Από παλιότερη κινητοποίηση των συνταξιούχων στην Αθήνα

Πρόκειται για τη δεύτερη φάση της νέας μείωσης των επικουρικών, η οποία θα ανεβάσει το συνολικό αριθμό των συνταξιούχων που θα δούνε το εισόδημά τους να μειώνεται, περίπου στις 250.000 (στο 10% του αριθμού των συνταξιούχων, όπως το είχε προσδιορίσει και ο ίδιος ο υπουργός Εργασίας).

Σημειώνεται ότι με την καταβολή της σύνταξης του Αυγούστου, σε περίπου 70.000 συνταξιούχους επιβλήθηκε ήδη η σχετική περικοπή που προβλέπει ο νόμος, με τη μεσοσταθμική μείωση να φτάνει στο 10%. Τον Οκτώβρη θα ακολουθήσει και η παρακράτηση της μείωσης αναδρομικά για τους μήνες Ιούνη και Ιούλη, η οποία θα γίνει τμηματικά με την καταβολή των συντάξεων το τρίμηνο Οκτώβρη - Δεκέμβρη.

Με τον τρόπο αυτό θα ολοκληρωθεί η νέα επίθεση στις επικουρικές συντάξεις που προδιέγραψε ο νόμος 4387, μέσα από τον επαναπροσδιορισμό των επικουρικών συντάξεων για όσους συνταξιούχους το συνολικό εισόδημα από συντάξεις κάθε μήνα υπερέβαινε το ποσό των 1.120 ευρώ καθαρά (1.300 ευρώ μεικτά).

Η απώλεια των συνταξιούχων και μόνο όσον αφορά στις επικουρικές εκτιμάται για φέτος (επτάμηνο Ιούνη - Δεκέμβρη) να ξεπερνά τα 170 εκατομμύρια ευρώ. Ομως, η συνολική απώλεια στους ήδη συνταξιούχους, σύμφωνα και με την Εκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, που συνόδευε το σχετικό νομοσχέδιο, την τετραετία 2016 - 2019 θα ξεπεράσει το 1 δισ. ευρώ και μόνο από τη συγκεκριμένη περικοπή (μείωση επικουρικών που το συνολικό εισόδημα του συνταξιούχου από συντάξεις ξεπερνά τα 1.300 ευρώ).

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Εκθεση, φέτος η περικοπή στις επικουρικές θα ανέλθει στα 174 εκατ. ευρώ, το 2017 στα 291 εκατ. ευρώ, το 2018 στα 284 εκατ. ευρώ και το 2019 στα 277 εκατ. ευρώ. Συνολικά δηλαδή θα φτάσει τα 1.026 εκατ. ευρώ.

Παράλληλα, θα υποστούν μειώσεις και οι νέες επικουρικές συντάξεις που θα εκδίδονται μετά την ψήφιση του νόμου 4387, οι οποίες θα υπολογίζονται με τους νέους συντελεστές (0,45% για κάθε έτος ασφάλισης). Οι απώλειες στις νέες επικουρικές συντάξεις που θα εκδοθούν, υπολογίζονται για την ίδια τετραετία στα 123 εκατ. ευρώ, ενώ προβλέπονται και 36 επιπλέον εκατ. ως «κόφτης» στη δαπάνη των επικουρικών για το 2019.

Υπενθυμίζεται ότι ακριβώς πριν ένα χρόνο, με την υπογραφή του 3ου μνημονίου, οι επικουρικές συντάξεις είχαν δεχτεί ακόμα ένα χτύπημα, καθώς για πρώτη φορά στους συνταξιούχους είχε επιβληθεί εισφορά για τον κλάδο Υγείας 6%. Η ετήσια απώλεια από την επιβολή του νέου αυτού χαρατσιού στους συνταξιούχους για τον κλάδο Υγείας πλησιάζει τα 150 εκατ. ευρώ και στην τετραετία 2016 - 2019 θα αγγίξει τα 600 εκατομμύρια ευρώ. Δηλαδή, οι απώλειες για τους συνταξιούχους στην επικούρηση το χρονικό αυτό διάστημα θα φτάσουν τα 1,785 δισ. ευρώ.

Ομως η επίθεση δεν περιορίζεται στους νυν και μελλοντικούς συνταξιούχους. Με πρόσχημα τη «διάσωση» των επικουρικών συντάξεων και του ΕΤΕΑ, η κυβέρνηση, παράλληλα με τις περικοπές, προχώρησε σε αύξηση των εισφορών των εργαζομένων και όλων των ασφαλισμένων (όπου προβλέπεται επικουρική ασφάλιση) υπέρ του ΕΤΕΑ από το 6% στο 7% (3,5% μισθωτοί και 3,5% επιχειρήσεις), που βέβαια αφαιρούνται από το μισθό μόνο των εργαζομένων.

Σύμφωνα με την Εκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, η συνολική πρόσθετη επιβάρυνση των ασφαλισμένων υπέρ ΕΤΕΑ την τετραετία 2016 - 2019 θα ανέλθει στα 1,251 δισ. ευρώ. Ετσι η επιβάρυνση σε βάρος συνταξιούχων και ασφαλισμένων για την επικούρηση θα ξεπεράσει στην τετραετία τα 3 δισ. ευρώ! Με αυτό τον τρόπο, η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ «σώζει» τις επικουρικές και δεν μειώνει (!) τις συντάξεις, όπως προκλητικά ισχυρίζεται.

Αυτό είναι το τίμημα για συνταξιούχους και ασφαλισμένους της πολιτικής για τις επικουρικές που υπηρετεί η κυβέρνηση, σε συνέχεια των προηγούμενων, σύμφωνα με την οποία το ΕΤΕΑ δεν μπορεί να χρηματοδοτηθεί από καμία άλλη πηγή εκτός από τις εισφορές των ίδιων των ασφαλισμένων του και δεν μπορεί να παρουσιάζει κανένα έλλειμμα. Ετσι, ο μόνος δρόμος που έχει μείνει, είναι η διαρκής μείωση των επικουρικών συντάξεων. Μια μείωση που δεν θα περιοριστεί στα μέχρι τώρα θύματα, αλλά ανάλογα με την πορεία των οικονομικών του Ταμείου μπορεί να επεκταθεί σε όλους τους συνταξιούχους.

