Τετάρτη 4 Μάη 2016
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Διδασκόμαστε, εμπνεόμαστε, συνεχίζουμε...

Εκδήλωση των κλαδικών Οργανώσεων της ΚΝΕ για την Πρωτομαγιά, αύριο Πέμπτη, στο Στέκι Πολιτισμού

Οι κλαδικές Οργανώσεις της Οργάνωσης Περιοχής Αττικής της ΚΝΕ, αύριο Πέμπτη, 5 Μάη, διοργανώνουν εκδήλωση - συζήτηση με θέμα «130 χρόνια εργατική Πρωτομαγιά: Διδασκόμαστε, Εμπνεόμαστε, Συνεχίζουμε...»

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις 20.00, στο Στέκι Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ (Τροίας 36, Βικτώρια, πλησίον ΗΣΑΠ). Θα ακολουθήσει καλλιτεχνικό πρόγραμμα, ενώ στο χώρο θα λειτουργεί έκθεση βιβλίου.

Οπως σημειώνουν οι κλαδικές Οργανώσεις Αττικής στο κάλεσμά τους: «Εχει ξεχωριστή σημασία για τη νέα γενιά, τους νέους εργαζόμενους, τους νέους σπουδαστές από τη μαθητεία και την κατάρτιση, τους νέους που περιπλανιούνται από τη μισοδουλειά στην ανεργία, από την ανεργία στη μισοδουλειά κ.ο.κ., να έρθουν σε επαφή με την Ιστορία του εργατικού κινήματος, να συζητήσουν για τα συμπεράσματα που βγαίνουν από τις μεγάλες και ιστορικές μάχες της εργατικής τάξης σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης, ώστε πιο ώριμοι και δυνατοί να οργανώσουμε και να διεξάγουμε τους δικούς μας αγώνες για την ικανοποίηση όλων των σύγχρονων αναγκών μας.

Γιατί η 1η Μάη δεν είναι η "μέρα των λουλουδιών" αλλά η ΜΕΡΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΤΩΝ! Ζήτω η Εργατική Πρωτομαγιά»!

Στο σημερινό 4σέλιδο «Νεολαία» μπορούμε να βρούμε:

-- Κάλεσμα του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών για την Εργατική Πρωτομαγιά και άλλες εκδηλώσεις.

-- Για τη συμβολή του ΚΚΕ στον αγώνα για Λαϊκή Παιδεία και το έργο του Μ. Παπαμαύρου, μέσα από αποσπάσματα σχετικής εκδήλωσης που έκανε η ΤΕ Φθιώτιδας του ΚΚΕ.

-- Αρθρο, με αφορμή τον ένα χρόνο λειτουργίας του Στεκιού Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ.

ΜΕΤΩΠΟ ΑΓΩΝΑ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ
Τιμάμε στην πράξη την Εργατική Πρωτομαγιά!

Κάλεσμα για συμμετοχή στις απεργιακές συγκεντρώσεις με το ΠΑΜΕ, στην Αθήνα στις 10 το πρωί, στην πλατεία Συντάγματος

H Εκτελεστική Γραμματεία του Μετώπου Αγώνα Σπουδαστών απευθύνει κάλεσμα προς όλους τους φοιτητές και σπουδαστές για συμμετοχή στις απεργιακές συγκεντρώσεις με το ΠΑΜΕ στις 8 Μάη, στην Αθήνα στην πλατεία Συντάγματος στις 10.00 το πρωί. Η ανακοίνωση του ΜΑΣ έχει ως εξής:

«Τιμάμε στην πράξη την Εργατική Πρωτομαγιά! Δυναμώνουμε τους αγώνες για τις σπουδές και το μέλλον μας!

Τιμάμε τους νεκρούς εργάτες του Σικάγο το 1886, της Θεσσαλονίκης το 1936 και όλους όσοι έπεσαν στις συγκρούσεις της ταξικής πάλης, για να μπει τέλος σε κάθε εκμετάλλευση! Από τους ηρωικούς αγώνες της εργατικής τάξης, σπάμε την απογοήτευση, το επιχείρημα "τίποτα δε γίνεται". Δεν κατακτήθηκε έτσι το 8ωρο, η δουλειά με δικαιώματα, η κυριακάτικη αργία που σήμερα τα αφαιρούν από τη γενιά μας ένα ένα, αλλά με ανυποχώρητους αγώνες ενάντια σε αυτούς που τα εκατομμύρια τους θέλουν να τα κάνουν δισεκατομμύρια πάνω στις δικές μας πλάτες!

Η Εργατική Πρωτομαγιά μάς διδάσκει ότι τίποτα δε χαρίζεται!

Εχουμε δύναμη! Την αποκτάμε στον κοινό μας αγώνα με τους εργαζόμενους γονείς μας, τα αδέρφια μας τους μαθητές, τους αγωνιζόμενους αγρότες, ενάντια στα μονοπώλια, την ΕΕ και τις κυβερνήσεις τους, "δεξιές" κι "αριστερές"!

Με αυτήν τη δύναμη καταφέραμε να καθυστερήσουμε το ασφαλιστικό νομοσχέδιο πάνω από 4 μήνες! Τώρα είναι που πρέπει να τους κάνουμε να το πάρουν πίσω!

Δεν ανεχόμαστε να ζήσουμε σαν σκλάβοι!

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ βαδίζει επάξια στο δρόμο των προκατόχων της ΝΔ - ΠΑΣΟΚ!

Ολοκληρώνει την αξιολόγηση με τους "θεσμούς", φέρνοντας εκτός από το Ασφαλιστικό και extra - δωράκι ένα 4ο μνημόνιο "κάβα", σε εμάς και τις οικογένειές μας, την ίδια στιγμή που χαρίζει 35 δισ., σε μεγαλοβιομήχανους, φοροελαφρύνσεις στους εφοπλιστές, πακτωλούς χρημάτων μέσω της ανακεφαλαιοποίησης στους τραπεζίτες!

