Copyright 2020 The Associated

Από τη συνάντηση Κομισιόν - ηγετών των Δυτικών Βαλκανίων (Βρυξέλλες 16/2)

Το νέο πλαίσιο κανόνων παρουσιάστηκε αρχές της βδομάδας στις Βρυξέλλες. Αφορμή έδωσε η άτυπη Σύνοδος Κορυφής υψηλόβαθμων αξιωματούχων της ΕΕ (του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κ.ά.) με τους ηγέτες έξι χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, παρουσία του πρωθυπουργού της Κροατίας Αντρέι Πλένκοβιτς. Στη συνάντηση αυτή η φον ντερ Λάιεν υποστήριξε χαρακτηριστικά την ενταξιακή πορεία των Δυτικών Βαλκανίων επειδή «είναι προς το κοινό γεωπολιτικό μας συμφέρον τα Δυτικά Βαλκάνια να έρθουν όσο γίνεται πιο κοντά στην ΕΕ».

Σε κάθε περίπτωση, η άτυπη Σύνοδος ήταν προπαρασκευαστική της Συνόδου Κορυφής ΕΕ - Δυτικών Βαλκανίων, που έχει προγραμματιστεί να γίνει μεταξύ 5 με 7 Μάη στο Ζάγκρεμπ της Κροατίας και όπου αναμένεται να ανακοινωθεί (εκτός νέου απροόπτου) η έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της ΕΕ με Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία.

Το νέο πακέτο ρυθμιστικών κανόνων αρχικά παρουσιάστηκε στις 5 Φλεβάρη ως επίσημο έγγραφο της Κομισιόν προς το Ευρωκοινοβούλιο, το Συμβούλιο της ΕΕ και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, με τίτλο «Ενίσχυση της ενταξιακής διαδικασίας - Μία Αξιόπιστη Προοπτική της ΕΕ για τα Δυτικά Βαλκάνια». Αναμένεται να τεθεί προς έγκριση στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 26 και 27 Μάρτη.

Προβλέπει τους ακόλουθους τέσσερις βασικούς άξονες μέτρων και διαδικασιών που θα επιβραβεύουν τις χώρες οι οποίες πρόθυμα και αναντίρρητα εφαρμόζουν τις επιταγές της ΕΕ για μεταρρυθμίσεις υπέρ του μεγάλου κεφαλαίου και εναρμόνιση της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής:

Ο πρώτος άξονας αφορά την αύξηση της «αξιοπιστίας» στην εφαρμογή «καθαρών μέτρων» από τις χώρες που έχουν ξεκινήσει ενταξιακές διαπραγματεύσεις, με στόχο μεταρρυθμίσεις στους τομείς της έννομης τάξης, της καταπολέμησης της διαφθοράς, της διαφάνειας στην οικονομία και της ευθυγράμμισης θεμάτων εξωτερικής πολιτικής. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές υποτίθεται πως θα γίνουν «στη βάση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και καθαρής αφοσίωσης αμφοτέρων πλευρών» (δηλαδή των χωρών - μελών και των υποψήφιων προς ένταξη). Οι χώρες της ΕΕ από τη μεριά τους θα πρέπει να μιλούν «με μία φωνή» και να μπορούν να επιβραβεύουν όσες τηρούν τις προϋποθέσεις, προχωρώντας στην τήρηση των δικών τους «δεσμεύσεων» στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων με «καθαρά κριτήρια» και ενθαρρύνοντας τις χώρες που κάνουν τα σωστά βήματα βάσει συγκεκριμένων «οδικών χαρτών» για έννομη τάξη, δημοκρατικούς θεσμούς και οικονομικές «μεταρρυθμίσεις». Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στις προσπάθειες της ΕΕ για «διευκόλυνση» του διαλόγου ανάμεσα στη Σερβία και το προτεκτοράτο του Κοσσυφοπεδίου, με στόχο την επίτευξη μίας «γενικής, νομικώς δεσμευτικής συμφωνίας ομαλοποίησης σχέσεων», που θεωρείται βασική προϋπόθεση για την ενταξιακή πορεία τους.