Γι' αυτό, σύμφωνα με το νόμο 4387/2016 και τις σχετικές εγκυκλίους που ήδη εκδόθηκαν, ο επανυπολογισμός των ήδη αποδιδόμενων επικουρικών συντάξεων γίνεται με το νέο μειωμένο συντελεστή 0,45% ανά έτος ασφάλισης, χωρίς μάλιστα να υπάρχει η προστασία των κατώτερων ορίων. Ετσι, το «μαχαίρι» αφορά όλες τις επικουρικές συντάξεις, ανεξάρτητα από το ύψος τους.

Το ύψος της περικοπής εξαρτάται από το άθροισμα κύριων και επικουρικών, που σύμφωνα με το νόμο ορίζεται αθροιστικά στο ποσό των 1.300 ευρώ (καταβλητέο στα 1.120 ευρώ). Ομως, ο επανυπολογισμός γίνεται σε όλες τις επικουρικές συντάξεις ανεξάρτητα από το συνολικό εισόδημα του συνταξιούχου. Γιατί, όμως, η κυβέρνηση προχωρά σε μια τέτοια διαδικασία;

Με το άρθρο 6 της σχετικής υπουργικής απόφασης για τον επανυπολογισμό των επικουρικών, ορίζεται πως «εφόσον το άθροισμα κύριων και επικουρικών συντάξεων των ήδη καταβαλλόμενων πριν την εφαρμογή του Ν. 4387/2016 συντάξεων είναι μικρότερο ή ίσο των 1.300 ευρώ, η διαφορά μεταξύ της καταβαλλόμενης (...) επικουρικής σύνταξης και της επανυπολογισθείσας κατά τις ρυθμίσεις της παρούσας απόφασης, διατηρείται ως προσωπική διαφορά ανά συνταξιούχο».

Ομως, όπως προστίθεται στην απόφαση, «η προσωπική αυτή διαφορά αποσβένεται σταδιακά σύμφωνα με την ετήσια αναπροσαρμογή των επικουρικών συντάξεων...». Προκύπτει, λοιπόν, πως στη μέγγενη του επανυπολογισμού μπαίνουν όλες οι επικουρικές συντάξεις, δηλαδή και αυτών των συνταξιούχων των οποίων το άθροισμα των συντάξεών τους (κύριων και επικουρικών) σήμερα δεν υπερβαίνει τα 1.300 ευρώ (1.120 ευρώ καταβλητέο).

Ετσι, αν και οι συνταξιούχοι αυτοί δεν θα δουν άμεσα τις μειώσεις, σε βάθος χρόνου, με δεδομένο ότι το ΕΤΕΑ δεν θα έχει άλλη πηγή χρηματοδότησης εκτός από τις εισφορές και δεν μπορεί να παρουσιάζει ελλείμματα, θα επιβάλλεται και σε αυτούς η «ετήσια αναπροσαρμογή» των επικουρικών τους, εννοείται προς τα κάτω.

Κατά συνέπεια, η κυβέρνηση δημιουργεί μία δεξαμενή επικουρικών, που, αν και προσωρινά θα συνεχίσει να καλύπτει ως «προσωπική διαφορά» το υπερβάλλον ποσό (σε σχέση με τον παλιό υπολογισμό), τίποτα στο μέλλον δεν εμποδίζει και αυτές οι «προσωπικές διαφορές» να καταργηθούν. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η «προσωπική διαφορά» παγώνει και εμμέσως χάνει την αξία της, αφού θα αποσβένεται από τυχόν αυξήσεις που θα δοθούν στο μέλλον. Να πώς η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ σχεδίασε και έθεσε σε λειτουργία την περικοπή και σε βάθος χρόνου την εκμηδένιση των επικουρικών συντάξεων.

Στο σημερινό τετρασέλιδο «Εργαζόμενοι και Λαϊκή Συμμαχία», μπορείτε να διαβάσετε:

-- Ερχεται το νέο κύμα των περικοπών στις επικουρικές συντάξεις. Οι πραγματικές απώλειες συνταξιούχων και ασφαλισμένων κάνουν «σκόνη» την προπαγάνδα της κυβέρνησης.

-- Η κυβέρνηση παραδίδει και το επίδομα ανεργίας στα σαγόνια των επιχειρήσεων. Η αλήθεια πίσω από τις εξαγγελίες του υπουργείου Εργασίας.

-- Συνέντευξη για τα προβλήματα υγειονομικών και ασθενών στον «Ευαγγελισμό» και τη δράση που αναπτύσσει το σωματείο των εργαζομένων στο νοσοκομείο.

-- Ιστορικό: Η μεγάλη απεργία των ξενοδοχοϋπαλλήλων στη Ρόδο το 1982.

Από τη συγκέντρωση στα Επείγοντα

Στην κινητοποίηση παραβρέθηκε αντιπροσωπεία των συνεργαζόμενων συνταξιουχικών οργανώσεων - με τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Συνταξιούχων ΟΑΕΕ, Π. Τάτση, να απευθύνει χαιρετισμό - και της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία. Στους συγκεντρωμένους μίλησε ο Ηλ. Σιώρας, πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός». Ανάμεσα σε άλλα, κατήγγειλε την επιχειρηματική λειτουργία των νοσοκομείων με τις πληρωμές ασθενών, τις ελλείψεις και την κρατική υποχρηματοδότηση. Επίσης, ξεκαθάρισε πως το ταξικό σωματείο παλεύει ενάντια στη σκλαβιά και των εργολάβων και των ατομικών συμβάσεων.

