Τιμώντας τα 74 χρόνια της Απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης από τον ΕΛΑΣ, η Κομματική Οργάνωση Κεντρικής Μακεδονίας και η Περιφερειακή Διοίκηση Κεντρικής Μακεδονίας της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ διοργανώνουν εκδήλωση, την Κυριακή 4 Νοέμβρη, στις 10.30 π.μ., μπροστά από το μνημείο της Εθνικής Αντίστασης (νέα παραλία, κάτω από το δημαρχείο Θεσσαλονίκης).

• ΚΟ Κ. Μακεδονίας του ΚΚΕ: Ανακοίνωση για τα 74 χρόνια από την Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης από τον ΕΛΑΣ.
• Ρεπορτάζ από την εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ για τα βραβεία του διαγωνισμού πρωτότυπου λογοτεχνικού έργου και την επίσημη προβολή του Ντοκιμαντέρ για τα 100 χρόνια του ΚΚΕ.
• Ανταπόκριση από την εκδήλωση της ΤΕ Δράμας του ΚΚΕ για το Εκτακτο Στρατοδικείο Δράμας (1946 - 1952), που τίμησε τους 114 εκτελεσμένους.
• Ρεπορτάζ από την προετοιμασία της εκδήλωσης των ΚΟ Καλαμαριάς του ΚΚΕ για τα 100χρονα του Κόμματος.

Από την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης

«Τιμή και δόξα στην ηρωική γενιά της αθάνατης Εθνικής μας Αντίστασης, του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ, του ΔΣΕ, στους αγωνιστές και τις αγωνίστριες, όλους όσοι δεν λύγισαν στους ναζί - φασίστες και τα μαύρα κελιά της Ασφάλειας, των ντόπιων συνεργατών τους.

Τιμή και δόξα σε αυτούς που έπεσαν στα πεδία των μαχών, που εκτελέστηκαν, βασανίστηκαν, εξορίστηκαν, πέρασαν πολλά δεινά για να κρατήσουν άσβεστη τη φλόγα του αγώνα, του ηρωικού παραδείγματος, της ιστορικής συνέχειας, για να ξημερώσει ένα καλύτερο μέλλον για τις νέες γενιές.

Στη διάρκεια της Κατοχής, οι αστικές πολιτικές δυνάμεις και τα όργανά τους προσπαθούσαν να σπείρουν στη λαϊκή συνείδηση την ηττοπάθεια, τη "φρονιμάδα". Να πείσουν το λαό ότι οι χιτλερικές στρατιές ήταν αήττητες, πως η αναμέτρηση μαζί τους ισοδυναμούσε με τρέλα.

Σήμερα, προσπαθούν να πείσουν το λαό ότι οι κρίσεις, η φτώχεια, οι πόλεμοι και η προσφυγιά είναι φυσικά φαινόμενα, ότι η συμμετοχή στους ιμπεριαλιστικούς σχηματισμούς της ΕΕ και του ΝΑΤΟ είναι μονόδρομος, ότι δεν υπάρχει άλλη επιλογή για το λαό. Μας καλούν να στρατευτούμε πίσω από τις "εθνικές επιλογές", όλοι μαζί να βάλουμε πλάτη στην καπιταλιστική ανάπτυξη, που πατάει πάνω στο πετσόκομμα των εργατικών - λαϊκών δικαιωμάτων. Ταυτόχρονα, με τις πρόσφατες συμφωνίες η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, με τη συναίνεση και των υπόλοιπων κομμάτων, έχει μετατρέψει τη χώρα μας σε σημαιοφόρο των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων, σε ορμητήριο των αμερικανοΝΑΤΟικών εγκληματικών σχεδιασμών και συμμετοχής στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και επεμβάσεις, προκαλώντας μεγάλους κινδύνους για τη χώρα και το λαό μας.

