Τετάρτη 27 Ιούλη 2016
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
42ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΝΕ - «ΟΔΗΓΗΤΗ»
Μεγάλη έκθεση αφιερωμένη στα 70χρονα του ΔΣΕ

Στις κεντρικές εκδηλώσεις στις 22, 23 και 24 Σεπτέμβρη, στο Πάρκο Τρίτση, στο Ιλιον

Στιγμιότυπα από την περσινή αντίστοιχη έκθεση στο Φεστιβάλ, που ήταν αφιερωμένη στους αλύγιστους της ταξικής πάλης...
Στιγμιότυπα από την περσινή αντίστοιχη έκθεση στο Φεστιβάλ, που ήταν αφιερωμένη στους αλύγιστους της ταξικής πάλης...
Στο πλαίσιο του εορτασμού για τα 100 χρόνια του ΚΚΕ και τα 50 χρόνια της ΚΝΕ, που συμπληρώνονται το 2018, η φετινή χρονιά είναι αφιερωμένη στον αγώνα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Φέτος άλλωστε, συμπληρώνονται τα 70 χρόνια από την ίδρυσή του. Σ' αυτό το πλαίσιο και αξιοποιώντας και τη θετική πείρα προηγούμενων χρόνων, φέτος στις κεντρικές εκδηλώσεις του 42ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή», που θα πραγματοποιηθεί στις 22, 23 και 24 Σεπτέμβρη στο Πάρκο Τρίτση, θα φιλοξενηθεί μεγάλη έκθεση αφιερωμένη στο μεγαλειώδη, τρίχρονο (1946 - 1949) αγώνα του ΔΣΕ. Την έκθεση επιμελούνται η Ιδεολογική Επιτροπή και η Επιτροπή Νέων Γυναικών του ΚΣ της ΚΝΕ. Η προετοιμασία της έκθεσης έχει αρχίσει ήδη από το Μάη, με μελέτη βιβλιογραφίας, ντοκουμέντων και υλικών από το αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ.

Η έκθεση του Φεστιβάλ αποτελεί έναν από τους πλέον κεντρικούς χώρους, που κεντρίζει το ενδιαφέρον των χιλιάδων επισκεπτών του Φεστιβάλ κάθε χρόνο, συνδυάζοντας τα στοιχεία της ιστορικής γνώσης, των συμπερασμάτων από την ιστορική πείρα, αλλά και του συναισθήματος και της συγκίνησης μέσα από το καλλιτεχνικό έργο κομμουνιστών δημιουργών. Στη φετινή έκθεση θα περιλαμβάνεται πλήθος φωτογραφικού υλικού από τον αγώνα του ΔΣΕ, αξιοποιώντας το αρχείο του Απόστολου Μουσούρη (οπερατέρ του ΔΣΕ). Παράλληλα, τμήματα της έκθεσης θα συνοδεύονται από πρωτότυπα εκθέματα από το Ιστορικό Αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ όπως για παράδειγμα έγγραφα, ντοκουμέντα κι εφημερίδες που αποτυπώνουν τη δράση του ΚΚΕ, του ΔΣΕ και της Δημοκρατικής Νεολαίας Ελλάδας (ΔΝΕ) την περίοδο 1946 - 1949, πρωτότυπους - χειρόγραφους πολλές φορές - επιχειρησιακούς χάρτες μονάδων του ΔΣΕ, στολές μαχητών, προσωπικά αντικείμενα, χειρόγραφα σημειώματα μαχητών και αξιωματικών και του ΔΣΕ, τεχνικά και επιχειρησιακά εγχειρίδια του ΔΣΕ που αφορούν τη στρατιωτική εκπαίδευση των μαχητών του κ.ά.


Η έκθεση θα λειτουργεί με οργανωμένες ξεναγήσεις, ενώ θα προβάλλονται οι νέες εκδόσεις της «Σύγχρονης Εποχής» για τον αγώνα του ΔΣΕ, όπως η έκδοση «Φωτογραφίζοντας το ΔΣΕ» (με πάνω από 1.000 φωτογραφίες από το αρχείο του Απόστολου Μουσούρη) και η έκδοση «Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας (Συλλογή Κειμένων. Εγγραφα από το αρχείο του ΚΚΕ)».

Μέσα από την έκθεση, η ΚΝΕ επιδιώκει να δώσει συνέχεια στην επαφή χιλιάδων νέων με τον αγώνα του ΔΣΕ, τη μελέτη της τρίχρονης δράσης του, αλλά και στη διάδοση των πολύτιμων συμπερασμάτων που απορρέουν από αυτήν την κορυφαία ένοπλη ταξική σύγκρουση στη χώρα μας κατά τον 20ό αιώνα.


Στο σημερινό 4σέλιδο «Νεολαία» μπορούμε να βρούμε:

-- Μεγάλη έκθεση αφιερωμένη στα 70χρονα του ΔΣΕ, στις κεντρικές εκδηλώσεις του 42ου Φεστιβάλ στο πάρκο «Αντ. Τρίτσης»

-- Αθλητικό camp της ΚΝΕ στις 16 - 24 Σεπτέμβρη

-- Με ιστορικούς περιπάτους σε διάφορες περιοχές οι Οργανώσεις της ΚΝΕ αναδεικνύουν την Ιστορία του εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος

-- Αρθρο: Μια ματιά στο βρετανικό νομοσχέδιο για την Ανώτατη Εκπαίδευση

Αθλητικό camp της ΚΝΕ από 16 έως 24 Σεπτέμβρη

Από τις επιδείξεις αγωνισμάτων στο περσινό Φεστιβάλ
Από τις επιδείξεις αγωνισμάτων στο περσινό Φεστιβάλ
Αναπόσπαστο στοιχείο του Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή» αποτελούν και οι αθλητικές του εκδηλώσεις. Ετσι και φέτος στο πλαίσιο των κεντρικών εκδηλώσεων του 42ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή» θα πραγματοποιηθεί και το αθλητικό camp της ΚΝΕ από 16 έως 24 Σεπτέμβρη.