Ο δεύτερος άξονας φέρει τον τίτλο «ισχυρή πολιτική καθοδήγηση». Τονίζει πως η ενταξιακή πορεία δεν προχωρά «με αυτόματο πιλότο» αλλά απαιτεί «περισσότερη και πιο υπεύθυνη ηγεσία» και από τις δύο πλευρές. Για να υλοποιηθεί αυτός ο στόχος, προτείνονται «υψηλού επιπέδου» διάλογος, τακτικές Σύνοδοι Κορυφής και διυπουργικές συναντήσεις ανάμεσα σε ΕΕ και χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. Οι υποψήφιες προς ένταξη χώρες που θα κάνουν «προόδους» θα «επιβραβεύονται» με συμμετοχή σε διεργασίες και Συνόδους της ΕΕ με τη θέση του «παρατηρητή». Θα ενθαρρύνονται επίσης οι χώρες - μέλη της ΕΕ να συμμετέχουν πιο συστηματικά στην ενταξιακή διαδικασία των υποψήφιων χωρών, ελέγχοντας με τους δικούς τους εμπειρογνώμονες τις επιδόσεις τους αλλά και με απτή, πρακτική συνεισφορά στις ετήσιες εκθέσεις προόδου της Κομισιόν για τις υποψήφιες χώρες.

Ο τρίτος άξονας αφορά μία «πιο δυναμική διαδικασία» ομαδοποίησης των κεφαλαίων ένταξης σε έξι μεγάλες κατηγορίες (1: Θεμελιώδη κεφάλαια. 2: Εσωτερική αγορά. 3: Ανταγωνιστικότητα και γενική ανάπτυξη. 4: «Πράσινη» ατζέντα και βιώσιμη συνδεσιμότητα. 5: Πόροι, γεωργία και συνοχή. 6: Εξωτερικές σχέσεις - αναφέρονται σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, ασφάλειας και άμυνας). Αυτό σημαίνει ότι μπορεί ακόμα και μέσα σε ένα χρόνο να κλείνει μία ομάδα κεφαλαίων (εφόσον κριθεί πως επιτυγχάνεται η απαραίτητη πρόοδος) ώστε να δίνεται προτεραιότητα στην επιτάχυνση της διαδικασίας ολοκλήρωσης ένταξης και σε συμφωνίες για σημαντικές μεταρρυθμίσεις - κλειδιά με τις υποψήφιες χώρες.

Ο τέταρτος άξονας αναφέρεται ως «προβλεψιμότητα - θετικές και αρνητικές συνθήκες». Υποτίθεται πως θα αποσαφηνίσει τα κριτήρια και τις συνθήκες ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ωστόσο δίνει τη δυνατότητα στις χώρες - μέλη και τους μηχανισμούς της Κομισιόν, με την τακτική του «καρότου» και του «μαστιγίου», να επιβραβεύουν ή να τιμωρούν τις υποψήφιες χώρες κατά περίπτωση. Η Κομισιόν μπορεί να ξανανοίξει ομάδες κεφαλαίων που υποτίθεται ότι είχαν κλείσει, αν κριθεί για διάφορους λόγους πως η υποψήφια χώρα δεν ικανοποιεί τις απαιτήσεις των Βρυξελλών. Αυτό μπορεί να έχει και οικονομικές επιπτώσεις, αφού αναφέρεται ρητά ότι «το εύρος και το βάθος της χρηματοδότησης και των επενδύσεων» της ΕΕ σε υποψήφια χώρα των Δυτικών Βαλκανίων μπορεί να μειωθεί, με εξαίρεση προγράμματα που αφορούν τη λεγόμενη «κοινωνία των πολιτών», π.χ. Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις που ελέγχονται ή εξυπηρετούν συμφέροντα της ΕΕ. Δίνεται επίσης η δυνατότητα να ανασταλούν ή να αποσυρθούν πλεονεκτήματα στενότερης ολοκλήρωσης, π.χ. πρόσβασης σε επενδύσεις και προγράμματα ή και αγορές της ΕΕ.

Δεν είναι τυχαίο πάντως ότι η άτυπη Σύνοδος ΕΕ - Δυτικών Βαλκανίων στις 16 Φλεβάρη συνέπεσε με το άτυπο παζάρι που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Διεθνούς Συνδιάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια, ανάμεσα σε ηγέτες της Σερβίας και του Κοσσυφοπεδίου, παρουσία του δραστήριου Ρίτσαρντ Γκρενέλ, πρέσβη των ΗΠΑ στη Γερμανία με την επιπρόσθετη ιδιότητα του Αμερικανού ειδικού εκπροσώπου στο διάλογο Βελιγραδίου - Πρίστινας.

