Σάββατο 25 Ιούνη 2022 - Κυριακή 26 Ιούνη 2022
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΔΑΧΤΥΛΙΚΑ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ - ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ
ΣΟΦΙΑ ΑΔΑΜΙΔΟΥ (1963 - 2021)
Ενας χρόνος από τον αδόκητο χαμό της

«Αναμετρήθηκα με τον χρόνο, με τις σκληρές και δύσκολες εποχές του τόπου μας, με τη γλυκόπικρη και την μεγάλη ψυχή του λαού μας»

Με την Σωτηρία Μπέλλου
Με την Σωτηρία Μπέλλου
Πριν ακριβώς ένα χρόνο, κοντά στα ξημερώματα, εκεί όπου το Σάββατο «έσβηνε» μέσα στην Κυριακή, στις 12 Ιούνη, η καρδιά της συντρόφισσας Σοφίας Αδαμίδου σταμάτησε να χτυπάει.

Αυτή η καρδιά πάντα χτύπαγε σε υψηλούς ρυθμούς αλληλεγγύης και σύμπλευσης με την εργατική τάξη κι ήταν συντονισμένη με τους δίκαιους αγώνες της, που κερδήθηκαν στα λαϊκά αλώνια των μαχών ενάντια στην αστική τάξη.

Με το σύνολο του έργου της, ποιητικού, θεατρικού κι εικαστικού, μίλησε κυρίως για το έλλειμμα κοινωνικής δικαιοσύνης που συσσωρεύτηκε στο μεταπολεμικό εχθρικό πολιτικό περιβάλλον για τους κομμουνιστές και τις κομμουνίστριες.

Ως μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας και ως υποψήφιά του, κατά τις τελευταίες εκλογές, στην Κοζάνη, κατακτάει την ταξική συνείδησή της και ολοκληρώνεται ως η αγωνίστρια της γραφής.

Θα τη θυμόμαστε ως το χαμογελαστό κορίτσι, όταν υπόγραφε τα κείμενά της στον «Οδηγητή», αργότερα ως τη γυναίκα με το προσηνές μειδίαμα, που ωρίμασε ως πολιτιστική δημοσιογράφος του «Ριζοσπάστη» με το πρωτογενές υλικό των λαϊκών αγώνων, που κατάκτησαν οι άνθρωποι του πολιτισμού με προοδευτικό πρόσημο.

* * *

Οταν βρίσκει την προσωπική καλλιτεχνική φωνή της, κυρίως με όχημα τη θεατρική πράξη, δεν στρέφεται στον εαυτό της, κερδίζοντας εφήμερη δόξα κι επίπλαστη αναγνώριση.

Εργο της Σοφίας Αδαμίδου
Εργο της Σοφίας Αδαμίδου
Γιατί η τέχνη της δεν είναι επικεντρωμένη ψυχολογικά στον εγωισμό κι αισθητικά στον φορμαλισμό, αλλά μοιράζεται σαν δίκιο μεροκάματο, το οποίο πάντα αναζητά γέφυρες επικοινωνίας με το μεγάλο λαϊκό κοινό, που παράφορα αγαπάει τα θεατρικά της έργα. Εργα που δεν αναπαράγουν τα πρότυπα ενός παρείσακτου και παρακμιακού πολιτισμού, εξαρτώμενα από ξένα και ντόπια κέντρα πολιτιστικής χειραγώγησης.

Την είσοδό της στη λογοτεχνία την κάνει με δύο ποιητικές συλλογές: «Υπάρχει μια χώρα που σου μοιάζει» και «Στην αγορά του χρόνου ανειδίκευτη». Κυκλοφορούν στα μέσα της δεκαετίας του '90, προτού ακόμη αναδυθεί ο εικοστός πρώτος αιώνας και διαδώσει ισχυρές δόσεις ψευδούς πληροφόρησης από τις ελεγχόμενες από αστικά κέντρα εξουσίας τεχνολογίες.

Στους στίχους της, στους οποίους το συναίσθημα κανοναρχεί την αποτελεσματικότητα του ποιητικού νοήματος, κυκλοφορεί ο άνεμος της παιδικής ηλικίας, αυτός που κουβαλάει τις μνήμες της λαϊκής αντίστασης, σαρώνοντας τις ταξικές ανορθογραφίες και διορθώνοντας τα λάθη της Ιστορίας υπέρ των κυνηγημένων, των κατατρεγμένων, των εκτοπισμένων, των εξόριστων:

Με κλειστά τα μάτια ξαναβλέπω την πλύση της μάνας

που καμάρωνε στον ήλιο του καθαρού

αλλά και στο σκοτάδι

σημάδι ήταν της επιστροφής

από το νυχτέρι της γειτονιάς

* * *

Γεννημένη το 1963 στη Χαραυγή Κοζάνης, η Σοφία Αδαμίδου βιώνει στο πετσί της την εσωτερική μετανάστευση, όμως η έφοδός της προς τον ουρανό έχει πάντοτε το κόκκινο χρώμα του σοσιαλιστικού οράματος, αυτού που ποτέ δεν αποχρωματίστηκε από τις κάθε λογής πορτοκαλί αντεπαναστάσεις, οι οποίες ανάτρεψαν τις πρώην Λαϊκές Δημοκρατίες.