  • Παραδίδουν το δικαίωμά μας στη δωρεάν Υγεία, περίθαλψη, Πρόνοια στα κοράκια των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών! Δηλαδή, από δω και πέρα αν θέλουμε να επιβιώσουμε μέχρι και από μια απλή γρίπη θα πρέπει να πληρώσουμε ένα σκασμό λεφτά αλλιώς... είναι να μη σου τύχει!
  • Πετσοκόβουν μέχρι και τις πενιχρές συντάξεις των παππούδων και των γονιών μας, την ίδια στιγμή που αυτές αποτελούν για πολλές λαϊκές οικογένειες το μοναδικό εισόδημα! Παράλληλα, η σύνταξη για εμάς γίνεται όνειρο θερινής νυκτός, αφού για να την πάρουμε πρέπει να δουλέψουμε για 3 ζωές!
  • Καταργούν μια σειρά από φοροελαφρύνσεις για εμάς και τις οικογένειές μας, ενώ αυξάνουν τους φόρους μέχρι και στο 24% για το ρεύμα και το νερό!

Παράλληλα, η επίθεση στις σπουδές μας συνεχίζεται με σκέψεις μέχρι και δίδακτρα στα προπτυχιακά, ξεπούλημα της περιουσίας των Ιδρυμάτων μας, νέο σχέδιο "Αθηνά"! Την ίδια στιγμή που βάζουμε όλο και πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη για σημειώσεις και εργαστηριακό εξοπλισμό, βλέπουμε τις σπουδές μας να υποβαθμίζονται με τις τεράστιες ελλείψεις σε προσωπικό και υποδομές λόγω της υποχρηματοδότησης!

Δεν το ανεχόμαστε! Εμπνεόμαστε από τους ηρωικούς αγώνες της εργατικής τάξης! Οργάνωση παντού! Συμμαχία για την ανατροπή! Προετοιμάζουμε τη 48ωρη απεργία!»

Υλιστική Παιδαγωγική στηριγμένη στη μαρξιστική - λενινιστική θεωρία

Μια ξεχωριστή παιδαγωγική μελέτη του Μ. Παπαμαύρου: η σύγκριση της Παιδαγωγικής στον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό

Ο Θανάσης Καραγιάννης μίλησε για το έργο του Μ. Παπαμαύρου και αφιέρωσε την εισήγησή του στη μνήμη του παιδαγωγού Χάρη Σακελλαρίου (1923-2007), ο οποίος «ξέθαψε» από τη λήθη και ανέδειξε στην εκπαιδευτική και ακαδημαϊκή κοινότητα, με μονογραφία του, τη ζωή και το έργο του Μ. Παπαμαύρου.

Στην ομιλία του, μεταξύ άλλων, τόνισε για τον Μ. Παπαμαύρο:

«Θα μπορούσαμε να χωρίσουμε το πλούσιο συγγραφικό έργο του (δοκιμιακό - επιστημονικό, αλλά και το υπόλοιπο: κείμενα για παιδιά, σχολικά βιβλία και άλλα σχολικά βοηθήματα) σε τρεις περιόδους: α) Μεσοπόλεμος (1928-1940), β) Κατοχή και στα βουνά της "Ελεύθερης Ελλάδας" - Εμφύλιος (1941-1949) και γ) Μεταπολεμική περίοδος (1950-1963).

Κατά την α' περίοδο (στο Μεσοπόλεμο), η ιδεολογία του θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ιδεαλιστική, αλλά συνάμα και βαθιά δημοκρατική και προοδευτική. Ολες οι αναφορές, οι επιστημονικές εργασίες του στην Παιδαγωγική και Διδακτική, κινούνταν στα πλαίσια της αστικής επιστημονικής θεώρησης, χωρίς βέβαια ακραίες αντιεπιστημονικές θέσεις, οι οποίες παραπέμπουν άμεσα ή έμμεσα σε αντι-διαλεκτικές ή μεταφυσικές απόψεις. Η συνεργασία του με την Ελλη Αλεξίου (1920), τον Δ. Γληνό και άλλους παιδαγωγούς του κοινωνικού δημοτικισμού, πριν και μετά τη διάσπαση του "Εκπαιδευτικού Ομίλου" (1927), υπήρξε καταλυτική για την πολιτική του εξέλιξη και στάθηκε ως παρακαταθήκη στην ιδεολογική, κοινωνική και επιστημονική του "σκευή".

Κατά τη β' περίοδο (Κατοχή - Εμφύλιος), η συνεργασία του με τους μαρξιστές/κομμουνιστές παιδαγωγούς Ρόζα και Γιάννη Ιμβριώτη, Κώστα Σωτηρίου κ.ά., τον οδηγεί στην πεποίθηση ότι πρέπει να μελετήσει τη μαρξιστική ιδεολογία (τον διαλεκτικό και ιστορικό υλισμό) και την εφαρμογή της στις σοσιαλιστικές χώρες της Ανατ. Ευρώπης και ιδιαίτερα στη Σοβιετική Ενωση.

Κατά τη γ' και τελευταία περίοδο (μεταπολεμική/μετεμφυλιακή), η μελέτη αυτή συνεχίστηκε πιο συστηματικά και εντατικά, με αποτέλεσμα να έχουμε ένα συγγραφικό επιστημονικό εκδοτικό "καρπό" της, που δεν είχε ευδοκιμήσει βιβλιογραφικά μέχρι το 1961, στη χώρα μας, τουλάχιστο στο χώρο της Παιδαγωγικής, με τόσο εμπεριστατωμένη και διεξοδική αναφορά και ανάλυση.

Πρόκειται για την ιδιωτική έκδοση της συγκριτικής παιδαγωγικής μελέτης του: Σύστημα Νέας Παιδαγωγικής. Ενα βιβλίο που ενόχλησε το αστικό κράτος, το οποίο έδρασε αμέσως μετά την κυκλοφορία του βιβλίου, δια της Ασφάλειας Αγρινίου, με αποτέλεσμα την κατάσχεση του βιβλίου και τη φυλάκιση του συγγραφέα του για εξήμισι μήνες (...).

