Την τρέχουσα περίοδο, η κυβέρνηση δείχνει να προσπαθεί να λύσει τον «γόρδιο δεσμό» ομαλής λειτουργίας του λιανικού εμπορίου, με μεθόδους όπως οι παραγγελίες και η παράδοση εμπορευμάτων εκτός καταστήματος («click away»). Ομως, τα συσσωρευμένα αδιέξοδα των μικρών εμπόρων δεν αντιμετωπίζονται. Τα έσοδα των μικρών εμπορικών παραμένουν σημαντικά μειωμένα έναντι των περσινών, με μεγάλες χαμένες εκείνες τις πολύ μικρές, ατομικές επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν καν υποδομή ηλεκτρονικού καταστήματος (e-shop). Αντίθετα, ο εμπορικός τζίρος συνεχίζει να συγκεντρώνεται στα μεγάλα καταστήματα και τις εμπορικές αλυσίδες.

Σε αυτές τις συνθήκες, οι μικροί και αυτοαπασχολούμενοι έμποροι μόνο με τη συσπείρωση στις γραμμές του αγωνιστικού κινήματος των ΕΒΕ, στη μαζική οργανωμένη πάλη, μπορούν να ελπίζουν για τη διεκδίκηση και κατάκτηση ουσιαστικών μέτρων στήριξης του εισοδήματός τους.

Για όλα τα παραπάνω μιλάει στον «Ριζοσπάστη» ο Θανάσης Καλαμπαλίκης, μικρός έμπορος και πρόεδρος της Ομοσπονδίας Βιοτεχνικών Σωματείων Αθήνας.

-- Η πραγματικότητα είναι ότι τα συνεχή lockdown της κυβέρνησης έχουν οδηγήσει σε οριακή κατάσταση χιλιάδες μικρούς εμπόρους. Η κυβέρνηση έχει την αποκλειστική ευθύνη, αφού δεν πήρε κανένα ουσιαστικό μέτρο για την υπεράσπιση της δημόσιας υγείας όταν έπρεπε. Ακόμα και τώρα αρνείται να ενισχύσει το δημόσιο σύστημα Υγείας, να ελέγξει μεγάλους εργασιακούς χώρους, που αποδεικνύονται υγειονομικές βόμβες, να πάρει όλα τα αναγκαία μέτρα για την προστασία του πληθυσμού. Ανάγει την «ατομική ευθύνη» και τα απανωτά lockdown, στα οποία οδηγείται αναπόφευκτα, σε φάρμακο διά πάσαν νόσο. Γι' αυτό και έχει τη βασική ευθύνη για τα νέα βάρη στις - ήδη φορτωμένες με χρέη - πλάτες των αυτοαπασχολούμενων.

Η παραλαβή εκτός καταστήματος ή αλλιώς «click away», που προωθήθηκε τις τελευταίες μέρες, θα έλεγα συνολικά η διαδικασία του ηλεκτρονικού εμπορίου που έχει αντικειμενικά αυξηθεί τους τελευταίους μήνες, αποτελεί άγνωστο έδαφος για χιλιάδες πολύ μικρές εμπορικές επιχειρήσεις, που μέχρι τώρα στήριζαν τα έσοδά τους στη φυσική παρουσία των πελατών τους. Μάλιστα πολλοί συνάδελφοι δεν έχουν ακόμα αποκτήσει αντίστοιχες ηλεκτρονικές υποδομές και δεν μπορούν να λειτουργήσουν μέσω e-shop, σε αντίθεση με τα μεγαλύτερα εμπορικά καταστήματα, που έχουν ήδη ενσωματώσει το ηλεκτρονικό εμπόριο στην καθημερινή λειτουργία τους και γι' αυτό συγκεντρώνουν όλο και μεγαλύτερο κομμάτι της εμπορικής κίνησης. Επομένως, για τους χιλιάδες μικρούς εμπόρους το «click away» μπορεί να είναι «καλύτερο απ' το τίποτα», δεν μπορεί όμως να αντικαταστήσει τις μεγάλες απώλειες της εορταστικής περιόδου.

-- Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι όλο αυτό το διάστημα έχει πάρει μέτρα στήριξης για τους επαγγελματίες. Ποια είναι η πραγματικότητα;

-- Ολους αυτούς τους μήνες που υπολειτουργούμε, η κυβέρνηση υπόσχεται πολλά αλλά εμείς στα μαγαζιά μας βλέπουμε πολύ λίγα, αφού ο κύριος όγκος των χρηματοδοτήσεων κατευθύνεται στους επιχειρηματικούς ομίλους. Τα «οριζόντια» μέτρα που πήρε η κυβέρνηση είναι σταγόνα στον ωκεανό των υποχρεώσεων που έχουν να πληρώνουν στο τέλος κάθε μήνα οι αυτοαπασχολούμενοι.

Τα λίγα ευρώ της επιστρεπτέας προκαταβολής τα εξαφάνισαν τα τρέχοντα έξοδα σε νοίκια, ΟΤΕ, ΔΕΗ και οι καθημερινές ανάγκες των οικογενειών μας. Οι φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις που πήραν αναστολή δεν θα χαριστούν, αντίθετα θα φορτωθούν και αυτές στις προηγούμενες εκκρεμότητες. Η εφορία, οι τράπεζες, το ΚΕΑΟ μάς περιμένουν στη γωνία. Η φορολόγηση από το πρώτο ευρώ, το τέλος επιτηδεύματος, ο ΕΝΦΙΑ συνεχίζουν να εφαρμόζονται το 2021, σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Οι διακανονισμοί κάθε τέλος του μήνα είναι εδώ και προσθέτουν δυσκολίες. Ηδη σωματεία - μέλη της Ομοσπονδίας μας κινητοποιούνται για να εμποδίσουν ειδοποιητήρια και κατασχέσεις.

Αποδείχθηκε στη ζωή ότι τα όποια μέτρα πήρε η κυβέρνηση στοχεύουν να περιορίσουν σε ένα βαθμό τις ακραίες συνέπειες και όχι να ανακουφίσουν πραγματικά τα τεράστια αδιέξοδα των μικρών εμπόρων αλλά και των άλλων αυτοαπασχολούμενων. Ολα αυτά αποτυπώθηκαν στον νέο κρατικό προϋπολογισμό. Υπάρχει ένα «μαξιλάρι», όπως λένε, που μαζεύτηκε από τον ιδρώτα του εργαζόμενου λαού τα προηγούμενα χρόνια. Αυτά τα χρήματα δίνονται απλόχερα στους μονοπωλιακούς ομίλους, π.χ. στην «Aegean», στις τράπεζες, και όχι για να ανακουφιστούν οι λαϊκές οικογένειες και οι ανάγκες των αυτοαπασχολούμενων.

-- Πολλοί συνάδελφοί σας από όλη τη χώρα, τοπικές Ενώσεις ΕΒΕ και Εμπορικοί Σύλλογοι κάνουν λόγο για χιλιάδες λουκέτα που έρχονται τους επόμενους μήνες ή ακόμα και βδομάδες. Πόσο ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα αυτές οι εκτιμήσεις;

-- Δέκα μήνες πλέον μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, χιλιάδες συνάδελφοι βρίσκονται σε απελπισία και το λουκέτο φαντάζει πράγματι ορατό για πολλούς απ' αυτούς, είναι προ των πυλών.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Εμπόριο και η Εστίαση. Πολλοί συνάδελφοι βρίσκονται ήδη στα πρόθυρα της χρεοκοπίας. Ποια θα είναι η κατάληξή τους αν λάβουμε υπόψη τις αβεβαιότητες που συνοδεύουν την πανδημία, τη νέα κρίση που αγκαλιάζει κάθε πλευρά της οικονομίας στη χώρα και διεθνώς;

Η συντριπτική πλειοψηφία των αυτοαπασχολούμενων έχει πείρα γι' αυτό και ανησυχεί. Αλλωστε, ακόμα μετρά τις πληγές της προηγούμενης κρίσης, των πολιτικών που τη συνόδευσαν για να θωρακιστούν τα κέρδη των λίγων. Οι αυτοαπασχολούμενοι, όπως και οι μισθωτοί, θα κληθούν και πάλι να πληρώσουν τα σπασμένα μαζί με τους εργαζόμενους, αν δεν ορθώσουν το ανάστημά τους. Ηδη η κυβέρνηση στρώνεται στη δουλειά, όπως αποδεικνύει ο νέος Πτωχευτικός Κώδικας.