Ηδη, άλλωστε, στην Αττική το αθλητικό camp ξεκίνησε με τουρνουά μπάσκετ 3 on 3 που πραγματοποιήθηκε σε Νέα Ιωνία, Σεπόλια - Κολωνό, Νίκαια, Γαλάτσι. Στο πλαίσιο του αθλητικού camp του Σεπτέμβρη θα διεξαχθεί και η τελική φάση του τουρνουά μπάσκετ της Αττικής, όπως και ο καθιερωμένος πλέον λαϊκός αγώνας δρόμου ενάντια σε όλα τα ναρκωτικά.

Τις μέρες του κεντρικού φεστιβάλ 22, 23 και 24 Σεπτέμβρη στο πάρκο Τρίτση, στο πλαίσιο του αθλητικού camp θα πραγματοποιηθούν συζητήσεις για γονείς και νέους, σεμινάρια γνωριμίας με αθλήματα, σκακιστικοί αγώνες και τουρνουά πινγκ πονγκ.

Στο αθλητικό camp θα κορυφωθεί η πολύμορφη δραστηριότητα, παρέμβαση γύρω από το δικαίωμα της νεολαίας στην άθληση και τη φυσική αγωγή. Ο αθλητισμός όπως και οι υπόλοιπες σύγχρονες ανάγκες της νεολαίας σε μόρφωση, δουλειά, ζωή με δικαιώματα, συνθλίβονται στη σημερινή κοινωνία που λειτουργεί με σκοπό το κέρδος. Το αθλητικό camp αναδεικνύει στην πράξη τη σημασία και την αναγκαιότητα της φυσικής αγωγής ως δραστηριότητας που συμβάλλει στη βελτίωση της υγείας, της προσωπικότητας και ποιότητας ζωής, που καλλιεργεί αγωνιστικές, συλλογικές αξίες.

Η ΚΝΕ μεταδίδοντας παντού το μήνυμα ότι «ο Αθλητισμός είναι ανάγκη και δικαίωμα της νεολαίας», θέλει να συμβάλει, ώστε να διαμορφωθεί μέσα στη νεολαία, στο λαό, στους μαζικούς φορείς, στο σχολείο, στο σωματείο και τη γειτονιά ρεύμα διεκδίκησης για το δικαίωμα στη Φυσική Αγωγή και τον Αθλητισμό. Ιδιαίτερα σήμερα που η κυρίαρχη πολιτική και οι συνέπειές της στη ζωή των νέων στερούν το δικαίωμα στην άθληση, μετατρέποντάς το σε πολυτέλεια, σε ακριβοπληρωμένο και απρόσιτο εμπόρευμα.

ΤΟΜΕΑΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΛΑΡΙΣΑΣ ΤΗΣ ΚΝΕ
Ιστορικός περίπατος στην περιοχή της Αγιάς και του Μαυροβουνίου

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 17 Ιούλη από τις Τομεακές Οργανώσεις Λάρισας της ΚΝΕ ο ολοήμερος ιστορικός περίπατος στα λημέρια - τόπους ηρωικών μαχών και μαρτυρίου των μαχητών του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, στην περιοχή της Αγιάς και Μαυροβουνίου.

Οπως αναφέρουν σε σχετικό δελτίο Τύπου οι Τομεακές Οργανώσεις Λάρισας της ΚΝΕ: «Ηταν ένα ζωντανό μάθημα Ιστορίας, στα "κάστρα" του αγώνα του ΔΣΕ. Μέσα από την ξενάγηση από στελέχη του Κόμματος και μαχητές του ΔΣΕ έγινε κατορθωτό οι νέοι και οι νέες να μάθουν για την επιχειρησιακή δράση του ΔΣΕ στην περιοχή της Αγιάς και του Μαυροβουνίου. Σε κλίμα συγκίνησης και ενθουσιασμού τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ με συνθήματα στους τόπους των μαχών και μαρτυρίου έδωσαν την υπόσχεση για συνέχιση του δίκαιου αυτού αγώνα».

Στην πρώτη στάση του ιστορικού αυτού περιπάτου στην τοποθεσία Αγιος Νικόλαος (στο δρόμο Λάρισας - Αγιάς) έγινε ξενάγηση από τον Ρίζο Μαρούδα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, που ανέφερε: Στη συγκεκριμένη τοποθεσία στις 24 Ιούλη του 1946, σύμφωνα με το δελτίο Τύπου του ΔΣΕ, 22 αντάρτες του αρχηγείου του Κισσάβου πραγματοποίησαν την πρώτη ένοπλη εμφάνιση και σύγκρουση των αντάρτικων ομάδων στην περιοχή της Αγιάς. Εστησαν ενέδρα σε στρατιωτικό όχημα με ναρκοθέτηση, η μάχη διήρκεσε 20 λεπτά με αρκετές απώλειες του εχθρού και δύο αιχμαλώτους, με κύρια απώλεια αυτήν του επικεφαλής φασίστα που ήταν και ο στόχος, γιατί ήταν αυτός που είχε καταστρέψει όλες τις ΕΑΜικές εφημερίδες του Βόλου, είχε βασανίσει και στείλει στα εκτελεστικά αποσπάσματα πολλούς μαχητές του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ. Η ομάδα του Δημοκρατικού Στρατού δεν είχε καμία απώλεια.

Στη δεύτερη στάση στην Αγιά και στο Αρχοντικό Πετράκη, όπου βρισκόταν δίπλα η αστυνομία, ο Τάσος Κωστούλας, από την Κομματική Οργάνωση Αγιάς, εξήγησε ότι χρησιμοποιούνταν μεν ως αρχηγείο του στρατού, αλλά ήταν και τόπος βασανισμού των κομμουνιστών, γενικότερα των αγωνιστών της επαρχίας Αγιάς. Δίπλα στο αρχοντικό Πετράκη βρίσκεται το σχολείο που επισκέφτηκαν στη συνέχεια οι νεολαίοι και έμαθαν ότι ήταν επανδρωμένο με πολυβόλα, «η φωλιά των πολυβόλων» λεγόταν, και με την αυτοθυσία των μαχητών του το κατέλαβε ο ΔΣΕ στη Μάχη της Αγιάς.

