαβητή. Πριν λίγες μέρες άλλωστε είχε ανακοινωθεί από την Ντόχα πως θα μεταβεί τις επόμενες μέρες σε Βηρυτό και Ριάντ ο Καταριανός υπουργός Εξωτερικών, για να επιχειρήσει εκτόνωση της έντασης στις σχέσεις Λιβάνου - Σαουδικής Αραβίας.

Ας μην ξεχνάμε πως αυτή την περίοδο οξύνεται και ο ανταγωνισμός των ΗΠΑ - Ισραήλ με το Ιράν, κάτι που αντικατοπτρίστηκε και την περασμένη Τετάρτη, 3 Νοέμβρη, με τις σοβαρές καταγγελίες της ιρανικής δημόσιας τηλεόρασης περί απόπειρας των ΗΠΑ να κάνουν πειρατεία σε ιρανικό τάνκερ και να κλέψουν «ιρανικό πετρέλαιο» με τη χρήση στρατιωτικών θαλάσσιων και εναέριων μέσων.

Η εξέλιξη της αντιπαράθεσης και των «διαμεσολαβήσεων» είναι προφανώς αβέβαιη, πόσο μάλλον όταν στην περιοχή εξελίσσονται κρίσιμα παζάρια με ευρύτερα διακυβεύματα, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν οι έμμεσες διαπραγματεύσεις ΗΠΑ - Ιράν στη Βιέννη για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και το μέλλον της διεθνούς συμφωνίας του 2015, οι οποίες όπως ανακοινώθηκε την Τετάρτη θα ξεκινήσουν ξανά στις 29 Νοέμβρη.


Δ. Ορφ.

ΕΦΟΠΛΙΣΤΕΣ
Διεκδικούν το δικό τους χοντρό μερίδιο από την πίτα για τις «πράσινες» μπίζνες

Με γρήγορους ρυθμούς «τρέχουν» οι διαδικασίες από κυβέρνηση και ΕΕ για τη διαμόρφωση του πλαισίου εκείνου που θα εξασφαλίσει στους εφοπλιστές το δικό τους μερδικό από το μεγάλο φαγοπότι του πακτωλού δισεκατομμυρίων που έχει στηθεί για τις «πράσινες» μπίζνες.

Στις 17 Μάη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων με κοινό δελτίο Τύπου ανακοίνωσαν ότι «θα αυξήσουν τη συνεργασία τους για μια βιώσιμη γαλάζια οικονομία. Τα θεσμικά όργανα θα συνεργαστούν με τα κράτη - μέλη για την κάλυψη των υφιστάμενων χρηματοδοτικών αναγκών για τη μείωση της ρύπανσης στις ευρωπαϊκές θάλασσες και τη στήριξη των επενδύσεων για γαλάζια καινοτομία και γαλάζια βιοοικονομία», συστήνοντας «νέο Ευρωπαϊκό Ταμείο», το οποίο «θα στηρίξει τη μετάβαση προς πιο βιώσιμες αλυσίδες αξίας βασισμένες στους ωκεανούς, στις θάλασσες και τις παράκτιες δραστηριότητες».

Αναφέρεται ακόμα ότι «για την περαιτέρω χρηματοδότηση του μετασχηματισμού, η Επιτροπή παρότρυνε τα κράτη - μέλη να συμπεριλάβουν επενδύσεις για μια βιώσιμη γαλάζια οικονομία στα εθνικά τους σχέδια που αφορούν την ανθεκτικότητα και την ανάκαμψη, καθώς και στα εθνικά τους επιχειρησιακά προγράμματα που συνδέονται με διάφορα ταμεία της ΕΕ από τώρα έως το 2027. Θα συμβάλουν επίσης και άλλα προγράμματα της ΕΕ, όπως το ερευνητικό πρόγραμμα "Ορίζων Ευρώπη" και θα συσταθεί ειδική αποστολή για τους ωκεανούς και τα ύδατα».

Στο δελτίο Τύπου σημειώνεται ακόμα ότι «όσον αφορά τις ιδιωτικές επενδύσεις, κατά τη λήψη σχετικών επενδυτικών αποφάσεων θα πρέπει να εφαρμόζονται συμφωνημένες αρχές και πρότυπα βιωσιμότητας ειδικά για τους ωκεανούς, όπως η χρηματοδοτούμενη από την ΕΕ "πρωτοβουλία χρηματοδότησης της βιώσιμης γαλάζιας οικονομίας"».