Στη συνέχεια έγινε πορεία στους δρόμους γύρω από το νοσοκομείο φωνάζοντας συνθήματα, όπως «Οι υγειονομικοί δεν είναι συντεχνία, παλεύουν για δημόσια και δωρεάν Υγεία», και κατέληξαν στο γραφείο της διοίκησης του νοσοκομείου. Κάτω από την πίεση της μαζικής κινητοποίησης, το υπουργείο Υγείας δεσμεύτηκε πως θα καταβληθούν δεδουλευμένα (Ιούνης - Ιούλης - επίδομα αδείας) στους εργολαβικούς εργάτες.

Πορεία στους δρόμους γύρω από το νοσοκομείο

-- Πώς εκφράζονται στο μεγαλύτερο νοσοκομείο της χώρας τα σοβαρά προβλήματα που «μαστίζουν» όλες τις κρατικές μονάδες Υγείας, όπως η υποχρηματοδότηση και η έλλειψη προσωπικού;

-- Αρχικά, πρέπει να τονίσουμε τον τεράστιο όγκο δουλειάς. Η έλλειψης ουσιαστικής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, με μείωση των δημόσιων δομών, ή και υπολειτουργία αυτών, καθώς και η αποδυνάμωση περιφερειακών νοσοκομείων, οδηγεί τον κόσμο στα μεγάλα αστικά κέντρα και στα μεγάλα νοσοκομεία. Ο «Ευαγγελισμός», το Κρατικό Αθήνας «Γ. Γεννηματάς», το «Αττικόν» και το Κρατικό Νίκαιας δέχονται το μεγαλύτερο βάρος.

Ενδεικτικά, μόνο στον «Ευαγγελισμό» νοσηλεύονται πάνω από 55.000 ασθενείς το χρόνο, με πληρότητα που ξεπερνά το 90%. Στα εξωτερικά ιατρεία και στα εργαστήρια εξετάζονται πάνω από μισό εκατομμύρια ασθενείς το χρόνο και διενεργούνται ετησίως περίπου 14.000 χειρουργεία. Σε μεγάλο βαθμό, το νοσοκομείο έχει αλλάξει χαρακτήρα και παρέχει υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας, ενώ θα έπρεπε να είναι τριτοβάθμιο και τεταρτοβάθμιο νοσοκομείο και η Πρωτοβάθμια Φροντίδα να ασκείται σε κρατικές δομές, δωρεάν για όλους.

Παράλληλα, η έλλειψη προσωπικού είναι τεράστια. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το 2011, πριν η τότε κυβέρνηση «σφαγιάσει» τις οργανικές θέσεις στα δημόσια νοσοκομεία, είχαμε 1.300 κενές οργανικές θέσεις όλων των ειδικοτήτων. Ξαφνικά, μέσα σε ένα βράδυ, με νομοθετικές παρεμβάσεις οι κενές οργανικές θέσεις έγιναν 680. Αντί οι προηγούμενες και η τωρινή κυβέρνηση να αρχίσουν σταδιακά να αναπληρώνουν τις κενές θέσεις με μόνιμο προσωπικό, στην πράξη αύξησαν τα κενά, επιδεινώνοντας ακόμη περισσότερο τις συνθήκες εργασίας και νοσηλείας.

Μόνο για τα έτη 2015 και 2016, οι συνταξιοδοτήσεις και αποχωρήσεις από το νοσοκομείο σε μόνιμο προσωπικό ξεπερνούν τις 120, ενώ οι αναμενόμενες προσλήψεις είναι μόλις 50 όλων των κλάδων και οι οποίες θα έρθουν μετά το 2016, ίσως και μετά το 2017.

Οσον αφορά τη χρηματοδότηση του νοσοκομείου, εμείς υποστηρίζουμε ότι πρέπει να είναι αποκλειστικά από τον κρατικό προϋπολογισμό, τη φορολογία του μεγάλου κεφαλαίου και τις εισφορές των εργοδοτών. Στον αντίποδα, το νοσοκομείο ακολουθεί επιχειρηματικά πρότυπα, οι ασθενείς πληρώνουν για εξετάσεις - ορισμένες ακόμα και στα Επείγοντα - και ακριβοπληρώνουν την επιχειρηματική απογευματινή λειτουργία του νοσοκομείου.

Ο προσανατολισμός της ΕΕ, στον οποίο υπακούει η κυβέρνηση, είναι ότι μέχρι το 2020 θα πρέπει να έχουμε καταλήξει σε αυτοχρηματοδοτούμενα νοσοκομεία, δηλαδή μόνο από την τσέπη των ασθενών, άμεσα ή έμμεσα, και να μειωθεί στο ελάχιστο η όποια κρατική επιχορήγηση. Σε αυτή τη ρότα βαδίζουν όλες οι κυβερνήσεις, και η σημερινή.

Τωρινό παράδειγμα το γεγονός ότι τελείωσε ο 8ος μήνας του έτους και έχει ήδη δαπανηθεί το 95% του ετήσιου προϋπολογισμού του «Ευαγγελισμού». Αν δεν υπάρξει τώρα άμεση επιχορήγηση, ίσως ζήσουμε φαινόμενα χειρότερα από τα περσινά και τα προπέρσινα, όταν το Δεκέμβρη μήνα τα ράφια των φαρμακείων των δημόσιων νοσοκομείων ήταν σχεδόν άδεια.

Πρέπει, επίσης, να σημειώσουμε ότι υπάρχουν τρεις συγκεκριμένοι λόγοι για τους οποίους η επιχορήγηση πρέπει να είναι πολύ μεγαλύτερη: Ο αποδεδειγμένος αυξημένος όγκος εργασίας, η επιφόρτιση των νοσοκομείων να δίνουν τα ακριβά φάρμακα - που τα έδιναν μέχρι πρότινος τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ - και οι ανασφάλιστοι ασθενείς, για τους οποίους έχουμε παλέψει να νοσηλεύονται δωρεάν, αλλά επιχορήγηση γι' αυτούς η κυβέρνηση δεν έδωσε στα νοσοκομεία.