Η τρίτη στάση έγινε στην τοποθεσία Αη Στάθης - Αη Γιάννης Μεταξοχωρίου Αγιάς, τόπο εκτέλεσης των μαχητών του ΔΣΕ. Εκεί μίλησε ο Αντώνης Σαμαράς, 83 χρόνων σήμερα, μαχητής του ΔΣΕ και αργότερα πρόεδρος της κοινότητας Μεταξοχωρίου για αρκετά χρόνια με τη στήριξη του ΚΚΕ. Ηταν 16 χρόνων μαθητής, όταν κατατάχτηκε στον ΔΣΕ και περιέγραψε την αγριότητα των φασιστών όταν αντίκριζαν ή συνελάμβαναν αγωνιστές μαχητές του ΔΣΕ. Με ζωντανή και γλαφυρή αφήγηση και διαύγεια ανέφερε χαρακτηριστικά παραδείγματα, όπως αυτό του Τσιμπούκα, μαχητή του ΕΑΜ, προέδρου της κοινότητας Αγιάς και αρκετών κομμουνιστών όπου τους μετέφεραν και τούς εκτέλεσαν τραυματισμένους στην τοποθεσία του Αη Στάθη. Απάντησε σε ερωτήσεις των νεολαίων για τη δράση του ΔΣΕ.

Στην τέταρτη στάση, στην τοποθεσία Παλιόκαστρο, στη βόρεια πλευρά της Αγιάς, ο Πέτρος Σίμος, στέλεχος του ΚΚΕ και ο Ρίζος Μαρούδας εξήγησαν ότι στο σημείο αυτό βρίσκονται τα πολυβολεία, όπου στις 14 Σεπτέμβρη 1948 εκδηλώθηκε η κύρια επίθεση του ΔΣΕ από τη Σχολή Αξιωματικών του ΚΓΑΝΕ (Κλιμάκιο Γενικού Αρχηγείου Νοτίου Ελλάδος). Τα πολυβολεία καταλήφθηκαν με νυχτερινή έφοδο των μαχητών του ΔΣΕ το βράδυ της 14ης Σεπτέμβρη 1948 και βοήθησαν στην κατάληψη της Αγιάς την επόμενη μέρα από την 1η Μεραρχία του ΔΣΕ με διοικητή τον Χαρίλαο Φλωράκη, τον θρυλικό καπετάν «Γιώτη».

Το απόγευμα στο χωριό Σκλήθρο, ο Αγγελος Σίμος, στέλεχος του ΚΚΕ συνέχισε την ξενάγηση και στάθηκε στην ιστορία της ηρωικής πορείας των 1.000 αόπλων της Ρούμελης, με αναφορά και σε τοποθεσίες όπου δόθηκαν μάχες από τους μαχητές του ΔΣΕ που είχαν έδρα το Μαυροβούνι, όπως: την περιοχή της λίμνης Κάρλας, όπου πέρασαν μέσα από τη λίμνη νύχτα και ακολούθησαν τη διαδρομή Σκλήθρο - Πολυδένδρι - Τσάγεζι (σημερινό Στόμιο), πέρασαν τον Πηνειό και κατευθύνθηκαν στον Ολυμπο, όπου τους ανέλαβαν οι αντάρτικες ομάδες του Ολύμπου, για να φτάσουν αργότερα στο Γράμμο.

Ο ιστορικός περίπατος ολοκληρώθηκε με ενθουσιασμό και συνθήματα όπως: «Ενας αιώνας αγώνες και θυσία το ΚΚΕ στην πρωτοπορία», «Για των λαών τη νίκη, στη μάχη πάντα πρώτοι, δόξα και τιμή στον καπετάνιο Γιώτη» κ.ά.

ΤΟΜΕΑΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΙΛΚΙΣ ΤΗΣ ΚΝΕ
Επίσκεψη στο ηρωικό χωριό Μεταλλικό του Κιλκίς

Επίσκεψη στο ηρωικό χωριό Μεταλλικό του Κιλκίς πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 17 Ιούλη από την Τομεακή Οργάνωση Κιλκίς της ΚΝΕ, μπροστά στο 42ο Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή». Αφορμή για την επίσκεψη στο χωριό ήταν η εκδήλωση τιμής και μνήμης για όλους τους αγωνιστές και αγωνίστριες του χωριού Μεταλλικού του Κιλκίς, που διοργάνωσε η ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ Κιλκίς.

Την Κυριακή, 17 Ιούνη 2016, πραγματοποιήθηκε από το Παράρτημα ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ Κιλκίς εκδήλωση τιμής και μνήμης για όλους τους αγωνιστές και αγωνίστριες του χωριού Μεταλλικού του Κιλκίς, που έδωσαν τη ζωή τους στους λαϊκούς και κοινωνικούς αγώνες του 20ού αιώνα, στο αλβανικό μέτωπο κατά τον ιταλοελληνικό πόλεμο, στην Εθνική Αντίσταση με το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ την περίοδο της κατοχής και με τον Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας την περίοδο 1946 - 1949.

Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο Κώστας Σαπρανίδης, εκ μέρους της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ Κεντρικής Μακεδονίας και η Ρία Αλτιπαρμακίδου, εκ μέρους του ΤΣ Κιλκίς της ΚΝΕ, ενώ στεφάνια κατέθεσαν το Παράρτημα ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ Κιλκίς, η ΤΕ Κιλκίς του ΚΚΕ και το ΤΣ Κιλκίς της ΚΝΕ καθώς και η ΚΟΒ Μεταλλικού του ΚΚΕ.