Ετσι, τα δικά της δημιουργικά χρόνια, είτε με τον τρόπο της ποίησης είτε με την πράξη του θεάτρου είτε με το χρωστήρα της ζωγραφικής, αποτελούν μία προσπάθεια κατανόησης των νέων καιρών που έφεραν στο προσκήνιο τον αδόκιμο όρο παγκοσμιοποίηση, δηλαδή τη «νέα» μορφή του ιμπεριαλισμού, που χρησιμοποιεί ο μονοπωλιακός καπιταλισμός, με θύματα τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες όλου του πλανήτη.

Τη συγγραφή τη χρησιμοποιεί ως όπλο για ν' ακουστεί η φωνή του Ελληνα εργάτη και της Ελληνίδας εργάτριας, αυτών των πρωτογενών παραγωγών, που έχουν αποτινάξει από πάνω τους τις ιδεολογικές στρεβλώσεις της ιστορικής μνήμης από την κυρίαρχη αστική ιστοριογραφία.

Αυτή η απόπειρα προσέγγισης της Ιστορίας από τη σωστή πλευρά της γίνεται με την συγγραφή της βιογραφίας «Σωτηρία Μπέλλου. Πότε ντόρτια πότε εξάρες: Η περιπλανώμενη ζωή μιας ρεμπέτισσας» της λαϊκής τραγουδίστριας Σωτηρίας Μπέλλου (1921 - 1997), πιστής μέχρι την τελευταία αναπνοή της στο Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας.

«Γράφοντας», εξηγεί η βιογράφος, «αναμετρήθηκα πολλές φορές με καταστάσεις και γεγονότα που θα μπορούσαν να γεμίσουν ασφυκτικά όχι μια, αλλά πολλές ζωές. Αναμετρήθηκα με τον χρόνο, με τις σκληρές και δύσκολες εποχές του τόπου μας, με τη γλυκόπικρη ζωή και την μεγάλη ψυχή του λαού μας, αλλά κυρίως αναμετρήθηκα με τη ζωή ενός ανθρώπου που βάδιζε πάντα κόντρα στον άνεμο, όμως τις περισσότερες φορές χέρι χέρι με τις αγωνίες του λαού».

Η ζωή της κομμουνίστριας Σωτηρίας Μπέλλου, αυτής της δωρικής φωνής που εξέφρασε τους καημούς και τα ντέρτια του ελληνικού λαού, ανεβαίνει στη σκηνή, με τον τίτλο «Σωτηρία με λένε». Πάνω από μια δεκαετία (2007 - 2019) αυτό το θεατρικό έργο «σπάει» ταμεία - με πρωταγωνίστριες τις μοναδικές Λήδα Πρωτοψάλτη, Ντίνα Κώνστα κι Εφη Σταμούλη - γιατί ο λόγος της Σοφίας Αδαμίδου πηγαίνει κατευθείαν στη συνείδηση του λαϊκού κοινού, καθώς στην προσωπικότητα της ανυπόταχτης ρεμπέτισσας αναγνωρίζει έναν δικό της άνθρωπο.

* * *

Η θεατρική συνομιλία της πηγαίνει στο ψαχνό της ιστορικής μνήμης, όταν δοκιμάζεται να συνομιλήσει με την μαρτυρία της μαχήτριας του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, την αειθαλή Ελένη Τραγγανίδα - Μακρυνιώτη (γενν. 1933, Μαριολάτα Φωκίδας). Γαλουχημένη από τον δολοφονημένο κομμουνιστή πατέρα της, συμμετέχει στην Εθνική Αντίσταση ως Αετόπουλο κι έπειτα μπαίνει στις τάξεις της ΕΠΟΝ, με την έναρξη του Εμφύλιου. Κατατάσσεται στο Αρχηγείο Παρνασσίδας του ΔΣΕ, υπό την καθοδήγηση του καπετάν Διαμαντή (1914 - 1949). Τραυματίζεται, το 1948, στο Κακοσάλεσι, αιχμαλωτίζεται και περνάει από στρατοδικείο. Λόγω του νεαρού της ηλικίας της - είναι δεκαπέντε ετών! - δεν εκτελείται και φυλακίζεται στις φυλακές Αβέρωφ.