«Προαπαιτούμενο» για τα πακέτα δισ. τα αντιλαϊκά μέτρα

Από την πλευρά της, η κυβέρνηση της ΝΔ, με την αμέριστη συμπαράσταση του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ, ετοιμάζει πυρετωδώς τα «προαπαιτούμενα» για να ανοίξουν οι κρουνοί των δισεκατομμυρίων προς τους εφοπλιστικούς και άλλους ομίλους που συγκαταλέγονται στη λεγόμενη «γαλάζια ανάπτυξη» (επιχειρηματικούς ομίλους στην κρουαζιέρα, στον Τουρισμό, στα λιμάνια, στα ναυπηγεία κ.α.).

Ηδη τον Σεπτέμβρη στην Ολομέλεια της Βουλής από κοινού ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ ψήφισαν νομοσχέδιο με τίτλο: «Κύρωση κώδικα νομοθεσίας για την ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική στον νησιωτικό χώρο και για τον μηχανισμό εφαρμογής, την κρατική εποπτεία και τους γενικούς όρους υλοποίησης του Μεταφορικού Ισοδυνάμου».

Πρόκειται για την κωδικοποίηση και απλούστευση της μέχρι τώρα νομοθεσίας για τη «νησιωτική πολιτική», που είναι κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των εφοπλιστών και έχουν περάσει οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ. Οπως διευκρίνισε ο υπουργός Ναυτιλίας, Γ. Πλακιωτάκης, μιλώντας στη Βουλή, «το συγκεκριμένο νομοσχέδιο ουσιαστικά λειτουργεί ως βασικός μηχανισμός διαπραγμάτευσης για την εξειδίκευση πόρων μέσω ΕΣΠΑ και Ταμείου Ανάκαμψης». Ενώ θα ακολουθήσει, σύμφωνα με τον Γ. Πλακιωτάκη, η κωδικοποίηση σε όλους τους τομείς της ναυτιλιακής πολιτικής και σύντομα θα έρθουν νομοσχέδια για «τη ναυτική εργασία και την εκπαίδευση των ναυτικών», την «οργάνωση και εκμετάλλευση λιμένων», την «ασφάλεια ναυσιπλοΐας και προστασία του περιβάλλοντος», για το «προσωπικό του Λιμενικού Σώματος», όπως και η αναμόρφωση του «Κώδικα Ιδιωτικού Ναυτικού Δικαίου», όπου ουσιαστικά προετοιμάζεται σμπαράλιασμα σε ό,τι έχει απομείνει από τα εργασιακά δικαιώματα των ναυτεργατών.

Από τα παραπάνω επιβεβαιώνεται ότι η συνέχιση των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων και η ένταση της εκμετάλλευσης αποτελούν το βασικό «καύσιμο» της καπιταλιστικής ανάπτυξης, και την άλλη όψη των «πακέτων» δισ. που θα πάνε στους ομίλους.

«Λύση» η πολιτική που οδήγησε ως εδώ

Σε ό,τι αφορά το πακέτο αυτό, το μερίδιο που διεκδικούν καταρχάς οι ακτοπλόοι εφοπλιστές ανέρχεται σε «2,6 δισ. ως 3 δισ. ευρώ», για την ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου από το Ταμείο Ανάκαμψης, χώρια όσα προετοιμάζονται από άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ. Τα ποσά αυτά αναφέρονται στη μελέτη (δημοσιεύτηκε τον Αύγουστο του 2021) της εταιρείας ναυτιλιακών και χρηματοπιστωτικών συμβούλων XRTC, κατά παραγγελία του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ).

Στη μελέτη αναφέρεται ότι «τα τελευταία χρόνια ο στόλος μειώθηκε περισσότερο από το μισό, από τα 89 πλοία του 2011 φτάσαμε στα 43 το 2019, αριθμός που παρέμεινε ίδιος και το 2020», με το 67% των πλοίων να είναι άνω των 22 ετών, ενώ 1 στα 4 πλοία να είναι άνω των 30 ετών. Το 50% των πλοίων είναι μεταξύ 26 και 49 ετών. «Αν υποθέσουμε ότι τα πλοία αυτού του τύπου έχουν έναν κύκλο ζωής της τάξης των 35 ετών, η διάμεση ηλικία δείχνει ξεκάθαρα την ανάγκη ανανέωσης του στόλου».