-- Ποιος είναι ο αντίκτυπος για τους εργαζόμενους και για τους ασθενείς;

-- Ο μεγάλος όγκος εργασίας σε συνάρτηση με τη μεγάλη έλλειψη προσωπικού έχει κυριολεκτικά γονατίσει το προσωπικό. Αυτό έχει επίπτωση όχι μόνο στην υγεία τη δική μας, με στέρηση των ρεπό και των κανονικών αδειών, αλλά και στους ασθενείς, οι οποίοι πρέπει να «επιστρατεύσουν» οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον για να κάνουν τον τραυματιοφορέα ή το νυχτερινό συνοδό. Και φυσικά, οι ίδιοι οι συγγενείς των ασθενών επιφορτίζονται και με την περιποίηση των ασθενών, δεδομένου ότι το προσωπικό είναι πάρα πολύ λίγο, έως και επικίνδυνα λίγο.

-- Η κυβέρνηση μιλάει για διώξιμο των εργολάβων από τα νοσοκομεία και κατάργηση των συνθηκών «γαλέρας», αποκατάσταση των εργασιακών δικαιωμάτων κ.λπ. Ποια είναι η κατάσταση στον «Ευαγγελισμό» όσον αφορά τις ελαστικές μορφές εργασίας;

-- Ως αντιστάθμισμα στη μη πρόσληψη μόνιμου προσωπικού, η κυβέρνηση, ακολουθώντας τις κατευθύνσεις της ΕΕ, ελαστικοποιεί ακόμη περισσότερο τις εργασιακές σχέσεις κι έτσι έχουμε: Επικουρικούς γιατρούς, νοσηλευτές, διοικητικούς, με ετήσια διάρκεια σύμβασης, συμβασιούχους μέσω ΚΕΕΛΠΝΟ με διετή σύμβαση και 5μηνίτες, κυρίως νοσηλευτικό προσωπικό.

Εσχάτως η κυβέρνηση προαναγγέλλει διθυραμβικά τις ατομικές συμβάσεις για τα συνεργεία καθαριότητας, σίτισης, φύλαξης, ως «λύση» για να διώξει δήθεν τους εργολάβους.

Η ομηρία των εργαζομένων όλων αυτών των κατηγοριών συμπληρώνεται από την απλήρωτη εργασία δεκάδων μαθητών των σχολών μαθητείας του ΟΑΕΔ και δεκάδων σπουδαστών Νοσηλευτικής των ΤΕΙ, που όλοι αυτοί προσφέρουν τσάμπα εργασία αντικαθιστώντας στην πράξη το μόνιμο προσωπικό που θα έπρεπε να υπάρχει. Ετσι, λοιπόν, στον «Ευαγγελισμό» το 25% του συνόλου των εργαζομένων ανήκει σε αυτές τις κατηγορίες.

Οι 450 από αυτούς είναι εργολαβικοί εργάτες, απλήρωτοι και διαρκώς απειλούμενοι από κράτος και εργοδότες. Τη σκλαβιά των εργολάβων όλοι την έχουμε καταλάβει, την καταγγέλλουμε εδώ και χρόνια. Η απάντηση της κυβέρνησης είναι οι ατομικές συμβάσεις, μέσω των οποίων καταργούνται δικαιώματα που κατακτήθηκαν με αίμα.

Η κυβέρνηση θέτει σε ομηρία χιλιάδες εργαζόμενους, αμφισβητώντας στοιχειώδη δικαιώματά τους, όπως της αναρρωτικής άδειας, της άδειας κύησης, το 13ο και 14ο μισθό και φυσικά με πεπερασμένη διάρκεια, αφού οι συμβάσεις λήγουν 31/12/2017. Το πιο σημαντικό είναι ότι θα πληρώνονται εφόσον το νοσοκομείο θα έχει έσοδα. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Δρομοκαΐτειου, όπου οι καθαρίστριες έμειναν απλήρωτες για μήνες εξ' αυτού του λόγου.

Το Σωματείο μας είναι το πρώτο στην Ελλάδα που έγραψε ως ισότιμα μέλη του τους εργολαβικούς εργάτες. Οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ δια πυρός και σιδήρου, μέσα από δικαστήρια και μέσα από θυελλώδεις συνεδριάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου του Σωματείου, κατάφεραν να πείσουν όλους τους εργαζόμενους του νοσοκομείου, ανεξάρτητα από πολιτικές πεποιθήσεις, ότι είμαστε ισότιμοι στη διεκδίκηση και πρέπει να είμαστε ενωμένοι σαν γροθιά απέναντι στις αντιλαϊκές πολιτικές των κυβερνήσεων και της ΕΕ.

Αποτρέψαμε στο παρελθόν απολύσεις εργολαβικών, τον προηγούμενο μήνα άλλες δυο, επιβάλλαμε την πληρωμή τους τουλάχιστον μέχρι το Μάη και είμαστε μπροστά τώρα, όχι μόνο για την πληρωμή της εργασίας τους, αλλά και να διεκδικήσουμε μαζί τους σταθερή και μόνιμη δουλειά χωρίς εργολάβους και ατομικές συμβάσεις.

-- Πώς απαντάει το Σωματείο σε όλα αυτά και τι πρωτοβουλίες παίρνει για να οργανώσει την πάλη εργαζομένων και ασθενών;

-- Το Σωματείο μας έχει ταξικό προσανατολισμό, κόντρα σε κυβερνήσεις του κεφαλαίου και εργοδότες. Απόδειξη γι' αυτό είναι οι αγώνες που έχουμε κάνει και συνεχίζουμε να κάνουμε, ανεξάρτητα από «καιρικές συνθήκες» καύσωνα ή παγωνιάς, όχι μόνο για τα συμφέροντα των μαχόμενων υγειονομικών, αλλά και για την υγεία των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, που την έχουν ακριβοπληρώσει. Μια απλή ένδειξη της εμπιστοσύνης των εργαζομένων στο Σωματείο είναι η μεγάλη συμμετοχή στις εκλογές των τελευταίων χρόνων και η διαρκής ανάδειξη των δυνάμεων που στηρίζει το ΠΑΜΕ σε πρώτη δύναμη με υψηλά ποσοστά.