Το έργο «Ηλιος στην πέτρα», με πρωταγωνίστρια την συγκλονιστική Ελένη Γερασιμίδου, βασίζεται στο βιβλίο της ιστορικής συντρόφισσας «Η Μυρτιά του βουνού. Η μαρτυρία μιας ανταρτοπούλας». «Δημιούργησα», καταθέτει η αείμνηστη δημιουργός του, «μια ηρωίδα που δεν σηκώνει ''τ' άδικο'' που ζούμε σήμερα. Μια ηρωίδα που έζησε στις μάχες. Ατέλειωτες μάχες... Πάντα σε θέση μάχης. Ποτέ σε θέση ανάπαυσης. Γι' αυτόν τον αγώνα, χρειάζεται γνώση και μνήμη. Οχι, δεν θα μας κάμψουν. Και το θέατρο μπορεί να συμβάλει σ' αυτό».

«ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ» - ΤΜΗΜΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ
Καλλιτεχνική εκδήλωση αφιερωμένη στην συντρόφισσα Σοφία Αδαμίδου

Για τον έναν χρόνο από τον θάνατό της | Θα γίνει την Τετάρτη 29 Ιούνη στις 8.30 μ.μ., στο αίθριο της έδρας της ΚΕ στον Περισσό

Ο «Ριζοσπάστης» και το Τμήμα Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ την Τετάρτη 29 Ιούνη διοργανώνουν πολιτιστική εκδήλωση - αφιέρωμα στο καλλιτεχνικό έργο της συντρόφισσας Σοφίας Αδαμίδου, με αφορμή τη συμπλήρωση ενός χρόνου από τότε που «έφυγε» από κοντά μας.

Η εκδήλωση θα γίνει στις 8.30 μ.μ., στο αίθριο της έδρας της ΚΕ του ΚΚΕ στον Περισσό. «Από αγάπη κι όνειρα...» είναι ο τίτλος της εκδήλωσης, εμπνευσμένος από έναν στίχο της Σοφίας Αδαμίδου, θυμίζοντάς μας από τι ήταν φτιαγμένη η δική της πένα και η ίδια σαν άνθρωπος.

Στον χώρο του αίθριου θα εκτίθενται εικαστικά έργα της, τα οποία παραχώρησαν ειδικά για την εκδήλωση η οικογένειά της και φίλοι της. Θα προβληθεί επίσης βίντεο για τη δημοσιογραφική της πορεία και το καλλιτεχνικό της έργο, με εικόνες και αποσπάσματα από θεατρικές παραστάσεις αλλά και παρεμβάσεις ανθρώπων της Τέχνης.

Το άνοιγμα της εκδήλωσης θα κάνει εκ μέρους του «Ριζοσπάστη» ο Γιώργος Ελταχήρ, Γραμματέας της ΚΟΒ «Ριζοσπάστη» του ΚΚΕ και μέλος της Συντακτικής Επιτροπής της εφημερίδας.

Την κεντρική ομιλία για το καλλιτεχνικό έργο της Σοφίας Αδαμίδου θα κάνει η Ελένη Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνη του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ.

Πλούσιο θα είναι και το καλλιτεχνικό πρόγραμμα, τη σκηνοθετική επιμέλεια του οποίου έχει η Ρουμπίνη Μοσχοχωρίτη. Περιλαμβάνει αναγνώσεις κειμένων και ποιημάτων της από ηθοποιούς που έπαιξαν στις παραστάσεις της, αλλά και συναυλία με ποίησή της που έχει μελοποιηθεί από την Ερωφίλη και τον Τάσο Σωτηράκη, καθώς και άλλα τραγούδια της Σοφίας Αδαμίδου.

Στη συναυλία, που θα ακολουθήσει, την επιμέλεια έχει ο Φίλιππος Παχνιστής.

Θα τραγουδήσουν η Γιώτα Βέη, η Ερωφίλη και η Αργυρώ Καπαρού.

Θα παίξουν οι μουσικοί: Δημήτρης Γιαννούχος (τύμπανα), Περικλής Μαλακατές (μπάσο), Βασίλης Ραψανιώτης (βιολί), Παύλος Παπαναστασάτος (βιολί), Γιώργος Θεοφάνους (κιθάρες), Φίλιππος Παχνιστής (πιάνο, μουσική επιμέλεια), Κώστας Βλαχούτσος (ακορντεόν).



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