Επιβεβαιώνεται δηλαδή αυτό που βιώνουν και καταγγέλλουν νησιώτες και ναυτεργάτες και οι φορείς τους, ότι οι εφοπλιστές για την ενίσχυση της κερδοφορίας τους μείωσαν τον ακτοπλοϊκό στόλο, αποδρομολογώντας πλοία - κυρίως τα νεότερα για να τα δρομολογήσουν σε άλλες κερδοφόρες γραμμές στο εξωτερικό - αφήνοντας στις ακτοπλοϊκές γραμμές μερικά υπερήλικα και υποσυντήρητα πλοία, αξιοποιώντας και όλο το θεσμικό πλαίσιο που διαμόρφωσαν διαδοχικά η μια κυβέρνηση μετά την άλλη, με «εμβληματικές» παρεμβάσεις όπως το αίσχος της απελευθέρωσης της ηλικίας των ακτοπλοϊκών πλοίων από την κυβέρνηση της ΝΔ το 2006, και την ιδιωτικοποίηση, επί ΣΥΡΙΖΑ, του ελέγχου αξιοπλοΐας των πλοίων.

Μετά από όλα αυτά έρχονται τώρα οι εφοπλιστές και πατώντας ακριβώς πάνω στον γηρασμένο και επικίνδυνο ακτοπλοϊκό στόλο, που αυτοί και οι κυβερνήσεις τους διαμόρφωσαν, απαιτούν τη στήριξη με δισεκατομμύρια για την ανανέωση του στόλου, στο όνομα της «προστασίας του περιβάλλοντος» και της «πράσινης ανάπτυξης».

Ετσι, όπως αναφέρεται στη μελέτη, «η δεκαετία αυτή, που έχει ορίζοντα το 2030, αποτελεί ένα διάστημα ευκαιριών για τις εταιρείες του κλάδου ώστε να προσαρμοστούν στο νέο επιχειρηματικό περιβάλλον. Οι ευκαιρίες αυτές προκύπτουν από τα χρηματοδοτικά εργαλεία που παρέχει η ΕΕ στα πλαίσια της πολιτικής της αναφορικά με το περιβάλλον και την αειφόρο ανάπτυξη καθώς και με τη διάθεση της ελληνικής πολιτείας να σταθεί αρωγός στην προσπάθεια διατήρησης της συνοχής του νησιωτικού χώρου με την ηπειρωτική Ελλάδα».

«Αειφόρος» κερδοφορία και «μεγάλα μαχαίρια»

Το δικό τους μερίδιο διεκδικούν και οι εφοπλιστές των ποντοπόρων πλοίων, των οποίων ο στόλος, όπως κάθε χρόνο έτσι και το 2020, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, εμφάνισε νέα αύξηση 4% φτάνοντας αισίως τα 4.901 πλοία, παραμένοντας στην κορυφή της παγκόσμιας πυραμίδας. Ελέγχουν το 19,42% της παγκόσμιας χωρητικότητας σε τόνους deadweight (dwt), ενώ η αξία του στόλου τους φτάνει, σύμφωνα με τους πιο μέτριους υπολογισμούς, στα 180 δισ. δολάρια, καταγράφοντας αύξηση κατά 100% την τελευταία 10ετία, σύμφωνα με τα στοιχεία των ναυλομεσιτικών οίκων που δημοσιεύτηκαν στον ναυτιλιακό Τύπο.

Και ενώ δεν ξέρουν τι έχουν, από τις επιδοτήσεις, τις επιχορηγήσεις, τα αμέτρητα προνόμια που εξακολουθούν να πέφτουν βροχή από τις μέχρι τώρα κυβερνήσεις, όλα πληρωμένα από τον ιδρώτα, ακόμα και τη ζωή των ναυτεργατών και συνολικά του λαού, με τελευταίο κατόρθωμα αυτό της κυβέρνησης της ΝΔ που το καλοκαίρι του 2020 κατάργησε ακόμα και τις ΣΣΕ στα ποντοπόρα πλοία, ο πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Θ. Βενιάμης, προλογίζοντας την τελευταία ετήσια έκθεσή της αναφέρει:

«Αν και η ναυτιλία ως κλάδος προσφέρει αναντικατάστατες υπηρεσίες, εξασφαλίζοντας τα βασικά αγαθά που χρειάζεται η κοινωνία μας σε καιρούς ειρήνης αλλά και κρίσεων, δυστυχώς, απουσιάζει από τις προτεραιότητες των πολιτικών ιθυνόντων. Παρά την καθοριστική της υπόσταση στο διεθνές εμπόριο και οικονομία, η ναυτιλία δεν τυγχάνει της αναγνώρισης και της υποστήριξης που της αξίζει».