Το πρωί της 16ης Φλεβάρη ο Γκρενέλ συνυπέγραψε δήλωση προθέσεων με τους ηγέτες της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, και του Κοσσυφοπεδίου, Χασίμ Θάτσι, με στόχο την οδική και σιδηροδρομική διασύνδεση Βελιγραδίου - Πρίστινας, μετά την πρόσφατη ανάλογη δήλωση για την αεροπορική σύνδεση των δύο πόλεων. Ο Γκρενέλ πάντως προτίμησε να διαψεύσει την ιστοσελίδα «Euobserver» πως υπάρχει έτοιμο «αμερικάνικο σχέδιο για γρήγορη λύση».

Σε κλειστό τραπέζι διαλόγου που πραγματοποιήθηκε στο Μόναχο ανάμεσα στον Βούτσιτς και τον νέο πρωθυπουργό του Κοσσυφοπεδίου, Αλμπιν Κούρτι, το θερμόμετρο της έντασης ανέβηκε για τα καλά. Ο Βούτσιτς ξεκαθάρισε στον συνομιλητή του πως δεν εκπροσωπεί χώρα, γιατί το Κοσσυφοπέδιο δεν έχει αναγνωριστεί καν από το 50% των χωρών του ΟΗΕ. Τον κάλεσε να εφαρμόσει προηγούμενες συμφωνίες που υπογράφηκαν στις Βρυξέλλες, με πρώτη εκείνη για την ίδρυση της Ενωσης Σερβικών Δήμων και Κοινοτήτων Κοσσυφοπεδίου, πέρα από την άμεση άρση των δασμών 100% στις εισαγωγές προϊόντων από τη Σερβία (όπως και από τη Βοσνία - Ερζεγοβίνη) τους οποίους είχε επιβάλει ο προκάτοχός του, Ράμους Χαραντινάι, το Νοέμβρη του 2018, προκειμένου να εκβιάσει την αναγνώριση του προτεκτοράτου από το Βελιγράδι.

Ο Κούρτι από την άλλη πρότεινε οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων να ενταχθούν «ταυτόχρονα» στην ΕΕ και να ενσωματωθεί στη «Διαδικασία του Βερολίνου για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση των Δυτικών Βαλκανίων» η πρωτοβουλία «Μίνι Σένγκεν», που έχει ξεκινήσει από πέρυσι, με στόχο τη δημιουργία μίας ενιαίας αγοράς στα Δυτικά Βαλκάνια, με «ελευθερία κίνησης ανθρώπων, κεφαλαίων και υπηρεσιών», και κίνητρο ένα νέο «μίνι σχέδιο Μάρσαλ». Πρόσθεσε πως το Κοσσυφοπέδιο τελούσε υπό σερβική κατοχή και πως η Σερβία τώρα θα πρέπει να ελευθερωθεί από το Κοσσυφοπέδιο (αναγνωρίζοντάς το...), ενώ ανέφερε τις ακόλουθες «τρεις αρχές διαλόγου» με τη Σερβία: 1. Οχι συμφωνία δίχως διάλογο. 2. Οχι διάλογος με χάρτες. 3. Οχι διάλογος με Προέδρους (εννοώντας τον Θάτσι, τον οποίο αμφισβητεί ως αρμόδιο διαπραγματευτή).

Το ίδιο διάστημα, η Ρωσία έκανε αισθητή την παρουσία της στην περιοχή, στο κάδρο των ενδοϊμπεριαλιστικών, γεωπολιτικών ανταγωνισμών. Σε διπλωματικό επίπεδο υπενθύμισε ότι ακόμη και στη (δύσκολη...) περίπτωση που επιτευχθεί συμφωνία στις Βρυξέλλες, αυτή δεν μπορεί να αφορά σύνορα παρά μόνο αν αυτό το δεχτεί η Σερβία. Στην αντίθετη περίπτωση, απαιτείται νέα απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που βεβαίως δεν μπορεί να εκδοθεί αν δεν ικανοποιεί και τα ρωσικά συμφέροντα (λόγω της δυνατότητας άσκησης ρωσικού βέτο). Συμπτωματικά, εκείνες τις μέρες επισκέφθηκε το Βελιγράδι ο Ρώσος υπουργός Αμυνας Σεργκέι Σοϊγκού, που τόνισε τις στενές διμερείς σχέσεις, εγκωμιάζοντας 94 προγράμματα αμυντικής συνεργασίας και έξι πραγματοποιηθείσες (εντός 2019) κοινές στρατιωτικές ασκήσεις Ειδικών Δυνάμεων...

