Κυριακή 4 Μάη 2014
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ
Τους Βρετανούς τους ρώτησαν;

Οι «μπίζνες» των Ρώσων πλουτοκρατών (και) στο «City» του Λονδίνου συνεχίζονται απρόσκοπτα, ενώ αναδεικνύονται ως «εμπόδια» στην εφαρμογή κυρώσεων στη Ρωσία, αφού μπορεί να πλήξουν τα μονοπώλια της Βρετανίας και όχι μόνο

ΗΠΑ και ΕΕ άναψαν τη φωτιά στην Ουκρανία που καίει το λαό της
ΗΠΑ και ΕΕ άναψαν τη φωτιά στην Ουκρανία που καίει το λαό της
Οι πραξικοπηματίες του Κιέβου συνεχίζουν το αιματοκύλισμα του ουκρανικού λαού, ενώ την ίδια στιγμή ετοιμάζουν σειρά σκληρών μέτρων λιτότητας στην οικονομία, ως προϋπόθεση για την εκταμίευση του χρηματοδοτικού «πακέτου» των 17 δισ. δολαρίων που ενέκρινε την περασμένη εβδομάδα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Την ώρα που γράφονταν τούτες οι γραμμές οι φασιστικές και εθνικιστικές δυνάμεις που στηρίζονται από ΗΠΑ και ΕΕ εξαπέλυαν γενική επίθεση ενάντια στους εξεγερμένους κατοίκους των ανατολικών περιοχών της χώρας. Παράλληλα, ο Αμερικανός Πρόεδρος μετά από συνάντηση με τη Γερμανίδα καγκελάριο την περασμένη Παρασκευή προειδοποιούσε τη Ρωσία με επιβολή και νέων «κυρώσεων», εάν διαταράξει την επερχόμενη εκλογική διαδικασία στην Ουκρανία...

Κυρώσεις εναντίον τίνος;

Το ζήτημα των κυρώσεων έχει απασχολήσει ιδιαίτερα τον δυτικό Τύπο όλο αυτό το διάστημα και κοινή διαπίστωση είναι ότι μέχρι στιγμής οι όποιες κυρώσεις δεν φαίνεται να κάμπτουν πραγματικά τη ρωσική οικονομία. Σε άρθρο των «New York Times»1 σημειώνεται ότι ο Λευκός Οίκος μπορεί να βεβαιώνει ότι οι κυρώσεις που έχουν επιβληθεί μέχρι σήμερα «προκαλούν σημαντική επίπτωση στη ρωσική οικονομία», ωστόσο οι πραγματικές τους συνέπειες έχουν περισσότερο «ψυχολογικό παρά κάποιο άμεσα απτό χαρακτήρα».

Το τελευταίο διάστημα δηλώσεις Αμερικανών αξιωματούχων εμφανίζουν την πτώση που καταγράφει το ρωσικό χρηματιστήριο όπως και η αξία του ρωσικού νομίσματος στις διεθνείς συναλλαγματικές αγορές ως «επιτυχία» των μέτρων που έλαβαν πρόσφατα ΗΠΑ και ΕΕ. Με τη μόνη διαφορά, αναφέρει, ότι τόσο το ρούβλι όσο και το ρωσικό χρηματιστήριο δέχονται «κραδασμούς» πολύ πριν επιβληθούν οι κυρώσεις και φαίνεται να σχετίζονται περισσότερο με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τον τελευταίο χρόνο οι λεγόμενες αναδυόμενες οικονομίες. Στο άρθρο εκφράζεται η βεβαιότητα ότι μεγάλες δυτικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται σήμερα στη Ρωσία, όπως η «Exxon Mobil», η «Boeing», η «Royal Dutch Shell» η «Siemens» και η «BP» δεν πρόκειται να περιορίσουν τις δραστηριότητές τους στη χώρα. Προσθέτει με νόημα τις ξεχωριστές συναντήσεις που πραγματοποίησαν τις προηγούμενες εβδομάδες υψηλόβαθμα στελέχη αυτών των εταιρειών με τον Βλ. Πούτιν, όπου ξεκαθαρίστηκε πως οι «μπίζνες» θα συνεχιστούν...