Οι επιδοτούμενοι άνεργοι είναι το 10% - 12% των εγγεγραμμένων στον ΟΑΕΔ. Καθόλου τυχαία, σ' αυτούς στοχεύει το νέο πρόγραμμα της κυβέρνησης και του Οργανισμού

Ενα ακόμα βήμα στην κατεύθυνση αυτή συνιστά το πρόγραμμα το οποίο προανήγγειλε το υπουργείο Εργασίας την περασμένη Δευτέρα, μετά από συνάντηση που είχε η πολιτική ηγεσία με τα Επιμελητήρια όλης της χώρας, την Κεντρική Ενωση Επιμελητηρίων Ελλάδας, την ΕΣΕΕ και τη ΓΣΕΒΕΕ.

Σύμφωνα με τις πρώτες ανακοινώσεις, τα σχέδια του υπουργείου βάζουν για τα καλά στο στόχο το επίδομα ανεργίας, με σκοπό να το μετατρέψουν σε χρηματοδότηση προς τον εργοδότη και επιδότηση μέρους του «εργατικού κόστους» που συνεπάγεται η πρόσληψη ενός ανέργου.

Αν και οι ακριβείς όροι του προγράμματος αναμένεται να γίνουν γνωστοί το επόμενο διάστημα, το περίγραμμα είναι ήδη αρκετά σαφές: Για 10.000 ανέργους το επίδομα της ανεργίας μπορεί να μετατραπεί σε «επιδότηση της εργασίας» και να δοθεί στις επιχειρήσεις που θα τους προσλάβουν.

Ετσι, τα 360 ευρώ του μηνιαίου επιδόματος των ανέργων θα χρηματοδοτήσουν τις θέσεις εργασίας τους. Οι εργοδότες θα κληθούν να καταβάλλουν τη διαφορά που απομένει, μέχρι οι μηνιαίες αποδοχές να φτάσουν (στην καλύτερη περίπτωση) το ύψος του κατώτερου μισθού, εξασφαλίζοντας πολύ φθηνούς εργαζόμενους. Μετά το πέρας της 12μηνης διάρκειας του προγράμματος, οι επιχειρήσεις αναλαμβάνουν την υποχρέωση να εξακολουθήσουν να τους απασχολούν για 3 επιπλέον μήνες.

Το πρόγραμμα θα απευθύνεται, σε πρώτη φάση, σε επιχειρήσεις που απασχολούν έως δέκα εργαζόμενους, έτσι ώστε να «χρυσωθεί το χάπι» του ξηλώματος του επιδόματος ανεργίας, με διακηρύξεις για τη «στήριξη» των μικρών επιχειρήσεων και των αυτοαπασχολούμενων.

Με δεδομένο, όμως, ότι ένα μεγάλο μέρος των μικρών ΕΒΕ αδυνατεί να πληρώσει ακόμα και τις δικές του ασφαλιστικές εισφορές, είναι μάλλον απίθανο να κάνουν χρήση του συγκεκριμένου προγράμματος. Η «πιλοτική» εφαρμογή, εξάλλου, θα δώσει αργά ή γρήγορα τη θέση της στη γενίκευση αυτών των προγραμμάτων, τροφοδοτώντας τους επιχειρηματικούς ομίλους με τα επιδόματα των ανέργων.

«Η προσπάθειά μας είναι να επιδοτήσουμε κυρίως την απασχόληση και όχι παθητικά την ανεργία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εργασίας, Γ. Κατρούγκαλος, αναπαράγοντας τις γνωστές κατευθύνσεις της ΕΕ και των «ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης», που σταθερά προκρίνουν την «επιδότηση της εργασίας» έναντι της επιδότησης των ανέργων. Στο ίδιο μήκος κύματος, η αναπληρώτρια υπουργός, Ρ. Αντωνοπούλου, παρουσίασε ως «μία ακόμη βελτίωση στο ταμείο ανεργίας» τη μετατροπή των ανέργων σε ...αυτοχρηματοδοτούμενους εργαζόμενους.

Παρά τις υπουργικές διακηρύξεις για την «υποστήριξη του κόσμου της εργασίας» και την «ενίσχυση της απασχόλησης με ιδιαίτερη έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις», το πρώτο και άμεσο αποτέλεσμα της υλοποίησης ενός τέτοιου προγράμματος δεν αφορά την αντιμετώπιση της ανεργίας.

Οι 10.000 άνεργοι, τους οποίους αφορά η πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος, είναι ...σταγόνα στον ωκεανό σε σχέση με το σύνολο των εγγεγραμμένων στα μητρώα του ΟΑΕΔ ανέργων, όταν οι τελευταίοι υπολογίζονταν σε 973.631 άτομα (αναζητούντες και μη αναζητούντες εργασία) τον περασμένο Ιούλη. Είναι όμως ένα σημαντικό μέρος των επιδοτούμενων ανέργων, που τον ίδιο μήνα ανέρχονταν σε 113.394 άτομα (κοινοί και εποχικοί επιδοτούμενοι).

Τη στιγμή που το κομμάτι των επιδοτούμενων ανέργων κινείται σε ποσοστά που μόλις και μετά βίας αγγίζουν το 12% των εγγεγραμμένων ανέργων (π.χ. 11,54% τον Ιούλη), ενώ υπάρχουν και μήνες που κατρακυλούν στο 8% και το 9%, η κυβέρνηση, το υπουργείο και ο ΟΑΕΔ σχεδιάζουν προγράμματα «στοχευμένα» ειδικά σε αυτούς.

Ετσι, όπως και μια σειρά από προγράμματα με δεκάδες χιλιάδες «ωφελούμενους» ανέργους («κοινωφελής εργασίας», voucher κ.τ.λ.) δεν είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση, αλλά την ανακύκλωση των ανέργων, είναι βέβαιο ότι τα ποσοστά και οι αριθμοί των ανέργων δεν θα καμφθούν ούτε από το νέο εγχείρημα της κυβέρνησης. Ωστόσο, η υλοποίηση και η γενίκευση προγραμμάτων όπως το παραπάνω, μπορεί να έχουν αντίκτυπο τη μεγέθυνση του μέρους των δαπανών του ΟΑΕΔ που καταλήγει στους εργοδότες, αντί για τους ανέργους.