Στη σημερινή ενότητα «Διεθνή και Οικονομία» μπορείτε να διαβάσετε:

• ΔΥΤΙΚΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ: Σταθερά στα σχέδια της ευρωατλαντικής διεύρυνσης...
• ΣΧΕΔΙΟ «ΔΙΚΑΙΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ» ΑΠΟ ΤΟ ΛΙΓΝΙΤΗ: Νέες προκλητικές παροχές για τους ομίλους, άγρια εκμετάλλευση και φτώχεια για το λαό

Την ίδια στιγμή, τα κυβερνητικά στελέχη μοιράζουν κάλπικες υποσχέσεις στο λαό της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης που θα πληγεί βαρύτατα τα επόμενα χρόνια από το κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, με παραμύθια περί δημιουργίας «πολλών, νέων και ποιοτικών» θέσεων εργασίας, περί «αντισταθμιστικών» μέτρων και «μετάβασης σε ένα νέο μοντέλο», από το οποίο τάχα θα ωφεληθούν όλοι, επιχειρώντας να κάνουν το μαύρο άσπρο. Βέβαια, ο λαός της περιοχής έδωσε μια πρώτη μαζική απάντηση στα σχέδια αυτά κατά την πρόσφατη κυβερνητική φιέστα στην περιοχή.

Ενα από τα μεγάλα ψέματα που επιστρατεύει η κυβέρνηση για να αμβλύνει τις αντιδράσεις είναι πως από τα σχέδια αυτά θα ωφεληθούν τάχα και οι εργαζόμενοι, πως θα υπάρξουν «αντισταθμιστικά» μέτρα, ενώ η «μετάβαση σε ένα άλλο μοντέλο», παρά τις συνέπειες που θα έχει στην αρχή, μελλοντικά θα οδηγήσει σε «νέες, πολλές, ποιοτικές θέσεις εργασίας».

Πρόκειται για ψέμα ολκής: Ακόμη και με τις πλέον «μετριοπαθείς» εκτιμήσεις ο σχεδιασμός της κυβέρνησης προβλέπει την απόλυση χιλιάδων από τις μονάδες και τα ορυχεία (5.000 εργαζομένων της ΔΕΗ, χωρίς να υπολογίζονται οι χιλιάδες εργολαβικοί), χιλιάδες επιπλέον θέσεις θα χαθούν μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής της Μονάδας ΑΗΣ Πτολεμαΐδας V, από παράλληλες θέσεις εργασίας που στηρίζονταν στη λειτουργία των μονάδων και των ορυχείων της ΔΕΗ (μεταφορά λιγνίτη από αυτοαπασχολούμενους οδηγούς), αλλά και από το κλείσιμο στο οποίο οδηγούνται με βάση τις εξελίξεις και τα ορυχεία της ΛΑΡΚΟ και της ΜΕΤΕ στην περιοχή των Σερβίων καθώς και το λιγνιτωρυχείο στην Αχλάδα Φλώρινας.

Ενδεικτικό για τα μεγέθη είναι, σύμφωνα με όσα παρουσιάστηκαν ακόμα και στην κυβερνητική φιέστα, το ότι το σημερινό ποσοστό της ανεργίας στη Δυτική Μακεδονία, που αγγίζει ήδη το 20% (19,7% σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ), προβλέπεται να φτάσει στο 31% εάν δεν αποκατασταθούν οι 5.000 θέσεις εργασίας που υπάρχουν σήμερα στους σταθμούς παραγωγής και στα ορυχεία. Υπολογίζοντας δε ότι για καθεμία από τις παραπάνω μόνιμες θέσεις εργασίας δημιουργούνται και συντηρούνται 3 - 4 θέσεις στην τοπική αγορά εργασίας, η συνολική επίπτωση από το κλείσιμο σταθμών παραγωγής και ορυχείων μπορεί να σημαίνει 17.500 - 20.000 νέους ανέργους, εκτινάσσοντας την ανεργία ακόμη υψηλότερα, μέχρι και 44%!

Τα «αναπτυξιακά» έργα που διαφημίζει η κυβέρνηση (φωτοβολταϊκά πάρκα στα εξορυγμένα εδάφη), σε καμιά περίπτωση δεν θα αναπληρώσουν τις χιλιάδες αυτές χαμένες θέσεις εργασίας.