Την κεντρική ομιλία έκανε η Μαρία Αποστολίδου, η οποία αναφέρθηκε στους λαϊκούς και κοινωνικούς αγώνες όπου συμμετείχαν οι κάτοικοι του Μεταλλικού από το 1922 κιόλας που εγκαταστάθηκαν στο χωριό.


Ξεχωριστή αναφορά έκανε στα γεγονότα της 16ης Ιούλη του 1944. Τότε μεγάλος αριθμός ΠΑΟτζήδων (ένοπλοι συνεργάτες των Γερμανών) περικύκλωσε το χωριό και αφού μπήκε μέσα μάζεψε όλους τους άντρες από 16 έως 70 ετών και τους συγκέντρωσε στο σχολείο. Εκεί τους βασάνιζαν και τους ανέκριναν με σκοπό να καταδώσουν τα καταφύγια του ΕΑΜ και ονόματα των ανταρτών. Επειδή κανένας από τους κρατούμενους κατοίκους του χωριού δεν μαρτύρησε το παραμικρό εμφανίστηκε και ο επικεφαλής των φασιστικών ομάδων της περιοχής Κ. Παπαδόπουλος για να συμμετέχει και ο ίδιος στα βασανιστήρια. Και αφού οι άντρες του χωριού συνέχιζαν να μένουν αλύγιστοι, οι ΠΑΟτζήδες προέβησαν σε 7 δολοφονίες, οι 6 από τις οποίες έγιναν μέσα στο χώρο του σχολείου. Αργότερα έφτασαν στο χωριό και οι Γερμανοί. Εγιναν συλλήψεις και όλοι ξανα-ανακρίθηκαν στην αστυνομία Κιλκίς. Την επομένη το πρωί οι νεότεροι στάλθηκαν σε αγγαρείες και από τους μεγαλύτερους οι πιο «επικίνδυνοι» στάλθηκαν στις φυλακές Παύλου Μελά και στο λατομείο Αρες για καταναγκαστική εργασία.

Από την παρουσίαση μιας σειράς στοιχείων για τα γεγονότα όχι μόνο εκείνης της ημέρας, αλλά και όλης της περιόδου της κατοχής, έγινε φανερή σε όλους τους παρευρισκόμενους η στάση της αστικής τάξης της χώρας, η οποία είτε συνεργάστηκε με τους Γερμανούς κατακτητές είτε εγκατέλειψε τη χώρα, αλλά και η δράση των διάφορων φασιστικών ομάδων οι οποίες διέπραξαν εγκλήματα σε βάρος λαϊκών ανθρώπων, ιδιαίτερα στα χωριά του νομού, χειρότερα και από τους κατακτητές. Φάνηκε, βέβαια, και το μεγαλείο της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού, που αλύγιστος και ανυπόταχτος, με κάθε μέσο και τρόπο αντιστάθηκε στους κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες τους, συστρατευόμενος με το κίνημα της ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης.

Επίσκεψη στην πινακοθήκη και το μουσείο


Μετά την ολοκλήρωση της εκδήλωσης, οι νεολαίοι της ΚΝΕ επισκέφτηκαν την πινακοθήκη της «ΤΕΧΝΗΣ», η οποία βρίσκεται στο χωριό και φιλοξενεί 165 έργα επώνυμων και ανώνυμων καλλιτεχνών. Στην πινακοθήκη φιλοξενούνται έργα που απεικονίζουν την καθημερινή ζωή λαϊκών ανθρώπων καθ' όλη τη διάρκεια του 20ού αιώνα μέσα από όλες σχεδόν τις τεχνοτροπίες, ενώ ξεχωριστό ενδιαφέρον είχαν τα έργα τα οποία φιλοτεχνήθηκαν από αγωνιστές στις φυλακές και τις εξορίες, όπως έργα της Βάσως Κατράκη και του Γιώργου Φαρσακίδη, καθώς και η ξυλογραφία του νεκρού Κώστα Γαβριηλίδη από τον Χρήστο Δαγκλή.

Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στο Μουσείο Τοπικής Ιστορίας του Μεταλλικού. Αξίζει να αναφερθεί πως με προσπάθεια κατοίκων του χωριού και μελών και φίλων του ΚΚΕ το μουσείο προσπαθεί να λειτουργήσει χωρίς καμία κρατική ή άλλη χρηματοδότηση, ενώ οι εργασίες συνεχίζονται ακόμα. Οπως εξήγησε η υπεύθυνη του μουσείου Θοδώρα Σοφιανίδου, «οι νέοι και οι νέες από το χωριό και την περιοχή γνωρίζουν ελάχιστα για την ιστορία του τόπου τους, ακόμα και για την ιστορία των παππούδων και προ-παππούδων τους. Δεν τα μαθαίνουν, ούτε τα βρίσκουν πουθενά. Οπότε η δημιουργία του μουσείου είναι ένα εγχείρημα που θα βοηθήσει στο να μάθουν και να διδαχθούν οι νέες γενιές από τους αγώνες των προηγούμενων».

Κατά τη διάρκεια της ξενάγησης έγινε αναφορά στην αρχική δημιουργία του χωριού από πρόσφυγες του Καυκάσου, στη μετέπειτα ιστορία του από τους πρώτους αγροτικούς αγώνες τη δεκαετία του 1930, τη συμβολή του χωριού στους καπνεργατικούς και εργατικούς αγώνες. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η δημιουργία του πρώτου πυρήνα του ΚΚΕ στο Νομό Κιλκίς ήδη από το 1925, που ήταν στο Μεταλλικό, αλλά και η συνέχεια της ηρωικής πορείας των κατοίκων του, στον ιταλοελληνικό πόλεμο, στην Κατοχή μέσα από τις τάξεις του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, αργότερα με τον ΔΣΕ, αλλά και μετά στους πιο σύγχρονους αγώνες στην περίοδο της δικτατορίας και μέχρι σήμερα.

ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΚΕ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΝΕ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΤΣΑ
Στις κορυφές του Ιτάμου, στα χνάρια του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ

Το Σάββατο 23 Ιούλη, στο πλαίσιο του 42ου Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή», πραγματοποιήθηκε ιστορικός περίπατος στα αντάρτικα μονοπάτια του ΕΛΑΣ και ΔΣΕ από μέλη και φίλους της ΚΝΕ και του ΚΚΕ στην Καρδίτσα. Το μονοπάτι που ακολούθησαν ήταν το Ζ7, που ξεκινάει από την Βρύση Ιτάμου, ανεβαίνει στις κορυφές Ιταμος (1.594 μ.) και Τσιούκα (1.604 μ.), εκεί που ήταν τα παρατηρητήρια του ΕΛΑΣ για το αεροδρόμιο της Νευρόπολης.

Ανηφορίζοντας το μονοπάτι από βρύση Ιτάμου προς την κορυφή αμέσως μετά την Κοτρώνα, φτάνεις στη θέση Παραθυράκια. Πέρα από τη θέα που σου κόβει την ανάσα και προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, είναι στρατηγική θέση, απόρθητο «λημέρι» που έχει φιλοξενήσει αρματολούς και κλέφτες παλιότερα, αντάρτες του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ, αλλά και βοσκούς και υλοτόμους που το ονόμαζαν «γρέκι» στην ντοπιολαλιά και το χρησιμοποιούσαν σαν πρόχειρο κατάλυμα.

Στη θέση Βρύση Ιτάμου δόθηκε η αφετηρία του περιπάτου, όπου η Χρυσούλα Καραΐσκου, Γραμματέας του Τομεακού Συμβουλίου Καρδίτσας της ΚΝΕ στην ομιλία, στο ξεκίνημα του περιπάτου, αναφέρθηκε στο 2ο Συνέδριο του ΕΑΜ, αλλά και σε μάχες του ΔΣΕ στη γύρω περιοχή, σε μαχητές του που είχαν δράση στην περιοχή των Αγράφων και στα γύρω χωριά:

«Στο χώρο που βρισκόμαστε στις 16 Ιούλη 1944, συνήλθε το Β' Πανθεσσαλικό Συνέδριο του ΕΑΜ (το Α' Συνέδριο έγινε στη Μονή Κορώνας, ακριβώς ένα χρόνο πριν), ενώ στις 29 Ιούλη 1944, πραγματοποιήθηκε η πρώτη Πανθεσσαλική Σύσκεψη γυναικών με 125 αντιπροσώπους.

Για το Β' Πανθεσσαλικό Συνέδριο του ΕΑΜ

Το Β' Πανθεσσαλικό Συνέδριο του ΕΑΜ ξεκίνησε στις 16 Ιούλη του 1944 και διήρκεσε τρεις μέρες. Στο υπαίθριο αμφιθέατρο παρευρίσκονται 175 αντιπρόσωποι, 103 αντάρτες και 72 γυναίκες από όλες τις περιφέρειες και τις κατεχόμενες πόλεις. Τις εργασίες παρακολούθησαν πάνω από 1.000 άνδρες και γυναίκες από ολόκληρη τη Θεσσαλία. Κάποιοι μελετητές ανεβάζουν τους συμμετέχοντες στους δύο χιλιάδες (όπως γράφει ο Βασίλης Καραγιάννης - δάσκαλος από τη Ραχούλα, που διετέλεσε Πρόεδρος του Παραρτήματος Καρδίτσας της ΠΕΑΕΑ (στην εφημερίδα "Ζωγλοπίτικα Χρονικά", αρ. φ. 71, 7-8-9/2009), που σε ηλικία 15 χρόνων παρακολούθησε όλη την προετοιμασία και τη διεξαγωγή του συνεδρίου).

Στο συνέδριο, μεταξύ άλλων, συμμετείχαν ο ΕΑΜίτης Μητροπολίτης Κοζάνης Ιωακείμ, ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας της ΠΕΕΑ Κώστας Γαβριηλίδης, τετραμελής αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΕΑΜ με επικεφαλής τον Γενικό Γραμματέα Θανάση Χατζή, ο πρόεδρος της ΕΠΟΝ, ο στρατηγός Στέφανος Σαράφης, ο εκπρόσωπος του ΚΚΕ στη Θεσσαλία Κώστας Καραγιώργης, ο Γραμματέας του ΕΑΜ στη Θεσσαλία Δήμος Σουλιώτης, αντιπροσωπεία της Βρετανικής Στρατιωτικής Αποστολής (ΒΣΑ), ο ποιητής Βασίλης Ρώτας κ.ά.

Ολο το βάρος για τη δημιουργία κατάλληλης υποδομής έπεσε στην Πανθεσσαλική οργάνωση του ΕΑΜ, το οποίο είχε την όλη ευθύνη της διεξαγωγής του συνεδρίου, καθώς και στους κατοίκους της Ραχούλας και της Καστανιάς, κυρίως της πρώτης. Είναι άξιον απορίας και συνάμα θαυμασμού πώς με τα δεδομένα της εποχής εκείνης δημιουργήθηκε η κατάλληλη υποδομή, ώστε το συνέδριο να λειτουργήσει άψογα, να εντυπωσιάσει και να εκπλήξει όλους εκείνους που πήραν μέρος σ' αυτό. Το κατόρθωμα αυτό, πραγματικό θαύμα, οφειλόταν στην πίστη στον αγώνα για ένα διαφορετικό ξημέρωμα, για την ανατολή μιας νέας και ελπιδοφόρας εποχής.

Σε μικρή απόσταση από τη θέση της παλιάς βρύσης στήθηκε η εξέδρα των επισήμων, η οποία ήταν αρκετά μεγάλη. Η εξέδρα διέθετε στέγαστρο και μπορούσε εύκολα να μετατραπεί σε θεατρική σκηνή, όπου τα βράδια παίζονταν θεατρικά έργα πατριωτικού περιεχομένου.