Εξάλλου, για την κυβέρνηση και την ΕΕ η αποτελεσματικότητα των δαπανών κρίνεται από το κατά πόσο αυτές καταλήγουν στις τσέπες των εργοδοτών και όχι από το αν εξασφαλίζουν την προστασία των ανέργων και των οικογενειών τους. Αυτό φαίνεται από τους όρους και τις προϋποθέσεις που στερούν την επιδότηση από τη μεγάλη πλειοψηφία των ανέργων.

Προϋπόθεση για να λάβει ένας άνεργος επίδομα είναι να έχει συμπληρώσει 125 μέρες ασφάλισης κατά τη διάρκεια του τελευταίου 14μηνου πριν βρεθεί στην ανεργία (χωρίς να υπολογίζονται οι μέρες ασφάλισης των δύο τελευταίων μηνών).

Οσον αφορά τη διάρκεια της επιδότησης, κι αυτή εξαρτάται από τις μέρες ασφάλισης που έχει συμπληρώσει ο άνεργος κατά τη διάρκεια του 14μηνου. Για παράδειγμα, άνεργος που μετρά από 125 έως 149 μέρες ασφάλισης, δικαιούται το επίδομα μόνο για πέντε μήνες. Η μέγιστη διάρκεια επιδότησης φτάνει τους 12 μήνες και προϋποθέτει περισσότερες από 250 μέρες ασφάλισης, προϋπόθεση στην οποία λίγοι άνεργοι μπορούν να ανταποκριθούν.

Σαν να μην έφτανε αυτό, έχει τεθεί ένα ακόμα «πλαφόν» με βάση το οποίο κανένας άνεργος δεν μπορεί να επιδοτηθεί για περισσότερες από 400 μέρες κατά τη διάρκεια μιας τετραετίας. Ετσι, «μπαινοβγαίνοντας» από την εργασία στην ανεργία και το αντίστροφο, ένας άνεργος που επιδοτήθηκε για ένα χρονικό διάστημα μπορεί να βρεθεί χωρίς επίδομα όταν ξαναμείνει άνεργος, ακόμα κι αν πληροί τις άλλες προϋποθέσεις, αν εξαντλήσει το ανώτατο όριο των 400 ημερών στην ίδια τετραετία.

Οσο για το ύψος του επιδόματος ανεργίας, αυτό υπολογίζεται με βάση το 55% του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη (26,18 ευρώ), επομένως ανέρχεται σε 360 ευρώ το μήνα, ποσό που προσαυξάνεται κατά 10% για κάθε προστατευόμενο τέκνο. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι το ποσό είναι μειωμένο γι' αυτούς που πριν βρεθούν στην ανεργία εργάζονταν με μερική απασχόληση.

Μιλώντας για το πρόγραμμα, οι εκπρόσωποι του υπουργείου αναφέρθηκαν στην «επιλογή» του ανέργου είτε να συνεχίσει να παίρνει το επίδομα ανεργίας είτε να το χρησιμοποιήσει «σαν μία επιταγή που θα επιτρέψει στον ιδιωτικό τομέα να τον προσλάβει». Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο ορίζει ο ΟΑΕΔ την ιδιότητα του ανέργου θέτει υπό αίρεση ακόμα κι αυτή την επιλογή.

Σύμφωνα με τον ΟΑΕΔ, άνεργος θεωρείται εκείνος που μετά τη λύση ή τη λήξη της εργασιακής σχέσης αναζητεί εργασία, αποδέχεται να απασχοληθεί σε εργασία που του προσφέρεται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΑΕΔ στον ευρύτερο επαγγελματικό του κλάδο ή δέχεται να παρακολουθήσει προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή μετεκπαίδευσης και γενικά επωφελείται από κάθε δυνατότητα για απασχόληση (Ν. 1545/1985).

Υπάρχει ήδη λοιπόν διαμορφωμένη η βάση που μπορεί να στερήσει την ιδιότητα του ανέργου και τις όποιες παροχές αυτή συνεπάγεται από αυτόν που δεν αποδέχεται να απασχοληθεί σε εργασία που του προσφέρεται ή να παρακολουθήσει πρόγραμμα επαγγελματικής κατάρτισης.

Δεν είναι η πρώτη φορά που κυβερνήσεις και επιχειρήσεις προσπαθούν να βάλουν ακόμα και αυτό το ψαλιδισμένο επίδομα ανεργίας στο χέρι. Για παράδειγμα, από το Ν. 2434/1996 προβλεπόταν ο συμψηφισμός των επιδομάτων λόγω συμμετοχής των ανέργων σε προγράμματα προώθησης της απασχόλησης σε ιδιωτικές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τις διατάξεις του εν λόγω νόμου, το χρονικό διάστημα απασχόλησης του επιδοτούμενου ανέργου σε επιχείρηση που επιχορηγούνταν από τον ΟΑΕΔ, αφαιρούνταν από τη διάρκεια της τακτικής επιδότησης ανεργίας. Συμψηφισμό των επιδομάτων στην περίπτωση της πρόσληψης ενός ανέργου στο πλαίσιο προγράμματος επιχορήγησης επιχειρήσεων προέβλεπαν και διατάξεις του Ν. 3227/2004 για τις «ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης». Σύμφωνα με αυτές, το ποσό του μηνιαίου επιδόματος ανεργίας που αντιστοιχούσε στον προσλαμβανόμενο άνεργο καταβαλλόταν στον εργοδότη, ενώ με τη λήξη της τακτικής επιδότησης του ανέργου σταματούσε η επιχορήγηση του εργοδότη.