Χρησιμοποιούν την Ιστορία για να "ξεπλύνουν" και να δικαιολογήσουν τις πολιτικές τους αμαρτίες. Χειρίζονται την Ιστορία και τα γεγονότα καταπώς τους βολεύει, για να αποθεώσουν τον αστικό κοινοβουλευτισμό, το ρεαλισμό της υποταγής, για να σκοτώσουν το ρεαλισμό των αναγκών και της προοπτικής ανατροπής του βάρβαρου καπιταλιστικού συστήματος. Μιλάνε για την Ιστορία του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, θέλοντας ουσιαστικά να την απογυμνώσουν από τη θεμελιακή σχέση της με το ΚΚΕ.

Η ιστορική αλήθεια είναι όμως μία και έχει γραφτεί στη μνήμη του λαού. Τη Θεσσαλονίκη την απελευθέρωσαν από τους Γερμανούς και τα τάγματα ασφαλείας το ΕΑΜ - ΕΛΑΣ που κύριος αιμοδότης του ήταν το ΚΚΕ. Αυτή η αλήθεια δεν πρόκειται να διαγραφεί όσο και να προσπαθούν τα αστικά επιτελεία και οι διάφορες πληρωμένες γραφίδες τους.

Η Απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, η πάλη του ελληνικού λαού ενάντια στη φασιστική τριπλή κατοχή, μέσα από τις γραμμές του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ και του ΚΚΕ, αποτελεί πηγή έμπνευσης και διδαγμάτων, ιδιαίτερα σήμερα, που η Ιστορία ξαναγράφεται με προμετωπίδα τον αντικομμουνισμό, που οι αντιθέσεις και τα αδιέξοδα στο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα εγκυμονούν τεράστιους κινδύνους γενικευμένων πολεμικών συγκρούσεων.

Πιστοποιεί ότι οι λαοί μπορούν να νικήσουν, οργανωμένοι, αποφασισμένοι, μαχητικοί. Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας οργάνωσε και οργανώνει, ενέπνευσε και εμπνέει τους εργάτες, τη νεολαία, το λαό και τους οδηγεί σε αυτόν τον αγώνα, σε αυτήν την προοπτική. Ετσι έγινε τότε, έτσι θα ξαναγίνει αύριο, όσες φορές χρειαστεί, μέχρι να χαθούν στο βάθος του ιστορικού χρόνου η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, οι πόλεμοι και όλα τα εγκλήματα που εκπορεύονται από τη συνθήκη αυτή».

Τα μέλη της κριτικής επιτροπής που παρουσίασαν τα βραβεία

Κάνοντας την απονομή, οι εκπρόσωποι της κριτικής επιτροπής αναφέρθηκαν σύντομα και στο περιεχόμενο των έργων, στη συγγραφική ικανότητα των δημιουργών, ενώ δεν παρέλειψαν να δώσουν και χρήσιμες συμβουλές.

Ο διαπρεπής λαογράφος, φιλόλογος και ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μιχάλης Μερακλής, γνωστός και για τις πάμπολλες κριτικές προσεγγίσεις του στη νεοελληνική λογοτεχνία, ανακοίνωσε τους νικητές στις κατηγορίες Διήγημα και Νουβέλα. Αφού ανακοίνωσε όλα τα βραβεία, εξέφρασε τη χαρά του για τη μεγάλη συμμετοχή στον διαγωνισμό και μεγάλων στα χρόνια - αλλά και στην ασάλευτη πίστη - αγωνιστών, αλλά και πάρα πολλών νέων, ενώ επισήμανε τη σωστή κατεύθυνση που δίνει, εν μέσω ενός πολιτιστικού χάους στον κόσμο όλο, το ΚΚΕ και συγκινεί ένα τόσο μεγάλο πλήθος ανθρώπων. Τέλος, επισήμανε την απολύτως δημοκρατική λειτουργία της κριτικής επιτροπής, όπου τον τελικό λόγο είχε η πλειοψηφία.

Στη συνέχεια, πήρε τον λόγο ο Γιώργος Κακουλίδης, καταξιωμένος ποιητής, πεζογράφος και εικαστικός, γνωστός και από την αρθρογραφία του στον «Ριζοσπάστη», που ανακοίνωσε τα αποτελέσματα στην κατηγορία της Ποίησης και δήλωσε την ευχαρίστησή του προς το ΚΚΕ, «που άνοιξε την αγκαλιά του σ' αυτή την προσπάθεια», όπως είπε χαρακτηριστικά.