Τα όποια μέτρα στήριξης θα «χαθούν» και αυτά μέσα στις γενικότερες επιλογές και τις πολιτικές που η κυβέρνηση προωθεί, προκειμένου να εξασφαλίσει την ανταγωνιστικότητα και την κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων. Αυτό άλλωστε φανερώνεται και από τις προτάσεις Πισσαρίδη, όπου ομολογείται χαρακτηριστικά ότι το μεγάλο ποσοστό αυτοαπασχόλησης στην Ελλάδα παραμένει «διαρθρωτικό πρόβλημα» που χρειάζεται άμεσα να «λυθεί».

-- Απέναντι σε αυτήν την κατάσταση, ποια είναι τα κύρια αιτήματα πάλης που προβάλλει το αγωνιστικό κίνημα των αυτοαπασχολούμενων και μικρών ΕΒΕ;

-- Οι δήθεν «αντοχές» της οικονομίας που μας επαναλαμβάνει η κυβέρνηση δεν χωρούν την ικανοποίηση των βασικών αναγκών των αυτοαπασχολούμενων και των οικογενειών τους, πόσο μάλλον αν λάβουμε υπόψη ότι είμαστε στη δίνη μιας νέας βαθιάς και παρατεταμένης κρίσης. Τα οριζόντια μέτρα στήριξης της μικορομεσαίας επιχειρηματικότητας που προτείνουν - με διαφορετικές αποχρώσεις, αλλά με μια φωνή - κυβέρνηση, αξιωματική αντιπολίτευση και ΕΕ δεν αναιρούν τον οξυμένο ανταγωνισμό που έχουμε να αντιμετωπίσουμε, το γεγονός ότι το μεγάλο ψάρι πάντα τρώει το μικρό στην ελεύθερη αγορά.

Η οργάνωση της άμυνάς μας απέναντι στην αντιλαϊκή πολιτική, η πάλη για την απόσπαση κατακτήσεων και η αντεπίθεση για την κάλυψη των σύγχρονων αναγκών, είναι μονόδρομος. Μπορεί να έχει αποτελέσματα μόνο αν ανασυνταχθεί το συνδικαλιστικό κίνημα, αν ακολουθήσουν όλο και περισσότερα Σωματεία και Ομοσπονδίες το δρόμο της συλλογικής πάλης, σε σύγκρουση με τη στρατηγική ενίσχυσης των κερδών των λίγων.

Γι' αυτό και συνεχίζουμε ενισχύοντας την πάλη μας, απαιτώντας άμεσα μέτρα στήριξης των μικρών και αυτοαπασχολούμενων εμπόρων αλλά και των άλλων επαγγελματιών, όπως την ένταξη στο επίδομα «ειδικού σκοπού». Δυναμώνουμε τον αγώνα μας για διαγραφή χρεών στην εφορία και στις τράπεζες, για διαγραφή των τόκων και των προστίμων αλλά και του 30% του υπόλοιπου χρέους. Συνεχίζουμε τον αγώνα μας για κατάργηση χαρατσιών όπως ο ΕΝΦΙΑ και το τέλος επιτηδεύματος, αλλά και για τη δραστική μείωση των απαράδεκτων και άδικων έμμεσων φόρων που κατατρώνε το εισόδημα της λαϊκής οικογένειας. Δεν κάνουμε βήμα πίσω από την απαίτηση για αναστολή κάθε είδους μέτρων αναγκαστικής είσπραξης - κατασχέσεων, πλειστηριασμών κ.λπ. Δυναμώνουμε τον αγώνα μας για επιστροφή στο αφορολόγητο όριο των 12.000 ευρώ, ως τη μόνη αποδεκτή λύση που μπορεί να περιορίσει σε ένα βαθμό τις συνέπειες των αντιλαϊκών πολιτικών και να εξασφαλίσει τη στοιχειώδη λειτουργία των μικροεπιχειρήσεών μας.

