Κυριακή 27 Οχτώβρη 2002
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΤΟ ΘΕΜΑ ΣΗΜΕΡΑ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ
Στο αδιέξοδο των υποκαταστάτων

Σε άλλη περίπτωση η απόφαση για τη χορήγηση ενός ακόμα υποκατάστατου ναρκωτικών - της βουπρενορφίνης - καθώς και η εξαγγελία για τη χορήγηση ναλτρεξόνης - είναι μια βιολογικού τύπου αντιμετώπιση των ναρκωτικών - ίσως θα έδινε την ευκαιρία για μεγαλοστομίες της αποτελεσματικότητας του κυβερνητικού Εθνικού Σχεδίου Δράσης (ΕΣΔ) κατά των ναρκωτικών.

Ομως η απόφαση υπογράφτηκε (14.10.2002) και δημοσιεύτηκε (ΦΕΚ 1343/16.10.2002) σιωπηρά. Μάλιστα, η ανακοίνωση της εφαρμογής των προγραμμάτων με βουπρενοφρίνη έγινε παρεμπιπτόντως απ' τον υπουργό Υγείας Κ. Στεφανή την περασμένη Τρίτη σε μια συνέντευξη Τύπου για την ψυχική υγεία.

Φαίνεται δηλαδή ότι η κυβέρνηση προχώρησε στην εφαρμογή με συνοπτικές διαδικασίες καθώς σύρθηκε πίσω από καταστάσεις σαν κι αυτές της Ρόδου, όπου, πριν λίγες μέρες, χρήστες ναρκωτικών έκαναν γυαλιά καρφιά τη νευρολογική κλινική του περιφερειακού νοσοκομείου στο νησί ζητώντας ναρκωτικές ουσίες. Δεν είναι άλλωστε άσχετο το γεγονός ότι η δοκιμαστική - κατά την έκφραση του υπουργού Υγείας - εφαρμογή του προγράμματος αρχίζει απ' τη Ρόδο, όπου δεν υπάρχουν υπηρεσίες του ΟΚΑΝΑ, και παρά το ότι η υπουργική απόφαση αναφέρεται ότι η χορήγηση θα συνοδεύεται από ψυχοκοινωνική στήριξη με στόχο την απεξάρτηση και από αυτά ακόμα τα υποκατάστατα.


Τα ίδια έλεγαν όταν αποφασίστηκαν (1994) και έγραφαν όταν εφαρμόστηκαν (1996) τα προγράμματα των υποκαταστάτων με μεθαδόνη. Ομως στην πορεία εγκαταλείφτηκαν ακόμα και οι ψηλές προδιαγραφές των προγραμμάτων με μεθαδόνη. Μάλιστα η επιχείρηση της μετατροπής «εκ των άνω» των προγραμμάτων σε προγράμματα συντήρησης - πέρα απ' τη σύγκρουση με τους εργαζόμενους του ΟΚΑΝΑ - είχε ως έκφραση και το επεισόδιο, έξω απ' το σπίτι του πρωθυπουργού τον περασμένου Ιούνη όπου ένας 26χρονος σε αμόκ, έριχνε πυροβολισμούς ζητώντας τις δόσεις της μεθαδόνης καθώς είχε αποβληθεί απ' το πρόγραμμα του ΟΚΑΝΑ επειδή ταυτόχρονα έκανε χρήση άλλων ουσιών.

Η ανακοίνωση των προγραμμάτων με τη βουπρενορφίνη συνέπεσε με μια έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, σύμφωνα με τα οποία η Ελλάδα παρουσιάζει το χαμηλότερο ποσοστό χρήσης ναρκωτικών ανάμεσα σε νέους 15-24 χρονών. Η διαπίστωση αυτή θα έπρεπε να οδηγεί σε εγρήγορση για προγράμματα πρόληψης, έναν τομέα που η κυβέρνηση έχει εγκαταλείψει στην τύχη του. Ηδη ακόμα και ο ΟΚΑΝΑ προειδοποιούσε απ' το Μάη του 2000 ότι ο κίνδυνος εκφυλισμού των κέντρων πρόληψης είναι ορατός.

Η κυβέρνηση δεν εγκατέλειψε μόνο την πρόληψη αλλά αρνείται να λάβει υπόψη της στη διαμόρφωση της πολιτικής της για την απεξάρτηση των εξαρτημένων τα επιστημονικά δεδομένα των θεραπευτικών κοινοτήτων, παρότι στα λόγια διακηρύσσει - και επικαλείται - τα στοιχεία ερευνών.


Σύμφωνα λοιπόν με στοιχεία πενταετούς έρευνας του Κέντρου Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ) το 74% των εξαρτημένων που ολοκλήρωσαν τα προγράμματά του απεξαρτήθηκαν πλήρως, ενώ μειώθηκε ο μέσος όρος ηλικίας από τα 27 στα 24 χρόνια που κάποιος χρήστης ζητά απεξάρτηση.

Βέβαια, η τοξικομανία - και μάλιστα η πολυτοξικομανία - εκφράζει την τεράστια δυσφορία του σύγχρονου ανθρώπου, που είναι υποχρεωμένος να ζει μέσα σε συνθήκες κρίσης του καπιταλιστικού συστήματος και πολιτιστικής παρακμής. Η δυσφορία αυτή, γίνεται ένας τρόπος ζωής των πιο αδύνατων κρίκων της κοινωνικής αλυσίδας από όλα τα κοινωνικά στρώματα, όλο και πιο νεαρής ηλικίας και είναι συνυφασμένη με την κοινωνική δυστυχία.

Ο ίδιος ο τοξικομανής, παγιδευμένος στα αδιέξοδά του, προσπαθεί, ναρκώνοντας τις αισθήσεις του, να ανακουφιστεί από τον τεράστιο ψυχικό του πόνο. Αναπαράγει με τη στάση του την κυρίαρχη στην εποχή μας τάση της φυγής από την πηγή των κοινωνικών αντιφάσεων και γίνεται τελικά το εξιλαστήριο θύμα μια κοινωνίας σε βαθιά κρίση και παρακμή.

Κι ενώ απαιτείται μια κεντρικά σχεδιασμένη πολιτική πρόληψης, που να παρεμβαίνει στους γενεσιουργούς παράγοντες πριν ακόμα εγκατασταθεί η εξάρτηση ως τρόπος ζωής, η κυβέρνηση όχι μόνο δεν την προωθεί αλλά αρνείται και την πολιτική του θεραπευτικού πλουραλισμού και προκρίνει το μονόδρομο των υποκαταστάτων. Πρυτανεύει και σ' αυτόν τον ευαίσθητο τομέα η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης για διαχείριση του προβλήματος που αποτυπώνεται στο σύνθημα για «περιορισμό της βλάβης».

Κι είναι κανείς ν' αναρωτιέται ποια θα είναι η κατάληξη της πολιτικής χορήγησης της μιας «ουσίας» μετά την άλλη; 'Η μήπως η πορεία της θα είναι ανάλογη με εκείνη του χρήστη που αρχίζει με «μαλακά» ναρκωτικά και καταλήγει στα «σκληρά»;


Γ.Μ.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