«Σύστημα Νέας Παιδαγωγικής»

Μόλις στην αρχή του Προλόγου του, στο εν λόγω βιβλίο, κάνει σαφές στον αναγνώστη του ότι: "Η Παιδαγωγική, που αναπτύσσεται μέσα στο βιβλίο τούτο, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

Είναι μια υλιστική Παιδαγωγική, στηριγμένη απάνω στη μαρξιστική - λενινιστική Θεωρία του Διαλεκτικού Υλισμού. Μια Παιδαγωγική, που αντίθετα προς τη μεταφυσική μέθοδο των ιδεαλιστικών παιδαγωγικών συστημάτων της αστικής κοινωνίας, εξετάζει το παιδαγωγικό πρόβλημα με καθαρά υλιστική μέθοδο, δηλαδή επιστημονικά". (...)

Σ' αυτό το βιβλίο του καινοτομεί, αναπτύσσοντας μια μοναδική συγκριτική παιδαγωγική μελέτη μεταξύ δύο αντίθετων εκπαιδευτικών, παιδαγωγικών συστημάτων, που εφαρμόζονται αντίστοιχα σε δύο αντίπαλα κοινωνικοοικονομικά συστήματα: τον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.

Βασικά, το περιεχόμενο του πολυσέλιδου βιβλίου του είναι παιδαγωγικό, όμως με βάση τις αρχές του διαλεκτικού και ιστορικού υλισμού, στηρίζεται βιβλιογραφικά σε πλήθος από άλλες επιστήμες και αποδεικνύει την ποιοτική, ανθρωπιστική, φιλειρηνική, φιλολαϊκή, ταξική υπεροχή του σοσιαλισμού/κομμουνισμού και στο χώρο της Παιδαγωγικής και της Εκπαίδευσης. Αναδεικνύει τις σοσιαλιστικές αξίες της συλλογικότητας, της συντροφικότητας, του συνεργατισμού, της ταξικής συνείδησης του ατόμου, το οποίο από παιδί/μαθητής αναπτύσσει την προσωπικότητά του στην ομάδα, νοιάζεται για το σύνολο, ενεργεί με γνώμονα το συμφέρον όλου του λαού και όχι στενά για το ατομικό συμφέρον του, αφού καθοδηγείται, μ' επίσημο, συντονισμένο και καθολικό τρόπο - παιδαγωγικά, εκπαιδευτικά και πολιτικά - από τη δική του λαϊκή, εργατική, σοσιαλιστική εξουσία.

Νομίζω ότι χρειάζεται ειδική μελέτη του συγκεκριμένου βιβλίου, ώστε ο σύγχρονος εκπαιδευτικός ν' αξιολογήσει μ' επιστημονικά και ταξικά κριτήρια την τεράστια διαφορά που έχει η αστική από τη σοσιαλιστική Παιδαγωγική.

Θ' αναφέρω, ενδεικτικά, δυο αποσπάσματα από το κεφάλαιο "Ο σκοπός της Αγωγής", προς επίρρωση των παραπάνω:

"[...] Η Αγωγή μέσα στην αστική Κοινωνία σήμερα είναι ταξική. [...] Η Αγωγή αυτή είναι και αφηρημένη. [...] Ακόμα είναι και ατομιστική. Θεραπεύει δηλαδή τον άνθρωπο - άτομο και τον μορφώνει για τον εαυτό του έξω από την Κοινωνία. [...] Το γεγονός είναι ότι την αστική Αγωγή τη χαρακτηρίζει ο ατομικιστικός χαρακτήρας της, η τάση δηλαδή να αποσπάσει τον άνθρωπο από την Κοινωνία. [...]

Το σοσιαλιστικό Κράτος ρωτά: Ποιος είναι ο σκοπός μου; Να δημιουργήσω τη σοσιαλιστική Κοινωνία. Να εισαγάγω στην Κοινωνία τους σοσιαλιστικούς όρους της ζωής της. Λοιπόν, στις επιδιώξεις μου αυτές θα με βοηθήσει η Παιδαγωγική. Με την κατάλληλη αγωγή, θα μου προετοιμάσει τους σοσιαλιστικά μορφωμένους εκείνους ανθρώπους, που θα δημιουργήσουν τη σοσιαλιστική Κοινωνία. Οι σοσιαλιστικοί αυτοί άνθρωποι, βέβαια, δε θα είναι σαν τους ανθρώπους που προετοιμάζει η αστική Παιδαγωγική. Θα είναι άνθρωποι νέου τύπου. [...] ο σοσιαλιστής αυτός άνθρωπος νέου τύπου, είναι σοσιαλιστικά, δηλαδή ομαδικά κολλεκτιβιστικά, μορφωμένος. Μέσα του κυριαρχεί το ομαδικό πνεύμα και οι σκοποί της ζωής του και της δράσης του δεν αποβλέπουν (μόνο) στο ατομικό του καλό, παρά (κυρίως) αποβλέπουν στο καλό της Κοινωνίας. Γιατί δεν είναι ατομιστικά μορφωμένος, όπως τον μορφώνει η αστική Παιδαγωγική, μα είναι κοινωνικά μορφωμένος, σαν μέλος δηλαδή της Κοινωνίας, που είναι μια αρχή της σοσιαλιστικής Παιδαγωγικής. [...]"

"[...] Η σοσιαλιστική προσωπικότητα είναι ο άνθρωπος εκείνος που μορφώθηκε και εξελίχτηκε μέσα στην Κοινωνία. Που το πνεύμα, η νοοτροπία της Κοινωνίας είναι και δική του νοοτροπία. Που οι σκοποί της Κοινωνίας και τα ιδανικά της έγιναν και δικοί του σκοποί και ιδανικά. Δεν είναι (απλά) το μορφωμένο άτομο που ζει μέσα στην Κοινωνία. Τέλος, σοσιαλιστική προσωπικότητα είναι ο άνθρωπος εκείνος που, στον αγώνα και στην πάλη, ζυμώθηκε με τα ιδανικά του λαού του, έκαμε τους πόθους του λαού του δικούς του πόθους και μέσα στον αγώνα του λαού, υψώθηκε τόσο πολύ, που μπήκε επικεφαλής του λαού, αδερφός του και ηγέτης του, και ρίχτηκε στην πραγμάτωση των πόθων του λαού. [...]"