Αποκαλυπτικό είναι το παράδειγμα φωτοβολταϊκού πάρκου που κατασκευάζει η γερμανική εταιρεία «Juwi» στην Κοζάνη δυναμικότητας 204 ΜW, το οποίο την περασμένη Δευτέρα μεταβιβάστηκε επίσημα στα ΕΛΠΕ. Από την επένδυση των 130 εκατομμυρίων ευρώ, οι εργαζόμενοι θα δουν μόλις 350 θέσεις εργασίας, με τους γνωστούς άθλιους όρους, για όσο καιρό διαρκεί η κατασκευή του που υπολογίζεται να ολοκληρωθεί στο τέλος του 2021, ενώ μετά θα απομείνουν ελάχιστοι, ουσιαστικά ως φύλακες στο έργο.

Βέβαια, τα «νέα» για τους εργαζόμενους δεν σταματούν εδώ, αφού οι όποιες θέσεις εργασίας δημιουργηθούν θα είναι ελάχιστες, προσωρινές, με πολύ χειρότερους όρους, με τους καπιταλιστές να αξιοποιούν για το σκοπό αυτό όλο το αντεργατικό οπλοστάσιο που έχουν διαμορφώσει οι κυβερνήσεις διαδοχικά, αλλά και όσα επιπλέον θα προστεθούν αφού, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις της σημερινής κυβέρνησης, για την προσέλκυση των «επενδυτών», ετοιμάζεται να μετατρέψει όλη την περιοχή σε μια απέραντη «Ειδική Οικονομική Ζώνη», με ισοπεδωμένα εργατικά δικαιώματα, ανύπαρκτες ΣΣΕ. Οι «ελαστικές» σχέσεις εργασίας, το δουλεμπόριο των εργολαβιών θα επεκταθούν μαζί με τη μείωση των μισθών και την εντατικοποίηση της εργασίας, με συνέπεια και την αύξηση των εργατικών «ατυχημάτων».

Και στην περίπτωση των λιγνιτικών μονάδων και ορυχείων, δηλαδή, επιβεβαιώνεται ότι το «λίπασμα» της καπιταλιστικής κερδοφορίας και των «ευκαιριών» που αναζητούν οι επιχειρηματικοί όμιλοι είναι η απαλλαγή από τα δικαιώματα των εργαζομένων, η ένταση της εκμετάλλευσης, η παραπέρα «ευελιξία» και η διαρκής «ανακύκλωση» από την ανεργία στη δουλειά χωρίς δικαιώματα.

Επιπλέον, η κυβέρνηση «κουνάει το τυράκι» των κονδυλίων που θα διατεθούν «για τη στήριξη των τοπικών οικονομιών» και την «ομαλή μετάβαση», ενώ αξιοποιεί στη συζήτηση αυτή και τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως και τοπικών αρχών, που προώθησαν την πολιτική αυτή και σήμερα εξακολουθούν να την παρουσιάζουν ως μονόδρομο, ασκώντας τάχα κριτική για τους «ρυθμούς» και τα «ανταλλάγματα» από την εφαρμογή της.

Ετσι, η κυβέρνηση υπόσχεται ότι από το «Εθνικό Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης» θα διατεθούν κονδύλια ύψους 3,7 - 4,4 δισ. ευρώ, συν τα όποια από τα «ευρωπαϊκά ταμεία» υποτίθεται θα ενισχύσουν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της περιοχής, και θα ενισχύουν προγράμματα επανεκπαίδευσης των εργαζομένων, τα γνωστά προγράμματα έμμεσης επιδότησης και τζάμπα δουλειάς για τους επιχειρηματικούς ομίλους.

Πρόκειται για ένα τρελό φαγοπότι που στήνεται ξανά για τους επιχειρηματικούς ομίλους, από το οποίο οι εργαζόμενοι, οι αυτοαπασχολούμενοι, συνολικά τα λαϊκά στρώματα δεν έχουν να περιμένουν τίποτα.

Από μόνες τους μιλάνε και οι εξαγγελίες για τις «προοπτικές» της περιοχής και το τι θα αντικαταστήσει τις μονάδες αυτές.