Η διακεκριμένη, ιδιαίτερα στην παιδική λογοτεχνία, συγγραφέας, κριτικός και διδάκτορας του Πανεπιστημίου της Σορβόνης, Ζωή Βαλάση, ήταν αυτή που ανακοίνωσε τα αποτελέσματα στην κατηγορία του Παιδικού Διηγήματος. «Ενα παραμύθι, ένα διήγημα, ένα ποίημα που καλείται να συνοδέψει το παιδί στην έξαψη, στα ερωτήματα, στις επιθυμίες της ανάπτυξής του είναι μια μάθηση τέχνης, μια άσκηση στοχασμού και υπέρβασης του εαυτού του. Και συνάμα είναι μια θύελλα στον κόσμο μέσα του και ένα παράθυρο στον κόσμο γύρω του. Γι' αυτό είναι πάρα πολύ δύσκολο να γραφτεί ένα καλό βιβλίο για παιδιά», είπε η Ζ. Βαλάση, δίνοντας τις σκέψεις με βάση τις οποίες ξεχώρισαν τα βραβεία στη συγκεκριμένη κατηγορία.

Στη συνέχεια, με τη σειρά του, πήρε τον λόγο ο γνωστός ηθοποιός και συγγραφέας Βασίλης Κολοβός, που εκ μέρους της επιτροπής μίλησε για την κατηγορία του Θεάτρου. Οπως είπε, κράτησε πολλή ώρα η συζήτηση στην επιτροπή για να πάρει μια απόφαση και σχεδόν ομόφωνα αποφάσισε να μη δοθεί κανένα βραβείο. Εξήγησε ότι στα έργα που κατατέθηκαν «υπάρχουν πάρα πολύ καλές ιδέες, πάρα πολύ καλές απόψεις, αλλά στερούνται της θεατρικής μορφής, δηλαδή των βασικών στοιχείων που συνθέτουν ένα θεατρικό έργο». Η επιτροπή επέλεξε τρία έργα στα οποία θα έδινε έναν έπαινό, αλλά στην πορεία διαπίστωσε ότι αυτό δεν προβλεπόταν στην προκήρυξη του διαγωνισμού. Αυτά τα έργα ήταν «Ο Καραγκιόζης κι ο αριστερός πασάς» του συγγραφέα Μαμουλιούδη, ένα άτιτλο έργο της συγγραφέως Γιαννουράκου και το έργο «Ο Καραγκιόζης Κου-Κου-Ες» του νεαρού Νίκου Γιόφτσου. Και καθώς ο τελευταίος ήταν και ο μικρότερος σε ηλικία από τους συμμετέχοντες στον διαγωνισμό, η επιτροπή τον κάλεσε και του προσέφερε τιμητικά το Λεύκωμα του Κόμματος. «Τρία χρόνια είμαι στην ΚΝΕ και αυτό το Κόμμα βρίσκει συνέχεια τρόπους να με εκπλήσσει ευχάριστα», είπε παραλαμβάνοντας το Λεύκωμα του Κόμματος ο Ν. Γιόφτσος, που καταχειροκροτήθηκε από τους συγκεντρωμένους.

Αναλυτικά οι νικητές του διαγωνισμού σε κάθε κατηγορία και οι τίτλοι των έργων τους:

1ο βραβείο: Νικόλας Μιτζάλης - «1946».

2ο βραβείο: Νίκος Σαλπιστής - «Σ' εσάς που ήρθατε» και Αλέξανδρος Βαλσαμής - «Η σπειροειδής εξέλιξη» και «Ο εμπρηστής».

3ο βραβείο: Νίκος Βεχλίδης - «Συνεχίζουμε», Βαρβάρα Καγιούλη - «Μακρόνησος, εικόνες φωτιάς» και Δανάη Κατσαμένη - «Φωνές».

1ο βραβείο: Μαριάνθη Αλειφεροπούλου Χαλβατζή - «Χωρίς πατρίδα».