Δημοσιεύμα του «Ριζοσπάστη», που παρακολούθησε από κοντά την πορεία του απεργιακού αγώνα

Πριν ακόμα ξεκινήσει η απεργία, έξι μέλη της Διοίκησης του Σωματείου Ξενοδοχοϋπαλλήλων Ρόδου είχαν απολυθεί, παρά το ότι είχε ήδη τεθεί σε εφαρμογή ο νέος συνδικαλιστικός νόμος 1264/1982 που απαγόρευε τις απολύσεις συνδικαλιστών λόγω συνδικαλιστικής δράσης.

Στις 18 Ιούλη 1982 ο «Ριζοσπάστης» δημοσιεύει ένα αφιέρωμα στον Τουρισμό. Μεταξύ άλλων, σημειώνει: «Κέρκυρα... Ρόδος... Κως... (...) Οι χιλιάδες εργαζόμενοι που δουλεύουν στις τουριστικές αυτές επιχειρήσεις ζουν με την αβεβαιότητα του αύριο! Επιπλέον, οι απολύσεις, η τρομοκρατία, η βάναυση συμπεριφορά είναι σε ημερησία διάταξη».

Σύμφωνα με καταγγελίες συνδικαλιστών που δημοσίευε η εφημερίδα, οι ξενοδόχοι «παραβιάζουν την εργατική νομοθεσία, αρνούνται να εφαρμόσουν την κλαδική σύμβαση, τρομοκρατούν τους εργαζόμενους στους χώρους δουλειάς. Πιστεύουμε ότι υπάρχουν σοβαρές ευθύνες τόσο στο υπουργείο Εργασίας όσο και στις κατά τόπους Επιθεωρήσεις Εργασίας για την κατάσταση αυτή. Πρόσφατα, στο ξενοδοχείο "ΚΟΛΟΣΣΟΣ" της Ρόδου ο εργοδότης εμπόδισε την Επιθεώρηση Εργασίας να κάνει έλεγχο στο χώρο δουλειάς, ενώ απέλυσε τη συναδέλφισσα που κατάγγειλε τις παρανομίες του».

Στο ίδιο φύλλο υπήρχε αναγγελτικό της απεργίας που κήρυξαν «τα σωματεία Ξενοδοχοϋπαλλήλων, Σερβιτόρων και Μαγείρων Ρόδου (...) για τις 21 και 22 Ιούλη με τα παρακάτω αιτήματα:

• Η επαναπρόσληψη να γίνεται από 1 Απρίλη και η απόλυση όχι πριν τις 31 Οκτώβρη.
• Να δοθεί 25% εποχιακό επίδομα (σ.σ. αποτελούσε ένα από τα βασικά αιτήματα. Το συγκεκριμένο επίδομα δινόταν επί 8 χρόνια, αλλά τη χρονιά εκείνη μειώθηκε στο 10% σύμφωνα με "την πανελλήνια σύμβαση που υπόγραψε η εργατοπατερική διοίκηση της Ομοσπονδίας Ξενοδοχοϋπαλλήλων").
• Αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή που μόνο ο κλάδος τους δεν παίρνει και είναι 7,3% από την 1η Μάη.
• Πέντε μήνες επίδομα ανεργίας το χειμώνα, με ταυτόχρονη μείωση των προϋποθέσεων.
• Υπαγωγή στα Βαριά και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα όλου του κλάδου και επίδομα 10% ανθυγιεινής εργασίας.
• Κατάργηση του επαγγελματικού βιβλιαρίου.
• Να καθοριστεί με νόμο το επάγγελμα εποχιακό, για να μη χάνουν τα ένσημα για τη σύνταξη και ασφάλιση ή να μειωθούν τα ένσημα συνταξιοδότησης στις 3.000.
• Να επαναπροσληφθούν όλοι οι μέχρι σήμερα άνεργοι και απολυμένοι συνδικαλιστές.
• Να στελεχωθούν οι υπηρεσίες (Επιθεώρηση Εργασίας, ΤΑΞΥ και ΟΑΕΔ) κ.ά.».

Από συγκέντρωση τις μέρες της απεργίας

Από την πρώτη μέρα, η απεργία σημείωσε μεγάλη επιτυχία, δείχνοντας τις διαθέσεις των εργαζομένων, που επέβαλαν τον απεργιακό αγώνα και στη συνέχεια την κλιμάκωσή του. Η συγκέντρωση στο Εργατικό Κέντρο Ρόδου και η πορεία προς τη Νομαρχία Δωδεκανήσου ήταν πρωτοφανής για το νησί.

Στην αντίπερα όχθη, οι εργοδότες έκαναν ό,τι περνούσε από το χέρι τους για να εμποδίσουν τη συμμετοχή στην απεργία. Οπως αναφέρει ο «Ριζοσπάστης» στις 22 Ιούλη 1982, «τα ΔΣ και οι απεργιακές επιτροπές κατάγγειλαν πολλά συγκεκριμένα περιστατικά τρομοκρατίας και ζήτησαν από τις αρμόδιες αρχές να πάρουν αμέσως τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία των εργαζομένων από τραμπούκικες ενέργειες της εργοδοσίας».

Μέρα με τη μέρα, τα ποσοστά συμμετοχής στην απεργία μεγάλωναν, παρά την παράλληλη ένταση της εργοδοτικής τρομοκρατίας, που αντί να εμποδίσει, ώθησε τα σωματεία και τους εργαζόμενους να συνεχίσουν την απεργία. Χαρακτηριστικό είναι το ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» στις 25 Ιούλη 1982:

«Η πρωτοφανής επιτυχία της απεργίας θορύβησε τους ξενοδόχους, που χρησιμοποιούν όλα τα μέσα για να σταματήσουν τις κινητοποιήσεις. Η επίθεση αυτή των εργοδοτών άρχισε από πολύ καιρό πριν με απολύσεις συνδικαλιστών (...) Η επίθεση αυτή συνεχίζεται με όλες τις μορφές: Με τους εκβιασμούς. Εξαναγκάζουν καμαριέρες να μένουν στα ξενοδοχεία και τη νύχτα.