Ηδη έχει εξαγγελθεί, όπως προαναφέραμε, ότι στην περιοχή της Δ. Μακεδονίας θα δημιουργηθεί το μεγαλύτερο φωτοβολταϊκό πάρκο στη χώρα, συνολικής ισχύος 2 GW, σε έκταση που μπορεί να φτάσει και τα 50.000 στρ., ενώ ακόμη ένα φωτοβολταϊκό πάρκο ισχύος 1 GW θα δημιουργηθεί στη Μεγαλόπολη. Σε εξέλιξη βρίσκονται τα έργα για το φωτοβολταϊκό πάρκο. Πρόκειται για το μεγαλύτερο αυτήν τη στιγμή έργο ΑΠΕ στην Ελλάδα και ένα από τα 5 μεγαλύτερα φωτοβολταϊκά στην Ευρώπη. Αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία στο τέλος του 2021 κι εντάσσεται στον γενικότερο επενδυτικό σχεδιασμό των ΕΛΠΕ για την ενίσχυση του χαρτοφυλακίου τους, εν αναμονή έναρξης των διαδικασιών ιδιωτικοποίησης, όπως έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση.

Εδώ αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναθέσει στην Παγκόσμια Τράπεζα την εκπόνηση μελέτης για τη μεταλιγνιτική εποχή στην περιοχή της Δ. Μακεδονίας, με το βασικό σενάριο που εξετάζεται να προβλέπει την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης Ενέργειας στη θέση των μονάδων παραγωγής που θα αποσυρθούν. Οπως είχε δημοσιοποιηθεί το προηγούμενο διάστημα, οι επαφές της διοίκησης της ΔΕΗ έχουν ήδη ξεκινήσει με τη «Siemens» που αναπτύσσει σχετικές τεχνολογίες αλλά και ολλανδικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον τομέα.

Στο μεταξύ, το έργο που αποκαλύπτει πλήρως την κυβερνητική «φιλοπεριβαλλοντική» υποκρισία είναι τα σχέδια της ΔΕΗ να αντικαταστήσει τις «βρώμικες» λιγνιτικές μονάδες με εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρισμού μέσω καύσης απορριμμάτων και βιομάζας. Τα σχέδια για κατασκευή εργοστασίου καύσης απορριμμάτων είχαν ξεκινήσει ήδη κατά τη διάρκεια της κυβερνητικής θητείας του ΣΥΡΙΖΑ με τους τοπικούς ΦΟΔΣΑ (Φορείς Διαχείρισης Σύμμεικτων Απορριμμάτων) να έχουν υποδείξει και περιοχές όπου μπορεί να κατασκευαστεί ένα τέτοιο εργοστάσιο και συγκεκριμένα στην περιοχή του Νότιου Πεδίου λιγνίτη.

Εκεί εντάσσεται και η ανάγκη νέου χωροταξικού σχεδιασμού που έχει εξαγγείλει το υπουργείο Περιβάλλοντος. Οπως έχει πει ο αρμόδιος υπουργός, τους επόμενους μήνες θα είναι έτοιμο το αναθεωρημένο Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού της Δυτικής Μακεδονίας, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες της «απολιγνιτοποίησης» και θα αλλάζει τις επιτρεπόμενες παραγωγικές δραστηριότητες και χρήσεις γης, ανάμεσα στα άλλα παραδίδοντας και γη υψηλής παραγωγικότητας στους ομίλους των ΑΠΕ.

Οι παραπάνω εξαγγελίες είναι αποκαλυπτικές για το γεγονός ότι οι μόνοι ωφελημένοι θα είναι οι ενεργειακοί όμιλοι και σίγουρα όχι ο λαός της περιοχής, που θα συνεχίσει να πληρώνει με μαζική ανεργία και ξήλωμα δικαιωμάτων, αλλά και με ένταση της ενεργειακής φτώχειας, όπως δείχνει το γεγονός ότι τα σχέδια αυτά πηγαίνουν χέρι χέρι με την εκτίναξη των τιμολογίων του ρεύματος, με τα μεγάλα προβλήματα στην τηλεθέρμανση των περιοχών αυτών, όπως και την επιπλέον επιβάρυνση του περιβάλλοντος, παρά και τον «φιλοπεριβαλλοντικό μανδύα» που φοράει η κυβέρνηση στα σχέδια αυτά.