2ο βραβείο: Νίκος Κατσούρος - Ατιτλο και Γιούλη Μπάχρερ - «Η απόλυση».

3ο βραβείο: Δήμητρα Καραμολέγκου - «Η επιβίβαση», Σταύρος Κουτράκης - «Ο Πήγασος στο όνειρό μου» και Κωνσταντίνος Λίχνος - «Οι πορτοκαλιές».

1ο βραβείο: Γιούλη Μπάχρερ - «Τα μυστικά του φεγγαριού».

2ο βραβείο: Ελένη Κίλιμπα - «Παπουτσωμένοι δράκοι».

3ο βραβείο: Αναστασία Δεληκάρη - «Το μουσείο που άνοιξε επειδή έκλεισε».

1ο βραβείο: Νίκη Κυριαζή - «Παλέτα ζωής» και Αλέξανδρος Βαλσαμής - «Τα φτερά δε μένουν πάντα τσακισμένα».

2ο βραβείο: Δεν απονεμήθηκε.

3ο βραβείο: Θωμάς Κασελούρης - «Η ανάδυση».

• Στην κατηγορία Θέατρο δεν απονεμήθηκαν βραβεία.

Συγκίνηση και περηφάνια, σεβασμός και θαυμασμός, ευθύνη αλλά και αισιοδοξία... τα συναισθήματα διαδέχονταν το ένα τ' άλλο και διαπλέκονταν, για 100 ολόκληρα λεπτά που κράτησε η προβολή.

Η φροντισμένη παραγωγή της ΚΕ του ΚΚΕ, στην οποία συνέβαλαν εθελοντικά εκατοντάδες μέλη και φίλοι του Κόμματος, αλλά ακόμα και άνθρωποι που δεν συνδέονταν ποτέ με το Κόμμα, όμως σέβονται τον χαρακτήρα και την Ιστορία του, κέρδισε πραγματικά το κοινό και απέσπασε θερμά λόγια και συγχαρητήρια. Παράλληλα, δίνει το κίνητρο για παραπέρα μελέτη, εμπνέει τον θεατή να σκύψει πάνω σε πλευρές της Ιστορίας του Κόμματος και σε αυτό το νήμα που διατρέχει αυτήν τη διαδρομή του ενός αιώνα, κρατώντας άσβεστη τη φλόγα της χαραυγής μιας νέας ανθρώπινης κοινωνίας.

Πράγματι, 160 μέλη, οπαδοί, φίλοι του Κόμματος, αλλά και άνθρωποι χωρίς προηγούμενη επαφή με αυτό ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μας, ορισμένοι σε δύο από τις πέντε κατηγορίες του διαγωνισμού.

Στην κατηγορία της ποίησης είχαμε 102 συμμετοχές, η καθεμία με περισσότερα από ένα ποιήματα, που ξεπέρασαν τα 200.

Στην κατηγορία του διηγήματος συμμετείχαν 41 διαγωνιζόμενοι με 47 διηγήματα, από τα οποία τα 11 ήταν παιδικά.

Στην κατηγορία της νουβέλας υπήρξαν 12 συμμετοχές και στην κατηγορία του θεάτρου 13.

Οι διαγωνιζόμενοι ήταν από διάφορα μέρη της Ελλάδας, ηπειρωτικής και νησιωτικής, αλλά και από την Κύπρο και άλλες χώρες του εξωτερικού, ακόμη και από τη μακρινή Αυστραλία. Εντυπωσιακό ήταν και το εύρος των ηλικιών όσων πήραν μέρος στο διαγωνισμό μας, που ξεκινούσαν από τα 16 χρόνια και έφταναν έως τα 95! Στα δύο αυτά ηλικιακά άκρα βρίσκονται ο 16χρονος μαθητής Νίκος Γιόφτσος που διαγωνίστηκε στο Θέατρο με το γεμάτο φρεσκάδα και χιούμορ έργο του "Ο Καραγκιόζης ...Κουκουές" και ο 95χρονος Λευτέρης Σκορδίλης που διαγωνίστηκε στην κατηγορία Ποίηση.