Η ιδεολογική και επιστημονική παιδαγωγική μόρφωσή του, αλλά και η αξιοπρέπειά του, καθώς και η ταξική του συνείδηση, δεν του επέτρεψαν να ολιγωρήσει, να λυγίσει, να οπισθοδρομήσει ούτε για μια στιγμή, ώστε έτσι (με δηλώσεις μετανοίας ή με κουτοπόνηρες καιροσκοπικές και ιδιοτελείς ενέργειες) να κερδίσει ακαδημαϊκούς θώκους στο μεταπολεμικό αστικό κράτος. Τα τελευταία είκοσι χρόνια της ζωής του, μάλιστα, που συνειδητοποίησε το ταξικό παιδαγωγικό και κοινωνικό καθήκον του και την οφειλόμενη ως επιστήμονας κοινωνική και εκπαιδευτική φιλολαϊκή δραστηριότητά του. (...) Αβίαστα, λοιπόν, βγαίνει το συμπέρασμα ότι όχι μόνο δεν ξεχάστηκε, αλλά υπάρχει ανάγκη σήμερα να μελετηθεί ακόμη περισσότερο το έργο του και να προβληματιστούμε, ιδεολογικά, προς την κατεύθυνση που προτείνει στο τελευταίο βιβλίο του "Σύστημα Νέας Παιδαγωγικής.

Η «αμοιβή» του διώξεις και φυλακίσεις...

Ο εκπαιδευτικός και μελετητής του Μ. Παπαμαύρου, Γιώργος Σταυρόπουλος, μίλησε στην εκδήλωση παρουσιάζοντας το βιογραφικό του και μεταξύ άλλων σημείωσε:

«Ο Μ. Παπαμαύρος γεννήθηκε στη Βολισσό της Χίου το 1891. Αποφοιτώντας με Αριστα από το Γυμνάσιο, ήρθε στην Αθήνα για να σπουδάσει, με υποτροφία. Ομως, τον συνεπήρε ο αγώνας για τη λευτεριά της Χίου και κατατάχτηκε εθελοντής πολεμώντας γι' αυτήν. Οταν η Χίος ελευθερώθηκε, έφυγε στη Γερμανία για να σπουδάσει Παιδαγωγικά, κάνοντας χρήση της υποτροφίας. Εκτός, όμως, από Παιδαγωγικά, σπούδασε επίσης Φιλοσοφία και Φιλολογία και αναγορεύτηκε διδάκτορας των Πανεπιστημίων Ιένας, Λειψίας και Βερολίνου. (...) Στη Γερμανία παντρεύτηκε την Μαργαρίτα Χάνγκερ, με την οποία απέκτησαν μια κόρη, την Σοφία - Ζίγκριντ κι ένα γιο, τον Γιάννη.

Με την επιστροφή του στην Ελλάδα, υπηρέτησε ως καθηγητής του Αρσακείου Λάρισας, Ανώτερος Επόπτης Εκπαιδεύσεως Θράκης, Υποδιευθυντής του Μαράσλειου Διδασκαλείου και κατόπιν Διευθυντής του Διδασκαλείου Λαμίας (1928-1933).

Το εκπαιδευτικό μοντέλο στο οποίο είχε καταλήξει ο Παπαμαύρος και προσπάθησε να εφαρμόσει στο Διδασκαλείο Λαμίας, δεν ήταν απλώς ένα θεωρητικό κατασκεύασμα, μα μια δοκιμασμένη στην πράξη πρόταση, κυρίως από τις προσπάθειές του στο Μαράσλειο Διδασκαλείο, όπου υπηρέτησε ως υποδιευθυντής, άμεσος και στενός συνεργάτης του διευθυντή Αλ. Δελμούζου.

Οι κυριότεροι άξονές του ήταν:

1. Σχολείο και ζωή πάνε πάντα μαζί. Το σχολείο πρέπει να προπαρασκευάζει τους μαθητές του για τη ζωή, να εργάζονται δημιουργικά, ο καθένας από τη θέση του, για την εξύψωση και την πρόοδο του λαού τους.

2. Τις αρετές που απαιτούνται για τη ζωή δεν είναι κάτι που πρέπει το παιδί να μάθει απλώς για να το ξέρει, μα πράγματα που πρέπει να τα ζήσει. Κι αυτό θα επιτευχθεί αν το σχολείο μετατραπεί σε μικρή κοινωνία, σε σχολική κοινότητα.

3. Εμβλημα του Σχολείου Εργασίας: όχι το ποσό των γνώσεων, μα το ποσό της εργασίας που καταβάλλει ο μαθητής για να βρει μόνος του τις γνώσεις. (...)

Από την πρώτη όμως στιγμή που ανέλαβε Διευθυντής στη Λαμία, μερίδα συντηρητικών της πόλης, υποκινούμενη από αντίστοιχους κύκλους της πρωτεύουσας, τον πολέμησε με λύσσα, προβάλλοντας τις γνωστές, στερεότυπες σε τέτοιες περιπτώσεις, ψευδείς κατηγορίες. Το 1933, η άνοδος στην εξουσία του Λαϊκού Κόμματος έλυσε τα χέρια των πολεμίων του, με αποτέλεσμα να επανέλθουν με εντονότερες επιθέσεις, να επιτύχουν την απόλυσή του και τη διακοπή μιας ακόμα σημαντικής προσπάθειας για την αναβάθμιση της Παιδείας μας. Η υπόθεση Παπαμαύρου υπήρξε κι αυτή μια μαύρη σελίδα, συνέχεια των αντίστοιχων της περιόδου εκείνης: Αθεϊκών Βόλου, Μαρασλειακών, Διδασκαλειακών κ.ά.