Eurokinissi

Εργασιακή ανασφάλεια, εντατικοποίηση και ακόμα χειρότερες συνθήκες δουλειάς για τους εμποροϋπαλλήλους

Ο αυξημένος φόρτος εργασίας που φέρνει η περίοδος των Χριστουγέννων σε μεγάλες επιχειρήσεις του κλάδου ακόμα και σε συνθήκες lockdown, το ηλεκτρονικό εμπόριο και η λειτουργία του λιανεμπορίου με το σύστημα «click away», σε συνδυασμό με τις νέες αντεργατικές ρυθμίσεις που σπεύδει να προωθήσει η κυβέρνηση αξιοποιώντας την πανδημία, αλλά και τις νέες προκλητικές αξιώσεις της μεγαλοεργοδοσίας, προσθέτουν πολλά ...κλικ στην εκμετάλλευση για τους εργαζόμενους στον κλάδο του Εμπορίου.

Πολυκαταστήματα, εμπορικά κέντρα και μεγάλες αλυσίδες διαφημίζουν τα ψηφιακά τους καταστήματα, τη δυνατότητα για ηλεκτρονικές αγορές, τις τηλεφωνικές γραμμές στις οποίες δέχονται παραγγελίες ακόμα και «24 ώρες το 24ωρο», το διευρυμένο ωράριο λειτουργίας και τις πατέντες για παραλαβή των προϊόντων από τα καθορισμένα σημεία «απευθείας από το αυτοκίνητο». Πίσω από τις διαφημίσεις, όμως, για τον «νέο τρόπο αγορών» και τη σημασία που υποτίθεται πως δίνουν στην προστασία από την πανδημία, το προσωπικό των επιχειρήσεων αυτών δουλεύει χωρίς ώρα και μέρα ξεκούρασης, μέσα σε καταστήματα που έχουν μετατραπεί κυριολεκτικά σε αποθήκες, συχνά χωρίς να γνωρίζει αν οι εργοδότες έχουν προχωρήσει σε άρση της αναστολής των συμβάσεών του.

Από τη διαμαρτυρία σωματείων έξω από τη Βουλή την περασμένη Δευτέρα ενάντια στο νέο χτύπημα στην κυριακάτικη αργία

Μεγάλο μέρος του προσωπικού βρίσκεται σε καθεστώς αναστολής της σύμβασής του, πασχίζει να επιβιώσει με το πενιχρό επίδομα και το κουτσουρεμένο Δώρο Χριστουγέννων, αντιμετωπίζει την αβεβαιότητα όσον αφορά το αν, πότε και με τι όρους θα επιστρέψει στη δουλειά. Παρ' όλα αυτά, όπως αναδεικνύει η πείρα των σωματείων, η ανασφάλεια δεν περιορίζεται στους εμποροϋπαλλήλους που περιμένουν να ξαναπιάσουν δουλειά αλλά αγγίζει και πολλούς από αυτούς που βρίσκονται στα πόστα τους.

Σε αρκετές περιπτώσεις εργαζόμενοι έχουν επιστρέψει στη δουλειά αλλά δεν γνωρίζουν τι γίνεται με τις συμβάσεις τους, ούτε έχουν καμία σχετική ενημέρωση από την εργοδοσία. Μάλιστα, οι καταγγελίες του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας για επιχειρήσεις που διώχνουν άρον άρον εργαζόμενους από την ...πίσω πόρτα στις παρεμβάσεις του, δημιουργεί εύλογα ερωτήματα για τον αριθμό των εργαζομένων που δουλεύουν ενώ οι συμβάσεις τους συνεχίζουν να βρίσκονται σε αναστολή.

Την εικόνα της εντατικοποίησης και της δουλειάς που βγαίνει με το ελάχιστο δυνατό προσωπικό συμπληρώνουν οι καταγγελίες εργαζομένων πως καλούνται να δουλέψουν από το σπίτι για τη διεκπεραίωση ηλεκτρονικών παραγγελιών τις μέρες του ρεπό τους, ακόμα και ανήμερα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς!