Στη σημερινή μας εκδήλωση προσπαθήσαμε να είναι παρόντες όλοι οι διαγωνιζόμενοι. Δυστυχώς, δεν τα καταφέραμε καθώς οι περισσότεροι απ' αυτούς διαμένουν μακριά από την Αθήνα, ενώ κάποιοι λιγότεροι δε στάθηκε δυνατό, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειές μας, να βρεθούν στο τηλέφωνο.

Προς όλους όμως, παρόντες και μη, θα μου επιτρέψετε - ως συντονίστρια των εργασιών της Κριτικής Επιτροπής του διαγωνισμού - να μεταφέρω μια γενικότερη τοποθέτησή της: Πως - εκτός από τα βραβευθέντα - υπάρχουν αρκετά ακόμη αξιόλογα έργα ή έργα που, παρά τις κάποιες αδυναμίες τους, κρύβουν ορισμένες αρετές και λογοτεχνικές ικανότητες, οι οποίες μπορούν και πρέπει να καλλιεργηθούν και να καρποφορήσουν.

Δεν το κρύβουμε πως σε ορισμένες περιπτώσεις υπήρχαν μεγάλες αποκλίσεις στη βαθμολογία των μελών της Κριτικής Επιτροπής. Και αυτό είναι φυσιολογικό σε μια επιτροπή που στη σύνθεσή της - συνειδητά και χάρη της αντιπροσωπευτικότητας - περιλαμβάνει ανθρώπους διαφορετικής ηλικίας και με διαφορετικές εμπειρίες και βιώματα. Το αποτέλεσμα του διαγωνισμού προκύπτει από το μέσο όρο της βαθμολογίας του κάθε μέλους της, μια βαθμολογία που έως το τέλος παρέμεινε μυστική.

Στο αίθριο μετά την εκδήλωση

Επειτα η αληθινή λογοτεχνία - η λογοτεχνία που δεν απευθύνεται μονάχα στο συναίσθημα, αλλά κινητοποιεί πάνω απ' όλα τη σκέψη - θέτει ακόμη υψηλότερες απαιτήσεις στους στρατευμένους στην υπόθεση της κοινωνικής απελευθέρωσης εκπροσώπους της. Προϋποθέτει, περισσότερο ίσως από παλιά, μελέτη και αφομοίωση της θεωρίας του διαλεκτικού και ιστορικού υλισμού, καθώς και των σύγχρονων επεξεργασιών που την εφαρμόζουν στη σημερινή πραγματικότητα. Πρόκειται για γνώσεις που βρίσκονται έξω από τον άμεσο ορίζοντα και το ειδικό αντικείμενο της λογοτεχνίας και γι' αυτό δύσκολα προσεγγίζονται από όσους την υπηρετούν. Ομως, αυτές ακριβώς οι γνώσεις είναι που κάνουν να ξεχωρίζει ο αληθινός δημιουργός από τον απλό δεξιοτέχνη, αυτές οι γνώσεις είναι το μυστικό της βαθιάς, επαναστατικής τέχνης που μας έδωσαν οι κορυφαίοι κομμουνιστές λογοτέχνες του 20ού αιώνα».

Στην εκδήλωση παρευρέθηκε πολυμελής αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ, με επικεφαλής τον ΓΓ Δημήτρη Κουτσούμπα.

Η αίθουσα του Περισσού γέμισε από ανθρώπους κάθε ηλικίας, πλήθος ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών, τους περισσότερους από τους συμμετέχοντες στο διαγωνισμό, αλλά και δεκάδες από τους συντελεστές που βρέθηκαν μπροστά και πίσω από τις κάμερες και συνέβαλαν στην υλοποίηση του Ντοκιμαντέρ. Μετά την παρουσίαση του Ντοκιμαντέρ, στο τέλος της εκδήλωσης, οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να κουβεντιάσουν σε θερμό κλίμα, παρέα με κρασάκι και μεζέδες, στην αυλή των Γραφείων του Κόμματος.