Ολη αυτή την περίοδο που προαναφέραμε, ο Παπαμαύρος έγραψε επίσης πολλά διδακτικά εγχειρίδια για μαθητές Δημοτικού. Κατά τη διάσπαση του Εκπαιδευτικού Ομίλου, συντάχθηκε με την ομάδα του παλιού συνεργάτη του Αλ. Δελμούζου.

Το χρονικό διάστημα που ακολούθησε μέχρι το 1940, εργάστηκε στις εκδόσεις "Δημητράκου" και μετέφρασε βιβλία και άρθρα Παιδαγωγικής, ενώ υπήρξε και συντάκτης της Παιδαγωγικής Εγκυκλοπαίδειας.

Στην Κατοχή κλήθηκε από τον Δημ. Γληνό στο βουνό και ανέλαβε Διευθυντής του Παιδαγωγικού Φροντιστηρίου του Καρπενησίου - το οποίο είχε ιδρύσει το ΕΑΜ και η ΠΕΕΑ - μαζί με τον Κ. Σωτηρίου και την Ρόζα Ιμβριώτη. Το Παιδαγωγικό Φροντιστήριο είχε την ευθύνη για την κατάρτιση των δασκάλων που στέλνονταν τότε να διδάξουν στην Ελεύθερη Ελλάδα. Επίσης, ήταν υπεύθυνος για τη συγγραφή του αναγνωστικού της Ε'-ΣΤ' με τίτλο "Ελεύθερη Ελλάδα".

Μετά την Κατοχή, η "αμοιβή" του ήταν να φυλακιστεί εξήμισι χρόνια για τις πολιτικές του πεποιθήσεις, μέχρι το 1952. Ομως, και μέσα στη φυλακή συνεχίζει το παιδαγωγικό του έργο, μεταξύ των άλλων συγγράφοντας και το αναγνωστικό της φυλακής. Το 1961 εκθέτει τις τελικές παιδαγωγικές του απόψεις, συγγράφοντας το έργο "Σύστημα Νέας Παιδαγωγικής", για το οποίο φυλακίστηκε ξανά για λίγους μήνες. Στις αρχές του 1963 επισκέφτηκε τη Σοβιετική Ενωση, όπου η Ακαδημία Επιστημών της και το Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ της Μόσχας τον τίμησαν σε ειδικές εκδηλώσεις. Γυρίζοντας στην Ελλάδα, πέρασε από τη Γερμανία να δει την κόρη του που ζούσε εκεί με τη μητέρα της και μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα νοσηλεύτηκε ως άπορος στο Δημοτικό Νοσοκομείο της Αθήνας και πέθανε στις 26 Απριλίου από ανακοπή καρδιάς».

Η συμβολή των κομμουνιστικών ιδεών στην πάλη για Λαϊκή Παιδεία

Ο Νίκος Σοφιανός, μιλώντας για τη συμβολή του ΚΚΕ στον αγώνα για Λαϊκή Παιδεία, τόνισε μεταξύ άλλων ότι «βγάζουμε συμπεράσματα, τιμώντας τους δικούς μας ήρωες που βγήκαν από τα σπλάχνα του Κόμματος, κατέθεσαν τη δική τους ζωή και δράση μέσα στη συλλογική προσπάθεια. Σε αυτή μας την προσπάθεια, ανεξάντλητη πηγή δύναμης και έρευνας αποτελεί και το σημερινό μας θέμα. "Η συμβολή των κομμουνιστικών ιδεών στην πάλη για Λαϊκή Παιδεία", μέσα και από το παράδειγμα του έργου του Μιχάλη Παπαμαύρου.

Στον έναν αιώνα της Ιστορίας του Κόμματος, θέσαμε συνεχώς στο επίκεντρο της προσοχής μας την πνευματική ανύψωση της εργατικής τάξης και όλων των καταπιεσμένων στρωμάτων, για την απόσπασή τους από την επιρροή της αστικής ιδεολογίας, το ξεπέρασμα των μορφωτικών ανισοτήτων που πηγάζουν από τις ταξικές αντιθέσεις της εκμεταλλευτικής κοινωνίας, του καπιταλισμού, την αντιπαράθεση με παλιές και σύγχρονες μορφές ιδεολογικής χειραγώγησης.

Το ενδιαφέρον αυτό δεν είναι και δεν ήταν ποτέ ακαδημαϊκό. Και αυτό επιβεβαιώνεται από την ιστορική πείρα. (...)

Σπουδαίοι παιδαγωγοί επιστήμονες μαζί με το ΚΚΕ

Σήμερα, έχουμε καθήκον να συνδυάσουμε τον ογκόλιθο κυριολεκτικά της προσφοράς του Κόμματος σε θέματα Παιδείας και Παιδαγωγικής με τη μελέτη των αλλαγών που συσσωρεύτηκαν από τότε, στην πάροδο των δεκαετιών. Να ξαναδούμε τις εξελίξεις στην οικονομία, στη σύνδεσή της με την εκπαιδευτική πολιτική στη χώρα μας αλλά και διεθνώς. Να παρουσιάσουμε πρόταση που πατάει στις σύγχρονες δυνατότητες και ανάγκες, απαντά στα εργατικά - λαϊκά συμφέροντα για τη μόρφωση και τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών, των νέων.

Σε αυτή την υπόθεση, λοιπόν, στεκόμαστε στους ώμους γιγάντων για να κοιτάξουμε πιο μακριά, πιο ψηλά.

Ο Μ. Παπαμαύρος
Ο Μ. Παπαμαύρος
Αυτοί οι μεγάλοι παιδαγωγοί, Δάσκαλοι σε όλη την κλίμακα της Εκπαίδευσης, ενστερνίστηκαν τις κομμουνιστικές ιδέες, εντάχθηκαν στο ΚΚΕ, συμμετείχαν ενεργά στον πολύπλευρο ταξικό αγώνα.