Προσπάθησαν να εξαγοράσουν ένα μάγειρα δίνοντάς του 50.000 δρχ. για δουλειά δύο ημερών. Δημιούργησαν ολόκληρο απεργοσπαστικό μηχανισμό. Υπάρχουν πληροφορίες ότι, εκτός από συγγενείς και φίλους των ξενοδόχων, έχουν χρησιμοποιηθεί οδηγοί λεωφορείων, ταξιτζήδες, υπάλληλοι ξένων ταξιδιωτικών πρακτορείων και ακόμα φαντάροι.

(...) Στο πλαίσιο της ανοιχτής τρομοκρατίας, χρησιμοποιούν τραμπούκους, προσπαθούν να διώξουν βίαια τους συνδικαλιστές για να τους εμποδίσουν να συζητήσουν με τους εργαζόμενους στα ξενοδοχεία "Εσπερίδες", "Κολοσσός", "Ρόδος Παλλάς" κ.λπ. Απειλούν με απόλυση τους απεργούς».

Σε άλλο σημείο το ρεπορτάζ ανέφερε: «(....) λεωφορείο, που έτρεχε με ιλιγγιώδη ταχύτητα για να μην το σταματήσουν οι ομάδες περιφρούρησης, έριξε κάτω και χτύπησε στο πόδι τον πρόεδρο των Σερβιτόρων. Το λεωφορείο δεν σταμάτησε και θα περνούσε πάνω από το σώμα του συνδικαλιστή αν δεν τον τραβούσαν οι συνάδελφοί του.

Αλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πρόσκρουση λεωφορείου του ξενοδοχείου "Εσπερίδες" πάνω σε σταματημένο αυτοκίνητο της περιφρούρησης, ο ξυλοδαρμός ενός απεργού στο ξενοδοχείο "Παράδεισος" κ.λπ.».

Ακόμα υπήρξαν καταγγελίες για τη στάση της Επιθεώρησης Εργασίας και της Αστυνομίας, που «εμποδίζουν τους συνδικαλιστές να μπουν στους τόπους δουλειάς».

Ωστόσο, η εργοδοτική τρομοκρατία πείσμωνε περισσότερο τους εργαζόμενους και δυνάμωνε την απεργία. Σύμφωνα με τα στοιχεία των συνδικαλιστικών οργανώσεων, την πρώτη μέρα της απεργίας η συμμετοχή ήταν στο 65%, τη δεύτερη στο 80% και την τρίτη έφτασε μέχρι το 90%. Επίσης, «στις πορείες συμμετείχαν 2.000, 3.000, 3.500 ξενοδοχοϋπάλληλοι αντίστοιχα τις τρεις πρώτες μέρες της απεργίας. Χαρακτηριστικό των διαθέσεων των απεργών είναι ότι μόνιμα βρίσκονται στο ΕΚ Ρόδου πάνω από 300 άτομα».

Οι εργαζόμενοι στον τουρισμό δεν έδωσαν τον αγώνα μόνοι τους. Η ΝΕ Δωδεκανήσου του ΚΚΕ, σύμφωνα με την ανταπόκριση του «Ριζοσπάστη», «έβγαλε ανακοίνωση συμπαράστασης στους απεργούς ξενοδοχοϋπαλλήλους και καλεί τα μέλη και τους οπαδούς του ΚΚΕ να μπουν στην πρώτη γραμμή, μέχρι την ικανοποίηση των αιτημάτων του κλάδου».

Ανακοινώσεις συμπαράστασης έβγαλαν τα Σωματεία Ιδιωτικών Υπαλλήλων, Οικοδόμων, Βιομηχανικών Εργατών και ΠΕΤ - ΟΤΕ Ρόδου. Ακόμα, «το σωματείο Δημοτικού Οργανισμού Συγκοινωνιών "Ρόδα" και ο Μουσικός Σύλλογος Ρόδου πραγματοποίησαν στάση εργασίας σε ένδειξη συμπαράστασης». Παράλληλα, το προεδρείο του Συλλόγου Ξενοδοχοϋπαλλήλων Αθήνας, συνοδευόμενο από τον τότε βουλευτή του ΚΚΕ Τάκη Μαυροδόγλου, έκαναν παράσταση διαμαρτυρίας στον γγ του υπουργείου Εργασίας, Κ. Παπαναγιώτου.

Η απεργία έληξε στις 27 Ιούλη, μετά από συμφωνία των τριών σωματείων με την Ενωση Ξενοδόχων Ρόδου. Η συμφωνία προέβλεπε μεταξύ άλλων: «Κάθε ξενοδοχείο υποχρεώνεται να προσλάβει στο 1983 τον ίδιο αριθμό εργαζόμενων που κατά μέσο όρο είχε απασχολήσει στην προηγουμένη διετία. Σε κάθε ξενοδοχοϋπάλληλο, σερβιτόρο και μάγειρα θα καταβληθεί έκτακτη οικονομική ενίσχυση, το ποσό της οποίας θα είναι ανάλογο με την κατηγορία του ξενοδοχείο που δουλεύει. Θα καταβληθεί κάθε προσπάθεια να επαναπροσληφθούν όλοι οι απολυμένοι συνδικαλιστές και για να πληρωθούν οι μέρες της απεργίας. Αυτό δήλωσε ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Ρόδου. Δεν θα γίνει καμιά απόλυση των εργαζομένων πριν της 31 Οκτώβρη, εκτός αν το ξενοδοχείο κλείσει».

Επίσης, οι εργαζόμενοι απέσπασαν δεσμεύσεις από τη Νομαρχία για μείωση των προϋποθέσεων για χειμερινή επιδότηση και μείωση των ενσήμων για συνταξιοδότηση. Ακόμα, πέτυχαν να ικανοποιηθεί το αίτημα για 25% εποχιακό επίδομα, με το χαρακτηρισμό του ως «εφάπαξ επιδόματος», αλλά με τη δέσμευση να διατηρηθεί και τα επόμενα χρόνια.