Ενδεικτικό του... «εύρους» των αμερικανο-ευρωπαϊκών κυρώσεων αποτελεί η αδιάλειπτη συνεργασία της «Exxon Mobil» και της «BP» με την «Rosneft», τη ρωσική κρατική πετρελαϊκή εταιρεία που διευθύνει ο Igor Sechin, ο οποίος βρίσκεται στη λίστα των αμερικανικών κυρώσεων, ωστόσο οι «συμφωνίες» προχωρούν κανονικά καθώς η «Rosneft» ως εταιρεία δεν βρίσκεται στη λίστα των κυρώσεων...

Αγορά κατοικίας, τράπεζες και χρηματιστήριο

Εχουμε επισημάνει και σε προηγούμενα δημοσιεύματα ότι σημαντικές μερίδες του ευρωενωσίτικου κεφαλαίου δεν έχουν πάρει και πολύ ζεστά το ζήτημα της επιβολής κυρώσεων. Από τους πλέον «απρόθυμους» Δυτικούς εταίρους φέρεται να είναι το Η. Βασίλειο, όπως υπογραμμίζει ανάλυση του «Foreign Affairs»2, που αναδεικνύει την επιρροή που ασκούν οι Ρώσοι μεγιστάνες στη βρετανική πολιτική προσέγγιση της ουκρανικής κρίσης. Υπενθυμίζει εσωτερικό έγγραφο της βρετανικής κυβέρνησης που διέρρευσε από λάθος (;) κυβερνητικού αξιωματούχου τον περασμένο Μάρτη, σύμφωνα με το οποίο το Η. Βασίλειο θα σταθεί εμπόδιο στην επιβολή κυρώσεων κατά της Ρωσίας, εάν διέβλεπε κίνδυνο εξόδου ρωσικών κεφαλαίων από τις τράπεζες και το χρηματιστήριο του Λονδίνου.

Στην ανάλυση τονίζεται πως η ουκρανική κρίση ανέδειξε μία σημαντική πτυχή της βρετανικής πολιτικής, την αυξανόμενη «ανοχή» που επιδεικνύεται απέναντι στους «ολιγάρχες» που επενδύουν τα κεφάλαιά τους στη χώρα, μεταξύ των οποίων τα τελευταία χρόνια οι Ρώσοι έχουν αποκτήσει πρωτεύοντα ρόλο. Ειδικότερα, υπολογίζει ότι ένα ποσοστό της τάξης του 7% από το σύνολο των αγορών ακινήτων αξίας άνω του ενός εκατομμυρίου λιρών αφορά Ρώσους, ποσοστό που αυξάνεται κατά το διάστημα εξέλιξης της ουκρανικής κρίσης. Η αγορά κατοικίας και οι χρηματοοικονομικές δραστηριότητες που εκτελούνται στο «City» του Λονδίνου αποτελούν κρίσιμα στοιχεία για τη διατήρηση των ρυθμών ανάπτυξης της βρετανικής οικονομίας, γεγονός που η παραπάνω ανάλυση χαρακτηρίζει ως χρόνιο διαρθρωτικό πρόβλημα της χώρας. Επομένως, δεν είναι δύσκολο να κατανοήσει κάποιος τις συνέπειες που θα προκληθούν στην οικονομία της χώρας, εάν πάψουν οι εισροές ξένων κεφαλαίων, αναφέρεται..