Εγιναν φορείς όχι μόνο επεξεργασίας αλλά και άσκησης παιδαγωγικής και εκπαιδευτικής πολιτικής. Εκεί που το ΚΚΕ συμμετείχε στα φύτρα μιας αναδυόμενης λαϊκής εξουσίας, στην ΠΕΕΑ και στην προσωρινή δημοκρατική κυβέρνηση. Εκεί που το ΚΚΕ, διωκόμενο από τον ταξικό αντίπαλο, στις φυλακές, στους τόπους εξορίας - αλλά και στην πολιτική προσφυγιά - "έσπαγε" τα δεσμά της απομόνωσης, κράταγε ζωντανή την αγάπη για μια συνειδητή, δημιουργική ζωή, προσφέροντας δυνατότητες πολύπλευρης δημιουργίας, με γενική μόρφωση, Φυσική και Αισθητική Αγωγή, απόκτηση επαγγελματικών δεξιοτήτων, κομμουνιστική μόρφωση και διαπαιδαγώγηση.

Αυτοί οι μεγάλοι Δάσκαλοι - παιδαγωγοί γνωρίστηκαν άμεσα ή έμμεσα με την ανάπτυξη της παιδαγωγικής επιστήμης, του εκπαιδευτικού συστήματος, στις συνθήκες της επαναστατικής σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην ΕΣΣΔ.

Το έργο τους αποτελεί μέρος αυτής της ιστορίας, αυτής της συμβολής των κομμουνιστικών ιδεών στην πάλη για Λαϊκή Παιδεία. (...)

Αναδεικνύουμε τον ταξικό χαρακτήρα της Εκπαίδευσης

Ενα από τα βασικά συμπεράσματα αυτής της σύντομης ιστορικής αναδρομής είναι πως όποια κι αν είναι η διάρκεια της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, όποιος κι αν είναι ο αριθμός των εισακτέων στα πανεπιστήμια, με τον εθνικισμό ή με τον κοσμοπολιτισμό, με τον ψευτοκλασικισμό και το μεγαλοϊδεατισμό ή με την επιχειρηματικότητα και την ευρωπαϊκή ιδέα, η Εκπαίδευση δεν παύει να αποτελεί μηχανισμό οικονομικής και ιδεολογικοπολιτικής κυριαρχίας της αστικής τάξης και οι μεταρρυθμίσεις σε αυτήν αποτελούν αναγκαίες αναπροσαρμογές για την ισχυροποίηση αυτής της κυριαρχίας στις εκάστοτε συνθήκες.

Το Κόμμα μας, σε όλη την πορεία της Ιστορίας του, ανάλογα και με τις δυνατότητες παραπέρα επεξεργασίας, μελέτης, αλλά και σε σχέση με γενικότερες θεωρητικές και κυρίως στρατηγικές ανεπάρκειες που είχε: Εδωσε τη μάχη ανάδειξης του ταξικού χαρακτήρα της Εκπαίδευσης. Των κοινωνικών και πολιτικών όρων για να υλοποιηθούν συνολικά οι λαϊκές μορφωτικές ανάγκες.

Η καταλυτική επίδραση των ιδεών της νικηφόρας Οχτωβριανής Επανάστασης έθεσε τους όρους για τη δημιουργία του μαρξιστικού ρεύματος στην Εκπαίδευση, στην απόσπαση των πιο φωτισμένων αστών διανοητών και στη στράτευσή τους στο κομμουνιστικό κίνημα.

Ο Δ. Γληνός, τρανταχτό παράδειγμα αυτής της εξέλιξης, διατύπωσε το 1927, στην πολύκροτη Διακήρυξη του Εκπαιδευτικού Ομίλου - ενός από τα σημαντικότερα σωματεία εκπαιδευτικού προβληματισμού, όπου συμμετείχαν και οι κομμουνιστές - ότι "το ιδανικό της σωστής παιδείας μόνο σε μια σοσιαλιστικά οργανωμένη κοινωνία μπορεί να πραγματοποιηθεί". Η Διακήρυξη αυτή σηματοδότησε τη διάσπαση του Εκπαιδευτικού Ομίλου, που ήταν αναπόφευκτη - γιατί ήταν αποτέλεσμα της ταξικής ιδεολογικής διαπάλης εντός του Ομίλου - συμβάλλοντας έτσι στη ριζοσπαστικοποίηση δυνάμεων στους κόλπους της διανόησης. Και ήταν τόση η επιρροή που η ταξική αντίληψη, η αντίληψη των κομμουνιστών για την Παιδεία άσκησε στον εκπαιδευτικό κόσμο, ώστε λίγο αργότερα, το Μάη του 1927, οδηγείται σε διάσπαση και η Διδασκαλική Ομοσπονδία.

Οσα χρόνια και αν περάσουν, όσες αλλαγές και να γίνουν, ένα πάγιο χαρακτηριστικό των αστικών επιδιώξεων είναι η διαφοροποίηση του σχολείου, τα σχολεία των πολλών ταχυτήτων.

Η αντιπαράθεση γύρω από αυτό το ζήτημα διαχωρίζει σαν κόκκινη γραμμή τη θέση του Κόμματος με όλες τις αστικές και μικροαστικές αντιλήψεις για τον ενιαίο ή όχι χαρακτήρα του σχολείου.

Φυσικά, σε μια εκμεταλλευτική κοινωνία, τον καπιταλισμό, ποτέ δεν υπήρξαν και ούτε μπορούν να υπάρχουν συνθήκες που να εξασφαλίζουν πραγματικά και όχι στα λόγια τον ενιαίο χαρακτήρα του σχολείου.

Μέσα στο σχολείο εκφράζονται οι διαφορετικές ταξικές, κοινωνικές, μορφωτικές αφετηρίες των μαθητών.

Απέναντι σε αυτή την ταξική εκπαιδευτική επιλογή, το Κόμμα μας διατράνωσε το κεντρικό σύνθημα: "ένας λαός, μια Παιδεία".

Θέτει ως στόχο τη δημιουργία ενός ενιαίου λαϊκού εκπαιδευτικού συστήματος, χωρίς ταξικές διακρίσεις, που σαν γενικό σκοπό του έχει "την πνευματική, ηθική και υλική ανύψωση του εργαζόμενου λαού"».