Τα ωράρια - «λάστιχο», η δουλειά τις Κυριακές και τις αργίες συμπληρώνονται από τις άσχημες συνθήκες δουλειάς που εκθέτουν την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων σε κινδύνους. Με δεδομένο ότι τα φυσικά καταστήματα που παραμένουν κλειστά για το καταναλωτικό κοινό, έχουν μετατραπεί σε αποθήκες. Ετσι, οι εμποροϋπάλληλοι είναι αναγκασμένοι να δουλεύουν για την προετοιμασία και τη διάθεση των παραγγελιών σε χώρους όπου τα εμπορεύματα στοιβάζονται έως το ταβάνι, κλείνουν τους διαδρόμους, φράζουν ακόμα και τις εξόδους κινδύνου.

Το σύστημα της παράδοσης των παραγγελιών στους πελάτες στην είσοδο των καταστημάτων έχει προσθέσει ένα ακόμα καθήκον στο ατελείωτο τρέξιμο που καθημερινά αντιμετωπίζουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πολυώροφα καταστήματα και εμπορικά κέντρα οι εμποροϋπάλληλοι ανεβοκατεβαίνουν στα σημεία παραλαβής των εμπορευμάτων, από τον τρίτο, τον πέμπτο, τον έβδομο όροφο, δεκάδες φορές μέσα στη βάρδιά τους.

Το «κλικ» που ξεχειλίζει το ποτήρι της εντατικοποίησης έχει γίνει το σύστημα των ηλεκτρονικών ή τηλεφωνικών παραγγελιών εμπορευμάτων για τους εργαζόμενους στα σούπερ μάρκετ. Οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ έχουν μπει στον χορό και αξιοποιούν το ηλεκτρονικό εμπόριο και το «click away» για να εμπορεύονται τα είδη τα οποία τους έχει απαγορευθεί από την κυβέρνηση να διαθέτουν στα καταστήματά τους, για λόγους ανταγωνισμού, όσο οι υπόλοιπες επιχειρήσεις λιανεμπορίου δεν λειτουργούν. Ετσι, οι ίδιοι εργαζόμενοι που γεμίζουν τα ράφια, δουλεύουν τα ταμεία, τρέχουν να απολυμάνουν επιφάνειες, κάρτες και καρότσια, πρέπει πλέον να τρέχουν και για να ετοιμάζουν τις παραγγελίες και να παραδίδουν τα σχετικά είδη. Την ίδια στιγμή, στα καταστήματα δεν πέφτει καρφίτσα, η προβλεπόμενη αναλογία του ενός ατόμου ανά 15 τ.μ. έχει πάει περίπατο και ο λογαριασμός όσον αφορά τους εργαζόμενους που προσβάλλονται από τον ιό έχει χαθεί.

Εκτός από το «ελεύθερο» που έχει δώσει στην εργοδοσία να ξεζουμίζει τους εμποροϋπαλλήλους και να εκθέτει την υγεία τους σε κίνδυνο, η κυβέρνηση φροντίζει να αξιοποιεί την πανδημία για την προώθηση πάγιων απαιτήσεων των επιχειρηματικών ομίλων, σε βάρος των εργαζομένων και των αυτοαπασχολούμενων στο Εμπόριο.

Ετσι, στο πολυνομοσχέδιο που ψήφισε με διαδικασίες - εξπρές την περασμένη Δευτέρα, η κυβέρνηση συμπεριέλαβε ένα ακόμα «δωράκι» για τους επιχειρηματικούς ομίλους του κλάδου, κάνοντας ένα ακόμα βήμα στο «ξήλωμα» της κυριακάτικης αργίας, το οποίο φέρει τη σφραγίδα όλων των κυβερνήσεων ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ.