Για να μπορέσουν να παρακολουθήσουν το συνέδριο οι προσκεκλημένοι, οι οποίοι ξεπερνούσαν τους χίλιους, κατασκευάσθηκαν ξύλινα καθίσματα, εν είδει κερκίδων. Καθώς το έδαφος εκεί είναι επικλινές, καθίσματα και εξέδρα έδιναν την εντύπωση αρχαίου ξύλινου θεάτρου.

Για τη διαμονή των συνέδρων κατασκευάσθηκαν ακόμη πρόχειρα καταλύματα, τα οποία δεν ήσαν παρά πρόχειρα καλυβάκια σκεπασμένα με φτέρη και μπάτσα. Ετσι, κάτω από τα έλατα, δημιουργήθηκαν εκατοντάδες τέτοια καλυβάκια που σου έδιναν την εντύπωση υπαίθριας κατασκήνωσης στρατού με καμουφλαρισμένα τα αντίσκηνα. Πέραν αυτού, οι διοργανωτές έπρεπε να μεριμνήσουν για κουβέρτες, διότι ακόμη και τα βράδια του καλοκαιριού στον Ιταμο κάνει αρκετό κρύο. Επιπλέον, έπρεπε να μεριμνήσουν για το σιτηρέσιο χιλίων και πλέον ανθρώπων, καθώς και για πολλές άλλες λεπτομέρειες. (...)

Ο Ιταμος, λόγω της γεωγραφικής του θέσης, αποτέλεσε ορμητήριο του ΕΛΑΣ κι αργότερα του ΔΣΕ. Αποτέλεσε φυσικό παρατηρητήριο για τις κινήσεις του εχθρού από τον κάμπο προς τα ορεινά και για την προστασία του αντάρτικου αεροδρόμιου, στη θέση που σήμερα βρίσκεται η Λίμνη. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός, ότι το βράδυ, παραμονή της 3ης μέρας του Β' Πανθεσσαλικού Συνεδρίου του ΕΑΜ, στο αεροδρόμιο της Νευρόπολης προσγειώθηκε μεγάλο σοβιετικό αεροπλάνο με σοβιετική στρατιωτική αντιπροσωπεία για συνάντηση με το Γενικό Στρατηγείο του ΕΛΑΣ»...

Σταθμοί στη δράση του ΔΣΕ στην περιοχή

Η ομιλήτρια αναφέρθηκε και σε στιγμές από τη δράση του ΔΣΕ στην περιοχή και σε μαχητές του. Οπως είπε:

«Στην Καρδίτσα, οι πρώτες ένοπλες συγκρούσεις άρχισαν στα τέλη του Απρίλη του 1946, στην περιοχή των Αγράφων.

  • 26 - 28 Οκτώβρη 1946, σε σύσκεψη που πραγματοποιείται στην Τσούκα Αντιχασίων, αποφασίστηκε η ενοποίηση των αντάρτικων ομάδων, κάτω από ενιαία στρατιωτική καθοδήγηση. Ο αντάρτικος στρατός ονομάστηκε Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας - ΔΣΕ.
  • Ενα μήνα πριν, το Σεπτέμβρη του 1946, ιδρύεται το αρχηγείο των Αγράφων, με διοίκηση τους: Βασίλη Μπότση από την Καστανιά (Αγραφιώτης), Περικλή Παπαδημητρίου από τη Ραχούλα (Ιταμος) και Βασίλη Καπνιά από τη Σέκλιζα».

Φυσικά, αναφέρθηκε και στο πέρασμα του υψώματος της Νιάλας στις 12 Απρίλη 1947, μια από τις πιο ηρωικές στιγμές του ΔΣΕ, αλλά και στις μάχες της Ραχούλας, το Γενάρη του 1947 και στις 30 Μάη 1948, όπως και στη μάχη και την κατάληψη της Καρδίτσας στις 11 Δεκέμβρη 1948.

Μια ματιά στο βρετανικό νομοσχέδιο για την ανώτατη εκπαίδευση

Τους μύθους που συχνά επικρατούν στα μυαλά των φοιτητών και γενικότερα του κόσμου, περί πιο ανεπτυγμένων συστημάτων ανώτατης εκπαίδευσης στο εξωτερικό και περί καλύτερων πανεπιστημίων ή καλύτερων όρων σπουδών... έρχεται να καταρρίψει μια πιο προσεκτική ματιά στις αναδιαρθρώσεις που προωθούνται σε χώρες του εξωτερικού. Αυτήν την περίοδο, για παράδειγμα, βρίσκεται στη διαδικασία της δεύτερης ανάγνωσης στη Βουλή του Ηνωμένου Βασιλείου, νομοσχέδιο για την Ανώτατη Εκπαίδευση και την Ερευνα. Με αυτό το νομοσχέδιο γίνονται μια σειρά αλλαγές στον τρόπο χρηματοδότησης των πανεπιστημίων που θα έχουν συνέπειες τόσο για τα ιδρύματα όσο και για τους φοιτητές, ενώ αλλαγές γίνονται και στο σύστημα αξιολόγησης των ιδρυμάτων, η οποία συνδέεται με τη χρηματοδότησή τους.