Ανάλογο άρθρο της «Wall Street Journal» (WSJ)3 θεωρεί ότι παρά το γεγονός πως οι οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας δεν επιβεβαίωσαν τα χειρότερα σενάρια, ωστόσο ακόμη μπορούν να προκαλέσουν αναταράξεις, ιδιαίτερα στη βρετανική οικονομία. Το δημοσίευμα παραθέτει στοιχεία της χρηματοπιστωτικής ψηφιακής πλατφόρμας «Deallogic», σύμφωνα με τα οποία από το 2004 μέχρι τα τέλη του 2013 το σύνολο των ομολόγων και δανείων που διαπραγματεύτηκαν ρωσικές επιχειρήσεις μέσω των τραπεζών και του χρηματιστηρίου στο Λονδίνο φτάνει τα 400 δισ. δολάρια, όταν μόνο τον περασμένο χρόνο ο συνολικός τους όγκος ξεπέρασε τα 47 δισ. δολάρια. Από τη διαδικασία αυτή δεν επωφελούνται μόνο ρωσικές και βρετανικές επιχειρήσεις και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα καθώς όπως σημειώνει η «WSJ» η αμερικανική «Morgan Stanley» είναι ο βασικός διαπραγματευτής των συναλλαγών αυτών τα τελευταία 10 χρόνια, καθώς έχει διαμεσολαβήσει, επισήμως, για λογαριασμό ρωσικών συμφερόντων σε 25 συμφωνίες, συνολικής αξίας 10 δισ. δολαρίων.

Τόσο η «Deutsche Bank AG» όσο και η επίσης αμερικανική «Goldman Sachs» έχουν παίξει σημαντικό ρόλο σε μεσιτείες τέτοιου είδους, ωστόσο δεν δημοσιεύουν στοιχεία όγκου συναλλαγών, χωρίς να σημαίνει ότι όσα επίσημα δίνει ή διαρρέει η «Morgan Stanley» είναι απολύτως ακριβή. Γενικότερα, οι παραπάνω συναλλαγές των ρωσικών εταιρειών αποδίδουν σημαντικότατα κέρδη και προμήθειες στο σύνολο των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που δραστηριοποιούνται στο Λονδίνο, αρκεί να υπολογίζει κάποιος ότι μόνο από τις μεσιτείες που εκτελούν επωφελούνται με περίπου 1,2 δισ. δολάρια ετησίως κατά μέσο όρο την τελευταία δεκαετία.

Δίχως να υπολογίζονται οι «offshore»...

Στο ίδιο πνεύμα κινείται και άρθρο του «Economist»4όπου σημειώνεται ευθύς εξαρχής πως το Λονδίνο θα είναι από τους μεγαλύτερους χαμένους, εάν κινηθεί ενάντια στους Ρώσους «ολιγάρχες», αφού το μέγεθος των ρωσικών κεφαλαίων έχει φτάσει σε υπερμεγέθη επίπεδα, κάτι που η κυβέρνηση του Ντ. Κάμερον αντιλαμβάνεται πλήρως, όπως και τις άμεσες επιπτώσεις που θα προκληθούν στην εύθραυστη οικονομία της. Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία που παραθέτει αναφορικά με τη χορήγηση βίζας τριετούς διάρκειας σε ξένους πολίτες που σκοπεύουν να προχωρήσουν σε επενδύσεις από ένα εκατομμύριο λίρες και άνω. Συνολικά 433 τέτοιες ειδικού καθεστώτος βίζες έχουν εκδοθεί προς Ρώσους πολίτες από το 2008 μέχρι τα τέλη του 2013, οι περισσότερες συγκριτικά με τους πολίτες οποιασδήποτε άλλης εθνικότητας. Μόνο οι Κινέζοι πολίτες πλησιάζουν το νούμερο, καθώς διαθέτουν σήμερα 419 τέτοιες βίζες. Προσθέτει, μάλιστα, ότι σήμερα το 8,3% των μαθητών σε ιδιωτικά σχολεία της Βρετανίας είναι ρωσικής εθνικότητας, ποσοστό διπλάσιο συγκριτικά με το 2009, ενώ τα δίδακτρα που καταβάλλουν ετησίως υπολογίζονται περί τα 60 εκατ. λίρες.