Με αφορμή την εκδήλωση, που διοργάνωσε στις 16 Απρίλη η Τομεακή Επιτροπή Φθιώτιδας του ΚΚΕ, για τη συμβολή των κομμουνιστικών ιδεών στην πάλη για Λαϊκή Παιδεία με επίκεντρο το έργο του Μιχάλη Παπαμαύρου, ο «Ριζοσπάστης» παρουσιάζει σήμερα ένα μικρό αφιέρωμα στον μεγάλο παιδαγωγό Μ. Παπαμαύρο και στη συμβολή του ΚΚΕ στην παιδαγωγική σκέψη, με αποσπάσματα από τις εισηγήσεις στην εκδήλωση.

Στην εκδήλωση παρουσιάστηκε το βιογραφικό του Μ. Παπαμαύρου από τον εκπαιδευτικό Γιώργο Σταυρόπουλο και διαβάστηκαν ντοκουμέντα της εποχής 1931 - 1933.

Ο Θανάσης Καραγιάννης, Δρ. Επιστημών της Αγωγής, Ερευνητής/ Μελετητής Δραματουργίας για παιδιά, Κριτικός Θεάτρου για παιδιά και Συγγραφέας, έκανε μια παιδαγωγική και ιδεολογική προσέγγιση στο έργο του Μ. Παπαμαύρου.

Στην προσφορά των κομμουνιστικών ιδεών και των κομμουνιστών στους αγώνες για Λαϊκή Παιδεία αναφέρθηκε ο Νίκος Σοφιανός, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.

Για πληροφορίες, συμμετοχές και διευκρινίσεις τα στοιχεία επικοινωνίας του Στεκιού είναι:

Διεύθυνση: Τροίας 36, Βικτώρια, e-mail: steki@kne.gr και τηλέφωνο: 210.8823.674 (από τις 10.00 έως τις 21.00).

Οσοι ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στα μαθήματα του Στεκιού και στις πολιτιστικές Ομάδες της ΚΝΕ, μπορούν να δηλώσουν συμμετοχή στο e-mail και στο τηλέφωνο του Στεκιού.

ΣΤΕΚΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΝΕΑΝΙΚΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΤΗΣ ΚΝΕ
Εκλεισε τον ένα χρόνο λειτουργίας!

Περισσότερο φως, ηλεκτρολόγε, στη σκηνή!/ Πώς θες δραματουργοί κι ηθοποιοί/ να δείξουμε τ' αντικαθρέφτισμα του κόσμου/ μέσα στο μισοσκόταδο;/ Τούτο το σύθαμπο καλεί σε ύπνο. Ενώ εμείς θέλουμε ξύπνιους θεατές/ κι ακόμα πιο πολύ ξυπνούς!/ Καν' τους να ονειρευτούν στο πλέριο φως!

Μπ. Μπρεχτ

Η δημιουργία του Στεκιού ήρθε ως απάντηση στους στόχους που έχει θέσει η ΚΝΕ στο 11ο Συνέδριό της, να προσανατολιστεί η Οργάνωση στην ενεργητική συμμετοχή των μελών και φίλων της ΚΝΕ, πολλαπλασιάζοντας πολιτιστικές ομάδες, να βαθύνει τους δεσμούς με νέους καλλιτέχνες, να γίνει ικανότερη στην πολιτική και πολιτιστική παρέμβαση, στην ανάπτυξη πολύμορφης δραστηριότητας και καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Το Στέκι αυτόν τον ένα χρόνο στεγάζει εκδηλώσεις και δραστηριότητες απ' όλα τα είδη της Τέχνης, αποτελεί εστία δημιουργίας για τους νέους. Είναι μια νέα αφετηρία και ταυτόχρονα η συνέχεια της πολύχρονης και πολύπλευρης παρέμβασης της Οργάνωσης να εμπνεύσει τη συλλογική και ατομική δημιουργία, την αγωνιστική ανάταση της νεολαίας. Αποτελεί διέξοδο για τη δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου, κόντρα στην υποκουλτούρα και τη μαζική «εκτόνωση» που πλασάρει το σύστημα, γιατί για εμάς επιλογή είναι η μετατροπή της Τέχνης σε ένα όπλο ενάντια στη σαπίλα του καπιταλισμού και την επιρροή της αστικής ιδεολογίας.

Εχουν μετρηθεί αρκετά βήματα


Οι ομάδες της ΚΝΕ έχουν βρει το χώρο τους κι ετοιμάζουν τις παραγωγές και τα αφιερώματά τους, τόσο για το Φεστιβάλ όσο και για όλη τη χρονιά. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι παραγωγές της Θεατρικής Ομάδας αξιοποιήθηκαν όλο το χρόνο σε εκδηλώσεις, άπλωσε η προσπάθεια να ενταχθεί αυτή η μορφή στην παρέμβαση της ΚΝΕ, να έρθουν οι νέοι άνθρωποι σε επαφή και με αυτήν τη μορφή Τέχνης, που σήμερα από πολλούς μπορεί να θεωρείται πολυτέλεια. Από το Θεατρικό Διήμερο μέχρι τις εκδηλώσεις των Οργανώσεων, οι παραγωγές της ΚΝΕ έχουν «ταξιδέψει» όλη τη χρονιά σε διάφορες περιοχές, τις έχουν παρακολουθήσει εκατοντάδες νέοι. Τέτοια παραδείγματα είναι: Η χοροθεατρική παράσταση βασισμένη σε ντοκουμέντα και μαρτυρίες από τη ζωή των γυναικών στις φυλακές Αβέρωφ, που συνόδεψε την παρουσίαση του CD της ΚΝΕ με επανεκτελέσεις τραγουδιών, που γράφτηκαν στις Γυναικείες Φυλακές Αβέρωφ και τραγουδήθηκαν από τη χορωδία των κρατουμένων και το συγκρότημα της ΚΝΕ, η παράσταση που ήταν βασισμένη στο θεατρικό έργο «Πέρα από τον ίσκιο των κυπαρισσιών» του μεγάλου κομμουνιστή ποιητή Γιάννη Ρίτσου, η «Ντενεκεδούπολη» της Ευγενίας Φακίνου. Αντίστοιχες παραγωγές ετοιμάζονται και φέτος, που θα παρουσιαστούν στο 42ο Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του «Οδηγητή», αλλά και σε άλλες δραστηριότητες των Οργανώσεων της ΚΝΕ.