Διαχωρισμός χρηματοδότησης διδασκαλίας και έρευνας

Πιο συγκεκριμένα, γίνεται ένας διαχωρισμός ανάμεσα στη διδασκαλία και την έρευνα. Στη θέση του υπάρχοντος «Συμβουλίου για την Χρηματοδότηση της Ανώτατης Εκπαίδευσης για την Αγγλία» που λάμβανε την κρατική χρηματοδότηση και την κατένειμε στα ανώτατα ιδρύματα, τώρα ιδρύονται δύο διαφορετικά όργανα που το ένα θα αφορά τη διδασκαλία και το άλλο την έρευνα. Το ένα θα είναι το ίδρυμα «Ερευνας και Καινοτομίας Ηνωμένου Βασιλείου», από το οποίο θα καθορίζεται η ροή της κρατικής χρηματοδότησης για την έρευνα στα πανεπιστημιακά ιδρύματα και το άλλο θα είναι το «Γραφείο για φοιτητές» που αναλαμβάνει τη χρηματοδότηση και γενικότερα τα θέματα αναφορικά με την εκπαίδευση στα πανεπιστήμια.

Και μόνο από αυτό το διαχωρισμό σημειώνονται ήδη αντιδράσεις και προβληματισμός στη Βρετανία καθώς θεωρείται ότι θα ευνοήσει τους λεγόμενους «εναλλακτικούς παρόχους» ανώτατης εκπαίδευσης. Πρόκειται για ιδρύματα που παρέχουν μόνο διδασκαλία και με νόμο του 2004 στην Αγγλία και την Ουαλία (όχι σε Σκοτία και Βόρεια Ιρλανδία) τους δόθηκε η δυνατότητα να αποκτήσουν τον τίτλο «πανεπιστήμια». Ομως, δεν νοείται ανώτατη εκπαίδευση χωρίς έρευνα, καθώς η έρευνα είναι το κύριο στοιχείο που σηματοδοτεί και διαχωρίζει την ανώτατη εκπαίδευση από όλους τους άλλους τύπους επαγγελματικής εκπαίδευσης. Κύκλοι πανεπιστημιακών, λοιπόν, διατυπώνουν σήμερα στην Αγγλία σοβαρές κριτικές για το νέο νομοσχέδιο, επισημαίνοντας ότι επί της ουσίας έρχεται να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα ακριβώς αυτών των «εναλλακτικών» παρόχων.

Ακόμα, ερωτήματα και ανησυχία δημιουργείται στα ιδρύματα από το γεγονός ότι για τη χρηματοδότηση των υποδομών που αφορούν τόσο την εκπαιδευτική, όσο και την ερευνητική λειτουργία (για παράδειγμα βιβλιοθήκες, εργαστήρια κ.τ.λ.) το νομοσχέδιο δεν κάνει κάποια σαφή μνεία, πέραν μιας γενικόλογης επίκλησης για συνεργασία μεταξύ του ιδρύματος «Ερευνας και Καινοτομίας Ηνωμένου Βασιλείου» και του «Γραφείου για φοιτητές», δηλαδή των δύο φορέων που θα διοχετεύουν τις διαφορετικές χρηματοδοτήσεις για έρευνα και εκπαίδευση.

Ο διαχωρισμός της χρηματοδότησης για την έρευνα και για τη διδασκαλία δημιουργεί γενικευμένα την αίσθηση στα πανεπιστήμια ότι αναφορικά με τον τομέα της εκπαίδευσης η χρηματοδότηση που θα λαμβάνουν θα είναι πολύ μικρή και για τη λειτουργία τους θα αναγκάζονται να στηρίζονται κατά κύριο λόγο στα ήδη πολύ υψηλά δίδακτρα που πληρώνουν οι φοιτητές.

Με μοχλό την έννοια της «αριστείας»...

Σημαντικές αλλαγές φέρνει το νομοσχέδιο και στο σύστημα της αξιολόγησης, καταργώντας το αρμόδιο όργανο για τη «διασφάλιση της ποιότητας» (κάτι σαν την Ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας που υπάρχει στη χώρα μας), που φαίνεται ότι... ολοκλήρωσε την αποστολή του και στη θέση του ορίζει ότι μπορεί να συσταθεί «σώμα ποιότητας» στο πλαίσιο του «Γραφείου για φοιτητές», που όμως δεν θα αλληλεπιδρά στα ιδρύματα όπως έκανε το προηγούμενο όργανο, θα συνεργάζεται μόνο με το «Γραφείο», ενώ τα κριτήρια της σχετικής αξιολόγησης θα προσδιοριστούν αργότερα.

Στην πραγματικότητα, η αξιολόγηση με τον όρο της «διασφάλισης της ποιότητας» δεν θα απασχολεί τώρα πια τόσο τα ιδρύματα, καθώς δυο νέες διαδικασίες με μοχλό την έννοια της «αριστείας» ήδη προκαλούν «πονοκέφαλο» στα πανεπιστήμια. Πρόκειται για τη διαδικασία της «Αριστείας στην Ερευνα» που θα αφορά τη σχέση των ιδρυμάτων με το ίδρυμα «Ερευνας και Καινοτομίας Ηνωμένου Βασιλείου» και τη ροή της σχετικής χρηματοδότησης και αντίστοιχα, την «Αριστεία στη Διδασκαλία» που θα αφορά τη σχέση των ιδρυμάτων με το «Γραφείο των φοιτητών».

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, η επίτευξη των στόχων της «Αριστείας στη Διδασκαλία», συνδέεται βάσει αξιολογήσεων με τη δυνατότητα αύξησης διδάκτρων κατ' αντιστοιχία με τον πληθωρισμό. Τα ιδρύματα που θα πιάνουν τους στόχους θα μπορούν να αυξάνουν για τους φοιτητές τους τα δίδακτρα, ενώ για εκείνα τα ιδρύματα που αποτυγχάνουν να πιάσουν τους στόχους, θεσπίζεται ανώτατο όριο διδάκτρων 9.000 λίρες το χρόνο. Οπως άλλωστε ρητά ομολογείται από τις επίσημες ανακοινώσεις «το νομοσχέδιο προβλέπεται να αποφέρει καθαρά οικονομικά οφέλη στους παρόχους ανώτατης εκπαίδευσης της τάξης του 1,1 δισ. λιρών το χρόνο. Αυτό οφείλεται κυρίως στα υψηλότερα δίδακτρα με τα οποία θα μπορούν να χρεώνουν τους φοιτητές οι πάροχοι με επιτυχή αποτελέσματα στην "Αριστεία στη Διδασκαλία"». Γίνεται εύκολα κατανοητό ότι αυτή η διαδικασία θα οδηγήσει στην ακόμα μεγαλύτερη διαφοροποίηση και κατηγοριοποίηση των ιδρυμάτων και των αποφοίτων τους, και φυσικά, σε ακόμα υψηλότερους ταξικούς φραγμούς.