Με άλλα λόγια, οι εφοπλιστές διεκδικούν και άλλα. Τα καμπανάκια χτυπάνε προς την κυβέρνηση αλλά και προς την Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία στο πλαίσιο των γενικότερων ανταγωνισμών θέλει να ενισχύσει και ευρωενωσιακά μονοπώλια των ΑΠΕ, ενώ «πέφτουν κορμιά» και στο εσωτερικό της σχετικά με το πού θα κατευθυνθούν τα κονδύλια, τα μεγάλα «πακέτα» των επιδοτήσεων.

Ετσι, ενώ ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός (ΙΜΟ) φαίνεται να προκρίνει ως «πράσινο» καύσιμο, για τη λεγόμενη σταδιακή απανθρακοποίηση το υγροποιημένο φυσικό αέριο LNG, κάτι που θέλουν οι εφοπλιστές, η ΕΕ ψάχνει άλλες μορφές, όπως το υδρογόνο ή την ηλεκτρική ενέργεια, αλλά θέλει και να επεκτείνει το σύστημα Εμπορίας Ρύπων (EU ETS) - το λεγόμενο χρηματιστήριο ρύπων - στον ναυτιλιακό κλάδο, κάτι που, όπως αναφέρει ο Θ. Βενιάμης, «είναι ασύμβατο με τον παγκόσμιο χαρακτήρα των θαλάσσιων μεταφορών».

Η ΕΕΕ ξεκαθαρίζει ότι αν η Ευρωπαϊκή Ενωση θέλει να προωθήσει τα σχέδιά της θα πρέπει να δει πώς θα ενισχύσει τη ναυτιλία, ενώ την προειδοποιεί να συμμαζευτεί υπενθυμίζοντάς της ότι «η ελληνική ναυτιλία έχει στρατηγική σημασία για την ΕΕ επειδή, μεταξύ άλλων, τόσο η οικονομία της ΕΕ όσο και η ευημερία των πολιτών της εξαρτώνται από την πρόσβαση σε οικονομικά προσιτές πηγές Ενέργειας. Καθώς η εξάρτηση της ΕΕ από εισαγωγές Ενέργειας από χώρες εκτός ΕΕ προσεγγίζει το 58,2%, ο ελληνόκτητος στόλος είναι κρίσιμης σημασίας για την εξασφάλιση εισαγωγής Ενέργειας στην ΕΕ από διαφορετικές περιοχές του πλανήτη»...

Να σημειωθεί ότι οι ποντοπόροι εφοπλιστές έχουν την πρωτοκαθεδρία στο LNG. Πέρα από το γεγονός ότι πέφτουν βροχή οι παραγγελίες τους για πλοία μεταφοράς αλλά και με καύσιμο LNG, ήδη, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕΕ, το 16,33% του παγκόσμιου στόλου (LNG/LPG), σε όρους χωρητικότητας το έχουν οι Ελληνες εφοπλιστές και όχι μόνο αυτό. Δεν σταματούν να κλείνουν και συμφωνίες που είναι άμεσα συνδεδεμένες με τους γενικότερους ανταγωνισμούς για την Ενέργεια και την επιδίωξη συνολικά της εγχώριας αστικής τάξης να αυξήσει τον ειδικό της ρόλο στην ευρύτερη περιοχή και όχι μόνο.

Με φόντο αυτά, όπου σταθεί κι όπου βρεθεί το τελευταίο διάστημα ο πρωθυπουργός, τονίζει ότι το ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο ελέγχει το 50% της ναυτιλίας της ιμπεριαλιστικής ένωσης και άρα τα «οφέλη» και οι συνέπειες από την «πράσινη» μετάβαση πρέπει να παίρνουν υπόψη το γεγονός αυτό.

Ενώ με επιστολή του στην Κομισιόν τις προηγούμενες μέρες πρότεινε τη δημιουργία «Ερευνητικού Κέντρου Εναλλακτικών Ναυτιλιακών Καυσίμων και Τεχνολογιών στην Ευρωπαϊκή Ενωση», ως έναν ακόμα μηχανισμό που θα συμβάλει στη διασφάλιση της κερδοφορίας των εφοπλιστών, πρόταση που έσπευσε να χαιρετίσει η Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών.


Α. Ζ.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