Την εκδήλωση άνοιξε εκ μέρους του ΚΚΕ η Ελένη Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ και υπεύθυνη του Τμήματος Πολιτισμού της, που αναφέρθηκε στο περιεχόμενο του διαγωνισμού και παρουσίασε τα μέλη της κριτικής επιτροπής που την εκπροσώπησαν και πραγματοποίησαν τη βράβευση στη χτεσινή τελετή.

Στην εκδήλωση, που πραγματοποιήθηκε στο δημαρχείο Δράμας, μίλησε η Μαρία Μάλλη, μέλος της ΤΕ Δράμας, ενώ ακολούθησε παρουσίαση ιστορικών στοιχείων για το Εκτακτο Στρατοδικείο Δράμας από τον Νίκο Γεωργιάδη, διδάκτορα Ιστορίας.

Η εκδήλωση ξεκίνησε μέσα σε κλίμα συγκίνησης, με το προσκλητήριο νεκρών για τους 114 εκτελεσμένους αγωνιστές, υπό τους ήχους του πένθιμου εμβατηρίου. Στην κατάμεστη αίθουσα παραβρέθηκαν και παιδιά, εγγόνια, αδέρφια και συγγενείς εκτελεσμένων.

Στον χώρο υπήρχε έκθεση αρχειακού υλικού που συγκεντρώθηκε από εφημερίδες της εποχής και από την προσφορά συγγενών των εκτελεσμένων αγωνιστών.

Μετά το τέλος της εκδήλωσης, πραγματοποιήθηκαν τα αποκαλυπτήρια πλακέτας με τα ονόματα των εκτελεσμένων αγωνιστών - μαχητών, στο χώρο των εκτελέσεων, στο μαντρότοιχο στη δυτική πλευρά του Α΄ Νεκροταφείου Δράμας. Εκεί που πριν από δέκα χρόνια είχε στηθεί μνημείο του ΔΣΕ. Τα αποκαλυπτήρια έκανε εκ μέρους της ΤΕ ο Γιάννης Στεφανίδης, ενώ πραγματοποιήθηκε και κατάθεση στεφάνων.

(...) Για το θάνατο και τη θυσία όσων έπεσαν για τη ζωή πρέπει, κι αυτό υποσχόμαστε, να μην κάνουμε βήμα πίσω, να μη λυγίσουμε, να παλεύουμε για τα όνειρά τους, τα όνειρά μας, για μια δίκαιη κοινωνία, για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό».

Κάλεσε την εργατική τάξη, τη νεολαία, το λαό μας να διεκδικήσουν την κάλυψη των σύγχρονων αναγκών τους, να υπερασπιστούν το μέλλον τους, με ισχυρό ΚΚΕ ν' ανοίξουν το δρόμο για την απαλλαγή από τα δεσμά της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης και βαρβαρότητας.

Στην ομιλία του ο Νίκος Γεωργιάδης, δρ Ιστορίας, αναφέρθηκε στα στοιχεία που κωδικοποιήθηκαν από την έρευνα που τον τελευταίο ενάμιση χρόνο πραγματοποιεί και αφορά στη λειτουργία του Εκτακτου Στρατοδικείου Δράμας. Από τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, προκύπτει ότι από το Εκτακτο Στρατοδικείο Δράμας παραπέμφθηκαν συνολικά 2.364 άτομα, 2.083 άντρες και 281 γυναίκες. Εκδόθηκαν 223 θανατικές καταδίκες, εκ των οποίων εκτελέστηκαν 114. Εκδόθηκαν 110 καταδίκες σε ισόβια, 220 καταδίκες σε φυλάκιση από 10 έως 20 χρόνια και 309 καταδίκες σε φυλάκιση έως 10 χρόνια.

Από τους εκτελεσμένους οι περισσότεροι είχαν καταγωγή από το νομό Εβρου κι ακολουθούν οι καταγόμενοι από Καβάλα. Οι εκτελέσεις ανά έτος ήταν: 2 το 1946, 27 το 1947, 74 το 1948, 10 το 1949, 1 το 1951.