Τα σχέδια «απολιγνιτοποίησης» προωθούνται στο πλαίσιο των αντίστοιχων κατευθύνσεων της ΕΕ. Μέσα στη βδομάδα, στην Επιτροπή Περιφερειακής Ανάπτυξης του Ευρωκοινοβουλίου έγινε παρουσίαση και της Πρότασης Κανονισμού για τη θέσπιση του αποκαλούμενου από την ΕΕ ψευδεπίγραφα ως Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης.

Κατά την παρουσίαση του σχεδίου μάλιστα, προεξοφλήθηκαν μισό εκατομμύριο απολύσεις σε όλη την Ευρώπη, προβλέποντας πιο συγκεκριμένα στα πρώτα στάδια 77.000 απολύσεις έως το 2025 και άλλες 160.000 έως το 2030.

Ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Λευτέρης Νικολάου - Αλαβάνος, παίρνοντας το λόγο στη συζήτηση σχετικά με την Πρόταση Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης ανέφερε τα παρακάτω:

«Στο πλαίσιο του ανταγωνισμού των κολοσσών της Ενέργειας και των μεγάλων μονοπωλιακών ομίλων, δίκαιη μετάβαση για τους λαούς δεν μπορεί να υπάρξει.

Η πολιτική της λεγόμενης "Δίκαιης Μετάβασης", της "Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας" έρχεται ως συνέχεια της πολιτικής απελευθέρωσης του κλάδου της Ενέργειας, που επεξεργάστηκε η ΕΕ και εφαρμόστηκε από τις ελληνικές κυβερνήσεις. Παραχωρήθηκε η ΔΕΗ σε ιδιώτες, άνοιξε ο δρόμος για τα μονοπώλια να μπουν στο παιχνίδι, πολλαπλασιάζοντας τα κέρδη τους, ο ελληνικός λαός πλήρωσε το μάρμαρο με τις αυξήσεις στα τιμολόγια και οι εργαζόμενοι με τη διάλυση Συλλογικών Συμβάσεων και των δικαιωμάτων τους.

Με τις επιδοτήσεις της ΕΕ στους ενεργειακούς κολοσσούς για τις ΑΠΕ φορτώθηκε ο ελληνικός λαός με "πράσινους φόρους", με ενισχύσεις για τις ΑΠΕ χιλιάδες ευρώ. Και σήμερα με την πολιτική της απολιγνιτοποίησης, έχουμε κλείσιμο βασικών μονάδων παραγωγής ηλεκτρισμού από λιγνίτη.

Μπορεί σήμερα να έχεις ένα διαφορετικό μείγμα και πρώτα από όλα να αξιοποιηθούν οι πόροι που διαθέτει η χώρα σου, με νέες μονάδες, συνδυασμένου κύκλου, με χαμηλούς ρύπους κι αυξημένη ενεργειακή απόδοση. Γι' αυτόν το λόγο αντιδρά συνολικά ο λαός των περιοχών, βρίσκεται σε κινητοποιήσεις ενάντια στην πολιτική που εφαρμόζει η κυβέρνηση της ΝΔ - και που εφάρμοσε πριν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - και απορρίπτει αυτά τα σχέδια, κλεισίματος και πετάγματος στο δρόμο χιλιάδων εργαζομένων. Σε περιοχές όπου ήδη θερίζει η ανεργία.

Μπορεί να υπάρξει διαφορετικός δρόμος, άλλη εξουσία και οικονομία και να αξιοποιηθούν η τεχνολογία και η επιστημονική γνώση για τις λαϊκές ανάγκες. Αυτό που δεν υπάρχει είναι ένας Ενιαίος Κρατικός Φορέας Ενέργειας, ο οποίος, αξιοποιώντας τους πόρους που έχει η χώρα θα σχεδιάσει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς το κριτήριο του κέρδους. Ωστε να μην ενταθεί η ενεργειακή εξάρτηση, π.χ. από το εισαγόμενο φυσικό αέριο, αλλά να παρέχεται φθηνό ρεύμα για τις λαϊκές οικογένειες και ταυτόχρονα να καλύπτονται οι παραγωγικές ανάγκες της χώρας στην πορεία αλλαγής του μείγματος, ώστε να γίνεται συνεχώς αποδοτικότερο και πιο φιλικό στο περιβάλλον.

Χρειάζεται επιστημονικός κεντρικός σχεδιασμός της οικονομίας. Σε αυτό το πλαίσιο μπορείς πραγματικά να λύσεις και το ζήτημα της Ενέργειας ως λαϊκού αγαθού».