Πρέπει να σημειωθεί ότι τα επίσημα στοιχεία που καταγράφουν τη συνολική παρουσία και επενδυτική δραστηριότητα Ρώσων πολιτών στη Βρετανία υπολείπονται των πραγματικών δεδομένων, καθώς δεν καταγράφουν τα περιουσιακά στοιχεία και επενδύσεις που διενεργούνται μέσω υπεράκτιων εταιρειών οι οποίες στην πραγματικότητα εκπροσωπούν σε σημαντικό βαθμό ρωσικά συμφέροντα. Το παραπάνω άρθρο αποκαλύπτει ότι το «αυτόνομο», αλλά υπό βρετανική κυριαρχία, νησιωτικό κράτος των «Παρθένων Νήσων» φιλοξενεί αναρίθμητες υπεράκτιες εταιρείες μέσω των οποίων γίνεται σημαντική - αν και άγνωστη για το ευρύ κοινό - διακίνηση ρωσικών επενδυτικών κεφαλαίων, δραστηριότητα που το τελευταίο διάστημα έχει αυξηθεί κατακόρυφα.

Ο «Economist» τονίζει έναν ακόμη κίνδυνο από οποιαδήποτε «διατάραξη» της παραπάνω σχέσης. Καθώς το Λονδίνο σήμερα είναι σημαντικότερο διεθνές χρηματοπιστωτικό κέντρο απ' ό,τι είναι η «Wall Street», οποιαδήποτε κίνηση που θα στρεφόταν ενάντια σε ρωσικά κεφάλαια, θα μπορούσε να προκαλέσει «ανασφάλεια» και σε επενδυτές διαφορετικής εθνικής προέλευσης, προκαλώντας αλυσιδωτή αντίδραση και, ενδεχόμενα, μεγάλη εκροή κεφαλαίων. Εξάλλου, επισημαίνει με νόημα, οι όποιοι περιορισμοί στην κίνηση ρωσικών κεφαλαίων στο Λονδίνο είναι αμφίβολο ότι θα έπλητταν τον Βλ. Πούτιν, καθώς υπάρχουν άλλα μέρη όπου μπορούν να τοποθετηθούν ανενόχλητα, όπως για παράδειγμα το Ντουμπάι ή το Χονγκ Κονγκ.

Από όλα τα παραπάνω φαίνεται ότι η διαδικασία των κυρώσεων, που ξεκίνησαν σταδιακά οι ΗΠΑ, δεν μπορεί να πλήξει αποτελεσματικά τα ρωσικά συμφέροντα, καθώς στα κέντρα λήψης αποφάσεων της «υπερδύναμης» είναι απολύτως γνωστά τα ρωσικά «νταλαβέρια» με τους Ευρωπαίους συμμάχους της. Είναι δεδομένη η περίπλοκη κατάσταση που έχει διαμορφωθεί εντός των ελίτ του ιμπεριαλισμού, καθώς η διεθνική διάσταση του κεφαλαίου αυξάνεται ολοένα, την ίδια στιγμή που η εθνική προστασία του παραμένει αδιαμφισβήτητη.

Παραπομπές:

1. http://www.nytimes.com/2014/05/02/world/europe/so-far-us-sanctions-over-ukraine-may-be-inflicting-only-limited-pain-on-russia.html?emc=edit_th_20140502&nl=todaysheadlines&nlid=65128795&_r=0

2. http://www.foreignaffairs.com/articles/141350/jonathan-hopkin-and-mark-blyth/londongrad-calling

3. http://online.wsj.com/news/articles/SB10001424052702304747404579445553659816012

4. http://www.economist.com/news/briefing/21599408-london-has-more-lose-most-when-it-comes-scaring-oligarchs-honey-trapped



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