Παράλληλα, παρουσιάστηκαν στοιχεία από τις σημαντικότερες δίκες, της Δράμας, της Προσοτσάνης, της Χωριστής, των Καβαλιωτών. Διαβάστηκαν μαρτυρίες για τις δίκες, την καθημερινότητα των φυλακισμένων και τον αποχαιρετισμό των μελλοθάνατων. Ιδιαίτερη στιγμή ήταν η ανάγνωση χειρόγραφης επιστολής μελλοθάνατου αγωνιστή προς την 11χρονη κόρη του.

Ο Ν. Γεωργιάδης κλείνοντας είπε πως «θα είναι πάντα στην καρδιά μας, γιατί στάθηκαν απέναντι στο εκτελεστικό απόσπασμα με ψηλά το κεφάλι και πιστοί στις ιδέες τους».

Την Παρασκευή 2/11, στις 7 μ.μ., θα μιλήσει ο Σωτήρης Αβραμόπουλος, μέλος του Γραφείου της ΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ.

Το Σάββατο 3/11, στις 7 μ.μ., θα χαιρετίσει ο Βικέντιος Αντωνάκης, μέλος της ΤΕ Κεντροανατολικού Τομέα Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ και δημοτικός Σύμβουλος της «Λαϊκής Συσπείρωσης».

Στο χώρο θα λειτουργεί έκθεση φωτογραφίας.

Το πρωί του Σαββάτου, θα τοποθετηθεί αναμνηστική πλάκα στα πρώην γραφεία της Ασφάλειας στον πεζόδρομο Καλαμαριάς, προς τιμήν των αλύγιστων της ταξικής πάλης.

Το θεατρικό έργο που θα παρουσιαστεί, είναι εμπνευσμένο από τους λαϊκούς αγώνες των Καλαμαριωτών και βασίζεται στις αναμνήσεις της συγγραφέα Ιωάννας Στεφανίδου και σε συνεντεύξεις παλιών αγωνιστών και απογόνων τους. Παρουσιάζονται κάποια πολύ σημαντικά στιγμιότυπα, που ξεκινούν με τον ερχομό των προσφύγων μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και φτάνουν μέχρι τις μέρες μας.

Τη θεατρική παράσταση σκηνοθετεί ο ηθοποιός Βασίλης Σεϊμένης, με βοηθό την Τιτίκα Δελιγκά. Παίζουν μια πλειάδα ερασιτεχνών ηθοποιών που συμμετέχουν στις Θεατρικές Σκηνές του Συλλόγου Γυναικών Καλαμαριάς, της «Πολιτικής Σκηνής» της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ και της ΚΝΕ. Η παράσταση πλαισιώνεται μουσικά και χορευτικά από τον Ποντιακό Σύλλογο Καλαμαριάς. Τα κουστούμια είναι προσφορά του ΚΘΒΕ.

Η Ιωάννα Στεφανίδου, συγγραφέας του θεατρικού έργου, μίλησε στον «Ριζοσπάστη» για το περιεχόμενό του. Οπως είπε, το έργο παρουσιάζει τον ερχομό των προσφύγων, την επαφή τους με την ταξική πάλη και το ΚΚΕ. Στη συνέχεια, παρουσιάζει τον αγώνα των Καλαμαριωτών και τη συμμετοχή τους στις απεργίες και στα γεγονότα του Μάη του '36, ενώ ακολουθούν η ΕΑΜική Εθνική Αντίσταση, τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής. Γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στην Κούλα Ελευθεριάδου και στο Μπλόκο της Καλαμαριάς, όπου δολοφονήθηκαν από τους ταγματασφαλίτες του Δάγκουλα κομμουνιστές και άλλοι ΕΑΜιτες αγωνιστές. Ακολουθούν η Απελευθέρωση και ο Εμφύλιος, όπου παρουσιάζεται η ζωή Καλαμαριώτων εξορίστων στη Μακρόνησο, όπως ο Νίκος Παπαδόπουλος που διετέλεσε και μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ. Το θεατρικό φτάνει μέχρι το σήμερα, μέσα από μια ιστορία που συνδέει τη ζωή και τις μνήμες των προσφύγων με τα νέα κύματα προσφύγων που έρχονται στη χώρα μας.