Μάλιστα, φαίνεται ότι η διαφοροποίηση ομολογείται ως στόχος (και δεν έχει πάτο), αφού ακόμα και οι «συμβιβαστικές» προτάσεις της πανεπιστημιακής κοινότητας να δοθεί δυνατότητα αύξησης των διδάκτρων με βάση τη βαθμολογία των ιδρυμάτων (!) στη διαδικασία Διασφάλισης της Ποιότητας που υπήρχε μέχρι τώρα και τη διεκπεραίωνε το σχετικό «πρακτορείο», απορρίφθηκαν από το νομοθέτη με το σκεπτικό ότι «ενώ η Διασφάλιση Ποιότητας είναι μια καλή αφετηρία, το να επαφίεται κανείς μόνο σε αυτή και σε μακροπρόθεσμη βάση δεν θα επιτρέψει σημαντική διαφοροποίηση στην ποιότητα της διδασκαλίας, ώστε να συμβάλλει στην πληροφόρηση των φοιτητών προτού λάβουν αποφάσεις για το μέλλον τους και να ενθαρρύνει τα ιδρύματα να βελτιώσουν την ποιότητα της διδασκαλίας τους».

Επίσης, στο νομοσχέδιο ορίζεται με ρητό τρόπο ότι η λειτουργία των ιδρυμάτων και ως προς τις δυο βασικές πτυχές της (την ερευνητική τους δραστηριότητα και τη διδακτική διαδικασία) θα πρέπει να παράγει συγκεκριμένα οικονομικά αποτελέσματα και για τα ίδια τα ιδρύματα. Αυτός είναι ο λόγος που συνδέεται με συγκεκριμένο τρόπο με τα δίδακτρα, τα αποτελέσματα της «Αριστείας στη Διδασκαλία» κατ' αντιστοιχία με τις οικονομικές προβλέψεις του πλαισίου για την «Αριστεία στην Ερευνα», μέσω του οποίου κατανέμονται 1,5 δισ. λίρες το χρόνο στα ιδρύματα, στη βάση των αντίστοιχων αξιολογήσεων.

Βέβαια, η λογική της εμπορευματοποίησης της ανώτατης εκπαίδευσης στη Βρετανία δεν είναι καινούργια, είναι βαθιά εμπεδωμένη, σε σημείο μάλιστα που σε συνοδευτική έκθεση του νομοσχεδίου που δημοσιεύτηκε τον Ιούνη και αφορούσε τις επιπτώσεις του νομοσχεδίου, ο τομέας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης περιγραφόταν ως «επιχείρηση»!

Ακόμα, οι παραπάνω αναδιαρθρώσεις ανοίγουν το δρόμο και για άλλες επιχειρηματικές δράσεις. Για παράδειγμα, ήδη έχει ανοίξει γραφείο συμβούλων που διαφημίζει προς τα ιδρύματα τη σημασία του να είναι έτοιμα για την «Αριστεία στη Διδασκαλία».

Χρήσιμο εργαλείο η μελέτη των αναδιαρθρώσεων

Τα παραπάνω είναι μεν ενδεικτικά για το σύστημα ανώτατης εκπαίδευσης της Βρετανίας, έχουν σημασία όμως και για τις αναδιαρθρώσεις που ακολουθούν και στη χώρα μας. Για παράδειγμα, η συζήτηση για τη σύνδεση της κρατικής χρηματοδότησης των ανώτατων ιδρυμάτων με τα αποτελέσματα που φέρνουν στην αξιολόγηση δεν είναι καινούργια και στην Ελλάδα, ενώ είχε ανοίξει έντονα και στο παρελθόν όπου μάλιστα άλλοι τάσσονταν να λειτουργεί ως «επιβράβευση», δηλαδή μεγαλύτερη χρηματοδότηση στα καλύτερα αξιολογούμενα ιδρύματα κι άλλοι έλεγαν να λειτουργεί «ενισχυτικά» (μεγαλύτερη χρηματοδοτική ενίσχυση στα ιδρύματα με χαμηλότερα αποτελέσματα στην αξιολόγηση).

Ακόμα, το ίδρυμα «Ερευνας και Καινοτομίας Ηνωμένου Βασιλείου» για την κατανομή της χρηματοδότησης για την έρευνα, παρουσιάζει ομοιότητες με το «Ελληνικό Ιδρυμα για την Ερευνα και την Καινοτομία» που ιδρύει τώρα η κυβέρνηση με νομοσχέδιο του οποίου ολοκληρώθηκε η ηλεκτρονική διαβούλευση.

Οσο για το πώς θα αξιοποιηθεί ο όρος της «αριστείας» στην ανώτατη εκπαίδευση, αν και έχει γίνει πολλή συζήτηση για την έννοια της αριστείας στη χώρα μας, η οποία μάλιστα ξεκίνησε ως συζήτηση για την αριστεία στην ανώτατη εκπαίδευση, ωστόσο δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής νομοθετικό πλαίσιο, ώστε ο όρος αυτός να οδηγεί σε κάποιο αντίκρισμα και άρα η συζήτηση παραμένει ανοικτή...

Σε κάθε περίπτωση, η μελέτη των αναδιαρθρώσεων τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε διεθνές επίπεδο, είναι ένα ακόμα χρήσιμο εργαλείο για να βγαίνουν συμπεράσματα για τη στρατηγική του κεφαλαίου και για την ανώτατη εκπαίδευση.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