Συγκεκριμένα, με το άρθρο 72 του νομοθετήματος, πάνω στην «εξαίρεση» από την Κυριακή αργία που είχε ήδη ψηφιστεί από το 2019 (ν.4635) για τα «Κέντρα διανομής εμπορευμάτων προς καταστήματα λιανικής πώλησης», πάνω στην ΠΝΠ που ήδη από το πρώτο κύμα της πανδημίας όριζε ότι «για την εκτέλεση παράδοσης αγαθών στους καταναλωτές που έχουν παραγγελθεί από ηλεκτρονικό κατάστημα υπεραγορών (super market) ως κέντρο διανομής θεωρείται το φυσικό κατάστημα», τώρα ορίζεται ότι «την εκτέλεση παράδοσης αγαθών στους καταναλωτές που έχουν παραγγελθεί εξ αποστάσεως, τηλεφωνικά ή από ηλεκτρονικό κατάστημα υπεραγορών (super market) και κάθε άλλου εμπορικού καταστήματος, ως κέντρο διανομής και παράδοσης θεωρούνται και το φυσικό κατάστημα λιανικής πώλησης και οι αποθήκες του».

Με τον τρόπο αυτό, λύνονται ακόμα περισσότερο και πιο μόνιμα τα χέρια σε όλες τις μεγάλες επιχειρήσεις του Εμπορίου για να λειτουργούν όλες τις Κυριακές, τόσο τα φυσικά καταστήματα όσο και τις αποθήκες, στο πλαίσιο της εξυπηρέτησης των «εξ αποστάσεως» παραγγελιών, μετατρέποντας και τις εφτά μέρες της βδομάδας σε εργάσιμες μέρες για τους εμποροϋπαλλήλους.

Η επίθεση στην κυριακάτικη αργία είναι μέρος των πάγιων αξιώσεων των επιχειρηματικών ομίλων, που έχουν μόνιμα ψηλά στην ατζέντα τους την «απελευθέρωση» του ωραρίου. Τα σχέδια των επιχειρήσεων για την «επόμενη μέρα» αποτυπώθηκαν με σαφή τρόπο σε συνέντευξη που έδωσε ο διευθύνων σύμβουλος της «Jumbo»... «όλως τυχαίως» ελάχιστες μέρες πριν από την κατάθεση του πολυνομοσχεδίου της κυβέρνησης.

Οι «προτάσεις» που έβαλε στο τραπέζι για το «plan B» της λειτουργίας του λιανεμπορίου προβλέπουν 12ωρη λειτουργία και δουλειά όλες τις μέρες της βδομάδας. Πιο αναλυτικά, στην περίπτωση που τα περιοριστικά μέτρα αρθούν, ο επιχειρηματίας ζητά «να δοθεί η δυνατότητα λειτουργίας 7 ημέρες την εβδομάδα και 12 ώρες ημερησίως» και μάλιστα «για χρονική περίοδο που θα καλύψει και τη ζήτηση του Πάσχα». Στην περίπτωση, δε, που το lockdown παραταθεί, ζητά την εναλλάξ λειτουργία όλου του κλάδου του λιανεμπορίου, σε διαφορετικές μέρες και με τους ίδιους όρους (12ωρα και Κυριακές).

Απέναντι στα σχέδια της μεγαλοεργοδοσίας για δουλειά ήλιο με ήλιο την «επόμενη μέρα» μετά την πανδημία και απέναντι στη φόρα που έχει πάρει η κυβέρνηση να κάνει κάθε εργοδοτική αξίωση πράξη, τα σωματεία καλούν τους εργαζόμενους να πάρουν την υπόθεση του αγώνα για την υγεία, τα δικαιώματα και την κυριακάτικη αργία στα χέρια τους.

«Δεν είναι προοδευτικό οι εργαζόμενοι να δουλεύουμε ήλιο με ήλιο, δεν είναι προοδευτικό να ζούμε με μισθό 200 ευρώ τη στιγμή που από τη δική μας δουλειά οι εργοδότες θησαυρίζουν. Δεν είναι σύγχρονο και προοδευτικό η επιστήμη και η τεχνολογία να κάνουν άλματα και αντί να μειώνεται ο εργάσιμος χρόνος έχοντας όλοι μας περισσότερες παροχές και απολαβές, η ζωή μας να μπαίνει στο γύψο γυρνώντας μας έναν αιώνα πίσω καταργώντας το 8ωρο και την Κυριακή αργία», τονίζει ο Σύλλογος Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας και καλεί τους εργαζόμενους να παλέψουν για δουλειά και ζωή με δικαιώματα.