Οπως είπε η Ιωάννα Στεφανίδου, «η θεατρική παράσταση έχει στόχο από τη μία να τιμήσει τους επώνυμους και ανώνυμους αγωνιστές της Καλαμαριάς που συμμετείχαν στους ταξικούς αγώνες από την αρχή της δημιουργίας της συνοικίας μέχρι και σήμερα και, από την άλλη, να αναδείξει μέσα από το έργο ότι οι λόγοι που οδήγησαν στη δημιουργία της συνοικίας των προσφύγων από τον Πόντο και τη Μικρά Ασία, είναι οι ίδιοι και σήμερα που γεννούν νέα ρεύματα προσφύγων, οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι».

Η Δήμητρα Χατζή, μέλος του ΤΓ Κεντροανατολικού Τομέα Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ, αναφέρθηκε στους δεσμούς που έχει σφυρηλατήσει το ΚΚΕ με τον εργατόκοσμο της Καλαμαριάς, σημειώνοντας ότι «δεν είναι τυχαίο ότι για τους παλαιότερους, η περιοχή της Καλαμαριάς ήταν γνωστή ως "Κόκκινη Καλαμαριά"».

«Μέσα από τη συγκεκριμένη εκδήλωση θέλουμε να φέρουμε σε επαφή το λαό της Καλαμαριάς, ιδιαίτερα τη νεολαία, με την ιστορία του λαϊκού κινήματος στην περιοχή, να αναδείξουμε τη συμβολή των κομμουνιστών σε αυτήν, να τιμήσουμε ιστορικές μορφές, που αναδείχθηκαν μέσα από το Κόμμα μας και έδωσαν τη ζωή τους, τα καλύτερά τους χρόνια, για την υπόθεση της εργατικής τάξης. Παράλληλα, επιδιώκουμε η εκδήλωση αυτή να είναι παρέμβαση στις σύγχρονες εξελίξεις, να δώσουμε το στίγμα μας στο σήμερα. Προβάλλουμε ιδιαίτερα, και μέσα από τη θεατρική παράσταση, το ζήτημα του ιμπεριαλιστικού πολέμου, την όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων και την επαγρύπνηση που πρέπει να δείξει ο λαός, αναδεικνύουμε παράλληλα γιατί έχει συμφέρον ο λαός μας να συμπορευτεί με το ΚΚΕ σήμερα».

Μιλώντας για την προετοιμασία της εκδήλωσης που ξεκίνησε από το καλοκαίρι και την ανταπόκριση που βρήκε, η Δ. Χατζή σημείωσε ότι η ανταπόκριση ειδικά των φίλων του Κόμματος ήταν εντυπωσιακή. Ξεχωρίζει η προσφορά αρχειακού υλικού από οικογένειες παλιών συντρόφων και αγωνιστών, «που μας άνοιξαν τα σπίτια τους, με προθυμία μίλησαν για τον παππού και τη γιαγιά που έδωσαν τη ζωή τους για το Κόμμα, μοιράστηκαν μαζί μας τα βιώματα και τις αναμνήσεις τους. Πολλοί έδωσαν συνεντεύξεις δίνοντας την προσωπική μαρτυρία τους ή καταθέτοντας όσα οι παλαιότεροι τους είχαν διηγηθεί». Οπως εξηγεί η Δ. Χατζή, πρόκειται για πολύτιμο αρχειακό υλικό, που θα αξιοποιηθεί και στο μέλλον, καθώς η συλλογή του δεν σταματάει με την εκδήλωση, αλλά συνεχίζεται. «Παράλληλα, σημαντική ήταν η δουλειά έρευνας στο Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού, που μας παρείχε πολύτιμη συνδρομή. Το υλικό που συγκεντρώσαμε, θα παρουσιαστεί σε ειδική έκδοση που ετοιμάζουμε και θα διακινείται στο χώρο της εκδήλωσης, αλλά και σε έκθεση».