Το Στέκι έχει γίνει «σπίτι» για εκατοντάδες νέους και νέες

Πραγματοποιούνται μαθήματα μουσικής, φωνητικής, χορού, με μεγάλη συμμετοχή που συνεχώς αυξάνεται. Σε αυτήν την προσπάθεια πολλά είναι τα μέλη και οι φίλοι της ΚΝΕ που έχουν ανταποκριθεί και προσφέρουν εθελοντικά. Παράλληλα, γίνεται προσπάθεια να επεκτείνονται αυτές οι δραστηριότητες. Δεν είναι λίγες οι φορές που μέλη και φίλοι έχουν προτείνει αξιόλογες ιδέες, που πραγματικά απλώνουν το «άνοιγμα» του Στεκιού σε περισσότερους νέους.


Το Στέκι έχει γίνει «σπίτι» για ομάδες ηθοποιών, μουσικών, χορευτών. Πρόκειται για νέες ομάδες που ασφυκτιούν στα στενά όρια του σημερινού συστήματος, που τους στερεί ουσιαστικά τη δυνατότητα δημιουργίας, καθώς έρχονται αντιμέτωπες με τις τεράστιες οικονομικές δυσκολίες, με την έλλειψη χώρων. Παράλληλα, δεν είναι λίγες οι φοιτητικές και μαθητικές ομάδες, τα συγκροτήματα που γεμίζουν κάθε βδομάδα το Στέκι. Ιδιαίτερα μπροστά στα Μαθητικά Φεστιβάλ, το Στέκι φιλοξένησε μαθητικά συγκροτήματα και ομάδες που έκαναν τις πρόβες τους για να συμβάλουν στις μαθητικές γιορτές.

Ξεχωριστή είναι η παραγωγή της θεατρικής ομάδας «Ως πότε», που ανέβηκε πρώτη φορά σε εκδήλωση της ΤΟ Καλλιτεχνών της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ. Πρόκειται για μια εντελώς πρωτότυπη στο σενάριο, τη μουσική και τους στίχους παράσταση, με τίτλο «Η μοναδική και ασυνήθιστη ιστορία του Ευτύχη» που, με πολύ χιούμορ, αναδεικνύει τις αιτίες της ανεργίας. Με έδρα το Στέκι και μια ομάδα νέων καλλιτεχνών, δημιουργήθηκε μια πολύ αξιόλογη δουλειά που συμβάλλει στο να αναδεικνύεται νέο, προοδευτικό καλλιτεχνικό έργο.

Μεγάλη σημασία είχε και η εκδήλωση - αφιέρωμα της ΤΟ Καλλιτεχνών της ΟΠ Αττικής της ΚΝΕ στο δίσκο «Θεσσαλικός Κύκλος», σε μουσική του Γιάννη Μαρκόπουλου και στίχους του Κώστα Βίρβου, όπου πάνω από δέκα νέοι μουσικοί καταπιάστηκαν με ένα έργο το οποίο αναδεικνύει τη σύγκρουση ανάμεσα στους εκμεταλλευτές και τους εκμεταλλευόμενους.


Ιδιαίτερο ρόλο έχει παίξει το Στέκι και στο άνοιγμα της συζήτησης με νέους, με συσκέψεις και συζητήσεις για όλα τα ζητήματα, στην προβολή των θέσεων του Κόμματος, στη δημιουργία πολύμορφων εκδηλώσεων που προβλημάτισαν, κινητοποίησαν.

Ακόμα, στον ένα χρόνο λειτουργίας του, έχει στεγάσει και τη δραστηριότητα για παιδιά, από παιχνίδι μέχρι θεατρική ομάδα για παιδιά από τις μεγαλύτερες τάξεις του Δημοτικού μέχρι τις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου.

Δεν σταματάμε εδώ

Για την ΚΝΕ η προσπάθεια που έχει ξεκινήσει με τον ένα χρόνο λειτουργίας του Στεκιού για ένα χώρο που θα καλύπτει τις ανάγκες καλλιτεχνικών ομάδων από κάθε είδος Τέχνης, τις ανάγκες της μορφωτικής και ερευνητικής δουλειάς, δεν σταματά εδώ! Θέλουμε περισσότερες ομάδες να το αγκαλιάσουν, να αποτελέσει όχι μόνο ένα χώρο για τις συναντήσεις τους, αλλά και ένα χώρο ουσιαστικού προβληματισμού και επαφής με τις πιο προοδευτικές ιδέες, αυτές του ΚΚΕ. Περισσότεροι ερασιτέχνες, φοιτητές, μαθητές, να αξιοποιούν το Στέκι, δουλεύοντας εκδηλώσεις, παραγωγές και άλλα. Περισσότερα μέλη και φίλοι της ΚΝΕ να προσφέρουν με τις ιδέες τους, αλλά και πρακτικά, για να πολλαπλασιαστούν οι δραστηριότητες, τα μαθήματα, τα σεμινάρια, να αγκαλιάσει το Στέκι όλα τα είδη της Τέχνης. Να γίνει βήμα στη διάδοση του μαρξιστικού βιβλίου και της προοδευτικής λογοτεχνίας, βοηθώντας στην επαφή με την κοσμοθεωρία μας και την Ιστορία του Κόμματος, βοηθώντας στη συνολική πολιτιστική - μορφωτική καλλιέργεια στις γραμμές της ΚΝΕ και ευρύτερα.




Βαγγελιώ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
Μέλος της Επιτροπής Φεστιβάλ του ΚΣ της ΚΝΕ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